Η καταραμένη οικογένεια

Ο Εμφύλιος της Ισπανίας (1936-1939) αποτελεί διαχρονικό θέμα για τους σύγχρονους συγγραφείς της χώρας, είτε γράφουν ιστορικά είτε αστυνομικά μυθιστορήματα, πράγμα που σημαίνει πως το τραύμα στην ισπανική συλλογική μνήμη είναι βαθύ και ανεπούλωτο. Προφανέστατα, το θέμα αποτελεί τραύμα στο κοινωνικό σώμα και βεβαίως οι αναγνώστες ενδιαφέρονται αρκετά για να πληροφορηθούν γνωστές και άγνωστες πτυχές του συγκεκριμένου πολέμου. Ενα από τα καλύτερα παρομοίου είδους μυθιστορήματα, το Τα πάντα συγχωρούνται (εκδ. carnivora), είναι η αφήγηση του χρονικού μιας ασυνήθιστης έρευνας στη Μαδρίτη που διεξάγεται το 2008. Ο συγγραφέας του, ο Ραφαέλ Ρέιχ (Κόνγκας δε Ονίς, Αστούριας, 1963), ο οποίος έχει διδάξει λογοτεχνία στη Νέα Υόρκη, γράφει για τον Εμφύλιο, αλλά μιλάει και για την ισπανική Μεταπολίτευση, δηλαδή τη μετά τον θάνατο του στρατηγού Φράνκο εποχή. Η υπόθεση: η Λάουρα Γκαμάθο, κόρη πλούσιου επιχειρηματία, πεθαίνει από μια δηλητηριασμένη όστια την ημέρα του γάμου της. Ο πατέρας της, ο Αντόνιο Γκαμάθo, αναθέτει τη διαλεύκανση της υπόθεσης στον Aντόνιο Μενέντεθ Βίχιλ, έναν συνταξιούχο αξιωματικό πληροφοριών, ο οποίος επιχειρεί να την εξιχνιάσει με τη βοήθεια του ντετέκτιβ Κάρλος Κλοτ. Οι έρευνες των δύο ανδρών φέρνουν στο φως την άγνωστη ιστορία των Γκαμάθο, μιας από τις οικογένειες που κέρδισαν τον Εμφύλιο και εξασφάλισαν στα παιδιά τους μια άνετη ζωή.

Η αρχή της αφήγησης είναι ειρωνική. Ο Αντόνιο Βίχιλ δημοσιεύει μια επιστολή σε εφημερίδα, όπου μιλάει για την ποδοσφαιρική νίκη της Ισπανίας επί της Σοβιετικής Ενωσης το 1964, όταν άρχισε η παρακμή του φρανκισμού: φοιτητικές εξεγέρσεις, απεργίες, εργατικές επιτροπές. Το γκολ ενός ποδοσφαιριστή, σημειώνει, δεν μπόρεσε να εμποδίσει την «κατρακύλα της αιώνιας Μητέρας Πατρίδας» και να «αναζωογονήσει την ορμή του κοινού μας πεπρωμένου στο σύμπαν». Ωστόσο, ο ίδιος στην αφήγησή του εξομολογείται πως έχει χάσει κάθε ελπίδα να δει την Ισπανία ξανά πρωταθλήτρια σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.