Η εικόνα του Τζον Κένεντι να υπόσχεται στο αμερικανικό Κογκρέσο τη Σελήνη στο πιάτο εντός της δεκαετίας του ’60 υπήρξε εμβληματικό στιγμιότυπο της διαστημικής εποχής. Από τις 25 Μαΐου 1961, ημερομηνία της εν λόγω διακήρυξης, πέρασαν 50 χρόνια, ο πρόεδρος έχασε το φωτοστέφανο του αγίου που του είχε εξασφαλίσει η δολοφονία του και έγινε σύμφωνα με το εύστοχο σχόλιο του Τζέιμς Έλροϊ «ο Μπιλ Κλίντον μείον μερικά παχάκια». Η «κατάκτηση του διαστήματος» ωστόσο περιβάλλεται με τον μανδύα που λέγεται «ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα», αν και στην ουσία ήταν περισσότερο μια μικρή σκηνή στο μεγάλο δράμα του Ψυχρού Πολέμου.
Στην αρχή κανείς δεν πίστευε ότι όλα γίνονταν για το μεγαλείο της επιστήμης. «Η πρώτη δύναμη που θα κατασκευάσει και θα επανδρώσει ένα διαστημικό δορυφόρο θα διαθέτει απόλυτη στρατιωτική ισχύ πάνω στη Γη», ήταν η σαφέστατη τοποθέτηση στο editorial του δημοφιλούς εβδομαδιαίου περιοδικού Collier’s στο οποίο τον Οκτώβριο του 1952 ο Βέρνερ φον Μπράουν αρθρογραφούσε περί εξερεύνησης του διαστήματος.
Σοβιετικοί και αμερικανοί ιθύνοντες έπαιρναν τα μέτρα τους για έναν κανονικό πόλεμο: τόσο ο φον Μπράουν όσο και ο ρώσος ομόλογός του, Σεργκέι Κορόλεφ, κοινώς αποδεκτοί σήμερα ως πρωτοπόροι της space age, βρίσκονταν στο μισθολόγιο των κυβερνήσεών τους για να κατασκευάσουν διηπειρωτικούς πυραύλους που θα έφεραν πυρηνικές κεφαλές.
Σε μια εποχή σκιαμαχίας των υπερδυνάμεων οι συμβολικές νίκες ισοδυναμούσαν με πραγματικές. Η αίσθηση τεχνολογικής οπισθοδρόμησης που επικράτησε στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 1957 μετά την εκτόξευση του σοβιετικού «Σπούτνικ» περιγράφεται άριστα στο Epic Rivalry. The Inside Story of the Soviet and American Space Race των Βον Χάντερστι και Τζιν Άϊσμαν (National Geographic, 2007). Οι ορατές νυχτερινές τροχιές του πάνω από τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές μητροπόλεις αποτελούσαν κατά τον βρετανικό «Guardian» απόδειξη ότι οι Ρώσοι «μπορούν να κατασκευάσουν βαλλιστικούς πυραύλους ικανούς να πλήξουν οποιοδήποτε στόχο οπουδήποτε στον κόσμο». Για τον μετέπειτα πρόεδρο Λίντον Τζόνσον το ζήτημα δεν ήταν επιστημονικό, αλλά στρατιωτική ήττα αντίστοιχη με εκείνη του Περλ Χάρμπορ.
Ενδεχομένως η καλύτερη απεικόνιση του πώς πραγματικά ξεκίνησε η διαστημική περιπέτεια του ανθρώπου να βρίσκεται στο πρόσφατο John F. Kennedy and the Race to the Moon του Τζον Λόνγκσντον (Palgrave Macmillan, 2011). Εκεί, τον Απρίλιο του 1961, λίγο καιρό μετά την πτήση του Γιούρι Γκαγκάριν, ο Ρόμπερτ Κένεντι, υπουργός Δικαιοσύνης και αδερφός του προέδρου, κατσαδιάζει μια σύναξη τεχνοκρατών και επιστημόνων: «Απευθύνομαι σε όλους εσάς τους έξυπνους. Εσείς μπλέξατε τον πρόεδρο σε αυτό και τώρα πρέπει να κάνουμε κάτι για να δείξουμε στους Ρώσους ότι δεν είμαστε χάρτινες τίγρεις. […] Αν κάποιος μπορεί να μου πει τον τρόπο να τους προλάβουμε, ας το κάνει. Οποιοσδήποτε. Ας είναι και ο επιστάτης, δεν με νοιάζει».
Το συμπέρασμα είναι ότι αν οι κουβανοί εξόριστοι της CIA είχαν ξυρίσει τη γενειάδα του Φιντέλ Κάστρο στον κόλπο των Χοίρων και οι ΗΠΑ ανακτούσαν εκείνο τον Απρίλιο τον έλεγχο της Κούβας, ίσως να ήταν ο Νικίτα Χρουστσόφ που θα έψαχνε επικοινωνιακές νίκες κάνοντας σεληνιακές εξαγγελίες στο Πολιτμπιρό. Γιατί το φεγγάρι τελικά ήταν το πρόσχημα.
