Oι εκλογές του «Καλλικράτη» αντί να φωτίσουν τις αδυναμίες του κράτους, που φιλοδοξεί να θεραπεύσει η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, ανέδειξαν παραδόξως τις αδυναμίες της κυβέρνησης. Η δυσφορία των υπουργών για τον τρόπο λειτουργίας της και η ανησυχία για την οικονομία κατέστησαν υπέρμετρες ανάμεσα στον πρώτο και στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου επιχείρησε να βάλει φρένο στην εσωστρέφεια, είναι όμως φανερό ότι τα συσσωρευμένα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα αλλά και οι αντιθέσεις και οι συγκρούσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης προοιωνίζονται εξελίξεις.
Φίλια πυρά στην ομάδα σχεδιασμού
Μόλις ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εκλογών άρχισαν να εκτοξεύονται τα πρώτα πυρά στην ομάδα σχεδιασμού. Η εξαμελής ομάδα ( Ι. Ραγκούσης , Γ. Παπακωνσταντίνου, Δ. Δρούτσας, Π. Γερουλάνος, Γ. Πεταλωτής, Ρεγγίνα Βάρτζελη ) την οποία συνέστησε ο κ. Παπανδρέου για να βελτιώσει τον επικοινωνιακό σχεδιασμό και τη στρατηγική της κυβέρνησης προκάλεσε από την πρώτη ημέρα τη δυσφορία των υπολοίπων υπουργών καθώς πέραν όλων των άλλων όταν άρχισε να συνεδριάζει ατόνησαν όλα τα υπόλοιπα όργανα του κόμματος αλλά και το Υπουργικό Συμβούλιο. «Η κυβέρνηση διοικείται από κλειστή ομάδα της οποίας τα μέλη δεν έχουν καν εκλογική νομιμοποίηση» διαμαρτύρονταν οι υπουργοί.
Ο κ. Ραγκούσης αρνείται ότι έχει ρόλο συντονισμού της κυβέρνησης και επιμένει ότι οι αρμοδιότητές του σχετίζονται με την παραγωγή του στρατηγικού σχεδιασμού για την προώθηση του κυβερνητικού έργου. Και άλλα μέλη της ομάδας θεωρούν πως όποιος και αν ήταν σε αυτήν τη θέση θα δεχόταν επιθέσεις. Ο στρατηγικός σχεδιασμός για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, πάντως, επικρίθηκε από αρκετά στελέχη και ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών έγινε στόχος έντονων πυρών. Τα κυβερνητικά στελέχη έθεταν ερωτήματα για τα δημοψηφίσματα που άλλαζαν περιεχόμενο και για την απειλή των πρόωρων εκλογών που εκτόξευσε ο κ. Παπανδρέου.
Η σταγόνα, όμως, που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν όταν το πρωθυπουργικό επιτελείο χαρακτήρισε ικανοποιητικό το αποτέλεσμα των εκλογών. Οι κκ. Α. Λοβέρδος , Δ. Ρέππας, Π. Μπεγλίτης και Απ. Κακλαμάνης δεν έκρυψαν τη διαφωνία τους με αυτήν την ερμηνεία. Αλλά και ο αντιπρόεδρος κ. Θ. Πάγκαλος τήρησε διακριτικές αποστάσεις από την επίσημη γραμμή, επισημαίνοντας στις τηλεοπτικές εμφανίσεις του ότι το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν είναι μεν ικανοποιητικό, αλλά δεν είναι και ένα αποτέλεσμα που εμποδίζει το ΠαΣοΚ να κυβερνήσει. Τα περισσότερα κυβερνητικά στελέχη συντάχθηκαν με τη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης. Ενδεχομένως να μην είναι άσχετη με το κλίμα που έχει δημιουργηθεί η άρνηση κορυφαίων υπουργών και στελεχών όπως οι κκ. Ευ. Βενιζέλος, Α. Λοβέρδος, Μ. Χρυσοχοΐδης, Γ. Πεταλωτής, Π. Ευθυμίου κα θώς και η κυρία Αννα Διαμαντοπούλου να εμφανιστούν στα κανάλια το βράδυ των εκλογών. Ο κ. Παπακωνσταντίνου θα είναι παρών σε τηλεοπτικό πάνελ και ο κ. Πάγκαλος σε δύο.
Πίεση, γκρίνια και θερμό επεισόδιο
Η ομάδα σχεδιασμού, πάντως, παρ΄ ότι απαρτίζεται από στελέχη που έχουν άμεση αναφορά στον κ. Παπανδρέου και είναι της απόλυτης εμπιστοσύνης του, δεν είναι ομοιογενές όργανο. Η εξωτερική πίεση που δέχεται έχει επηρεάσει τις σχέσεις των μελών της. Ο στενός κύκλος των συνεργατών του Πρωθυπουργού έχει βουίξει για το θερμό επεισόδιο που διημείφθη ανάμεσα στους κκ. Ραγκούση και Παπακωνσταντίνου για τα λανθασμένα εκκαθαριστικά σημειώματα που εστάλησαν πριν από την πρώτη Κυριακή των εκλογών. Λέγεται ότι ο κ. Ραγκούσης ζήτησε εξηγήσεις σε έντονο ύφος, το οποίο ενόχλησε ιδιαιτέρως τον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος αισθάνεται υπεύθυνος για την εφαρμογή του μνημονίου (και άρα για το μεγαλύτερο τμήμα της κυβερνητικής πολιτικής). Οι δύο άνδρες έχουν αγεφύρωτες- όπως φαίνεται- διαφορές από την εποχή που ήταν τα πρόσωπα αιχμής της αντιπολίτευσης του ΠαΣοΚ. Γκρίνια εκδηλώθηκε και ανάμεσα στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, επειδή η ομερτά την οποία είχαν συμφωνήσει στην αρχή των συνεδριάσεών τους δεν τηρήθηκε. Ετσι, μεταξύ των δύο γύρων κατέστησαν πρόωρα μέρος της δημόσιας συζήτησης θέματα όπως οι απαιτήσεις του μνημονίου και ο προϋπολογισμός και ορισμένοι εξέφρασαν προβληματισμό για την επιρροή που ενδεχομένως να έχει η οικονομική ανασφάλεια σε συνδυασμό με τα μαύρα μαντάτα από την Ιρλανδία στο σημερινό αποτέλεσμα. ΛΑΔΩΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ
Η λειτουργία της κυβέρνησης αποτέλεσε κεντρικό θέμα των συζητήσεων που διεξήχθησαν μεταξύ των υπουργών,την προηγούμενη εβδομάδα.Οι περισσότεροι επανέφεραν παλαιότερο αίτημα για τη λειτουργία Κυβερνητικής Επιτροπής. «Η κυβέρνηση χρειάζεται σαφή και κατανοητή “γραμμή” η οποία να διατηρεί τη συνοχή της αλλά και την επαφή της με την κοινωνία. Τα μέλη της ομάδας σχεδιασμού εξαιτίας της πολιτικής απειρίας τους δεν φαίνεται να το αντιλαμβάνονται και το κακό είναι ότι έχουμε δύσκολη περίοδο μπροστά μας.Αν είναι να φτάσουμε το πρόγραμμά μας ως το τέλος, χρειαζόμαστε στιβαρό τιμόνι» σημειώνει πρώην υπουργός του ΠαΣοΚ.
Το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών δεν έχει φύγει από το μυαλό των υπουργών,παρά τις δηλώσεις του κ. Παπανδρέου. Τα αποτελέσματα στη Β΄ Αθήνας, μια περιοχή-βαρόμετρο, κατέδειξαν καθίζηση του ΠαΣοΚ και η οικονομική κρίση έχει βυθίσει στην ανασφάλεια την κοινωνία. Αλλά και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου δεν βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση καθώς φοβούνται ότι«τα νούμερα δεν βγαίνουν»και προετοιμάζονται για εξελίξεις ως την άνοιξη.Για τους λόγους αυτούς, λοιπόν, ζητούν να καταρτισθεί καινούργιο σχέδιο για τη χώρα, το οποίο να έχει έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα και να εκτείνεται πέραν του μνημονίου. «Δεν μπορούμε να πηγαίνουμε άλλο πίσω από το μνημόνιο. Αν δεν βρούμε να πούμε κάτι άλλο στον κόσμο, θα μας γυρίσει την πλάτη» επισημαίνουν.
Νέο σχέδιο για τη χώρα έχουν ζητήσει με δημόσιες τοποθετήσεις τους ο κ.Βενιζέλος,η κυρία Διαμαντοπούλου και από διαφορετική ιδεολογική σκοπιά η κυρίαΛούκα Κατσέληαλλά και ο κ.Χρ. Παπουτσής. Επίσης πολλοί ζητούν να δοθεί σημασία στην ανασύσταση των μηχανισμών του κόμματος, οι οποίοι έχουν καταρρεύσει.Ο νέος Γραμματέας κ.Μιχ. Καρχιμάκης σχεδιάζει περιοδείες το προσεχές διάστημα ώστε να συναντηθεί με τις νομαρχιακές επιτροπές του ΠαΣοΚ σε όλη την Ελλάδα.
Δημόσιες διαφωνίες για το μνημόνιο
Οι υπουργοί γνωρίζουν ότι θέμα επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου δεν μπορεί να τεθεί από την κυβέρνηση στην τρόικα. Το γεγονός ότι ορισμένοι διατυπώνουν αυτό το αίτημα δείχνει: είτε ότι δεν συμφωνούν πλήρως με την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης είτε ότι θέλουν να στείλουν μήνυμα στο Μέγαρο Μαξίμου για τις μειωμένες αντοχές των πολιτών. Ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών, σύροντας κόκκινη γραμμή, έχουν αρνηθεί τη λήψη επιπλέον μέτρων, τα οποία θα συρρικνώσουν τα εισοδήματα. Η φημολογία όμως για απολύσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα αναστάτωσε τους ψηφοφόρους και έδωσε ξανά αφορμή στην αντιπολίτευση να κάνει για κρυφή κυβερνητική ατζέντα.
Το θέμα της επαναδιαπραγμάτευσης συγκεκριμένων όρων του μνημονίου και κυρίως του τρόπου μείωσης του ελλείμματος τέθηκε ανοιχτά από τον κ. Χ. Καστανίδη. Ο υπουργός Δικαιοσύνης είναι φανερό ότι τάσσεται με μια άποψη που υπάρχει στην κυβέρνηση και όσοι τη συμμερίζονται επιμένουν ότι θα πρέπει να ζητηθεί η κατανομή του επιπλέον ποσού που θα προκύψει από την αναθεώρηση του ελλείμματος σε τρεις δόσεις, οι οποίες θα καταβληθούν σε τρία χρόνια (2011, 2012 και 2013). Η άλλη άποψη είναι αυτή που εκφράζει το οικονομικό επιτελείο το οποίο επιμένει ότι έχει περιλάβει ήδη στο προσχέδιο του προϋπολογισμού μέτρα ύψους 9,1 δισ. ευρώ τα οποία μειώνουν το έλλειμμα επιπλέον κατά 1,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο υπουργοί όπως ο κ. Κ. Σκανδαλίδης και η κυρία Κατσέλη εκφράζουν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο άσκησης ασφυκτικών πιέσεων στην κοινωνία και πρόκλησης συγκρούσεων με την κυβέρνηση σε περίπτωση κατά την οποίαν ως το καλοκαίρι του 2011 ανοίξουν όλα τα μέτωπα που ζητεί η τρόικα. Το ενδεχόμενο πολιτικής επανατοποθέτησης της κυβέρνησης απέναντι στην τρόικα δεν απορρίπτουν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου κκ. Γ. Παπακωνσταντίνου, Φ. Σαχινίδης, Δ. Κουσελάς, τα οποία προετοιμάζονται για σκληρές διαπραγματεύσεις εν όψει του οριστικού σχεδίου του προϋπολογισμού. Ανάλογες απόψεις λέγεται ότι διατυπώνει και ο κ. Χρυσοχοΐδης. Υπέρ της άμεσης προώθησης των διαρθρωτικών αλλαγών τάσσονται, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Δ. Ρέππας, η κυρία Διαμαντοπούλου, αλλά και ο αντιπρόεδρος κ. Πάγκαλος. Ανάμεσα στις δύο πλευρές βρίσκονται στελέχη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας όπως οι κκ. Π. Ευθυμίου και Χρ. Πρωτόπαπας.
