Αξιοποιώντας μια πρόσφατη ευρωπαϊκή συμφωνία για τις «μεταλλαγμένες» καλλιέργειες, η Ελλάδα και η Λετονία κατάφεραν να εξαιρεθούν από την πανευρωπαϊκή αδειοδότηση μιας ποικιλίας καλαμποκιού της Monsanto, η οποία είναι το μόνο γενετικά τροποποιημένο φυτό που καλλιεργείται σήμερα στην ΕΕ.
Η αμερικανική Monsanto δήλωσε ότι θα σεβαστεί την απόφαση των δύο κυβερνήσεων, τις κατηγορεί όμως ότι αγνοούν τα επιστημονικά στοιχεία για την ασφάλεια του καλαμποκιού Mon810.
Μέχρι τον περασμένο Μάρτιο, οι χώρες-μέλη της ΕΕ μπορούσαν να αρνηθούν την καλλιέργεια εγκεκριμένων «μεταλλαγμένων» ποικιλιών μόνο για λόγους δημόσιας υγείας ή περιβάλλοντος. Όμως, ελλείψει πειστικών επιστημονικών δεδομένων για την υποτιθέμενη επικινδυνότητα αυτών των καλλιεργειών, οι μονομερείς απαγορεύσεις στην Ελλάδα και άλλες χώρες θεωρούνταν νομικά αστήρικτες.
Το νέο πλαίσιο – το οποίο είχε εισηγηθεί η τελευταία ελληνική προεδρία της ΕΕ -, αφενός δίνει τη δυνατότητα καλλιέργειας στις χώρες που επιθυμούν τα «μεταλλαγμένα», αφετέρου επιτρέπει στις χώρες που δεν το επιθυμούν να απαγορεύουν την καλλιέργεια για λόγους όπως η δημόσια τάξη, η χωροταξία ή ο αγώνας κατά της επιμόλυνσης ντόπιων ποικιλιών.
Οι κανόνες αυτοί αφορούν πάντως μόνο την καλλιέργεια και όχι το εμπόριο γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών.
Νέοι κανόνες πιέζουν την Ευρώπη
Οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες έχουν εξοργίσει τη βιομηχανία και τις ΗΠΑ, οι οποίες πιέζουν την Ευρώπη να ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα στο πλαίσιο μιας σχεδιαζόμενης συμφωνίας για ελεύθερο διμερές εμπόριο. Βασικό επιχείρημα είναι ότι οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις στα «μεταλλαγμένα» δεν βασίζονται σε επιστημονικά επιχειρήματα.
Στην επίσημη απάντησή της προς την κυβέρνηση της Λετονίας, η οποία περιήλθε στην κατοχή του Reuters, η Monsanto κάνει λόγο για αίτημα «που αντικρούει και υπονομεύει την επιστημονική ομοφωνία για την ασφάλεια του Mon810».
Σε διαφορετική ανακοίνωσή της, η εταιρεία αναφέρει ότι δεν αναμένει οικονομικές επιπτώσεις από την απόφαση της Λετονίας και της Ελλάδας. «Παρόλα αυτά, λυπούμαστε για το γεγονός ότι ορισμένες χώρες αποκλίνουν από μια προσέγγιση που βασίζεται στην επιστήμη για τη γεωργική καινοτομία, και προτιμούν να απαγορεύσουν την καλλιέργεια ενός επιτυχημένου προϊόντος για αυθαίρετους πολιτικούς λόγους» συμπληρώνεται στην ανακοίνωση που εστάλη στο Reuters.
Μέχρι σήμερα η ΕΕ έχει εγκρίνει την καλλιέργεια τεσσάρων γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, ωστόσο μόνο μία από αυτές, το καλαμπόκι MON810 της Monsantο, εξακολουθεί να καλλιεργείται, κυρίως στην Ισπανία.
Η καλλιέργεια των υπόλοιπων, δύο ειδών καλαμποκιού (ΒΤ176 και Τ25) και της πατάτας Amflora, τελικά εγκαταλείφθηκε.
To καλαμπόκι Mon810 παράγει τη βακτηριακή πρωτεΐνη Bt, η οποία είναι τοξική για τα επιβλαβή έντομα αλλά αβλαβής για τον άνθρωπο. Η ίδια ουσία χρησιμοποιείται ως βιολογικό εντομοκτόνο σε οργανικές καλλιέργειες.
