Τι κρύβει ο «ξαφνικός έρωτας» Κιμ -Τραμπ

Απίστευτο και όμως αληθινό. Να που ξαφνικά ο «πυραυλάνθρωπος» Κιμ Γιονγκ Ουν και ο «γεροξεκούτης» Ντόναλντ Τραμπ, οι ίδιοι που είχαν ανταλλάξει τόσες προσβολές και τέτοιες απειλές, κανόνισαν να συναντηθούν σε ένα ιστορικό τετ α τετ για την αποπυρηνικοποίηση της Β. Κορέας.

Αν γίνει όντως αυτή η σύνοδος κορυφής μεταξύ τους τον Μάιο, θα πρόκειται για ένα από τα πιο θεαματικά και απροσδόκητα επεισόδια της διεθνούς διπλωματικής ιστορίας.

Και αν οδηγήσει σε μια ουσιαστική ειρηνευτική συμφωνία (αποπυρηνικοποίησης έναντι άρσης των κυρώσεων), θα είναι μέγιστο επίτευγμα. Ο πόλεμος της Κορέας δεν τελείωσε ποτέ επίσημα και η απειλή μιας νέας καταστροφικής σύγκρουσης ρίχνει βαριά σκιά πάνω από τη χερσόνησο εδώ και δεκαετίες. Για να μη μιλήσουμε για την παγκόσμια απειλή από τα πυρηνικά του «παράφρονος της Ασίας».

Αν η ειρήνη θα είναι ένα βραβείο σε επική κλίμακα, εξίσου τεράστιοι είναι και οι κίνδυνοι. Κιμ και Τραμπ, απρόβλεπτοι, εκρηκτικοί, ασταθείς και οι δύο, βλέπουν την προσωρινή συμφωνία να συναντηθούν ως προσωπικό θρίαμβο που γεννήθηκε από τη δική τους ηγεσία και αποφασιστικότητα.

Και υπάρχει μεγάλο περιθώριο για παρερμηνείες. Και οι δύο λένε ότι θέλουν την αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου, αλλά ιστορικά οι κυβερνήσεις τους δίνουν διαφορετικό περιεχόμενο στο τι σημαίνει αυτό. Ενώ η Ουάσιγκτον το βλέπει από την άποψη του μονομερούς αφοπλισμού της Β. Κορέας, η Πιονγκγιάνγκ θέλει τέλος στις «εχθρικές πολιτικές» των ΗΠΑ και την επίσημη απομάκρυνση της πυρηνικής αποτρεπτικής ομπρέλας που καλύπτει τη Νότια Κορέα από τον βόρειο γείτονά της. Και οπωσδήποτε άρση των κυρώσεων που έχουν γονατίσει το απομονωμένο σταλινικό καθεστώς.

Ακόμα, βέβαια είναι νωρίς για να μιλήσουμε για τους όρους –δεν υπάρχει καν εγγύηση ότι η σύνοδος θα πραγματοποιηθεί. Ο Κιμ δεν έβαλε την πρόσκλησή του στο χαρτί. Αναμεταδόθηκε προφορικά από τον επικεφαλής της εθνικής ασφάλειας της Νότιας Κορέας και το περιεχόμενο της προσφοράς παραμένει άγνωστο, όπως και ο τόπος της συνάντησης.

Αλλά ο Τραμπ δεν μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό του για τις εξελίξεις. Εμφανίστηκε απροειδοποίητα στην αίθουσα ενημέρωσης του Λευκού Οίκου για να πιστωθεί προσωπικά την επιτυχία. Φάνηκε σαν να μην γνωρίζει ότι η Πιονγκγιάνγκ ζητεί μια σύνοδο κορυφής με έναν πρόεδρο των ΗΠΑ τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1990. Προς το παρόν, ο Κιμ πέτυχε αυτό που δεν μπόρεσαν ο πατέρας και ο παππούς του –να αντιμετωπιστεί στα μάτια του κόσμου ως ίσος με τον πιο ισχυρό ηγέτη στη Γη.

Αλλά ο Κιμ δεν καλεί τον Τραμπ για να καταθέσει στα πόδια του τα όπλα της Βόρειας Κορέας. Τον καλεί για να αποδείξει ότι η επένδυσή του στις πυρηνικές και πυραυλικές ικανότητες ανάγκασε τις Ηνωμένες Πολιτείες να τον αντιμετωπίσουν ως ισότιμο.

Η χρονική συγκυρία θεωρείται πάντως θετική. Η δήλωση του Κιμ στην αρχή του 2018 ότι το καθεστώς έχει πετύχει τον στόχο να κατασκευάσει ένα οπλοστάσιο πυρηνικών πυραύλων σημαίνει ότι νιώθει αρκετά ισχυρός για να διαπραγματευθεί. Η αφήγηση του Λευκού Οίκου είναι εντελώς διαφορετική. Πιστώνει τη σύνοδο στην αποφασιστικότητα του Τραμπ και στο πρωτοφανές διεθνές καθεστώς κυρώσεων που επιβλήθηκε από τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Β. Κορέα.

Αλλά λίγοι πιστεύουν ότι ο δικτάτορας της Βόρειας Κορέας θα παραδώσει εύκολα αυτό που βλέπει ως εγγύηση για την επιβίωση του δυναστικού καθεστώτος του.

Υπάρχουν και σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το εάν οι άνθρωποι του Τραμπ είναι κατάλληλα εξοπλισμένοι για τέτοιες πολύπλοκες συνομιλίες σε τόσο σύντομο χρόνο. Οι κορυφαίοι εμπειρογνώμονες της Κορέας έχουν φύγει και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει αποκλειστεί. Ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, που ήταν στην Αφρική αυτή την εβδομάδα, δεν είχε καν ενημερωθεί για τις εξελίξεις. Είπε στους δημοσιογράφους την Πέμπτη ότι οι διαπραγματεύσεις παρέμεναν μια μακρινή προοπτική.

Πόσο επικίνδυνο είναι, πραγματικά, το πυρηνικό οπλοστάσιο του Κιμ; Παρ’ όλο που η Πιονγκγιάνγκ εκτόξευσε το 2017 τον πύραυλο με τη μεγαλύτερη εμβέλεια μέχρι στιγμής και πραγματοποίησε την έκτη πυρηνική δοκιμή –μια πιθανή βόμβα υδρογόνου -, οι ειδικοί στις ΗΠΑ δεν είναι τόσο σίγουροι.

Αμερικανοί στρατιωτικοί αναλυτές υποθέτουν ότι ο Κιμ μπορεί να πλήξει με έναν πύραυλο τις ΗΠΑ, αλλά οι εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών ποικίλλουν και πολλοί λένε ότι η Β. Κορέα εξακολουθεί να μην είναι ακόμη ικανή απειλή για τις ΗΠΑ.

Το καθεστώς παράγει πλουτώνιο και εμπλουτισμένο ουράνιο εδώ και χρόνια και έχει πραγματοποιήσει έξι πυρηνικές δοκιμές βαθιά μέσα στα βουνά. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο Κιμ διαθέτει σήμερα 25-30 πυρηνικά όπλα, το καθένα αρκετά ισχυρό για να καταστρέψει μια πόλη.

Αλλά δεν είναι ξεκάθαρο αν έχει αναπτύξει βόμβα υδρογόνου. Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι ενδέχεται να δοκίμασε την πρώτη βόμβα υδρογόνου τον περασμένο Σεπτέμβριο. Αυτή η έκρηξη σύντηξης δύο σταδίων βασίζεται στην πυροδότηση πλουτωνίου ή ουρανίου, προκαλώντας –θεωρητικά –χίλιες φορές την ισχύ της ατομικής βόμβας που έπεσε στο Ναγκασάκι το 1945.

Βορειοκορεάτες απείλησαν να πραγματοποιήσουν μια πυρηνική δοκιμή πάνω από τον ωκεανό –γνωστή ως ατμοσφαιρική δοκιμή -, αν και πολλοί πιστεύουν ότι αυτό ήταν «κούφια απειλή» λόγω του υψηλού κινδύνου για αμερικανικά αντίποινα.

Βέβαιο είναι ότι η Β. Κορέα έχει αναπτύξει έναν διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο (ICBM). Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή, το 2017, ο πύραυλος «Hwasong-15» πέταξε υψηλότερα με εκτιμώμενο βεληνεκές 13.000 χιλιομέτρων, απόσταση που θα μπορούσε εύκολα να καλύψει ολόκληρη την ηπειρωτική χώρα των ΗΠΑ.

Η πυρηνική απειλή της Πιονγκγιάνγκ

Μπορούν οι πύραυλοι της Πιονγκγιάνγκ να φέρουν μια αρκετά μεγάλη πυρηνική κεφαλή για να φτάσουν ως τις ΗΠΑ; Ισως. Εκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών αναφέρει ότι η Βόρεια Κορέα διαθέτει αρκετά μικρές κεφαλές που μπορούν να τοποθετηθούν σε πυραύλους, αλλά οι εκτιμήσεις ποικίλλουν. Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι οι δύο δοκιμές του Hwasong-14 τον Ιούνιο δείχνουν ότι ο πύραυλος θα μπορούσε να φέρει πυρηνική κεφαλή με ωφέλιμο φορτίο 400-600 κιλών, πιθανώς αρκετό για να φτάσει στη δυτική ακτή των ΗΠΑ. Αλλοι εκτιμούν ότι ο μεγαλύτερος Hwasong-15 μπορεί να φέρει 500-1.000 κιλά, αρκετά για να μεταφέρει ακόμα και μια βόμβα υδρογόνου οπουδήποτε στην Αμερική.

Μπορεί η Βόρεια Κορέα να αποκρούσει την αμερικανική πυραυλική άμυνα; Ισως, αλλά εν πολλοίς παραμένει άγνωστο. Αυτό που δεν μπορεί να αποφύγει είναι την ανίχνευση κατά την προετοιμασία της εκτόξευσης. Ο Hwasong-15 είναι ένα δυσκίνητο θηρίο. Χρειάζεται περίπου 100 λεπτά για να φορτωθεί με υγρό καύσιμο και μπορεί να εκτοξευθεί μόνο σε απόσταση 100 μέτρων από ασφαλτοστρωμένο δρόμο, εκ των οποίων η Βόρεια Κορέα έχει μόνο 720 χλμ., γεγονός που καθιστά εύκολη την παρακολούθηση.