Κάθε επίσκεψη στην Παταγονία είναι ξεχωριστή. Εχω έρθει πολλές φορές, αλλά αυτή η επίσκεψη ήταν διαφορετική. Κατάφερα να ερευνήσω σε μεγαλύτερο βάθος την Ιστορία αυτού του μακρινού τόπου και να ανακαλύψω ιστορίες και μέρη ιδιαίτερα και άγνωστα στο ευρύ κοινό. Ξεκινώντας με τον συνορειβάτη και καλό φίλο μου Francisco (Τσίνο) από την ιστορική πόλη του Punta Arenas στην επαρχία Magallanes, στις ακτές των Στενών του Μαγγελάνου, που αποτελούν και το φυσικό σύνορο με τη Γη του Πυρός, προχωρήσαμε ακόμη πιο νότια, στη Χιλιανή Επαρχία της Ανταρκτικής και τη νοτιότερη πόλη στον κόσμο, το Puerto Williams στο Isla Navarino, μόλις 100 χλμ. από το απώτατο άκρο της αμερικανικής ηπείρου, το ακρωτήριο Cape Horn, με στόχο τη διάσχιση του νησιού χωρίς υποστήριξη μέσα από την αλπική ενδοχώρα και των ορεινών όγκων των Dientes de Navarino και Lindermayer.
Το Punta Arenas άρχισε να αναπτύσσεται με εντατικούς ρυθμούς στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα με την άφιξη πολλών ευρωπαίων μεταναστών και αριστοκρατών οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν εμπορικά και ασχολήθηκαν έντονα με την κτηνοτροφία. Η πιο γνωστή για τη μεγάλη προσφορά της και η πιο δυναμική γυναίκα στην τοπική κοινωνία της μαγγελανικής περιοχής είναι η ρωσικής καταγωγής Σάρα Μπράουν με τον πορτογάλο επιχειρηματία σύζυγό της Χοσέ Νογκουέιρα. Πριν από τη διάνοιξη της Διώρυγας του Παναμά το 1914, τα Στενά του Μαγγελάνου ήταν το κύριο πέρασμα μεταξύ του Ειρηνικού και του Ατλαντικού ωκεανού. Ετσι, το Punta Arenas είχε γίνει το κυριότερο λιμάνι στην ευρύτερη περιοχή και η πόλη αναδείχθηκε σαν το μεγαλύτερο κοσμοπολίτικο και εμπορικό κέντρο στην Παταγονία.
Επειτα από τρεις ημέρες αποχαιρετούμε το Punta Arenas και επιβιβαζόμαστε με αρκετή νευρικότητα στο μικρό δικινητήριο αεροπλάνο για μια αξέχαστη πτήση πάνω από τα Στενά του Μαγγελάνου προς τη Χιλιανή Επαρχία της Ανταρκτικής. Η επαρχία αυτή ουσιαστικά είναι ένα αρχιπέλαγος και αποτελείται από το νοτιότερο κομμάτι της Γης του Πυρός, την εντυπωσιακή οροσειρά του Δαρβίνου, διάσπαρτες ομάδες μικρότερων νησιών και βραχονησίδων συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηρίου Horn, καθώς και τα δύο μεγαλύτερα νησιά, Isla Hoste και Isla Navarino, με το εντυπωσιακό κανάλι Beagle. Πρώτος ο βρετανός εξερευνητής Ρόμπερτ Φιτζρόι έπλευσε στα νερά αυτά, μαζί με τον Κάρολο Δαρβίνο, κατά τη διάρκεια της πρώτης υδρογραφικής αποστολής που διήρκεσε από το 1826 μέχρι το 1831.
Υστερα από μιάμιση ώρα με αρκετό κούνημα με καταπληκτική θέα στα χιονισμένα βουνά, τους παγετώνες της γιγαντιαίας Cordillera Darwin και τα απροσπέλαστα εδάφη της Γης του Πυρός, φτάσαμε στο μικρό αεροδρόμιο του Puerto Williams, στο Isla Navarino. Είναι πραγματικά περίεργο πώς ένα τόσο μακρινό νησί, στη νότια άκρη του κόσμου, έχει ένα όνομα τόσο στενά συνδεδεμένο με την Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και ένα γεγονός που είχε καθοριστικό ρόλο στην τύχη του ελληνικού κράτους και στην εξέλιξη του ελληνισμού. Το όνομα Isla Navarino δόθηκε από τον ίδιο τον Ρόμπερτ Φιτζρόι για να τιμήσει τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, στις 20 Οκτωβρίου του 1827, κατά την οποία ο τριεθνής στόλος (βρετανικός, γαλλικός και ρώσικος) υπό τους ναυάρχους Εντουαρντ Κόντρινγκτον, Ανρί ντε Ρινί και Λογγίνο Χέυδεν αντίστοιχα κατατρόπωσε τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο τουΙμπραήμ Πασά στον κόλπο του Ναυαρίνου, την αρχαία Πύλο. Ο ουρανός βαρύς, τα βουνά με αρκετό χιόνι και μια εναλλαγή βροχής με χαλάζι μάς υποδέχεται θυμίζοντάς μας ότι εδώ στην άκρη του κόσμου ο καιρός είναι και παραμένει ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Περάσαμε δύο ημέρες στην πόλη διανυκτερεύοντας σε έναν μικρό τοπικό ξενώνα για τις τελευταίες ετοιμασίες.
Η ναυτική βάση του Puerto Williams, στις ακτές του καναλιού Beagle, είναι και η μόνη πόλη στο νησί, το τελευταίο λιμάνι για σκάφη προς το ακρωτήριο Horn και την Ανταρκτική. Ονομάστηκε έτσι για να τιμήσουν την προσφορά του Βρετανού Τζον Γουίλιαμς στην αποίκηση της Παταγονίας. Με συγκοινωνία ακριβή και ακανόνιστη, οι λιγοστοί κάτοικοι μπορεί να αισθάνονται αποκομμένοι από την υπόλοιπη Χιλή, αλλά διατηρούν έντονα την αγάπη τους για αυτόν τον τόπο. Η γεωγραφική του θέση έχει δώσει στους ντόπιους έναν σκληρό χαρακτήρα, όπως αρμόζει σε εκείνους που ζουν σε ένα μέρος του πλανήτη όπου η φυσική ομορφιά, η ακραία σκληρότητα και η απομόνωση έχουν σφυρηλατήσει μια ισχυρή αίσθηση ταυτότητας. Εδώ δεν συμβαίνουν πολλά πράγματα. Στη μικρή πόλη, δράση θεωρείται όταν συντρίμμια εκσφενδονίζονται από τον μανιασμένο άνεμο, ενώ αγελάδες και άλογα περιφέρονται ελεύθερα από την κεντρική πλατεία μέχρι την ακτογραμμή και τα καρνάγια με τις πολύχρωμες ξύλινες ψαρόβαρκες. Τα σπίτια είναι χαμηλά, λυόμενες κατασκευές, ενώ τα πολλά ξύλα που στοιβάζονται στις αυλές προδίδουν τις χαμηλές θερμοκρασίες που κυριαρχούν ολόκληρο τον χρόνο. Μια μόνιμη δυτικοευρωπαϊκή παρουσία εδραιώθηκε στο νησί από ιεραποστόλους στις αρχές του 19ου αιώνα και αργότερα ακολούθησαν τυχοδιώκτες και χρυσοθήρες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90. Η πλειονότητα των σημερινών κατοίκων ανήκει κυρίως στον στρατό, το ναυτικό και την αστυνομία, κάποιοι είναι κυβερνητικοί υπάλληλοι και οι υπόλοιποι υποστηρίζουν την τοπική κοινωνία. Αρκετοί ασχολούνται με την αλιεία καβουριών, την κτηνοτροφία και τον λιγοστό τουρισμό. Υπάρχουν ακόμη και οι απόγονοι της φυλής των ιθαγενών Αβοριγίνων Yaghan που κατοικούν στην άκρη της πόλης, στη μικρή παραθαλάσσια συνοικία Villa Ukika. Αξιοσημείωτο είναι το Μουσείο Ανθρωπολογίας Martin Gusinde με τεράστιο ενδιαφέρον και πλούσια ιστορικά και πολιτισμικά τεκμήρια που δείχνουν την πολύ δύσκολη και σκληρή ζωή των Yaghan μόλις εκατό χρόνια πριν, η οποία δεν είχε μεγάλες διαφορές από τον τρόπο ζωής στη λίθινη εποχή. Τα ξύλινα καγιάκ καλυμμένα από δέρματα φώκιας, τα καμάκια που κυνηγούσαν θαλάσσια λιοντάρια, φάλαινες, διάφορα χειροποίητα ρούχα, εργαλεία σκαλισμένα σε κόκαλα είναι μόνο μερικά από τα εκθέματα που απεικονίζουν τις πρωτόγονες συνθήκες υπό τις οποίες αναγκάζονταν να ζουν οι ιθαγενείς κάτοικοι αυτού του τόπου και τον καθημερινό τους αγώνα για επιβίωση.
Επιτέλους έφτασε η μεγάλη μέρα και μετά το πρωινό κάνουμε τις τελευταίες ετοιμασίες και ξεκινάμε με τα βαριά σακίδια για την περιπέτειά μας προς την ενδοχώρα του νησιού, προς τα γρανιτένια σπιρούνια των Los Dientes. Περνάμε μέσα από πυκνά μαγγελανικά δάση λένγκας (είδος οξιάς) και ανηφορίζουμε απότομα μέχρι την κορυφή του βουνού Cerro Bandera, εκεί που ανεμίζει μια τεράστια χιλιανή σημαία για να θυμίζει στους Αργεντινούς απέναντι την εδαφική κυριαρχία της Χιλής σε αυτά τα μέρη. Πίσω μας, η καταπληκτική θέα του καναλιού Beagle και των βουνών της Γης του Πυρός. Τραβερσάρουμε ψηλά την κορυφογραμμή μέχρι την απότομη κατάβασή μας μέσα από τεράστιους βράχους, υπολείμματα από μια παγετωνική μορένα στη λίμνη Laguna Salto. Η βροχή είχε δώσει τη θέση της στο χαλάζι καθώς η θερμοκρασία πλησίαζε το μηδέν. Αποφασίζουμε να μείνουμε εδώ και να μην προχωρήσουμε άλλο για σήμερα καθώς ο καιρός χειροτέρευε με αρκετή χιονόπτωση και έτσι ύστερα από ένα γρήγορο γεύμα μπήκαμε στο αντίσκηνο για την πρώτη μας διανυκτέρευση. Βέβαια δεν μπορέσαμε να κοιμηθούμε πολύ γιατί από τον πολύ δυνατό άνεμο έπρεπε να είμαστε σε εγρήγορση. Το επόμενο πρωί σηκωνόμαστε με χιόνι τριγύρω από το αντίσκηνο αλλά όχι τόσο ώστε να μας ανησυχήσει καθώς θα προχωρούσαμε ψηλότερα σε αλπικό πεδίο. Η θερμοκρασία χαμηλή με χιονόνερο. Δεν βιαστήκαμε για το πρωινό και σιγά σιγά ξεκινήσαμε φορτωμένοι με τα σακίδιά μας.
Επειτα από μια απότομη ανηφορική ανάβαση με πολλή λάσπη μέσα, κυριολεκτικά, από έναν μικρό καταρράκτη μπαίνουμε στην αλπική περιοχή με αρκετό χιόνι και φτάνουμε στο πρώτο πέρασμα. Τριγύρω μας ο ορεινός όγκος των Los Dientes να υψώνεται επιβλητικός με τις απότομες ορθοπλαγιές και τις γρανιτένιες κόψεις. Περνάμε διαδοχικά το πέρασμα Paso Australis, 805 μ., το υψηλότερο σημείο της ημέρας, πάνω από την αλπική λίμνη Laguna del Paso. Ο αέρας εκεί πολύ παγωμένος και δυνατός καθώς έρχεται ανεμπόδιστα από τα παγωμένα εδάφη της Ανταρκτικής και ο καιρός κλειστός, αλλά μπορέσαμε, έστω και στιγμιαία, να δούμε το αρχιπέλαγος στο οποίο εντάσσεται το ξακουστό ακρωτήριο Cape Horn, το νοτιότερο σημείο της αμερικανικής ηπείρου. Συνεχίσαμε σε βαθύ χιόνι για αρκετή ώρα μέχρι ένα δύσκολο, εκτεθειμένο, απότομο σημείο. Με προσεκτικά βήματα πάνω στα γεμάτα πάγο βράχια και σιγά σιγά φτάσαμε στο πέρασμα Paso de los Dientes και αρχίσαμε να κατηφορίζουμε προς την ομώνυμη λίμνη. Εχουν το ίδιο όνομα γιατί όταν οι συνθήκες είναι γαλήνιες (πράγμα πολύ σπάνιο για αυτό το μέρος) στα νερά της καθρεφτίζονται τα «δόντια» του Navarino. Με βροχή και χαλάζι, ύστερα από πλήθος μικρών λιμνών, αφήνουμε πίσω μας προς στιγμήν τα αλπικά πεδία και κατευθυνόμαστε νοτιότερα προς χαμηλότερα εδάφη.

Τις επόμενες ημέρες περνάμε μέσα από ένα από τα πιο παρθένα μέρη του νησιού. Μέσα από δάση χωρίς μονοπάτια με τα σκληρά κλαδιά να σκίζουν τα ρούχα μας, αλλά και το δέρμα μας, και υγροτόπους με λάσπη μέχρι το γόνατο. Πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν αυτό το άγριο μέρος και να απολαύσουν τη μοναδικότητα του τοπίου. Φτάνουμε στη λίμνη Lago Windhond όπου στήνουμε τα αντίσκηνά μας δίπλα στη μικρή ξύλινη καλύβα Refugio Charles, που είναι απλά ένα πρόχειρο κατάλυμα για ψαράδες και κυνηγούς καστόρων. Από εκεί καταλήξαμε στη νότια ακτή του νησιού, στο μέρος όπου ένα νεκροταφείο φαλαινών σημαδεύεται από σκελετούς παντού διασκορπισμένους. Συνεχίζουμε ξανά προς την ενδοχώρα περνώντας κάτω από τη γρανιτένια πλαγιά Cerro Gabriel μέχρι τη Laguna Escondida (κρυμμένη λίμνη). Ονομάζεται έτσι γιατί δεν φαίνεται από πουθενά και υπάρχει μόνο ένα μικρό πέρασμα που μας οδηγεί εκεί. Πραγματικά ένα μοναδικό μέρος κρυμμένο μέσα στα βουνά, ιδανικό για να κατασκηνώσουμε και να ξεκουραστούμε. Ο καιρός συνεχίζει να είναι άσχημος αλλά τώρα πια είμαστε χωμένοι τόσο βαθιά στο εσωτερικό του νησιού που δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή από το να συνεχίσουμε.
Την επόμενη ημέρα ξεκινάμε με άγχος γιατί θα περνούσαμε από το ξακουστό, σίγουρα όχι για την ευκολία του, αλπικό πέρασμα Paso Ventarron. Το πέρασμα αυτό είναι το σημείο που φυσάει ο πιο δυνατός άνεμος σε ολόκληρη τη Χιλιανή Επαρχία της Ανταρκτικής. Από τη λίμνη παίρνουμε τη σωστή κατεύθυνση με την πυξίδα και ανηφορίζουμε σταδιακά και σταθερά, αρχικά μέσα από μεγάλες πέτρες και στη συνέχεια από ασαφές μονοπάτι σε πλαγιές με σάρες μέχρι το πέρασμα, σε απόσταση αναπνοής από τις κορυφές των Dientes. Ο κόντρα άνεμος μας δυσκολεύει στην ανάβαση με τα βαριά σακίδια και το βήμα μας γίνεται όλο και πιο αργό. Φτάνοντας στο ψηλότερο σημείο, το πέρασμα δικαιολογεί απόλυτα τη φήμη του και το όνομά του. Ενας λυσσασμένος παγωμένος αέρας μάς χτύπησε με μανία. Αισθάνθηκα για πρώτη φορά στη ζωή μου σαν να με χτύπησε κάποιο τρένο. Πέσαμε και οι δυο μας αφού με δυσκολία μπορούσες να σταθείς όρθιος. Με μεγάλο κόπο περάσαμε στην αντίθετη πλευρά και κατηφορίζοντας βρήκαμε ένα απάγκιο μέρος να ξεκουραστούμε και να δούμε ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα βουνά, που κρύβονται πίσω από τον ορεινό όγκο των Dientes και περιμένουν να ανακαλυφθούν όπως ο ορεινός όγκος του Lindenmayer. Συνεχίζουμε προς ένα σαφώς ευκολότερο πέρασμα το Paso Guerico, καταλήγοντας ύστερα από 13 ώρες στην πανέμορφη λίμνη Laguna Martillo. Το βαρόμετρο δείχνει ότι ο καιρός βελτιώνεται και πραγματικά έχει δίκιο καθώς δειλά δειλά, πίσω από τα σύννεφα, ο ήλιος κάνει για πρώτη φορά την εμφάνισή του έστω στιγμιαία και χάνεται ξανά. Στήνουμε τα αντίσκηνα δίπλα στη λίμνη Laguna Martillo και χαζεύω με τις ώρες τα ήρεμα νερά με τα σπιρούνια του Lindenmayer, απολαμβάνοντας το μέγεθος της μοναξιάς αυτού του απομακρυσμένου τόπου και αφήνοντας το μυαλό μου στη μαγεία της απόλυτα παρθένας υποανταρκτικής φύσης.

Για τέσσερις ημέρες βρισκόμαστε μέσα σε ένα σύμπλεγμα από ποτάμια, λίμνες και υγροτόπους. Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής παρατηρούμε τις καταστροφικές συνέπειες των καστόρων στο φυσικό περιβάλλον. Ο κάστορας αποτελεί ξένο είδος για την περιοχή και εισήχθη τη δεκαετία του 1940 στη Γη του Πυρός από καναδούς μετανάστες για την εμπορευματοποίηση της γούνας του. Ομως, δεδομένης της απουσίας θηρευτών, οι κάστορες εξαπλώθηκαν ταχύτατα, διέσχισαν το κανάλι Beagle και έφτασαν στο Isla Navarino με δραματικές συνέπειες για τα δάση του νησιού και γενικότερα για ολόκληρο το οικοσύστημα της Νότιας Παταγονίας. Υστερα αλλάζουμε ξανά σκηνικό γιατί ανηφορίζουμε μέσα από ένα δύσκολο δάσος και πολλή λάσπη. Η ανάβαση προς το πέρασμα Paso Virginia μάς φέρνει στο ψηλότερο σημείο της διάσχισης. Πανοραμική θέα μέχρι την οροσειρά του Δαρβίνου και τους «πύργους» του Isla Hoste. Από το πέρασμα συνεχίζουμε για αρκετή ώρα σε ένα απέραντο χέρσο και άγονο πετρώδες οροπέδιο που έμοιαζε να δηλώνει ότι η εποχή των παγετώνων έφυγε μόλις λίγα χρόνια πριν. Υπάρχει λιγοστό χώμα και οι πέτρες έχουν λαξευτεί από τους παγετώνες αφήνοντας τα σημάδια τους επάνω στις γρανιτένιες πλάκες. Τη μονοτονία αυτού του οροπεδίου σπάνε μόνο οι διάσπαρτες χιονούρες και οι κόνδορες που πετάνε από πάνω μας. Ο καιρός έχει βελτιωθεί αισθητά με έναν ήλιο με δόντια να κυριαρχεί στον ουρανό. Το τέλος του οροπεδίου μάς οδηγεί σε ένα μπαλκόνι με εντυπωσιακή θέα στη λίμνη Laguna Guanacos, που θυμίζει έντονα καλντέρα. Αρχίζουμε την απότομη κατάβαση προς τη λίμνη με καταπληκτική θέα πάνω στο κανάλι Beagle, το Isla Gable και τα βουνά της αργεντίνικης πλευράς της Γης του Πυρός. Συνεχίζουμε παράλληλα προς τη λίμνη μέχρι την τελευταία κατασκήνωσή μας λίγο χαμηλότερα, στην περιοχή Los Guanacos.

Αυτή είναι και η τελευταία μας ημέρα σε αυτό το παρθένο μέρος. Δεν βιαζόμαστε να σηκωθούμε, μαζεύουμε τα αντίσκηνα αργά καθώς απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή, την κάθε εικόνα, γιατί ξέρουμε καλά ότι σήμερα επιστρέφουμε στον πολιτισμό. Διασχίζουμε τα τελευταία ποτάμια και τις πυκνές δασικές εκτάσεις απολαμβάνοντας την καταπληκτική θέα στις βόρειες ακτές του νησιού. Κατηφορίζοντας μέσα από τους τελευταίους υγροτόπους καταλήγουμε στον μοναδικό χωματόδρομο του νησιού, στον μικρό κολπίσκο Bahia Virginia. Ακολουθούμε τον δρόμο με ανατολική κατεύθυνση προς το Puerto Williams, περνώντας από τις εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας ψαριών McClean. Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα περνάμε από την Bateria Robalo, εκεί όπου βρίσκονται τα στρατιωτικά απομεινάρια από τη «σύγκρουση του Beagle». Ενα θερμό επεισόδιο μεταξύ της Χιλής και της Αργεντινής πάνω στην εδαφική κυριαρχία και τη θαλάσσια δικαιοδοσία των νησιών Picton, Lennox και Nueva, που έφερε τις δύο χώρες στο χείλος του πολέμου το 1978.
Χαρούμενοι για την επιτυχία μας –περάσαμε πέντε ημέρες ανακαλύπτοντας το νησί –περιμένουμε το πλοίο της επιστροφής μας για το Punta Arenas. Ενα ιδιαίτερο ταξίδι 35 ωρών και 300 ναυτικών μιλίων με το μοναδικό πλοίο της γραμμής, ένα μικρό φέρι με το όνομα «Yaghan» που εκτελεί το δρομολόγιο αυτό μόνο δύο φορές τον μήνα και εξυπηρετεί τις ανάγκες τροφοδοσίας του Puerto Williams. Αρχικά το πλοίο πλέει προς τα δυτικά, κατά μήκος του καναλιού Beagle, περνώντας από τον φάρο Éclaireurs που σηματοδοτεί το μέσο του καναλιού. Παρατηρούμε πλήθος από πουλιά, θαλάσσια λιοντάρια και φώκιες, καθώς και μερικές φάλαινες. Η διαδρομή διασχίζει το αχανές Εθνικό Πάρκο Alberto de Agostini, με τους αμέτρητους εντυπωσιακούς παγετώνες που καταλήγουν μέχρι τη θάλασσα, τις απότομες ορθοπλαγιές και το μαγευτικό τοπίο μέσα από τα μοναδικά παταγονικά φιόρδ με τις επιβλητικές, χιονισμένες βουνοκορφές. Φτάνοντας στα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού, το πλοίο αλλάζει πορεία με κατεύθυνση προς τα βορειοδυτικά αφήνοντας πίσω μας τα μαγικά τοπία της Χιλιανής Επαρχίας της Ανταρκτικής και σιγά σιγά εισέρχεται στον υδάτινο χώρο της Γης του Πυρός με την πλούσια βλάστηση και τα σκούρα, βαθιά, παγωμένα νερά. Σαν σύγχρονοι εξερευνητές, πλέουμε στα Στενά του Μαγγελάνου με βόρεια κατεύθυνση πια περνώντας από το ξακουστό ακρωτήριο Cabo Froward, με τον τεράστιο μεταλλικό σταυρό, που είναι και το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής αμερικανικής ηπείρου, με τελικό προορισμό το λιμάνι του Punta Arenas.
Πιο πέρα από το τέλος του κόσμου, εκεί όπου η αχανής γεωγραφία δένει με τον απέραντο ορίζοντα, το απομακρυσμένο και απομονωμένο Isla Navarino, με τις επιβλητικές γρανιτένιες βελόνες του, εμφανίζεται σαν μια όαση για τους απανταχού λάτρεις των ακραίων τόπων. Αυτή η στενή επαφή με τη φύση κρατά ζωντανές τις μνήμες ξεχασμένων ανθρώπων και αυτοχθόνων πληθυσμών που έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Αυτοί που θα τολμήσουν να εξερευνήσουν το εσωτερικό αυτού του άγριου και παρθένου νησιού, να περπατήσουν σε αρχέγονα μονοπάτια και μέρη που σπάνια βλέπουν ταξιδευτές, θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να αισθανθούν ότι ξεγέλασαν τον χρόνο, παλεύοντας με τα στοιχεία της φύσης, βιώνοντας την απόλυτη απομόνωση σε μια προσωπική αναζήτηση μέσα σε αυτό το μοναδικής ομορφιάς μέρος της Γης, κοντά στη νοτιότερη πόλη του κόσμου, το Puerto Williams. Είναι βέβαιο ότι αυτές οι εικόνες θα παραμείνουν ανεξίτηλες στη μνήμη τους με ορόσημο τα άγρια και αφιλόξενα τοπία του νοτιότερου γεωγραφικού πλάτους της αμερικανικής ηπείρου.
Ο Νίκος Τόδουλος είναι αρχηγός αναβάσεων της ΕΟΟΑ (Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης) και μέλος της ομάδας της The North Face.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 5 Απριλίου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ