Δεν είναι τυχαίο που τρεις από τους κορυφαίους ζώντες πεζογράφους σήµερα (ο Γκαµπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Μάριο Βάργκας Λιόσα και ο Κάρλος Φουέντες) προέρχονται από τη Λατινική Αµερική. Και οι τρεις αγαπήθηκαν από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό, έπειτα από την τεράστια επιτυχία του Εκατό χρόνια µοναξιά του Γκαρσία Μάρκες, που υπήρξε και η βασική αιτία για την οποία η λατινοαµερικανική λογοτεχνία έχει ισχυρή παρουσία στην εκδοτική µας αγορά. Εξαιτίας κυρίως του Γκαρσία Μάρκες ο «µαγικός ρεαλισµός» θαυµάστηκε στη χώρα µας – αλλά τον Φουέντες δύσκολα θα τον κατέτασσε κάποιος σε αυτή την κατηγορία, αν και το πρόσφατο µυθιστόρηµά του Η θέληση και η τύχη τον φέρνει πιο κοντά στον Γκαρσία Μάρκες αποµακρύνοντάς τον κάπως από τα θεωρούµενα ως αντιπροσωπευτικότερα έργα του: τον Θάνατο του Αρτέµιο Κρους, τον Γέρο γκρίνγκο και το επικό και ογκωδέστατο Terra nostra (που θα κυκλοφορήσει προσεχώς από τις εκδόσεις Αγρα).
Ενα κοµµένο κεφάλι βρίσκεται σε µια παραλία του Ειρηνικού. Ανήκει στον Χοσουέ Ναδάλ, τον έναν από τους δύο πρωταγωνιστές του µυθιστορήµατος. Ο άλλος είναι ο στενός του φίλος Χερικό. Γνωρίζονταν από το σχολείο και ήταν αµφότεροι ορφανοί. Είναι διαφορετικές προσωπικότητες και αυτό ορίζει και τη σχέση τους µε το πλήθος των υπόλοιπων χαρακτήρων που παρελαύνουν σε τούτη την πολυεπίπεδη αφήγηση. Ατοµα σαν κι αυτούς, τον επαναστάτη παπά Φιλόπατερ, τις δύο εµβληµατικές γυναικείες µορφές Ασούντα Χορντάν και Λούτσα Σαπάτα, τον δικηγόρο Αντόνιο Σανχινές, την άλλη σκληρή γυναίκα Αντίγουα Κονσεπσιόν (ένα πλάσµα µητριαρχικό), τον Μιγκέλ Απαρεσίδο, αλλά κυρίως τον µεγιστάνα Μαξ Μονρόι, ορίζουν τη µεξικανική κοινωνία από την επανάσταση του 1910 και εξής. Μια κοινωνία πολυπλόκαµη, βίαιη, σκοτεινή, ανεξέλεγκτη, βουτηγµένη στο έγκληµα και στην εκδίκηση.
Οι δύο πρωταγωνιστές είναι σαν να βγαίνουν από σελίδες του Σπινόζα. Οµως ο Μονρόι είναι µακιαβελικός ήρωας, όπως άλλωστε και ο παραιτηθείς πρόεδρος του Μεξικού Βαλεντίν Πέδρο Καρέρα που προσφέρει θεάµατα στον λαό για να τον κρατά εν υπνώσει. Σε µια χώρα όπου τα όνειρα και οι επιθυµίες, αυτά που θέλουν οι ήρωες και εκείνα που αποκτούν ή χάνουν, δεν είναι παρά ένας «παραπλανητικός παράδεισος», στον οποίο δεν διακρίνει κανείς το κλουβί, όπου αν βρεθούν πέντε τίγρεις οι τέσσερις ενώνονται για να κατασπαράξουν τη µία.
Η εξουσία είναι «το βλέµµα µιας τίγρης που σε υπο χρεώνει να κατεβάσεις τα µάτια και να νιώσεις φόβο και ντροπή». Η εξουσία λοιπόν συνεπάγεται ανθρωποθυσίες. Και το βιβλίο τούτο είναι η εκπληκτική, ειρωνική, πο λιτική αλλά και φαντασιακήµαύρη ποίηση των θυµάτων που επιστρέφουν από το βασίλειο του θανάτου, τη θρησκευτική ή κοσµική κόλαση, για να εγκατασταθούν στις σελίδες του και να σταθούν απέναντι στην Ιστορία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
