Σε μία ξύλινη αποθήκη στη βιομηχανική περιοχή του Ρίτσμοντ της Καλιφόρνιας, κάθε εβδομάδα καταφθάνουν 20.000 βιβλία. Εκεί, τοποθετούνται μέσα σε μεγάλα κοντέινερ όπου ήδη έχουν συγκεντρωθεί 500.000 τόμοι. Σκοπός ωστόσο, είναι οι τίτλοι να φθάσουν τα 10 εκατομμύρια.

Οχι, δεν πρόκειται για μια καινούρια, τεράστια βιβλιοθήκη. Ούτε όμως και για κέντρο ανακύκλωσης χαρτιού. Πρόκειται για μια καινούρια… κιβωτό. Πράγματι, μετά την «κιβωτό των σπόρων» – όπου από το 1981 συλλέγονται τα πολύτιμα δείγματα από εξαφανισμένα ή σπάνια φυτά-, άλλος ένας… Νώε κάνει την εμφάνιση του. Αυτή τη φορά λέγεται Μπριούστερ Κάλε, είναι από τη Σίλικον Βάλεϊ και θέλει να σώσει τον έντυπο πνευματικό πλούτο από μία… ψηφιακή καταστροφή.

Την ενδεχόμενη αυτή απειλή ο 51χρονος επίδοξος «Νώε των βιβλίων» εντόπισε μάλιστα ξεκινώντας αντίστροφα: ψηφιοποιώντας βιβλία – δύο εκατομμύρια μέχρι σήμερα – για το Διαδίκτυο προκειμένου περισσότερα κείμενα να βρίσκονται στη διάθεση του κόσμου.

Καθώς όμως ο εμπνευστής του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Internet Archive – που έχει σκοπό τη διατήρηση των ιστοσελίδων-, διατηρούσε πάντα σεβασμό στην παραδοσιακή τυπογραφία και απεχθανόταν να πετάει τα βιβλία έπειτα από κάθε ψηφιοποίηση, συνειδητοποίησε ότι «πρέπει να κρατήσουμε το παρελθόν ανεξάρτητα εάν ανακαλύπτουμε ένα καινούριο μέλλον» όπως είπε στους New York Times και ο ίδιος.

Εξάλλου, «τι θα γινόταν εάν η ψηφιοποίηση εξελιχθεί και χρειαστεί να αντιγράψουμε ξανά τα φυσικά βιβλία;» αναρωτήθηκε ο Μπριούστερ Κάλε που με τέτοιες σκέψεις δεν άργησε να ξοδέψει περί τα τρία εκατομμύρια δολάρια για να αγοράσει και να λειτουργήσει τη δική του κιβωτό.

«Τα μικροφίλμ και τα μικροφίς ήταν κάποτε το ουτοπικό όραμα για πρόσβαση σε όλη την πληροφορία» λέει και πάλι ο κ. Κάλε «αλλά αποδείχθηκε ότι ήμασταν πολύ ευχαριστημένοι που κρατήσαμε τα βιβλία».

Κάποιοι άλλωστε είναι πολύ ευχαριστημένοι με την πρωτοβουλία του επιχειρηματία που απέκτησε την περιουσία του όταν το 1999 πούλησε μία εταιρεία βάσης δεδομένων στο Amazon. Δεν είναι παρά οι βιβλιοθήκες που χρειάζονται περισσότερο χώρο και θέλουν να ξεφορτωθούν παλιά βιβλία και περιοδικά.

Η δημόσια βιβλιοθήκη στο Μπούρλινγκαμ, 35 μίλια πιο νότια από την «κιβωτό» του Κάλε είναι μία από αυτές τις βιβλιοθήκες που ευγνωμονούν τον πρωτοποριακό συλλέκτη: μέχρι πρότινος, η σημερινή αίθουσα υπολογιστών ήταν γεμάτη από περιοδικά με ημερομηνίες πολλών δεκαετιών πίσω, τα οποία ήταν ζήτημα να αναζητούσαν δύο άτομα τον μήνα.

Ωστόσο, για κάποιους άλλους, το όραμα του κ. Κάλε είναι άνευ ουσίας. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο ενός συγγραφέα ο οποίος έγραψε στο Internet Archive – όταν ανακοινώθηκε το νέο φιλόδοξο εγχείρημα – ότι δεν επιθυμεί να του διατηρήσουν «καμία δουλειά» του «σε καμία μορφή». Aκόμη και ορισμένοι υπεύθυνοι βιβλιοθηκών δεν εκτιμούν την προσπάθεια του 51χρονου καθώς θεωρούν ότι η δουλειά που κάνει η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών – η μεγαλύτερη και πλουσιότερη παγκοσμίως – είναι ήδη αρκετή.

Εκεί μάλιστα, τα βιβλία που φυλάσσονται έχουν επιλεγεί με πολύ πιο ποιοτικά κριτήρια. Δεν υπάρχουν τίτλοι όπως «Ολα τα νέα υλικά γα το Halloween» ούτε «Το φιλί του Πειρασμού». Στην «κιβωτό των βιβλίων» όλα τα βιβλία είναι καλοδεχούμενα, με ποιοτικό ή μη περιεχόμενο. Επειτα, ακόμη και αν στην κιβωτό υπάρχουν τίτλοι που φυλάσσονται και σε άλλες βιβλιοθήκες, ίσως ο Νώε τον βιβλίων αποδειχθεί στο μέλλον πιο προνοητικός. «Εάν η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας είχε δημιουργήσει ένα αντίγραφο για κάθε βιβλίο και το έστελνε στην Ινδία ή στην Κίνα», λέει χαρακτηριστικά «θα είχαμε και τα υπόλοιπα έργα του Αριστοτέλη, τα υπόλοιπα έργα του Ευριπίδη. Ενα αντίγραφο σε έναν μόνο οργανισμό δεν είναι και πολύ καλή ιδέα».