Επειτα από έναν κύκλο έξι εκλογικών επιτυχιών, με κατάληξη την εκτόξευσή του στην εξουσία το 2015, ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται αντιμέτωπος με μια εξαιρετικά δυσάρεστη για εκείνον διαδικασία. Εν όψει των εκλογών της 7ης Ιουλίου και την προεξοφλημένη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, γνωρίζει ότι η επόμενη ημέρα για τον ίδιο και το κόμμα του θα είναι γεμάτη περιπέτειες.

Δεδομένων των συνθηκών, οι οποίες διαμορφώθηκαν ερήμην του και τον αιφνιδίασαν, ο Πρωθυπουργός καλείται να εκτελέσει μια πολύ δύσκολη αποστολή. Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο αναφέρονται σε αυτήν στελέχη και υποψήφιοι του κόμματος στις επικείμενες εκλογές.

Η επόμενη ημέρα και ο φόβος της εσωστρέφειας

Ενα από αυτά σημειώνει: «Ο Τσίπρας έχει πιστωθεί έως τώρα όλες τις νίκες, οι οποίες ως γνωστόν έχουν πολλούς επίδοξους πατέρες. Τώρα πρέπει να διαχειριστεί μόνος την ήττα, η οποία ως συνήθως, είναι ορφανή».

Οι φράσεις αυτές περιγράφουν το πρόβλημα για τον ίδιο τον κ. Τσίπρα και κατ’ επέκταση για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θα είναι εξαιρετικά δύσκολο και απίθανο να αποφύγει από τις 8 Ιουλίου και έπειτα την εκδήλωση φαινομένων εσωστρέφειας, ενδοκομματικών αντιπαραθέσεων και πιθανώς μιας κρίσης ταυτότητας. Στελέχη του κόμματος δεν κρύβουν δε ότι ακόμη και αν ο ίδιος ο Πρωθυπουργός δεν δεχθεί αμφισβητήσεις και επιθέσεις, ο κύκλος των προσώπων της δικής του επιλογής, τα οποία διαμόρφωσαν το στενό του περιβάλλον τα τελευταία χρόνια, θα βρεθούν αντιμέτωπα με σφοδρή κριτική από την επομένη των εκλογών.

Οπως καταφαίνεται από την υποτυπώδη προεκλογική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ μετά την αναγκαστική προκήρυξη πρόωρων εκλογών, το κόμμα ήδη διακατέχεται από το πνεύμα και τη νοοτροπία της αντιπολίτευσης. Οι περισσότεροι εκπρόσωποι και υποψήφιοί του προεξοφλούν δημοσίως, ηθελημένα ή μη, τη νίκη της ΝΔ, κάποιοι από αυτούς ακόμη και την αυτοδυναμία της. Και στο πλαίσιο αυτό, κάθε φράση του ιδίου του Πρωθυπουργού είναι είτε αμυντική είτε ενταγμένη στο πλαίσιο της εκστρατείας καλλιέργειας φόβου προ της «παλινόρθωσης της Δεξιάς», όπως επιμένουν να λένε.

Υπό το πρίσμα αυτό, κάποια από τα κοινοβουλευτικά στελέχη της κυβέρνησης κατά την τελευταία τετραετία περιγράφουν μια άλλη διάσταση ενός προβλήματος, το οποίο ενδέχεται να προσλάβει ακόμη και υπαρξιακό χαρακτήρα για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πρόκειται για τον τρόπο με τον οποίο θα ασκήσει την αντιπολίτευση. Οπως αναγνωρίζουν, η θέση στην οποία θα βρεθούν το κόμμα και ο κ. Τσίπρας από την επόμενη ημέρα των εκλογών θα είναι εξίσου πρωτόγνωρη με την άνοδο στην εξουσία τον Ιανουάριο του 2015, αν και πολύ πιο δυσάρεστη. Και επιπλέον με μια καθοριστική διαφορά: Ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτουν πλέον την πολυτέλεια να πυροδοτούν κοινωνικές εντάσεις, να εξάπτουν πάθη και να «βάζουν φιτιλιές». Θα είναι υποχρεωμένοι να ασκηθούν σε μια άλλου είδους αντιπολίτευση από εκείνην στην οποία ήταν εκπαιδευμένοι και συνηθισμένοι.

Οι επώδυνες προκλήσεις του ΣΥΡΙΖΑ

«Από την επομένη των εκλογών ο Τσίπρας θα πρέπει να είναι έτοιμος και να παίξει έναν άλλο ρόλο. Θα είναι υποχρεωμένος να ασκήσει από την πρώτη ημέρα δομική και συστημική αντιπολίτευση, δεν μπορεί να κάνει αντάρτικο, όπως συνέβαινε στις εποχές των μνημονίων» αναφέρει ένα από τα κοινοβουλευτικά στελέχη του κόμματος.

Αυτή είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις με τις οποίες θα βρεθεί αντιμέτωπος ο κ. Τσίπρας. Και εν όψει αυτής θα είναι υποχρεωμένος να εγκαταλείψει τις πρακτικές στις οποίες διακρίθηκε στα χρόνια της παραμονής του στην εξουσία. Μεταξύ όλων των άλλων, θα πρέπει να ανασυντάξει το διαλυμένο κόμμα του, να καταρτίσει προτάσεις, να λειτουργήσει συλλογικά και όχι πίσω από κλειστές πόρτες με μια ομάδα «εκλεκτών».

Μία από τις δυσκολότερες αποστολές του κ. Τσίπρα από τις 8 Ιουλίου και έπειτα και εφόσον το εκλογικό αποτέλεσμα επιβεβαιώσει τους συσχετισμούς των ευρωεκλογών, θα είναι να δημιουργήσει την αίσθηση ότι δεν είναι απλώς ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά ο δυνάμει επόμενος πρωθυπουργός.

Οι σκληρές μάχες του σταυρού

Δύο εβδομάδες προτού ανοίξουν οι κάλπες των εθνικών εκλογών, οι υποψήφιοι του ΣΥΡΙΖΑ δίνουν έναν αγώνα με πρωτόγνωρα για εκείνους χαρακτηριστικά. Η μάχη της επανεκλογής είναι για τους περισσότερους αγχώδης και σκληρή, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα εντατικό κυνήγι του σταυρού και ενώ τον Σεπτέμβριο του 2015 βρέθηκαν στα κοινοβουλευτικά έδρανα άκοπα μέσω της λίστας.

Στο πλαίσιο αυτό και κυρίως στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες της Αττικής αλλά και στις περισσότερες από όσες εκλέγουν από τρεις βουλευτές και άνω, διεξάγονται σκληροί εσωκομματικοί εμφύλιοι.

Τα πρόσωπα που θα εκλεγούν και θα σχηματίσουν την επόμενη ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εκτιμάται ότι θα αποτελείται από περίπου 70 βουλευτές, θα παίξουν και σημαντικό ρόλο ως προς το αν οι σχεδιασμοί και οι φιλοδοξίες προσωπικής κυριαρχίας του κ. Τσίπρα θα επιβεβαιωθούν.

Υπό αυτή την έννοια, το βράδυ των εκλογών θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο ως προς το αποτέλεσμα, τον νικητή, την επίτευξη αυτοδυναμίας ή όχι. Θα σημάνει πολλά και για τις επιλογές της κομματικής ηγεσίας στο διάστημα των τελευταίων ετών και το κατά πόσο αυτές και τα πρόσωπα τα οποία τις εξέφρασαν θα επιβραβευτούν ή θα αποδοκιμαστούν.

Οι εκλογικές περιφέρειες της Αττικής περιγράφονται ως πεδία σκληρών μαχών για την εκλογή κάποιων προσώπων.

Για παράδειγμα, στον Νότιο Τομέα, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ σε μια ευνοϊκή εκδοχή αναμένεται να εκλέξει τέσσερις βουλευτές, δοκιμάζεται ο Νίκος Παππάς. Συνυποψήφιοί του αναφέρουν ότι το πάλαι ποτέ alter ego του Πρωθυπουργού δεν φαίνεται να κάνει έναν εκλογικό περίπατο. Και πάντως ανταγωνίζεται με τους Νίκο Ξυδάκη, Γιάννη Μπαλάφα, Γιάννη Μουζάλα, Γιώργο Κυρίτση, Γιώργο Βασιλειάδη, Θεανώ Φωτίου, αλλά και την Κατερίνα Παπακώστα.

Αντιστοίχως, στην Α’ Αθήνας αναμένεται να φανεί κατά πόσον οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ θα επιδοκιμάσουν τους «πραιτωριανούς» Δ. Τζανακόπουλο και Χρ. Βερναρδάκη ή αν θα κυριαρχήσουν οι Νίκος Φίλης και Νίκος Βούτσης. Κατά τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει μάχη για την εκλογή τριών βουλευτών στην Α’ Αθήνας.

Ενδιαφέρον από αυτή την άποψη έχει και ο Βόρειος Τομέας της Β’ Αθήνας. Εκεί θα αναμετρηθούν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και οι Γ. Κατρούγκαλος, Κ. Ζαχαριάδης, Αννέτα Καββαδία, Τάσος Πετρόπουλος, ενώ θα δοκιμαστεί και το εγχείρημα της συνεύρεσης στο ίδιο ψηφοδέλτιο των Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου και Τέρενς Κουίκ…