Οργιάζει το ξέπλυμα χρήματος στην Ευρώπη

Μοιάζει ακαταμάχητο το ξέπλυμα χρήματος όσο οι κυβερνήσεις δεν έχουν τη βούληση για να το καταπολεμήσουν. Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, όπου σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ ξεπλένονται 2 τρισ. δολάρια ετησίως, εννέα στις δέκα υποθέσεις μπαίνουν στο αρχείο λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης για πιο ενδελεχή και συστηματική εποπτεία του τραπεζικού κλάδου. Και τα μεγαλύτερα προσκόμματα για τη δημιουργία μιας κοινής εποπτικής αρχής που θα αντιμετώπιζε οργανωμένα τη μάστιγα προέρχονται από τις μεγαλύτερες χώρες – και πρώτα τη Γερμανία.

«Μία δεκαετία προτού η ING Groep NV εμπλακεί στο μεγαλύτερο σκάνδαλο ξεπλύματος ρωσικού χρήματος, η ολλανδική τράπεζα είχε υποδείξει ύποπτους λογαριασμούς. Η υπόθεση ερευνήθηκε σε συνεργασία με έναν εισαγγελέα στη Λιθουανία, όπου μια τοπική τράπεζα είχε χρησιμοποιηθεί για να προωθηθεί το χρήμα στη Δύση. Αλλά το 2013 οι έρευνες σταμάτησαν λόγω έλλειψης αποδείξεων ότι τα κεφάλαια προέρχονταν από εγκληματικές δραστηριότητες» γράφουν οι Μπορίς Γκρίνταλ και Ρούμπεν Μίνστερμαν στο Bloomberg.

Υποπτες συναλλαγές

Η υπόθεση της ING δεν ήταν η μοναδική που οι Αρχές απέτυχαν να σταματήσουν ύποπτες συναλλαγές, αν και είχαν ειδοποιηθεί για αυτές. Στην Αυστρία οι εισαγγελείς έκλεισαν έρευνα για τις δραστηριότητες ενός δικηγόρου που κατηγορούνταν ότι είχε βοηθήσει στο ξέπλυμα δεκάδων εκατομμυρίων, προϊόντων εγκλήματος επίσης από τη Ρωσία. Την υπόθεση είχε αποκαλύψει το Organized Crime and Corruption Reporting Project (πρόκειται για μια κοινοπραξία ερευνητικών κέντρων, μέσων ενημέρωσης και δημοσιογράφων στην Ανατολική Ευρώπη, στον Καύκασο, στην Κεντρική Ασία και στην Κεντρική Αμερική).

Οι ειδικοί εντοπίζουν το πρόβλημα στην έλλειψη κεντρικού συντονισμού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, και δη ευρωζώνης. «Εκείνο που απαιτείται είναι πιο συγκεντρωτικοί έλεγχοι και συστήματα στη ζώνη του ευρώ» δήλωσε στο Bloomberg ο Χάουαρντ Ντέιβις, πρόεδρος της Royal Bank of Scotland, η οποία ενεπλάκη την εβδομάδα αυτή σε νέο σκάνδαλο ξεπλύματος χρήματος. «Πιστεύω ότι σε τρία ή τέσσερα χρόνια θα υπάρξει μια εποπτική αρχή για το ξέπλυμα χρήματος στην ευρωζώνη» πρόσθεσε ο Ντέιβις, παρά το ότι η χώρα του όχι μόνο στην ευρωζώνη αλλά πιθανότατα ούτε και στην ΕΕ δεν θα βρίσκεται τότε.

Η γνωστή Βαβέλ

«Το μεγάλο παράδοξο είναι ότι ενώ υπάρχει μια κοινή αγορά με ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων και υπηρεσιών, υφίστανται 28 διαφορετικά συστήματα καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος» δήλωσε ο δανός σοσιαλδημοκράτης ευρωβουλευτής Γέπε Κοφόντ. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι σκανδιναβικές τράπεζες σε συνεργασία με θυγατρικές τους στη Βαλτική έχουν μετατραπεί σε διαύλους μεταφοράς μαύρου χρήματος από τη Ρωσία στη Δύση.

Την περασμένη Δευτέρα το φινλανδικό κανάλι YLE μετέδωσε πληροφορίες ότι η Nordea Bank έχει ξεπλύνει περί τα 700 εκατ. ευρώ, τα οποία πιθανόν συνδέονται και με τον θάνατο του ρώσου δικηγόρου Σεργκέι Μαγκνίτσκι που δολοφονήθηκε λόγω των δραστηριοτήτων του κατά της διαφθοράς.

«Οι μικρότερες χώρες, όπως η Λετονία, τάσσονται αναφανδόν υπέρ της δημιουργίας μιας κοινής ευρωπαϊκής αρχής που θα καταπολεμήσει τις ροές βρώμικου χρήματος. Μεγαλύτερες χώρες, όπως η Γερμανία, εκφράζουν τον σκεπτικισμό τους και υποστηρίζουν ότι οι εθνικές αρχές είναι πιο αποτελεσματικές. Το αποτέλεσμα είναι ότι η έλλειψη συνεργασίας καθιστά το υπάρχον πλαίσιο ατελέσφορο» παραδέχθηκε ο Χοσέ Μανουέλ Κάμπα, ο οποίος στις 19 Φεβρουαρίου ορίστηκε ως ο επόμενος επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (είναι η κορυφαία εποπτική αρχή του τραπεζικού τομέα στην ΕΕ).

Οι δασμοί του Τραμπ δεν συγκρατούν το έλλειμμα που καλπάζει

Στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας έφθασε το 2018 το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, παρά τις προσπάθειες του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να το τιθασεύσει επιβάλλοντας προστατευτικούς δασμούς σε μια σειρά εισαγόμενων προϊόντων. Το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ότι το εμπορικό έλλειμμα εκτινάχθηκε κατά 18,8% υψηλότερα τον Δεκέμβριο του 2018 συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2017 και έφθασε στα 621 δισ. δολάρια. Είναι το υψηλότερο έλλειμμα που καταγράφει το αμερικανικό υπουργείο από το 2008.

Τη χρονιά που πέρασε η αμερικανική κυβέρνηση επέβαλε δασμούς 250 δισ. δολαρίων σε εισαγόμενα προϊόντα από την Κίνα, αναγκάζοντας το Πεκίνο να απαντήσει δασμολογώντας αμερικανικές εισαγωγές αξίας 110 δισ. δολαρίων. Την 1η Μαρτίου ο Τραμπ επρόκειτο να επιβάλει πρόσθετους δασμούς 200 δισ. δολαρίων σε κινεζικές εισαγωγές, ανέβαλε όμως την εφαρμογή της απόφασής του για να εξευρεθεί συμβιβαστική λύση στις σινοαμερικανικές συνομιλίες για το εμπόριο που, όπως είπε ο ίδιος ο πρόεδρος, προχωρούν προς τη σωστή κατεύθυνση.

Τα κινεζικά προϊόντα

Η αναποτελεσματικότητα της δασμολόγησης των κινεζικών προϊόντων φάνηκε από το γεγονός ότι τον μήνα Δεκέμβριο το έλλειμμα εκτινάχθηκε στα 59,8 δισ. δολάρια, το οποίο είναι το υψηλότερο που καταγράφεται μετά τα 57,9 δισ. δολάρια που είχαν καταγραφεί τον Οκτώβριο του 2008. Ειδικοί σημειώνουν πάντως ότι πολλοί αμερικανοί εισαγωγείς επέτειναν τις αγορές κινεζικών προϊόντων προκειμένου να γλιτώσουν την περαιτέρω δασμολόγησή τους σε περίπτωση που οι εμπορικές διαπραγματεύσεις καταρρεύσουν.

Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 2,1% τον Δεκέμβριο στις ΗΠΑ, αλλά το έλλειμμα επιδεινώθηκε από την πτώση των αμερικανικών εξαγωγών κατά 1,9% (υποχώρησαν στα 205,1 δισ. δολάρια, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 10 μηνών). Η κάμψη της ζήτησης σε συνδυασμό με την ενίσχυση της ισοτιμίας του δολαρίου έπληξε την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Σημειωτέον ότι τα στοιχεία για το έλλειμμα ανακοινώθηκαν με καθυστέρηση λόγω της παράλυσης των κρατικών υπηρεσιών επί 35 ημέρες στις ΗΠΑ (shutdown), που έληξε στις 25 Ιανουαρίου.