Μάνατζερ σε κρίση (πανικού)

Αγχος, κρίσεις πανικού, ακόμη και ψυχώσεις εκδηλώνουν στελέχη επιχειρήσεων, υπό το κράτος της πίεσης για υψηλή απόδοση και επίδοση, όταν όλα γύρω βουλιάζουν. Διευθυντές τραπεζών, βιομηχανιών τροφίμων, εταιρειών Πληροφορικής μιλούν στο «Βήμα» για την εντατικοποίηση της δουλειάς, τα αυξημένα ωράρια, τους δύσκολα επιτεύξιμους στόχους που γονατίζουν ακόμη και τα πιο έμπειρα στελέχη. Την ίδια στιγμή, ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προς τους εργοδότες. Τονίζουν ότι η δύσκολη οικονομική συγκυρία φέρνει στην επιφάνεια συσσωρευμένα προβλήματα, ωθώντας πολλές φορές τους εργαζομένους σε λύσεις εξπρές και τεχνητής αντοχής, ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά ή και σε απρόβλεπτες ενέργειες. Είναι φιλοσοφία άλλων δεκαετιών να αντιμετωπίζεται ο εργαζόμενος απλώς ως γρανάζι της μηχανής, επισημαίνουν οι ίδιοι. Ακόμη και με την ψυχρή λογική, το οικονομικό κόστος (χαμένες ώρες, έξοδα υγείας) είναι τεράστιο για την επιχείρηση και την οικονομία.

«Ολα ξεκινούν από το ότι υπάρχουν προβλήματα που δεν φαίνονται, και τα οποία εντείνονται στην τρέχουσα κατάσταση,κρίσης,λόγω της ανησυχίας για τη διασφάλιση της εκάστοτε εργασιακής θέσης. Στην πλειοψηφία τουςοι εργαζόμενοι δεν γνωρίζουν και δεν ενδιαφέρονται να μάθουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους στον εργασιακό χώρο.Δεν διεκδικούνκαι σε μεγάλο ποσοστό “λύνουν” τα προβλήματά τους με ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά» λέει στο «Βήμα» η Αναστασία Ρας, κλινική ψυχολόγος- γενική διευθύντρια της Ηellas Εap (πιστοποιημένα προγράμματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στον εργασιακό χώρο). Σύμφωνα με την ίδια « στην Ελλάδα, ο εργαζόμενος δεν διαθέτει ιδιαίτερη ανθεκτικότητακαι ικανότητες διαχείρισης κρίσης. Εχει μάθει από παιδί, λόγω της μεγάλης προστασίας-εξάρτησης από την οικογένεια, να του λύνουν τα προβλήματα. Οι κρίσεις πανικού είναι σήμερα συχνότατο φαινόμενο, ενώ δεν λείπουν και τα πολύ σοβαρά περιστατικά, ψυχώσεων, και μάλιστα σε επίπεδο στελεχών».

Την ίδια στιγμή, οι περισσότεροι εργοδότες κλείνουν τα μάτια μπροστά στο πρόβλημα: « Επενδύουν στα μηχανήματα, αλλά αμελούν τον ανθρώπινο παράγοντα. Πολλοί αρνούνται ακόμη και ότι υπάρχουν ψυχολογικά προβλήματα στο περιβάλλον τους» προσθέτει η κυρία Ρας και χαρακτηριστικά αναφέρει: « Στην παρέμβαση που κάνουμε σε τρεις μεγάλες τράπεζες, έχοντας “διαχειριστεί” τα τελευταία χρόνια 118 ληστείες (σ.σ.:ομάδα τραυματολογίας εμφανίζεται μία ώρα μετά το συμβάν),έχω συναντήσει διευθυντές που βιάζονται να τελειώνουν με τις διαδικασίες.Διαβεβαιώνουν ότι “όλα είναι εντάξει”, αγνοώντας ότι το τραύμα μπορεί να βγάλει στην επιφάνεια κάποιο οργανικό πρόβλημα. Και τότε, πώς θα ξανακάτσει ο υπάλληλος πίσω από το γκισέ; ».

« Ποτέ δεν ξέρεις ποιος θα πηδήξει από το παράθυρο» λέει η ψυχολόγος. « Εχω ζήσει άγριο περιστατικό στην Αμερική προ δεκαετιών, στην General Μotors,με κάποιον που ήταν στριμωγμένος,και είχε στα χέρια του πιστόλι. Ο απολογισμός ήταν 8 νεκροίκαι 21 τραυματίες»…

«Είναι δύσκολο να λειτουργείς σαν φίλτρο»
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΑΒΙΔΑΣ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ KRAFT FOODS ΗELLAS

« Εχω εθιστεί στις συνθήκες στρες,προέρχομαι από τον κλάδο των πωλήσεων, και δουλεύω χρόνια με στόχους και νούμερα.Με τα χρόνιααποκτάς άμυνες, θωρακίζεσαι.Ομως έχω σκοπό στα 50 μου να ασχολούμαι με κάτι άλλο,λιγότερο αγχωτικό.Οποιος έχει δουλέψει σε πολυεθνική, ξέρει πολύ καλά τι θα πει πίεση. Το δύσκολο, αν βρίσκεσαι σε διευθυντικό επίπεδο, είναι να λειτουργείς ως φίλτρο. Πάντως όλη αυτή η αρνητική δημοσιότητα για την Ελλάδα έχει και τις θετικές πτυχές της.Οι ξένοι κατεβάζουν κατά έναν τρόπο τον πήχη, και αυτό… ανακουφίζει αρκετά. Η δική μας εταιρεία βέβαια ανήκει στον κατάλογο με τα καλύτερα επαγγελματικά περιβάλλοντα.Εφαρμόζουμε το “open door policy”,χτυπάς την πόρτα και λες το πρόβλημά σου. Στις συνήθεις τακτικές μαςείναι επίσης τα άτοκα δάνεια σε εργαζομένουςμε οικονομική δυσκολία. Φροντίζουμε, με άλλα λόγια, να αποφορτίζουμε τις συνθήκες,έτσι ώστε να μην συσσωρεύονται τα αρνητικά.Προσπαθώ, ξέρετε,να το εφαρμόζω και προσωπικά. Βλέπω τα πράγματα μέρα- μέρακαι αυτό μου δίνει “ορίζοντα” για την επομένη, δεν με πνίγει, όσο δύσκολη και αν ήταν η προηγούμενη».

«Υπάρχουν μέρες που θέλω να τα εγκαταλείψω όλα»
Ε.Λ.
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΙΣΤΗΣ
« Εχω 16 χρόνια στον τραπεζικό χώρο, πρώτη φορά έρχομαι αντιμέτωπη με τόσο δύσκολες εργασιακές συνθήκες. Ο μεγάλος φόρτος εργασίας προκαλεί συχνά εντάσεις και γκρίνια. Ομως και κατανόησηκαι αλληλεγγύη υπάρχει μεταξύ των εργαζομένων, παρά τη μισθολογική δυσαρέσκεια και το γεγονός ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δει ούτε ευρώ παραπάνω, π.χ. για υπερωρίες. Εχουμε κάνει την ανάγκη φιλοτιμία, γνωρίζοντας ότι με την πολλή και ποιοτική δουλειά, διασφαλίζουμε την ύπαρξη της τράπεζας και τις θέσεις μας. Πώς μπορείς, όμως, να απαιτείς από τον εαυτό σου να εργάζεται πέντε μέρες την εβδομάδα, με τους ίδιους, αμείωτους ρυθμούς; Ομολογώ ότι κάνω πολλή πρωτογενή δουλειά, παρ΄ ότι θα μπορούσα- λόγω της θέσης μου- να το αποφύγω, αλλά δεν είμαι πια στην πρώτη μου νιότη, και υπάρχουν μέρες που αισθάνομαι εξουθενωμένη. Το background της τράπεζας προκαλεί μάλιστα διάφορα προβλήματα. Δεν έχεις πάντα τα καλύτερα μέσα, τους καλύτερους δυνατούς συνεργάτες, μόνον οι στόχοι παραμένουν υψηλοί- εξίσωση που προκαλεί άγχος. Δεν κρύβω ότι υπάρχουν μέρες που θέλω να τα εγκαταλείψω όλακαι να αλλάξω ζωή. Θα μπορούσα, νομίζω, να κάνω πιο δημιουργικά πράγματα, να γράφω βιβλία ή να καλλιεργώ τη γη».

«Εμπειροι 50άρηδες εργάζονται με αμοιβή junior»
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙCΑΡ

« Δεν χρειάζεται να σου ασκεί πίεση κάποιος ανώτερος ιεραρχικά. Αν έχεις κάνει στοιχειώδη προϋπολογισμό στόχων, κοιμάσαι και ξυπνάς με ένα άγχος:το νούμερο. Προσωπικά, δουλεύω και από το σπίτι, χωρίς ωράριο, το lap top είναι η επόμενη κίνησή μου μετά τον καφέ. Δεν σε κάνει η εταιρεία να αισθάνεσαι αναλώσιμος, αλλά οι νόμοι της αγοράς. Οταν βλέπεις επιχειρήσεις του κλάδου της Πληροφορικής να απολύουν 30, 40, 50 άτομα, ή όταν έχεις να αντιμετωπίσεις έμπειρα στελέχη, 40-50 ετών, που δέχονται να εργαστούν με αμοιβή junior, των 1.500 ευρώ… Δεν κάνω, πάντως, συγκρίσεις με το παρελθόν. Στο ξεκίνημαέχεις φιλοδοξία, συχνά ανεδαφική, παρόρμηση, ενέργεια. Σε ηλικίες κοντά στα 40έχει μεσολαβήσει ένα στάδιο απομυθοποίησης, έχεις νιώσει τι σημαίνει πλάκωμα στο στήθος, έχεις περάσει νύχτες με όνειρα άγχους.

Και οι προσδοκίες των άλλων είναι υψηλότερες.

Ολα αυτά, όταν ταυτόχρονα μικραίνει η πίτα της αγοράς, πώς να το κάνουμε, αθροίζουν μια σκληρή καθημερινότητα».

Κόστος € 20 δισ. τον χρόνο
ΜΙΑ από τις επτά χώρες στην Ευρωπαϊκή Ενωσηπου δεν έχουν εφαρμόσει εθνική στρατηγική για θέματα υγείας και ασφάλειας εργαζομένων είναι η Ελλάδα. Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ (που έχει καταρτίσει στρατηγική για τα έτη 2010-2015,με σκοπό να υιοθετηθεί ως εθνική),η έλλειψη αποτελεσματικής προστασίας της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία οδηγεί σε απουσίες, ατυχήματα, αλλά και επαγγελματικές νόσους, όπως στρες και κατάθλιψη.

60% των ελλήνων εργαζομένων αναφέρει ότι η εργασία επηρεάζει την κατάσταση της υγείας τους, τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Τα πιο συχνά προβλήματα είναι στρες,πονοκέφαλοι,ευερεθιστότητα (Ευρωπαϊκό Ιδρυμα για τη Βελτίωση Συνθηκών Ζωής και Εργασίας).

75% των ευρωπαίων εργαζομένων πάσχει από εργασιακό στρες.Το 30% από αυτούς δηλώνει ότι δεν μπορεί να εργαστεί, ενώ έντονα συμπτώματα εκδηλώνει το 85% των ανώτερων και ανώτατων στελεχών σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.(Διεθνής Οργανισμός Εργασίας)

50% της εργασιακής αποχής οφείλεται στο εργασιακό στρες.Το κόστος (π.χ.έξοδα υγείας) στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπολογίζεται στα 20 δισ ευρώ, ετησίως. Μόνο σε Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία οι άδειες για λόγους στρες στοίχισαν περισσότερο από 30 δισ. ευρώ το 2007! Στην Ιταλία η κυβέρνηση από την 1η Αυγούστου θα ζητήσει από τους εργοδότες έλεγχο του βαθμού στρες των εργαζομένων τους.