«Δεν υπάρχει περίπτωση να γίνουμε… κολαούζος των ισχυρών του τσιμέντου» τονίζει σε συνέντευξή του στο «Βήμα» ο πρόεδρος του Τιτάνος κ. Ανδρέας Κανελλόπουλος. Ο κ. Κανελλόπουλος προαναγγέλλει μέσω του «Βήματος» λουκέτα και συγχωνεύσεις τσιμεντοβιομηχανιών στη γειτονική Βουλγαρία, όπου ο Τιτάν έχει συμφέροντα, ανακοινώνει ότι ο όμιλος διερευνά σοβαρά το ενδεχόμενο εξαγοράς στην Ουκρανία, αποκλείει συνεργασίες με Τούρκους επιχειρηματίες και δείχνει να υπολογίζει τη γαλλική Lafarge (που… ορέγεται την Blue Circle) περισσότερο από τον βρετανικό όμιλο!
Μετά την Αμερική τι; Ετοιμάζεστε μήπως για στρατηγικό επενδυτή, όπως τα ΕΛΠΕ;
«Δεν υπάρχει τέτοια προοπτική τουλάχιστον για το ορατό μέλλον. Αυτή τη στιγμή θέλουμε να δώσουμε έμφαση στη μεγάλη επένδυση που έχουμε κάνει στην Αμερική και, πιστέψτε με, χρειάζεται πολλή δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι μια επένδυση 400 εκατ. δολαρίων, η μεγαλύτερη που έχει γίνει από ελληνικό όμιλο στο εξωτερικό. Πρέπει να εμπεδώσουμε τις θετικές συνέπειές της. Κατά τα άλλα, δεν αισθανόμαστε την ανάγκη να βάλουμε στρατηγικό επενδυτή στον Τιτάνα. Είμαστε ισορροπιστές μεταξύ των μεγάλων του τσιμέντου παγκοσμίως, ελισσόμαστε προσεκτικά και προχωρούμε σε επί μέρους συμμαχίες κατά περιοχή. Τολμώ να πω ότι το 2001 θα έχουμε κύκλο εργασιών περισσότερο από ένα δισ. ευρώ και είμαστε αρκετά μεγάλοι ώστε να μη γίνουμε… κολαούζος των ισχυρών τσιμεντάδων του πλανήτη. Δεν χρειαζόμαστε δηλαδή συμμετοχή ξένων στο κεφάλαιό μας, όπως έγινε π.χ. με την Deutsche Bank και την Eurobank. Κάνουμε επί μέρους συμμαχίες ώστε να μειώνουμε κατά τόπους το ρίσκο μιας επένδυσης, τόσο από οικονομική άποψη όσο και από πολιτική. Καταλαβαίνετε ότι αν κάτι πάει στραβά σε μια αναπτυσσόμενη χώρα διαφορετικό ειδικό βάρος θα έχει η πολιτική παρέμβαση του Γερμανού, του Γάλλου ή του Βρετανού εκπροσώπου από ό,τι του Ελληνα. Σε αυτή την οικονομική… ισορροπία τρόμου που ζούμε τα τελευταία χρόνια έχουμε ανάγκη από ισχυρούς συμμάχους ώστε αν κάποιος μάς αδικήσει κατάφωρα να ξέρει με ποιον έχει να κάνει».
Στην Αμερική όμως πήγατε μόνοι σας…
«Μην κοιτάτε την Αμερική. Εκεί πηγαίνουμε μόνοι μας διότι λειτουργεί ο ανταγωνισμός και σε γενικές γραμμές οι κανόνες της ελεύθερης οικονομίας. Μπορείς λοιπόν να βρεις εύκολα το δίκιο σου, ακόμη και αν δεν είσαι πολυεθνική».
Πώς είναι πλέον οι σχέσεις σας με την Blue Circle;
«Δεν έχουμε ιδιαίτερες σχέσεις με τη βρετανική εταιρεία. Υπάρχει ευγένεια και, ελπίζω, αλληλοσεβασμός μεταξύ μας. Παλαιότερα, προτού γίνει η εξαγορά του «Ηρακλή», ο πρόεδρος της βρετανικής εταιρείας με είχε ενημερώσει απλώς για το τι σκόπευε να κάνει. Πάντως έχω την άποψη ότι οι Βρετανοί είναι σοβαροί επαγγελματίες και έχουν ξεκινήσει σημαντική προσπάθεια αναδιάρθρωσης της εταιρείας. Οι Βρετανοί είναι μάνατζερ στον χώρο του τσιμέντου ενώ οι Ιταλοί δεν γνώριζαν τον χώρο. Βεβαίως οι Ιταλοί δεν έκαναν τις «τρέλες» που έκανε το προηγούμενο μάνατζμεντ στα Τσιμέντα Χαλκίδος αλλά δεν πήραν και κάποιες σημαντικές πρωτοβουλίες. Οι Βρετανοί φαίνονται έτοιμοι να πάρουν πρωτοβουλίες με τον «Ηρακλή» αλλά, ας μην ξεχνάμε, ότι έχουν το πρόβλημα της Lafarge, η οποία ίσως επανέλθει το αργότερο ως τον Μάιο για επιθετική εξαγορά. Η αλήθεια είναι ότι οι Γάλλοι είναι πιο σκληροί παίκτες στον χώρο του τσιμέντου από τους Βρετανούς. Θα δούμε όμως…».
Ο κλάδος του τσιμέντου αποκτά και αυτός ολιγοπωλιακό χαρακτήρα. Ο Τιτάν θα ξεφύγει από αυτή την τάση;
«Σε παγκόσμιο επίπεδο συντελούνται κοσμογονικές αλλαγές. Σε όλους τους οικονομικούς κλάδους (πετρέλαια, φάρμακα, πληροφορική) περνάμε σε φάση ολιγοπωλιακής συγκέντρωσης μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων. Βεβαίως ο χώρος του τσιμέντου δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτόν τον κανόνα αλλά πάντοτε θα υπάρχουν «φωλιές» επιβίωσης μικρότερων εταιρειών με σημαντική εξειδίκευση και σωστό μάνατζμεντ. Ελπίζουμε ότι θα παραμείνουμε σε αυτή την κατάσταση».
Θα λάβετε μέρος στο «παιχνίδι» εξαγορών και συγχωνεύσεων;
«Δείτε τι γίνεται στη γειτονική Βουλγαρία. Υπάρχουν τέσσερις εταιρείες (Ιταλοί, Ελβετοί, Γερμανοί και εμείς) με έξι εργοστάσια και παραγωγή τριών εκατομμυρίων τόνων ετησίως. Η Ελλάδα με περίπου ίδια ποιοτική σύνθεση παράγει 15 εκατ. τόνους ετησίως. Αρα στη Βουλγαρία η ίδια κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ και σύντομα θα έχουμε εξαγορές και συγχωνεύσεις στις οποίες θα λάβει μέρος και ο Τιτάν».
Το λεγόμενο καρτέλ τσιμέντου υπάρχει ακόμη;
«Δεν υπάρχει πλέον καρτέλ τσιμέντου με την παλιά έννοια, όπου είχαν βρεθεί μαζί οκτώ μεγάλες εταιρείες και καθόρισαν κοινούς στόχους με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Τότε, θυμίζω ότι τους… έφταιγε ο Τιτάν. Τώρα, δεν υπάρχει συμφωνία συμφερόντων και σας φέρνω ως παράδειγμα την Πορτογαλία όπου οι Ελβετοί της Holderbank προσπάθησαν να εξαγοράσουν την Cimpor αλλά παρενέβη η Lafarge και εξαγόρασε αιφνιδίως το 5% της πορτογαλικής εταιρείας για να την… προστατεύσει από τους Ελβετούς. Διαβλέπω ότι στο θέμα του ανταγωνισμού προσεγγίζουμε σταδιακά το μοντέλο της Αμερικής».
Η πρόσφατη προσέγγιση Ελλάδας – Τουρκίας σας παροτρύνει για δουλειές με τη γειτονική χώρα;
«Οι Τούρκοι έχουν πολύ μεγάλη τσιμεντοβιομηχανία με ετήσια παραγωγή 30 εκατ. τόνων, μεγάλη αύξηση του πληθυσμού και μεγάλη ζήτηση τσιμέντου. Βεβαίως διανύουν μετασεισμική περίοδο, με αποτέλεσμα να διαθέτουν κολοσσιαία πλεονάσματα τσιμέντου. Από την άλλη πλευρά, οι σχέσεις είναι βεβαίως βελτιωμένες αλλά δεν βρίσκονται σε πλήρη εξομάλυνση. Συνεπώς αυτή τη στιγμή οι συνθήκες δεν είναι η καταλληλότερεςγια δική μας είσοδο (πάντοτε με κάποιον ξένο συνεταίρο)».
Και… για πού οδεύετε πλέον;
«Εξακολουθούμε να θέλουμε να επενδύσουμε στην Ουκρανία, όπως είχατε και εσείς αναφέρει κατά το παρελθόν στο «Βήμα». Εκεί οι συνθήκες είναι κατάλληλες. Αν εξαγοράσουμε μια μεσαία μονάδα μπορούμε να δουλέψουμε μόνοι μας, διαφορετικά θα αναζητήσουμε σύμμαχο. Το ίδιο ενδιαφέρον παρουσιάζει για μας και η αγορά της Γιουγκοσλαβίας, όπου βεβαίως αυτή τη στιγμή υπάρχει εμπάργκο, ενώ θα πρέπει να περιμένουμε και τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα αυτή. Οσο για τη Ρωσία, καλύτερα να μην το συζητάμε προς το παρόν».
Η μεγάλη διαφορά τιμών τσιμέντου μεταξύ Ελλάδας και διεθνούς αγοράς θα παραμείνει; Διότι κάποιοι λένε ότι εκεί στηρίζετε την κερδοφορίας σας και τη δύναμη των εξαγωγών.
«Αυτή η ψαλίδα τιμών αναγκαστικά θα διατηρηθεί διότι το τσιμέντο είναι φθηνό και βαρύ προϊόν. Αρα ο εξάγων φορτώνεται το κόστος μεταφοράς. Να σημειώσουμε όμως ότι οι τιμές στην Ευρώπη έχουν μειωθεί ελαφρώς πλην εξαιρέσεων όπως στην Ιταλία.
Βεβαίως έχουμε συμφέροντα και στη Γαλλία, όπου στη Μασσαλία υπάρχει ήδη αξιόλογο προγεφύρωμα του Τιτάνος, ενώ περιμένουμε επιτέλους και την έκβαση της δικαστικής διαμάχης στη Rouen όπου μας εμποδίζουν να πωλήσουμε».
Ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες του ομίλου μετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς της Tarmac;
«Η επένδυση σε νέα γραμμή παραγωγής στο εργοστάσιο του Pennsuco, σε αντικατάσταση των παλαιών μονάδων, με στόχο τη μείωση του κόστους και την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας και η πώληση ορισμένων μη στρατηγικών περιφερειακών δραστηριοτήτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Φλόριδα είναι μια αγορά 14 εκατ. κατοίκων, με ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης, έντονη ζήτηση οικοδομικών υλικών και έλλειψη επιτόπιας παραγωγής τσιμέντου και αδρανών. Το σύνολο των δραστηριοτήτων που περιέρχονται στον όμιλο πραγματοποίησε το 1999 (μη περιλαμβανομένης της μειοψηφίας του Roanoke) καθαρές πωλήσεις 367 εκατ. δολαρίων και κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων 58 εκατ. δολαρίων».
Τελικά, τι άλλαξε στην πολιτική του Τιτάνος τα τελευταία χρόνια;
«Η βασική διαφοροποίηση της δεκαετίας 1990-2000 σε σχέση με την υπόλοιπη πολυετή ιστορία του είναι η στρατηγική διεθνούς επέκτασης που χάραξε ο όμιλος με στόχο την αύξηση και τη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών του, αλλά και την ισχυροποίησή του στον κλάδο της παγκόσμιας τσιμεντοβιομηχανίας. Γι’ αυτό ήταν απαραίτητη η διεύρυνση των δραστηριοτήτων του αλλά και η γεωγραφική διαφοροποίησή του».
