Σε ώρες, μέρες, χρόνια τώρα, το δύσμοιρο βασιλεύει. Και η ανάγκη απελευθέρωσής μας από αυτό, ενώ όλο και εντονότερη γίνεται, λύση, φως, δεν διαγράφεται. Οι ορίζοντες είναι κλειστοί.
Και να! Το αίνιγμα. Κάτι δηλαδή που την αλήθεια του, τη λύση του, πρέπει να βρεις.
Η ταινία του Αντώνη Ντούσια και του Αρη Φατούρου «εμπνευσμένη από τη ζωγραφική του Θεόδωρου Πανταλέων» έρχεται όχι ως απάντηση, αλλά ως οδήγηση εξωτική.
Με μια πανδαισία ψηφιακής επισημείωσης το εξωτικό επανέρχεται ως διασωστικό ενδεχόμενο. Αυτή η αισθητική και αισθησιακή αναζήτηση, ως αιρετικό ήθος, έχει αρχίσει βέβαια από το γύρισμα του περασμένου αιώνα. Σε ποια ονόματα να πρωτοαναφερθεί κανείς (Γκογκέν, Βαν Γκογκ, αλλά και Νταλί και Ερνστ με το προφητικό «η Ευρώπη μετά τη βροχή»).
Η προσφυγή στον εξωτισμό, ομολογία ατέλειας της κάθε αλαζονικής πολιτισμικής ταυτότητας, είναι διαρκής. Και στη ζωγραφική, και στην ποίηση, και στη μουσική. Και το αίνιγμα των Ντούσια και Φατούρου σε μια τέτοια ανανεωμένη προσφυγή μας προσκαλεί. Και όχι χωρίς ευγένεια.
Αποκομίζει κανείς απόλαυση και ευτυχία από αυτή την κινηματογραφική δημιουργία. Οπου το λεπταίσθητο, συχνά το αέρινο, και όπου το γυναικείο σώμα πρωταγωνιστεί, μας καθηλώνει. Και επιβεβαιώνει την υπόθεση πως μέσα από τη συνάντηση των τεχνών, το «ολικό» έργο που προκύπτει έχει ως ακροατές και θεατές το παγκόσμιο κοινό.
Μπορεί πίσω από τις θαυμάσιες ζωγραφιές του Πανταλέων να διαγράφονται προδρομικές γραφές. Αλλά, αλλά, η ρητορική αυτονομία των χρωμάτων του είναι αναμφισβήτητη. Κόβει την ανάσα. Και ενώ παρακολουθείς το έργο, έχεις την εντύπωση πως οι υποβλητικές φωνές (με επιβλητικό αποτέλεσμα) του Τάσου Αποστόλου και της Αννας Λινάρδου, την ώρα που εκφέρονται από μια «εξαίσια μουσική» οδηγημένες, σε αυτά τα χρώματα απαντούν. Πρέπει εδώ ο Μάριος Αριστόπουλος να μαγνητίστηκε από όσα είδε. Οι ήχοι του, ιδιαίτεροι, υποστηρίζουν με μαλερική ακρίβεια, την εξωτική πρόθεση των σκηνοθετών, εκχωρώντας σε μας την ελευθερία του δικού μας ταξιδιού.
Σε ώρες δύσμοιρες, το «γλυπτό» των Ντούσια και Φατούρου (γιατί είναι και αυτής, της τέχνης, της απτής, συμμέτοχο) οι ορίζοντες διαφωτίζονται. Το αίνιγμα… ανοίγει. Εκεί είναι όχι απόκρυφο, αλλά φιλοξενούμενο, και το πολιτικό μήνυμα του έργου.
Ο κ. Γιάννης Μεταξάς είναι επίτιμος καθηγητής πανεπιστημίων, τακτικό μέλος της Academie Europeenne Interdisciplinaire des Sciences.
