«Ετσι όπως έχουμε γίνει, όλες οι μέρες είναι δύσκολες» λέει αναστενάζοντας ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης. Ο ηθοποιός και θεατράνθρωπος που από την περασμένη Πέμπτη είναι και τύποις κινηματογραφικός σκηνοθέτης- με την ταινία «Ζητείται ψεύτης»- ακούγεται προβληματισμένος στην τηλεφωνική επικοινωνία μας. «Η ανεργία στον κλάδο μας ήταν ως πέρυσι στο 70% και εφέτος πλησιάζει στο 90%.Μιλώ με συναδέλφους που βρίσκονται στα όρια της απελπισίας.Οι εννιά στους δέκα ηθοποιούς αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης.Και μιλώ για το θέμα της οικονομικής κρίσης,γιατί όλα τα υπόλοιπα είναι μια πολύ μεγάλη κουβέντα.Αυτό βέβαια αφορά ολόκληρη τη χώρα».
Ο ίδιος ο Μιχαηλίδης στα 50 του ανήκει στους τυχερούς τού 10%. Αμεσο πρόβλημα δουλειάς δεν αντιμετωπίζει επειδή βρίσκεται σε θέση να εφευρίσκει δουλειές- αφού δεν ασχολείται μόνο με ένα κομμάτι ψυχαγωγίας. «Αν ύστερα από 15 χρόνια δωρεάν εργασίας,όπως συνέβη με μένα,τα πας καλά,τότε έχεις την πολυτέλεια να ζεις από τη δουλειά σου». Ακόμη καλύτερα, όταν κάνεις πράγματα που αγαπάς, κάτι στο οποίο ο Μιχαηλίδης επίσης νιώθει ότι έχει υπάρξει τυχερός: «Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, οι εννιά στις δέκα δουλειές που έχω κάνει ήταν δουλειές που ήθελα να κάνω».
Στην περίπτωση του «Ζητείται ψεύτης», ταινίας βασισμένης στο θεατρικό έργο του Δημήτρη Ψαθά αλλά και στην κινηματογραφική ταινία που γύρισε το 1960 ο Γιάννης Δαλιανίδης, το άγχος του Μιχαηλίδη ήταν διπλό καθώς δεν εμφανίζεται μόνο ως ηθοποιός αλλά και ως σκηνοθέτης. «Είναι το γνωστό κλισέ του αισθήματος ευθύνης» λέει. «Ωστόσο διέβλεπα ότι αυτή η ιδέα- που δεν ήταν δική μουαλλά μια παραγγελία της εταιρείας Οdeon- είχε ψωμί». Ψωμί για τον ίδιο σημαίνει ότι «η ιδέα ιντριγκάρει, σου δημιουργεί κλίμα ευφορίας, σε κάνει να πιστέψεις ότι κάτι μπορείς να πεις».
Πιστεύει ότι το θεατρικό του Ψαθά και η ταινία του Δαλιανίδη ήταν απλώς η αφορμή για τη νέα ταινία. Το πρώτο επίπεδο του έργου, η έννοια του πολιτικού ψεύδους, έμεινε άθικτο. «Η κακοδαιμονία όλου του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα,που είναι αυτή η πελατειακή σχέση των πολιτικών με τους πολίτες,είναι μια πολύ παλιά πληγή και δεν αλλάζει. Οι αλλαγές που έγιναν στη νέα ταινία αφορούν τις καινούργιες εκδοχές του πολιτικού ψεύδους με τη συμβολή των ΜΜΕ,των image makers,των επικοινωνιολόγων, στοιχείων δηλαδή της τελευταίας εικοσαετίας που βεβαίως δεν υπήρχαν στο έργο του Ψαθά».
Για τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη «το ψεύδος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής.Το τι είναι όμως ψέμα στον πολιτικό χώρο εί ναι μια μεγάλη φιλοσοφική κουβέντα στην οποία δεν ανοιχτήκαμε, όπως δεν ανοίχτηκε και ο Ψαθάς στο θεατρικό του. Τα θεμέλια των Ελλήνων είναι οι ψευδαισθήσεις.Ως έθνοςβαυκαλιζόμαστε,είναι δύσκολο να αυτοπαρατηρηθούμε,ιδίως τα τελευταία χρόνια. Γιατί παλιότερα οι Ελληνες, αν και λιγότερο μορφωμένοι, ήταν πιστεύω περισσότερο σκεπτόμενοι.Η γενιά των παππούδων μας ήταν αγράμματη αλλά διανοούμενοι.Σκέφτονταν τη ζωή.Τα τελευταία χρόνιαμε την ευμάρειανομίζω ότι σταματήσαμε να σκεπτόμαστε».
Ηδη από τότε που σπούδαζε στη Δραματική Σχολή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (αποφοίτησε το 1982) ο Μιχαηλίδης είχε πάρει πολύ στα σοβαρά την κωμωδία. «Από τη φύση μου κωμικός δεν είμαι.Λόγω όμως της μεγάλης αγάπης που έχω για την κωμωδία αλλά και της ιδιαιτερότητάς τηςαπό πολύ νωρίς με απασχόλησε ο χώρος του καμπαρέ και του αμφιθεάτρου». Δούλεψε σε αυτούς τους χώρους παράλληλα με το θέατρο. «Η κωμωδία κρύβει μια μεγάλη παγίδα:αν δεν ορίσεις ένα ιδεολογικό πλαίσιο στο οποίο θα κινηθείςεύκολα μπορεί να πέσεις στη χυδαιότητα.Ο λόγος για τον οποίο με τους Αγαμους Θύτες δεν παίζουμε τακτικά είναι αυτός ο φόβος». Οσο για τον φόβο της επανάληψης, «έχει να κάνει με το πόσο συνομιλείς με τον ίδιο τον εαυτό σου.Αν το πρώτο κριτήριό σου είναι να επιβεβαιωθείς,να αρέσεις ή να γεμίσεις την αίθουσα, τα πράγματα αρχίζουν να γίνονται επικίνδυνα.Πρέπει να μπορείς να αντιστέκεσαι στις επιταγές της αγοράς.Ενας από τους τρόπους είναι να μην παίζεις συχνάώστε να έχεις χρόνο για περισυλλογή αλλά και μεράκι για να το ξανακάνεις».
«Δουλειά της σάτιρας είναι να θέτει ερωτήματα, όχι απαντήσεις» λέει. «Δεν είμαστε καθοδηγητές του έθνους ούτε πολιτικοί αγκιτάτορες.Απλώςμέσα από μερικά ερωτήματαπροσπαθείς να διατυπώσεις την ατμόσφαιρα που βλέπεις γύρω σου. Το κάνεις βέβαια μέσα στο πλαίσιο της ψυχαγωγίας και του χιούμορ,πάντα όμως η καλής ποιότητας κωμωδία έχει και μια πίκρα από κάτω, μια απογοήτευση. Είτε αφορά την ύπαρξή μας είτε τον κοινωνικό μας περίγυρο και την καθημερινότητά μας.Ετσι κι αλλιώς υπάρχουν αιώνια ερωτήματα που ποτέ δεν απαντώνται. Γι΄ αυτό κάνουμε τέχνη.Για να παρηγορηθούμε.Είναι πιο αποτελεσματικό αλλά και πιο θεραπευτικό να σκεφτόμαστε γελώντας».
Η ταινία του Ιεροκλή Μιχαηλίδη «Ζητείται ψεύτης»,με πρωταγωνιστή τον ίδιο και τους Ζέτα Μακρυπούλια και Οδυσσέα Παπασπηλιώπουλο,προβάλλεται στις αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη σε διανομή Οdeon.