Το Χονγκ Κονγκ νέο αγκάθι στις σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας

Προβληματισμένο είναι το Πεκίνο απέναντι στη σαρωτική νίκη των φιλοδημοκρατικών υποψηφίων στις τοπικές εκλογές της περασμένης Κυριακής στο Χονγκ Κονγκ, οι οποίες μετατράπηκαν σε «δημοψήφισμα» υπέρ των διαδηλωτών που κατεβαίνουν στους δρόμους επί έξι μήνες ζητώντας δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Η κινεζική ηγεσία, η οποία προωθούσε επί καιρό το αφήγημα μιας σιωπηρής πλειοψηφίας που θα εξέφραζε στις κάλπες την οργή της κατά των διαδηλωτών, προσπαθεί να βρει τρόπο να «δαμάσει» το Χονγκ Κονγκ.

Το Πεκίνο κατηγόρησε για το εκλογικό αποτέλεσμα την ανάμειξη ξένων δυνάμεων, κυρίως των ΗΠΑ. Η ρητορική αυτή εντάθηκε την Πέμπτη, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε νόμο που είχε περάσει με μεγάλη πλειοψηφία από τη Βουλή και στηρίζει τους διαδηλωτές στο Χονγκ Κονγκ.

Πιέσεις

Αναλυτές προβλέπουν ότι το Πεκίνο θα γίνει πιο επιθετικό προς το φιλοδημοκρατικό κίνημα του Χονγκ Κονγκ τις επόμενες εβδομάδες. «Αναμένεται μεγαλύτερη αντιπαράθεση ανάμεσα στους ριζοσπαστικούς διαδηλωτές και το αμετακίνητο Πεκίνο, το οποίο μπορεί να καταλήξει να πιέζει το Χονγκ Κονγκ όλο και περισσότερο» είπε στους «New York Times» ο Γουίλι Λαμ, καθηγητής στο Κινεζικό Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ.

Η συμμετοχή στις εκλογές ξεπέρασε το 71% σημειώνοντας ρεκόρ. Οι φιλοδημοκρατικοί κέρδισαν τις 389 από τις 452 αιρετές έδρες (ενώ οι σύμμαχοι του Πεκίνου μόλις τις 58) και κατέλαβαν την πλειοψηφία και στα 18 περιφερειακά συμβούλια του Χονγκ Κονγκ αλλά ελέγχουν τα 17 διότι ο μεγάλος αριθμός των διορισμένων από την κυβέρνηση συμβούλων ανέτρεψε την ισορροπία των δυνάμεων σε μία περιφέρεια.

Τα συμβούλια έχουν περιορισμένη εξουσία – αποφασίζουν μόνο για τοπικά ζητήματα, όπως πού θα τοποθετηθούν φωτεινοί σηματοδότες – αλλά είναι η μοναδική αρχή που εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία (ο ηγέτης του Χονγκ Κονγκ εκλέγεται από ένα σώμα εκλεκτόρων και μόνο οι μισοί από τους βουλευτές εκλέγονται από τον λαό). Τα περιφερειακά συμβούλια ορίζουν περίπου το ένα δέκατο των 1.200 εκλεκτόρων και το αποτέλεσμα των εκλογών της περασμένης Κυριακής σημαίνει ότι οι φιλοδημοκρατικές δυνάμεις θα έχουν μεγαλύτερη επιρροή στην εκλογή του νέου ηγέτη του Χονγκ Κονγκ το 2022 – ήδη ελέγχουν το 25% των εκλεκτόρων ενώ και άλλοι που έκλιναν μέχρι πρότινος προς το Πεκίνο έχουν αρχίσει να κλίνουν προς τους δημοκρατικούς.

Σιγή από
τα κρατικά μέσα

Το μάθημα που ενδεχομένως θα πάρει Πεκίνο από τις εκλογές είναι ότι «πρέπει να τραβήξει το χαλινάρι στα περιφερειακά συμβούλια αλλάζοντας τους κανόνες του παιχνιδιού την επόμενη φορά» είπε στον «Guardian» η Βικτόρια Χούι, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Νοτρ Νταμ στις ΗΠΑ.

Το Πεκίνο ήταν βέβαιο ότι στο Χονγκ Κονγκ θα επικρατούσαν οι υποψήφιοι που πρόσκεινται στην κινεζική ηγεσία. Οταν το αποτέλεσμα διέψευσε παταγωδώς την κινεζική γραμμή, τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης δεν αναφέρθηκαν καν σε αυτό.

Σύμφωνα με αναλυτές, η σιγή που τηρούν τα κρατικά μέσα οφείλεται στο ότι η κινεζική ηγεσία δεν έχει αποφασίσει ακόμη πώς να αντιδράσει. Η πολιτική για το Χονγκ Κονγκ που ανακοινώθηκε στην Τέταρτη Ολομέλεια του ΚΚΚ στις αρχές Νοεμβρίου προβλέπει ότι θα ενισχυθούν οι υπηρεσίες ασφαλείας για να επιβάλουν την κινεζική κυριαρχία στην ημιαυτόνομη μητρόπολη και ότι η πατριωτική εκπαίδευση θα ενταθεί, ιδίως ανάμεσα στους μαθητές και στους νέους.

Αντιμέτωποι με τους διαδηλωτές

Το Πεκίνο φαίνεται προβληματισμένο ως προς το πώς θα πατάξει τους φιλοδημοκρατικούς διαδηλωτές. Το «ανοιχτό» Χονγκ Κονγκ, με τα πιο ελεύθερα μέσα ενημέρωσης και τους ξένους ανταποκριτές, δεν είναι το απομονωμένο Σιντζιάνγκ – η επαρχία στη Βορειοδυτική Κίνα όπου το Πεκίνο διεξάγει εδώ και καιρό μια σφοδρή εκστρατεία κατά της μουσουλμανικής μειονότητας των Ουιγούρων.

Στέλνουν τους Ουιγούρους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης

Αυτή την εβδομάδα βγήκαν στο φως περισσότερες πληροφορίες για την κινεζική εκστρατεία εθνοκάθαρσης των Ουιγούρων. Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα του ΚΚΚ που διέρρευσαν και έφθασαν στα χέρια του Διεθνούς Κονσόρτσιουμ Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ), στα στρατόπεδα συγκέντρωσης που έχει στήσει το Πεκίνο στο Σιντζιάνγκ έχουν σταλεί περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Ουιγούροι.

Το Πεκίνο χαρακτήρισε τα έγγραφα «κατασκευασμένα», επιμένοντας ότι τα στρατόπεδα είναι ελεύθεροι χώροι «επαγγελματικής κατάρτισης» – παρά το γεγονός ότι στέλνονται εκεί και ήδη καταρτισμένοι, όπως γιατροί και καθηγητές. Το περιεχόμενο των εγγράφων επιβεβαιώνει προηγούμενες πληροφορίες που προέρχονταν από Ουιγούρους ότι τα στρατόπεδα είναι φυλακές όπου οδηγούνται χωρίς δίκη μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας για «ιδεολογική μεταμόρφωση», δηλαδή πλύση εγκεφάλου.

Σύμφωνα με τα έγγραφα, οι φυλακισμένοι παρακολουθούνται συνεχώς, ελέγχονται εξονυχιστικά (έχουν ακόμη και προκαθορισμένες θέσεις στην ουρά για το φαγητό) και μετά την «ιδεολογική μεταμόρφωση», που διαρκεί τουλάχιστον έναν χρόνο, οδηγούνται σε άλλα στρατόπεδα για καταναγκαστική εργασία τριών έως έξι μηνών.

Μαρτυρίες Ουιγούρων αναφέρονται σε βασανιστήρια, βιασμούς και κακοποίηση στα στρατόπεδα αυτά. Τα έγγραφα εφιστούν την προσοχή στους φύλακες «να μην επιτρέψουν αφύσικους θανάτους».

Αποκαλύπτουν επίσης το εύρος της ηλεκτρονικής παρακολούθησης στο Σιντζιάνγκ: μόνο μέσα σε μία εβδομάδα τον Ιούνιο του 2017, το «σύστημα» εντόπισε 24.000 υπόπτους μόνο σε τέσσερις περιφέρειες. Τα δύο τρίτα αυτών συνελήφθησαν και περισσότεροι από 15.600 στάλθηκαν στα «κέντρα επανεκπαίδευσης» ενώ 706 κλείστηκαν στη φυλακή. Αλλοι 2.096 τέθηκαν υπό παρακολούθηση ενώ για 5.508 κρίθηκε «προσωρινά αδύνατη» η κράτησή τους, το οποίο σημαίνει ότι επρόκειτο να σταλούν στα στρατόπεδα σε επόμενο χρόνο.

Οι κινεζικές αρχές καταπιέζουν τη γλώσσα και την κουλτούρα των Ουιγούρων, γκρεμίζουν ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία και τζαμιά, και απαγορεύουν κάθε έκφραση της μουσουλμανικής ταυτότητας, από το μήκος της γενειάδας μέχρι την κατοχή Κορανίου. Κινέζοι στέλνονται να ζήσουν με οικογένειες Ουιγούρων για να παρακολουθούν κάθε «ύποπτη» λεπτομέρεια, όπως την άρνηση να φάνε χοιρινό. Ολοι οι κάτοικοι του Σιντζιάνγκ είναι υποχρεωμένοι να κατεβάσουν στα κινητά τους μια εφαρμογή μέσω της οποίας παρακολουθούνται από το κράτος και οι αστυνομικοί τους σταματούν στον δρόμο για να ελέγξουν αν έχουν την εφαρμογή αυτή.