Ιορδανία: Αμμάν, σαν μουσική

Ετσι, πέρα από την κλασική ξενάγηση της πόλης, πάντα εξοικονομούσαμε χρόνο, πότε για Νεκρά Θάλασσα, πότε για Μάταμπα και όρος Νέμπο, πότε για Γέρασα, άλλοτε για Πέτρα. Ούτε θυμάμαι πόσες φορές έχω κάνει αυτές τις διαδρομές!

Πάντως η πρώτη μου εικόνα πριν από τουλάχιστον 25 χρόνια ήταν οι χοροί με τα τουμπερλέκια και οι χαρακτηριστικοί αραβικοί αλαλαγμοί σε έναν γάμο. Μετά την τελετή, το ζευγάρι με συνοδεία μουσικών και καλεσμένων, διέσχισε χορεύοντας τους κοινόχρηστους χώρους του ξενοδοχείου για να καταλήξει στους «βασιλικούς θρόνους» σε ένα υπερυψωμένο πατάρι στη μεγάλη αίθουσα δεξιώσεων.

Φυσικά στο πλαίσιο της ιορδανικής φιλοξενίας καλεσμένοι και όλοι οι ξένοι, που σπεύδαμε να καταγράψουμε το γεγονός σε βιντεοκάμερες και φωτογραφικές μηχανές. Στα χρόνια που ακολούθησαν το Αμμάν άλλαξε πολύ.

Το μοντέρνο κομμάτι της πόλης αναπτύχθηκε με ωραία οικοδομήματα, πάντα στο χρώμα της άμμου της ερήμου, δρόμους με εμπορικά καταστήματα, πολυτελή μεγάλα ξενοδοχεία και εστιατόρια, τα μουσεία ανακαινίστηκαν, κάποια μνημεία συντηρήθηκαν, όπως και αρκετά κομμάτια της παλιάς πόλης.

Το μοντέρνο κομμάτι χαρακτηρίζεται από πλούσιες βίλες με κήπους χτισμένες με τοπική πέτρα ασορτί με το χρώμα της ερήμου, μεγάλους φαρδείς δρόμους και πολυτελή αυτοκίνητα. Μεγάλα εμπορικά καταστήματα με βιτρίνες δυτικού τύπου, φαστ φουντ, κινηματογράφους, εστιατόρια και καφέ όπου οι ντόπιοι – αγόρια και κορίτσια ντυμένα με την τελευταία λέξη της ευρωπαϊκής μόδας – διασκεδάζουν.

Στον κύριο λόφο, το Τζεμπέλ Αμμάν, βρίσκονται οι περισσότερες πρεσβείες και τα πολυτελή ξενοδοχεία. Η καρδιά του Αμμάν όμως χτυπά στην παλιά πόλη που εκτείνεται στους πρόποδες τεσσάρων λόφων.

Η λεωφόρος και τα γύρω στενά έξω από το ρωμαϊκό θέατρο, με τα χαριτωμένα μαγαζάκια, τους κατοίκους με τις παραδοσιακές αραβικές φορεσιές να κάνουν περίπατο ή να παζαρεύουν, τα καφενεία με τους μυρωδάτους καφέδες και τους ναργιλέδες, τα ζαχαροπλαστεία με τα τεράστια ταψιά με τα ζεστά σιροπιαστά, τα ταβερνάκια με τους μεζέδες. Στην παλιά πόλη επισκεφθείτε και το περίφημο Μπλε Τζαμί, χτισμένο το 1924.

Το 333 π.Χ. την κατέκτησε ο Μέγας Αλέξανδρος, ενώ τον 3ο αι. π.Χ. τη βρίσκουμε ως Φιλαδέλφεια, κτισμένη κατά το ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα, από τον βασιλιά Πτολεμαίο τον Φιλάδελφο. Το 218 π.Χ. την κατακτά ο Σελευκίδης βασιλιάς Αντίοχος Γ’ ο Μέγας, για να ακολουθήσουν οι Ναβαταίοι, που εκδίωξε ο Ηρώδης ο Μέγας το 30 π.Χ.

Κατά τη βυζαντινή περίοδο ήταν έδρα της επισκοπής Πέτρας και Φιλαδελφείας, ενώ κατά την αραβική περίοδο ήταν γνωστή ως Φιλαδέλφεια της Ανατολής και ζούσε από το εμπόριο των καραβανιών. Ερειπώθηκε και το 1878 οι Τούρκοι εγκατέστησαν Κιρκάσιους. Το φτωχικό χωριό που έκτισαν εκεί ονομάστηκε Αμμάν και άρχισε να γίνεται γνωστό γύρω στα 1917, την περίοδο δράσης του Λόρενς της Αραβίας, ενώ το 1950 έγινε η πρωτεύουσα της χώρας.

Δίπλα στον ναό που κτίστηκε επί Μάρκου Αυρηλίου, σύμφωνα με την παράδοση, υπήρχε κολοσσιαίο άγαλμα του Ηρακλή ύψους 10 μέτρων, όπως μαρτυρούν τα θραύσματα που βρέθηκαν στις ανασκαφές. Το καλύτερα σωζόμενο κτίσμα είναι το αρκετά ψηλό βυζαντινό ορθογώνιο του 6^ου αιώνα μ.Χ.

Πίσω από το Αρχαιολογικό Μουσείο βρίσκεται το Κασρ (παλάτι), έργο των Ουμαγιάντ του 8^ου αιώνα. Κοντά στο μουσείο βρίσκεται και μια μικρή βυζαντινή βασιλική με μωσαϊκά. Το Αρχαιολογικό Μουσείο στην Ακρόπολη του Αμμάν κτίστηκε το 1951 για να στεγάσει αρχαιολογικά ευρήματα απ’ όλη τη χώρα. Τοποθετημένα ανά χρονολογική σειρά, καλύπτουν από την παλαιολιθική περίοδο μέχρι την ισλαμική περίοδο έως το 1516.

Ανάμεσα σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης, κεραμικά, γυάλινα, μεταλλικά αντικείμενα, ξεχωρίζει η συλλογή των κοσμημάτων, των νομισμάτων, τα γύψινα γλυπτά «Αΐν Γκαζάλ» που χρονολογούνται από το 6000 π.Χ., και τα χειρόγραφα της Νεκράς Θαλάσσης στην αραμαϊκή γραφή. Δύο βοσκοί τα ανακάλυψαν το 1947 στο Κιρμπάτ Κουμράν, λίγα χιλιόμετρα έξω από την Ιεριχώ. Ψάχνοντας ένα κατσίκι, ο ένας βοσκός ρίχνοντας μια πέτρα σε μια οπή στον βράχο, έσπασε το πιθάρι που βρίσκονταν κρυμμένα. Στον ίδιο τόπο βρέθηκαν και νομίσματα του Ηρώδη του Μεγάλου.

Με χωρητικότητα 6.000 θεατών, διαθέτει 3 διαζώµατα, ενώ η αναστήλωσή του ξεκίνησε το 1957. Η σκηνή, η ορχήστρα και το προσκήνιο αναστηλώθηκαν, αν και αρκετοί αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι η αναστήλωση στο προσκήνιο δεν είναι σωστή, καθώς η τελική µορφή διαφέρει από εκείνη που είχε στους ρωµαϊκούς και ελληνιστικούς χρόνους. Μπροστά στο θέατρο υπήρχε κιονοστοιχία κορινθιακού ρυθµού και αρχαία λιθόστρωτη οδός της οποίας τµήµα έχει αποκατασταθεί.

…και τα μουσεία του

Παρουσιάζει την καθημερινότητα κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, με παραδοσιακές φορεσιές από διάφορες περιοχές και αντικείμενα καθημερινής χρήσης για την παρασκευή του φαγητού, του ψωμιού, του καφέ και του τσαγιού. Ακόμη θα δείτε μια συλλογή από παραδοσιακά μουσικά όργανα, μια τέντα της ερήμου από μαλλί κατσίκας, καθώς και υφαντά κιλίμια.

Το Ιορδανικό Μουσείο Λαϊκών Παραδόσεων ιδρύθηκε το 1971 και στεγάζεται στην ανατολική πτέρυγα του Ρωμαϊκού Θεάτρου. Σκοπός του μουσείου είναι να διατηρήσει και να προστατεύσει την παράδοση Ιορδανών και Παλαιστινίων όλης της χώρας για τις μελλοντικές γενιές.

Στις πέντε αίθουσες που καταλαμβάνει θα δείτε παραδοσιακά κοστούμια της Ανατολικής Οχθης του ποταμού Ιορδάνη, παραδοσιακά κοσμήματα και καλλωπιστικά αντικείμενα από την Ανατολική και Δυτική Οχθη, παλαιστινιακά κοστούμια και καλύμματα κεφαλής, συλλογή κεραμικών και ξύλινων σκευών μαγειρικής, ασημένια κοσμήματα και νυφικές φορεσιές από τη Δυτική Οχθη, αλλά και μια σημαντική συλλογή μωσαϊκών από βυζαντινές εκκλησίες της Γέρασα και της Μάταμπα.

Κρατώντας την ατμόσφαιρα του παλιού καιρού, μια σειρά από καταστήματα που βλέπουν στο πλακόστρωτο δρομάκι προσφέρουν παραδοσιακά χειροτεχνήματα, κοσμήματα, αλλά και μπαχαρικά. Αξίζει να δοκιμάσετε τοπική ιορδανική κουζίνα στο εστιατόριο, συνοδεία συγκροτήματος αραβικής μουσικής και να χορέψετε μαζί με τους ντόπιους (τηλ. +962 6 4128391).

Αξίζει επίσης να δοκιμάσετε κάποια από τα καλλυντικά από λάσπη ή αλάτι της Νεκράς Θαλάσσης. Αν ενδιαφέρεστε για διακοσμητικά, θα βρείτε καλόγουστα αντικείμενα από φυσητό γυαλί και γυάλινα ζωγραφισμένα, αντίγραφα από παλιές γκραβούρες, κρυστάλλινα μπουκάλια με αραβικά αρώματα, αλλά και χαριτωμένα μπουκαλάκια με χρωματιστή άμμο σε διάφορα σχέδια για ένα μικρό δωράκι. Αξίζει να αγοράσετε καφέ αρωματισμένο με κάρδαμο, τσάι και σιροπιαστά γλυκά.

Με 75 χλμ. μήκος και από 6 έως 16 χλμ. πλάτος η Νεκρά Θάλασσα, που στην πραγματικότητα είναι λίμνη – με περιεκτικότητα 33% σε αλάτι και ποτάσα – δεν επιτρέπει σε κανένα είδος ψαριού να επιβιώσει, ενώ το βάθος της κυμαίνεται από 4 μέχρι 430 μέτρα. Σκεπασμένες για πάντα στον βυθό της οι βιβλικές πόλεις Σόδομα και Γόμορρα. Το μπάνιο στη Νεκρά Θάλασσα είναι απλά μια ιδιαίτερη εμπειρία, όπου δεν βουλιάζετε λόγω της υψηλής περιεκτικότητας αλατιού – δέκα φορές περισσότερο από εκείνο της θάλασσας.

Φυσικά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να πάει στα μάτια σας αλάτι. Μη βουτήξετε αν δεν υπάρχει ντους κοντά γιατί το αλάτι θα σας φέρει τρομερή φαγούρα και τσούξιμο αφού θα ανακαλύψετε αμυχές στο σώμα σας που δεν θα ξέρετε καν ότι υπήρχαν.

Το ίδιο ισχύει και για τα λασπόλουτρα αφού η λάσπη της Νεκράς Θαλάσσης θεωρείται ευεργετική για την ομορφιά του δέρματος, ενώ αρκετοί τουρίστες αγοράζουν θεραπευτικά προγράμματα σε κάποιο από τα πολυτελή ξενοδοχεία-ιαματικά κέντρα στις όχθες της. Λέγεται ότι ο βασιλιάς Ηρώδης και η βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα εκτιμούσαν ιδιαίτερα τις ιαματικές ικανότητες της Νεκράς Θαλάσσης και πήγαιναν συχνά.

Διαμονή:

Φαγητό:

Για το κυρίως πιάτο θα διαλέξετε κάποιο κεµπάπ ή κοτόπουλο φαρούς.

Τοπική σπεσιαλιτέ είναι το «µενσάφ» που µαγειρεύεται σε ξεχωριστές περιπτώσεις. Πρόκειται για ψητό αρνί µε άφθονο ρύζι µε ξηρούς καρπούς όπου τη µεγαλύτερη λιχουδιά αποτελεί το κεφαλάκι.

Οι ντόπιοι συνοδεύουν το φαγητό τους µε το άρακ που µοιάζει µε το δικό µας ούζο.

Γλυκός πειρασµός τα σιροπιαστά µε το άφθονο πράσινο φιστίκι όπως ο µπακλαβάς και η κουνάφα ή κιουνεφέ που γίνεται µε κανταΐφι και µαλακό κατσικίσιο τυρί και τρώγεται ζεστή.

Φυσικά θα πιείτε τσάι µέντας και µυρωδάτο αραβικό καφέ αρωµατισµένο µε κάρδαµο.