Ο Στιβ Σίλβερμαν διδάσκει φυσική και υπολογιστές στο Τσάτχαμ, κοντά στο Ολμπανι της Νέας Υόρκης. Ο ίδιος έχει επινοήσει και κατοχυρώσει περισσότερες από 100 εφευρέσεις και ασχολείται συστηματικά με τον κόσμο του Διαδικτύου. Το κάπως ασυνήθιστο βιβλίο του Το ψυγείο του Αϊνστάιν και άλλα παράδοξα από την αθέατη πλευρά της ιστορίας περιλαμβάνει 30 ιστορίες που έχει συλλέξει ο ίδιος, προέρχεται δε από τη διαδικτυακή σελίδα του υπό τον τίτλο «Αχρηστες πληροφορίες» (το Yahoo πριν από χρόνια είχε προτείνει την ιστοσελίδα του ως «επιλογή της εβδομάδας»). Ολες οι ιστορίες που παραθέτει είναι αληθινές και ας μοιάζουν ψεύτικες. Για να διασταυρώσει τις πληροφορίες του ανέτρεξε σε πλείστες πηγές και, όταν εκτίμησε πως κατάφερε να πλησιάσει την αλήθεια, παρουσίασε τις ιστορίες στους μαθητές του.


Το ακέφαλο κοτόπουλο


H πρώτη ιστορία (έγινε το 1945) αφορά τον Μάικ, το «ακέφαλο κοτόπουλο», που ήταν πραγματικά ένα κοτόπουλο χωρίς κεφάλι, ύστερα από ατελές σφάξιμο. Οι ιδιοκτήτες του περιόδευαν τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ για να το δει το φιλοθεάμον κοινό έναντι 25 σεντς, πράγμα που διήρκεσε 18 μήνες. Μια δεύτερη ιστορία αφορά ένα παράξενο έγκλημα. Δύο ιταλικής καταγωγής πολίτες αποφάσισαν να κάνουν ασφάλεια ζωής σε κάποιον δυστυχή και ύστερα να τον «καθαρίσουν». Βρήκαν έναν αλκοολικό, άρχισαν να τον ποτίζουν με νοθευμένα ποτά και, όταν απέτυχαν, επιχείρησαν να τον δηλητηριάσουν. Επειδή και αυτή τη φορά απέτυχαν, προσέλαβαν έναν επαγγελματία δολοφόνο και σκηνοθέτησαν ένα τροχαίο ατύχημα. Ούτε τότε τα κατάφεραν και προσέλαβαν άλλον φονιά για να τον εξοντώσει με γκάζι. Οταν όμως βγήκε το ποσόν της ασφάλειας, δεν εισπράχθηκε επειδή η φονική εταιρεία είχε διαλυθεί: οι εμπνευστές της είχαν εκτελεστεί για άλλο παρόμοιο έγκλημα. Υπάρχουν αρκετές ιστορίες με παράξενους ήρωες, όπως εκείνη για μια επιβάτισσα του «Τιτανικού» που ναυαγούσε χωρίς να πνίγεται, για τον τύπο που επιβίωσε πλέοντας επί 133 ημέρες στον Νότιο Ατλαντικό πάνω σε μια σχεδία, για κάποιαν που για να κερδίσει την κληρονομιά ενός εκκεντρικού πλούσιου έκανε δέκα παιδιά σε δέκα χρόνια (από διαφορετικό πατέρα) ή για κάποιον συγγραφέα που έγραψε μυθιστόρημα 50.000 λέξεων (το υπό τον τίτλο Γκάτσμπι), χωρίς να υπάρχει σε αυτό το γράμμα E.


Μια άλλη ιστορία είναι εκείνη του τίτλου του βιβλίου και αφορά τον Αϊνστάιν και το ψυγείο του. Από την ανάγνωσή της πληροφορούμαστε ότι ο μέγας επιστήμονας, ο πατέρας της θεωρίας της σχετικότητας, πέρασε μερικά χρόνια της ζωής του εφευρίσκοντας ψυγεία. Το 1926 μαζί με τον φυσικό Σίλαρντ κατοχύρωσαν την ευρεσιτεχνία τους για ένα μοντέρνο, χωρίς μηχανικά μέρη ψυγείο και υπέγραψαν συμβόλαιο με γερμανική εταιρεία. Ωστόσο η ανακάλυψη του ψυκτικού υγρού φρέον στις αρχές της δεκαετίας του ’30 σκότωσε την ιδέα, η οποία ουδέποτε εφαρμόστηκε.


Εφευρέσεις και ευρεσιτεχνίες


Στην πραγματικότητα Το ψυγείο του Αϊνστάιν είναι ένα βιβλίο με εφευρέσεις και ευρεσιτεχνίες. Σε αυτό διαβάζουμε για πλείστες εφευρέσεις και επινοήσεις διαφόρων επιστημόνων και μη, οι οποίοι επιχείρησαν να βελτιώσουν την ανθρώπινη ζωή. Κάποιοι με «δεξαμενές εξάτμισης» ανακάλυψαν τον τρόπο να συγκεντρώνουν σύννεφα στον ουρανό και στη συνέχεια να βρέχει· άλλοι επινόησαν το καλαπόδι για τα παπούτσια· μια δράκα οραματιστές σχεδίασαν τον πρώτο υπόγειο σιδηρόδρομο της Αμερικής· κάποιος ανακάλυψε τη βαζελίνη· η παλιά σταρ του Χόλιγουντ Χέντι Λαμάρ κατοχύρωσε μια σημαντική ευρεσιτεχνία με εφαρμογή στις επικοινωνίες· διάφοροι περίεργοι επινόησαν το φερμουάρ· ο Σέρβος Νίκολα Τέσλα, ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες του 20ού αιώνα, ανακάλυψε ποικίλα συστήματα πάνω στον ηλεκτρισμό (όπως το εναλλασσόμενο ρεύμα), αλλά παρέμεινε άγνωστος εξαιτίας του Τόμας Εντισον και της Τζένεραλ Ελέκτρικ.


Μολονότι όλες οι ιστορίες είναι αποκλειστικά αμερικανικού ενδιαφέροντος (μαθαίνουμε για τον πρώτο πρόεδρο των ΗΠΑ που δεν ήταν ο Τζορτζ Ουάσιγκτον ή τον πρώτο και μοναδικό αυτοκράτορα της χώρας, τον Νόρτον A’), δηλαδή το βιβλίο δεν περιέχει περιστατικά που έχουν λάβει χώρα σε άλλο σημείο του πλανήτη, διαβάζονται ευχάριστα και πλουτίζουν τις γνώσεις του αναγνώστη για ποικίλα ζητήματα.


Ο κ. Φίλιππος Φιλίππου είναι συγγραφέας. Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το βιβλίο του «Οι τελευταίες ημέρες του Κωνσταντίνου Καβάφη».