Θεραπεία για τον καρκίνο;

Υπάρχει ένα είδος πειράματος το οποίο οι Γάλλοι ονομάζουν χαριτολογώντας «παραπανίσιο». Φυσικά καθόλου παραπανίσιο δεν είναι, αντιθέτως είναι το πλέον απαραίτητο. Αναφέρομαι στο πείραμα αρνητικού ελέγχου. Τι είναι αυτό; Είναι το πείραμα που εκτελεί κανείς παράλληλα με τα πειράματα από τα οποία αναμένει να εξάγει συμπεράσματα και το οποίο οφείλει να βγει αρνητικό, επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο την αξία των ευρημάτων των υπόλοιπων πειραμάτων. Παραδείγματος χάριν, αν αναζητούμε επίπεδα χοληστερόλης σε δείγματα αίματος, στο δείγμα αρνητικού ελέγχου αντί για αίμα θα μπορούσαμε να έχουμε νερό. Αν αυτό έβγαινε θετικό θα ξέραμε ότι κάτι πηγαίνει στραβά με τη μέθοδό μας (καθώς το νερό δεν περιέχει χοληστερόλη) και ως εκ τούτου δεν θα μπορούσαμε να εμπιστευθούμε τα ευρήματά μας.

Ο λόγος για την παραπάνω εισαγωγή είναι μια είδηση η οποία στις αρχές της εβδομάδας που μόλις πέρασε έκανε τον γύρο το κόσμου και φυσικά η χώρα μας δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Ολα ξεκίνησαν από μια συνέντευξη του επικεφαλής μιας μικρής ισραηλινής εταιρείας βιοτεχνολογίας σε ισραηλινή εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο επιστήμονας αυτός δήλωσε πως είχε ανακαλύψει τη θεραπεία για όλους τους καρκίνους (ένα κοκτέιλ πεπτιδίων που θα σταματούσε την εξέλιξη των όγκων με τρόπο ανάλογο που τα κοκτέιλ αντιβιοτικών σταματούν την εξέλιξη των μολυσματικών ασθενειών), ότι θα είναι έτοιμη σε έναν χρόνο και ότι δεν θα έχει παρενέργειες.

Και ποιος δεν θα ευχόταν να ίσχυαν όλα αυτά! Αλλά, ως γνωστόν, «όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι!». Οσο και αν θέλουμε να τους πιστέψουμε, οι ισραηλινοί ερευνητές δεν δημοσίευσαν τα πειράματά τους – τα οποία έχουν γίνει σε πειραματόζωα – σε καμία επιστημονική επιθεώρηση. Και παρά το γεγονός ότι εκτιμούμε βαθύτατα την έντυπη δημοσιογραφία (προφανώς!), οι εφημερίδες δεν είναι τα κατάλληλα έντυπα για να εξαγγελθούν θεραπείες. Οι εξειδικευμένες επιστημονικές εκδόσεις έχουν φτιαχτεί για αυτόν τον σκοπό. Και δεν δημοσιεύουν τίποτε αν προηγουμένως δεν έχει εγκριθεί από μια ομάδα ειδικών που μπορεί να κρίνει την αξιοπιστία των πειραμάτων που περιγράφονται και των συμπερασμάτων που εξάγονται από αυτά.

Σε επόμενη συνέντευξή του και ερωτώμενος γιατί δεν δημοσίευσε τον πειραματισμό του σε κάποια επιστημονική επιθεώρηση, ο επικεφαλής δήλωσε πως προτιμούσε να ξοδέψει τα λίγα χρήματα της εταιρείας για να συνεχίσει να αναζητεί πεπτίδια με αντικαρκινική δράση παρά για να κάνει τα πειράματα που απαιτούνται για μια δημοσίευση. Χμ, εδώ είναι το θέμα! Οπως ξέρουν πολύ καλά όσοι υπηρετούν την επιστήμη, ένα από τα συνηθέστερα σενάρια κάθε φορά που προσπαθεί κανείς να δημοσιεύσει είναι οι κριτές να ζητήσουν περισσότερα πειράματα, περισσότερες αποδείξεις. Και όσο και αν αυτό ακούγεται (και είναι) κουραστικό και καμιά φορά απογοητευτικό, τίποτε δεν μπορεί να συγκριθεί με την αγαλλίαση που αισθάνεται ο επιστήμονας όταν το «παραπανίσιο» πείραμα του αποδείξει ότι τα ευρήματά του είναι αξιόπιστα!

Παρά το γεγονός ότι ένα πολυφάρμακο κατά του καρκίνου είναι ένα εξαιρετικά θελκτικό σενάριο, πολύ φοβάμαι ότι όσοι εναποθέσαμε ελπίδες στις εξαγγελίες των ισραηλινών επιστημόνων θα πρέπει να κρατήσουμε ακόμη μικρότερο καλάθι: όχι μόνο επειδή δεν έκαναν τα «παραπανίσια» πειράματα αλλά επειδή οι δηλώσεις τους δείχνουν ότι δεν (ανα)γνωρίζουν την ισχύ τους. Και αυτό είναι ανεπίτρεπτο!