Ανγκελα Μέρκελ –  Η προτεστάντισσα φύλακας της Ευρώπης

«Στα πρώτα της βήματα, η Ανγκελα Μέρκελ αντιμετωπίστηκε από τους πολιτικούς στη χώρα ως ένα κορίτσι από την πρώην Ανατολική Γερμανία χωρίς καμία πολιτική εμπειρία, με ένα αστείο κούρεμα και που εμείς οι Δυτικοί έπρεπε να της δείξουμε πώς γίνονται τα πράγματα στην πολιτική». «Η Μέρκελ ήταν το πιο υποτιμημένο πρόσωπο. Εμοιαζε με ντροπαλή κόρη ενός προτεστάντη υπουργού και δεν είχαμε δει ότι έχει ένα οξύ, αναλυτικό μυαλό».

Τα λόγια ανήκουν στην Τανίτ Κοχ, αρχισυντάκτρια της «Bild», και στον Βόλφγκανγκ Νόβακ, επικεφαλής πολιτικής στη γερμανική Καγκελαρία μεταξύ 1999 και 2003. Ακριβώς όμως αυτή της η απειρία και το γεγονός ότι την υποτιμούσαν – προσθέτει ο Νόακ – ήταν τα συστατικά που τη βοήθησαν να ανέβει ένα-ένα τα σκαλιά και να κατακτήσει έπειτα από λίγα χρόνια τον τίτλο μιας από τις πιο στιβαρές πολιτικούς στην Ευρώπη. Επειτα από 13 χρόνια στο τιμόνι της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, αφήνει χωρίς καμία αμφιβολία μια σημαντική κληρονομιά.
Η Μέρκελ είναι ίσως από τους λίγους πολιτικούς που κατάφεραν να επιζήσουν έπειτα από πολλά χρόνια στο πόστο, «έφαγε» είναι αλήθεια δεκάδες πολιτικούς αρχηγούς και δη σε μια χρονική περίοδο που η Γηραιά Ηπειρος δοκιμάστηκε από την κρίση χρέους και το μεταναστευτικό ζήτημα όσο ποτέ άλλοτε στη μεταπολεμική της Ιστορία. Η ίδια θεωρεί ότι δεν είναι τόσο μια πολιτικός με την κυριολεκτική έννοια του όρου, αλλά περισσότερο μια χαρισματική «μάνατζερ» των αντιθέσεων.

Είναι η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της χώρας, η πρώτη ηγέτις της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας που ανατράφηκε στην Ανατολική Γερμανία και μια προτεστάντισσα σε ένα κόμμα όπου παραδοσιακά κυριαρχείται από καθολικούς άνδρες. Ωστόσο το επιφυλακτικό της στυλ αποτελεί οικείο αφήγημα στη γερμανική πολιτική, όπου ο πραγματισμός είναι πάνω από την ιδεολογία.

Οι επικριτές της λένε ότι η αρχική της απροθυμία να προσφύγει σε διάσωση των αδύναμων κρίκων του ευρώ αποδυνάμωσε την αξιοπιστία της ευρωζώνης και η άτεγκτη πολιτική λιτότητας που επέβαλε έσυρε την Ευρώπη σε αδιέξοδο. Οι υποστηρικτές της αντίθετα, ισχυρίζονται ότι καθώς η Γερμανία έδωσε τα περισσότερα για τη διάσωση της ΕΕ, η Μέρκελ μετατράπηκε στην κινητήρια δύναμη της Ενωσης για αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του ευρώ.

Το καλοκαίρι του 2015 η υιοθέτηση της πολιτικής των ανοιχτών θυρών με την οποία η χώρα υποδέχθηκε πάνω από 1.000.000 πρόσφυγες, φάνηκε να είναι και η πολιτική της ταφόπλακα. Η πτώση άρχισε να διαφαίνεται σιγά-σιγά και πέρυσι τον Σεπτέμβριο το κόμμα της κατέγραψε μια από τις πιο βαριές ήττες της στη μεταπολεμική Ιστορία. Οι κάλπες σε Βαυαρία και Εσση επιβεβαίωσαν απλώς την κατηφορική πορεία.
«Πάντα ήθελα να υπηρετώ τα καθήκοντά μου με αξιοπρέπεια και μια μέρα να αποχωρήσω με αξιοπρέπεια» δήλωσε όταν ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την αρχηγία των Χριστιανοδημοκρατών και πως θα εξαντλήσει τη θητεία της στην Καγκελαρία. Λόγια που επανέλαβε στην τελευταία της ομιλία ως αρχηγού στο συνέδριο του κόμματος καταχειροκροτούμενη από 1.000 συνέδρους και επίσημους προσκεκλημένους επί δέκα ολόκληρα λεπτά.

Ντόναλντ Τραμ – Δίχασε τη χώρα, αλλά αντέχει…

Οσοι πίστευαν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα έβγαζε την τετραετία στον Λευκό Οίκο έχουν αρχίσει να το παίρνουν απόφαση: ο πρόεδρος μάλλον θα εξαντλήσει τη θητεία του. Οι Αμερικανοί δεν θα έρθουν στα «συγκαλά τους», συνειδητοποιώντας ποιον ψήφισαν, και δεν θα ξεσηκωθούν μαζικά εναντίον του γιατί είναι βαθιά διχασμένοι: για κάθε έναν που απεχθάνεται τον Τραμπ, υπάρχει ένας άλλος που τον αποθεώνει.

Στις ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο τον Νοέμβριο, ο Τραμπ κράτησε τη Γερουσία αν και έχασε την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Αμέσως πριν από τις εκλογές, ο πρόεδρος κατάφερε να επιβάλει (παρά τις αντιδράσεις και τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση) τον δικό του υποψήφιο στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, τον Μπρετ Κάβανο, πράγμα που θα έχει επιπτώσεις για πολλές δεκαετίες, όταν αυτός θα ψηφίζει συντηρητικά σε όσα ζητήματα θα καλείται να λύσει το δικαστήριο.

Η έρευνα του Τζον Μιούλερ για τη ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές εκλογές, αν και έχει φέρει αποτελέσματα οδηγώντας ενόχους στη φυλακή και πετυχαίνοντας ομολογίες έναντι μικρότερων ποινών, δεν έχει καταφέρει να «δέσει» τον Τραμπ. Οσο και να σφίγγει ο κλοιός γύρω του, η καθαίρεση ενός προέδρου είναι δύσκολη και περίπλοκη υπόθεση.

Στην πολιτική, το 2018 χαρακτηρίστηκε (όπως και το 2017) από τα μπρος-πίσω και τις παρορμήσεις του Τραμπ, χωρίς απτά αποτελέσματα αλλά με σύγχυση και δημιουργία νέων προβλημάτων, τα οποία ο πρόεδρος πουλάει σαν μεγάλες επιτυχίες στο κοινό του που φαίνεται να πιστεύει την προεδρική εκδοχή. Ο Λευκός Οίκος συχνά δεν ανησυχεί για τις επιπτώσεις των αρνητικών αποτελεσμάτων των πολιτικών του προέδρου στην εικόνα του: ξέρει ότι θα κυκλοφορήσει fake news, θα διαστρεβλώσει την αλήθεια, θα χλευάσει τους αντιπάλους του και θα πείσει μια μερίδα των Αμερικανών.

Αλλωστε έχει συμβάλει και ο ίδιος ο πρόεδρος σε αυτό, προσπαθώντας καθημερινά να μειώσει τα σοβαρά μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους τους. Την ώρα που ο Τραμπ προσπάθησε (προς το παρόν ανεπιτυχώς) να ακυρώσει τη διαπίστευση του δημοσιογράφου του CNN Τζιμ Ακόστα στον Λευκό Οίκο, στηρίζει δημοσιογράφους με ακραίες και συνωμοσιολογικές απόψεις. Το Fox News παραμένει το αγαπημένο του κανάλι – το παρακολουθεί επί ώρες και όταν «τα παίρνει» με μια υπόθεση τηλεφωνεί στην πρωινή καθημερινή εκπομπή Fox & Friends και βγαίνει στον αέρα για να πει την εκδοχή του – αλλά δεν έχει πρόβλημα να πέσει και πιο χαμηλά.

Η δεύτερη διετία Τραμπ αναμένεται πιο «τρομακτική» από την πρώτη γιατί ένας-ένας αποχωρούν οι «ενήλικοι» από το δωμάτιο – τα στελέχη, δηλαδή, του επιτελείου του που θεωρούνταν πιο σοβαροί και ικανοί να βάλουν φρένο στις επιπτώσεις των πράξεων ενός αχαλίνωτου προέδρου. Τον Μάρτιο ο Τραμπ απέλυσε τον υπουργό Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον (μέσω Twitter) και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Χ. Ρ. Μακμάστερ, αντικαθιστώντας τους με πιο νταήδες και πολεμοχαρείς.

Μετά την αποχώρηση και του προσωπάρχη του Λευκού Οίκου Τζον Κέλι στο τέλος του 2018, ο μόνος «ενήλικος στο δωμάτιο» που απέμενε ήταν ο υπουργός Αμυνας Τζιμ Μάτις, ο οποίος όμως παραιτήθηκε την περασμένη Παρασκευή.

Μετά την πρώτη διετία του Τραμπ όλα μοιάζουν πλέον πιθανά, ακόμη και η επανεκλογή του σε δύο χρόνια.

Εμανουέλ Μακρόν – Τον «πριόνισαν» τα «κίτρινα γιλέκα»

Τελικά ο γάλλος πρόεδρος τι είναι; Ο νέος αρχηγός του «ελεύθερου κόσμου», δεδομένου ότι οι ΗΠΑ απομονώνονται με τον Τραμπ και η Ανγκελα Μέρκελ βρίσκεται με το ένα πόδι στην έξοδο από την πολιτική; Ή ένας μη δημοφιλής πρόεδρος που αντιμετωπίζει προβλήματα στο εσωτερικό της Γαλλίας και χαμηλά ποσοστά αποδοχής, μόλις ενάμιση χρόνο αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του;

Ο Εμανουέλ Μακρόν ξεκίνησε το 2018 πολύ δυναμικά. Μόλις είχε περάσει τις μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά (μάλλον αναίμακτα και σαφέστατα στο στυλ του γρήγορου και αποτελεσματικού προέδρου που είχε υποσχεθεί προεκλογικά), οι οποίες σκοπό είχαν να περιορίσουν την ανεργία στη Γαλλία. Τον Απρίλιο πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στον Λευκό Οίκο όπου προσπάθησε να συσφίξει τις σχέσεις με τον Τραμπ, παίζοντας στο ταμπλό του αμερικανού προέδρου με τις χειρονομίες και τα φιλικά χτυπήματα στην πλάτη, και ισορροπώντας συχνά ανάμεσα στην ελαφριά γελοιότητα και την αυτοπεποίθηση του εκκολαπτόμενου πλανητάρχη.

Ο Μακρόν είχε εντυπωσιάσει τον Τραμπ το καλοκαίρι του 2017, όταν τον είχε προσκαλέσει στο Παρίσι για να παρακολουθήσει, ως τιμώμενο πρόσωπο, τη στρατιωτική παρέλαση της 14ης Ιουλίου. Ο Τραμπ θαμπώθηκε και όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ εξέφρασε την επιθυμία να διοργανώσει μια στρατιωτική παρέλαση «σαν της Γαλλίας». Σε αυτό το υπόβαθρο προσπάθησε να «χτίσει» ο Μακρόν στην Ουάσιγκτον τον Απρίλιο, όμως επί της ουσίας δεν κατόρθωσε να πείσει τον Τραμπ να πλησιάσει τις ευρωπαϊκές θέσεις για το Ιράν, τους διεθνείς οργανισμούς και τα υπόλοιπα ζητήματα στα οποία ο αμερικανός πρόεδρος έχει απομακρύνει τις ΗΠΑ από την Ευρώπη.

Εκείνο το ταξίδι στις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τη δυσκολία που είχε η Μέρκελ να σχηματίσει κυβέρνηση μετά την εκλογή της για τέταρτη θητεία στη Γερμανία, ενίσχυσε την εικόνα του Μακρόν ως ηγέτη του «ελεύθερου κόσμου». Στην Ευρώπη, παρότι ο γάλλος πρόεδρος δυσκολεύεται να περάσει το όραμά του για εμβάθυνση της ΕΕ, όλοι τον αναγνώρισαν σαν ηγέτη των ευρωπαϊστών εν όψει των ευρωεκλογών του Μαΐου του 2019, των οποίων η προεκλογική περίοδος άνοιξε ατύπως αμέσως μετά το καλοκαίρι.

Από τη μια πλευρά ο Μακρόν, που εκπροσωπεί την Ευρώπη που νοιάζεται για το περιβάλλον, τους μετανάστες και όλες τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής, για τις οποίες αναζητεί μια ευρωπαϊκή απάντηση, και από την άλλη πλευρά το δίδυμο Βίκτορ Ορμπαν και Ματέο Σαλβίνι που εκπροσωπεί τους ευρωσκεπτικιστές, τον λαϊκισμό και την αναδίπλωση κάθε χώρας εντός των συνόρων της.

Οσο όμως ενισχυόταν το προφίλ του Μακρόν πανευρωπαϊκά, τόσο δεχόταν πλήγματα εντός Γαλλίας. Με αποκορύφωμα τα «κίτρινα γιλέκα» που άρχισαν να κατεβαίνουν στους δρόμους της χώρας τον Νοέμβριο με αφορμή έναν περιβαλλοντικό φόρο στη βενζίνη αλλά αιτία το χάσμα ανάμεσα στη Γαλλία των αστικών κέντρων και σε εκείνη της επαρχίας που τα φέρνει δύσκολα βόλτα στο τέλος κάθε μήνα. Οι εικόνες από ένα Παρίσι κατεστραμμένο από τη βία των «μπαχαλάκηδων» ενίσχυσαν την εικόνα ενός «προέδρου των πλουσίων», αποκομμένου από την πραγματικότητα.

Μόνη χαραμάδα ελπίδας για τον Μακρόν η εκλογή της Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ για να διαδεχθεί τη Μέρκελ στην προεδρία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU). Η Καρενμπάουερ, που ζει όλη της τη ζωή σε μια κωμόπολη πολύ κοντά στα γαλλογερμανικά σύνορα, είναι γαλλομαθής, γαλλόφιλη και δηλωμένη οπαδός της γαλλογερμανικής ατμομηχανής της Ευρώπης.

Ματέο Σαλβίνι – Ενας ακραίος πολιτικός χαμαιλέοντας

Οταν εισήλθε στην πολιτική, ήταν αποσχιστής. Πίστευε ότι η Ιταλία θα έπρεπε να διαιρεθεί και ο Βορράς να γίνει ανεξάρτητο κράτος με την ονομασία Padania. Ο Ματέο Σαλβίνι περιφρονούσε τόσο τους νότιους συμπατριώτες του, που στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 στήριξε την Εθνική Γερμανίας αντί για τη «squadra azzurra». «Η Ιταλία είναι η χειρότερη των χειροτέρων» ισχυριζόταν, υποστηρίζοντας «οποιονδήποτε άλλον είναι περισσότερο σοβαρός», όπως χαρακτηριστικά έλεγε.

Αλλά μόλις ανέλαβε την ηγεσία του ακροδεξιού κόμματος διαδεχόμενος τον Ουμπέρτο Μπόσι, αποτίναξε την προσβλητική ρητορική απέναντι στους νότιους «τεμπέληδες» Ιταλούς που απομυζούν τον πλούτο του σκληρά εργαζόμενου Βορρά. Αποφάσισε λοιπόν να αλλάξει στόχευση και να στρέψει τα βέλη του εναντίον των μεταναστών. Ο Σαλβίνι υποσχέθηκε την επιβολή του νόμου, της τάξης και της ασφάλειας.

Με το σύνθημα «Πρώτα οι Ιταλοί» ο ακροδεξιός ηγέτης εξέφρασε για την Ευρώπη ό,τι ακριβώς ο πρόεδρος Τραμπ για την Αμερική. Την εικόνα μιας ηπείρου με φρούρια, περιχαρακωμένης μέσα στον φόβο της απέναντι στους «ξένους». Και φυσικά με το που πήρε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Εσωτερικών την περασμένη άνοιξη, φρόντισε να επιβάλει την αντιμεταναστευτική του ατζέντα κάνοντας σε καθημερινή βάση αισθητή την παρουσία του στα εγχώρια και όχι μόνο μίντια.

Για πρώτη φορά στην Ιστορία ο Σαλβίνι έκλεισε τα λιμάνια, εκδιώκοντας τα πλοιάρια που ενοικιάζουν οι ΜΚΟ για να μεταφέρουν με ασφάλεια τους μετανάστες από τις ακτές της Λιβύης ως την Ευρώπη. Δήλωσε ότι προτίθεται απογράψει τους Ρομά της Ιταλίας, να ξεχωρίσει τους καλούς από τους κακούς μετανάστες και να προχωρήσει σε μαζικές απελάσεις.

Προ ημερών, κατήργησε διά νόμου την ανθρωπιστική προστασία για όσους αποκλείονται από το καθεστώς του πρόσφυγα. Αποτέλεσμα; Δεκάδες μετανάστες, μεταξύ των οποίων θύματα trafficking και ένα παιδί με ψυχολογικά προβλήματα, να μείνουν άστεγοι, όταν τους απομάκρυναν από τα κέντρα υποδοχής.

Και συνεχίζει ακάθεκτος. Για να διαδώσει τα πολιτικά του πιστεύω, ο Σαλβίνι χρησιμοποιεί κατά κόρον τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Διαθέτει περί τους 640.000 ακολούθους στο Twitter και περισσότερους από δύο εκατομμύρια στο Facebook. Μέσα από αυτές τις πλατφόρμες, κάθε μέρα αναρτά βίντεο και φωτογραφίες, εκφράζει τις εμπρηστικές του απόψεις, δημοσιοποιεί τις συναντήσεις του και προαναγγέλλει τα σχέδιά του.
Σε επικοινωνιακό επίπεδο όπως όλα δείχνουν η στρατηγική του έχει αποδώσει. Η αντιμεταναστευτική ρητορική σε συνδυασμό με την κυβερνητική «ανταρσία» στην οποία πρωτοστάτησε κατά της δημοσιονομικής λιτότητας της Ευρώπης, έχει γοητεύσει τους Ιταλούς.

Στις δημοτικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου, η Λέγκα σάρωσε σε πολλές ιταλικές πόλεις, ενώ οκτώ μήνες μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Ρώμη, το ακροδεξιό κόμμα έχει διπλασιάσει τα ποσοστά του και από το 17% πλέον καταγράφει 34% στην πρόθεση ψήφου.
Αναλυτές αναφέρουν ότι μια νέα εποχή για την ιταλική Δεξιά έχει ανατείλει, με πιο σκληρό και λαϊκιστικό πρόσωπο. Ζητούμενο τώρα είναι πόσο μακριά είναι διατεθειμένος να φθάσει ο πολιτικός χαμαιλέοντας και πόσο ψηλά θα φθάσει η δημοτικότητά του.

Τζορτζ Σόρος –  Ο άνθρωπος που μισούν εθνικιστές και λαϊκιστές

Είναι ο άνθρωπος που οι απανταχού λαϊκιστές, ακροδεξιοί, εθνικιστές και «ψεκασμένοι» αγαπούν να μισούν. Τον παρουσιάζουν σαν τη σκοτεινή φιγούρα που κινεί τα νήματα από το παρασκήνιο και ελέγχει την παγκόσμια οικονομία και πολιτική με στόχο να προωθήσει τη φιλελεύθερη ατζέντα του και να καταστρέψει τις λευκές και χριστιανικές δυτικές κοινωνίες.

Το 2018 όμως είναι η χρονιά που ο Τζορτζ Σόρος έπαψε να είναι στόχος μόνο των περιθωριακών και των συνωμοσιολόγων και μετακινήθηκε στην κεντρική πολιτική σκηνή. Σε αυτό συνέβαλε και ο Τραμπ: τον κατηγορεί συχνά μέσω Twitter ότι υποκινεί «αντιτραμπικές» διαδηλώσεις και τον Οκτώβριο τον κατονόμασε ως χρηματοδότη των καραβανιών των μεταναστών που κατευθύνονται από την Κεντρική Αμερική στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ Τζούνιορ το πήγε ακόμη μακρύτερα, τουιτάροντας ότι ο Σόρος υπήρξε συνεργάτης των Ναζί (είναι Εβραίος και όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν μόλις 10 ετών).

Ο 88χρονος μεγαλοεπενδυτής με καταγωγή από την Ουγγαρία, που ζει εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ και έχει πάρει την αμερικανική υπηκοότητα, είναι γνωστός υποστηρικτής προοδευτικών ζητημάτων. Από τις προεδρικές εκλογές του 2004 στις ΗΠΑ, είναι κορυφαίος χρηματοδότης του Δημοκρατικού Κόμματος και των υποψηφίων του (ξεκίνησε για να αποτρέψει την επανεκλογή του Τζορτζ Μπους υιού). Χρηματοδοτεί επίσης πολλά προγράμματα στην Ευρώπη, κυρίως στην πρώην Ανατολική, μέσω του ιδρύματός του Open Society.

Στη γενέτειρά του, την Ουγγαρία, ο Σόρος έχει μπει στο στόχαστρο του Βίκτορ Ορμπαν από το 2012. Εφέτος, πριν από τις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου, η κατάσταση «ξέφυγε», με τον πρωθυπουργό, που τελικά επανεξελέγη πανηγυρικά για τρίτη συνεχή θητεία, να κυκλοφορεί αφίσες και πανό με τη φωτογραφία του Σόρος και συνθήματα όπως «Ο Σόρος θέλει να στείλει εκατομμύρια μετανάστες να ζήσουν στην Ουγγαρία» και «Ο Σόρος θέλει να γκρεμίσει τον φράχτη που χτίσαμε στα σύνορά μας».

Σύμφωνα με τον ούγγρο πρωθυπουργό, ο Σόρος είναι ο «μπαμπούλας του Μεταναστευτικού» που εργάζεται υπογείως για να στείλει αλλόθρησκους στην Ευρώπη και να αλλοιώσει τον χαρακτήρα της. Και όμως, ο Ορμπαν ήταν από τους ευεργετηθέντες του Σόρος, τόσο προσωπικά (ο Σόρος χρηματοδότησε τις ημιτελείς σπουδές του στην Οξφόρδη) όσο και προς το κόμμα του, Φιντέζ.

Ο αμερικανός δισεκατομμυριούχος έχει κατηγορηθεί ότι προσπαθεί να επηρεάσει τις εξελίξεις στα Σκόπια χρηματοδοτώντας μετριοπαθείς πολιτικούς. Η χάρη του έφθασε τον Οκτώβριο και στην Ελλάδα, όταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς αποκάλυψε πως ο υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος είχε κατηγορήσει τον Σόρος ότι προσπάθησε να χρηματοδοτήσει την ελληνική κυβέρνηση για να επισπευσθεί η συμφωνία των Πρεσπών.

Ο Σόρος είναι κατά του Brexit, υπέρ της αποποινικοποίησης της μαριχουάνας, κατά της ακραίας πολιτικής του κράτους του Ισραήλ και χρηματοδοτεί αναλόγως. Στις αρχές Δεκεμβρίου αναγκάστηκε να μεταφέρει το Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης, που είχε ιδρύσει το 1991, από τη Βουδαπέστη στη Βιέννη διότι η κυβέρνηση του Ορμπαν αρνήθηκε να το αφήσει να συνεχίσει να λειτουργεί.

Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν – Ο σκοτεινός πρίγκιπας της βαρβαρότητας

Ηταν μόλις τριάντα ετών όταν πριν από τρία χρόνια ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν πήρε το δαχτυλίδι της διαδοχής. Η άνοδός του στην εξουσία έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους προοδευτικούς νέους πολίτες της χώρας και εκείνος φρόντισε να τους ανακοινώσει τις προθέσεις του για μεγάλες μεταρρυθμίσεις, κάτι πρωτόγνωρο για τα αυστηρά ήθη της υπερσυντηρητικής κοινωνίας.

Σύντομα ανακοίνωσε σειρά οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων με ορίζοντα το 2030 με την ονομασία Οραμα 2030. Επρόκειτο για μέτρα χαλάρωσης των υπερβολικά συντηρητικών κανόνων της χώρας, με πιο χαρακτηριστικά την ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας και άλλες καινοτομίες ώστε να απεξαρτήσει την οικονομία της Σαουδικής Αραβίας από τον μαύρο χρυσό, προσελκύοντας περισσότερες ξένες επενδύσεις. Νέοι νόμοι έκαναν την εμφάνισή τους με δική του απόφαση, όπως να επιτρέπεται στις γυναίκες να οδηγούν ή να μπορούν να πάνε στο γήπεδο για να παρακολουθήσουν αγώνες ποδοσφαίρου.

Ομως η ανησυχία του για τη διατήρηση του θρόνου τον κατέστησε πιο επιθετικό από τους προκατόχους του εναντίον των εχθρών. Στη διάρκεια των τριών ετών που έχει κυβερνήσει δεκάδες κρατούμενοι φυλακίστηκαν και υπό τον έλεγχο του ιδίου την άνοιξη του 2017 μια ομάδα σαουδαράβων μυστικών πρακτόρων άρχισε να οργανώνει απαγωγές, χρησιμοποιώντας «βελτιωμένες», δηλαδή πιο σκληρές, τεχνικές ανάκρισης και βασανιστηρίων.
Το πρώτο ανησυχητικό δείγμα για τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τα πράγματα ο νεαρός πρίγκιπας ήρθε λίγους μήνες αργότερα, όταν στο πλαίσιο μιας επιχείρησης κατά της διαφθοράς φυλάκισε στο πολυτελές ξενοδοχείο Ritz-Carlton στην πρωτεύουσα Ριάντ 200 Σαουδάραβες, μεταξύ των οποίων 11 πρίγκιπες, πολλούς πρώην υπουργούς, στρατιωτικούς και σημαντικούς επιχειρηματίες.

Ηταν ωστόσο η στυγερή δολοφονία του αντιφρονούντος δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι τον περασμένο Οκτώβριο στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη που αμαύρωσε την εικόνα του στο εξωτερικό, τον κατέστησε ως έναν «τοξικό» ηγέτη εντός της χώρας και έφερε ταυτόχρονα και πάλι στο φως τις βάρβαρες μεθόδους του βασιλείου.

Το έγκλημα του επιφανούς δημοσιογράφου ήταν ότι έγραφε ελεύθερα όσα πίστευε για το βασίλειο υπό την ηγεσία του νέου πρίγκιπα. Παρά το γεγονός ότι συμφωνούσε με τις μεταρρυθμίσεις του νεαρού διαδόχου, δε συμφωνούσε με τις μεθόδους του και τον αυταρχισμό του, τις αμέτρητες εκτελέσεις-εξαφανίσεις εκατοντάδων ανθρώπων, τις άδικες φυλακίσεις, τα βασανιστήρια, τους αποκεφαλισμούς και τους διωγμούς.

Οσοι γνωρίζουν τα του Οίκου των Σαούντ δεν έχουν την παραμικρή αμφιβολία ότι πίσω από το στυγερό έγκλημα βρίσκεται ο διάδοχος. Το καθεστώς δεν ανέχεται την κριτική και κάθε φωνή αμφισβήτησης κόβεται στη ρίζα, συνήθως με εξάντληση των μέσων της βίας.

Σε ό,τι αφορά τον πόλεμο της Υεμένης, ο MBS έχει διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο. Αν και η σύρραξη έχει τα χαρακτηριστικά ενός θρησκευτικού πολέμου μεταξύ των εκπροσώπων των δύο κύριων δογμάτων του Ισλάμ, μια σύγκρουση δι’ αντιπροσώπων σε ξένο έδαφος, στην πραγματικότητα πρόκειται για τον δικό του πόλεμο που μέχρι και σήμερα εξακολουθεί να συντηρεί και ο οποίος έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας.

Τζαμάλ Κασόγκι – Ο αντιφρονών που πλήρωσε την κριτική στο καθεστώς

Τον περασμένο Αύγουστο, μιλώντας με τον αμερικανό συνάδελφό του Ρόμπιν Ράιτ, ο Τζαμάλ Κασόγκι έδειχνε πεπεισμένος ότι «θέλουν να τον βγάλουν από τη μέση». Ο Ράιτ πίστευε ότι ο σαουδάραβας αντιφρονών υπερέβαλλε. Δεν είχε λόγο εξάλλου να ανησυχεί γιατί είχε βρει καταφύγιο στην Ουάσιγκτον, όμως ο ίδιος γνώριζε καλά πως ο κλοιός γύρω του έσφιγγε. Μπορεί κάποτε να υπήρξε ένας εκ των στενών συμβούλων της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας, πλέον όμως τον είχαν αποκηρύξει. Είχε πέσει σε δυσμένεια.

Το έγκλημά του; Αρχισε να στηλιτεύει τον νέο διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (MBS) που μόνο κατ’ επίφαση, σύμφωνα με τον ίδιο, προχωρούσε σε μεταρρυθμίσεις, να καταδικάζει το γεγονός ότι η δημοκρατία στον αραβικό κόσμο βάλλεται όχι μόνο από τους ακραίους ισλαμιστές, αλλά κυρίως από τους αυταρχικούς ηγέτες και την άρχουσα τάξη.

Ο Κασόγκι γνώριζε εκ των έσω τις βάρβαρες πρακτικές του βασιλείου. Δεν θα μπορούσε ωστόσο να διανοηθεί τη φρίκη που θα βίωνε δύο μήνες αργότερα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, όταν οι εκτελεστές του θα τον τεμάχιζαν ζωντανό με πριόνι, φορώντας ακουστικά για να μην ακούνε τα ουρλιαχτά του.

Η στυγερή αυτή δολοφονία είχε σχεδιαστεί σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που ήρθαν στο φως ενάμιση χρόνο νωρίτερα. Αλλη μια από τις αμέτρητες εκτελέσεις-εξαφανίσεις εκατοντάδων ανθρώπων στο σκοτεινό βασίλειο των άδικων φυλακίσεων, των βασανιστηρίων, των αποκεφαλισμών και των διωγμών εκείνων που έρχονται σε αντίθεση με τα υπερσυντηρητικά «ήθη» του ή τολμούν να ασκήσουν κριτική σε αυτά.
Ωστόσο, η διαφορά στην υπόθεση του επιφανούς δημοσιογράφου είναι ότι για πρώτη φορά η φρίκη σε αυτές τις πρακτικές πήρε συγκεκριμένη μορφή. Ο Κασόγκι έδωσε πρόσωπο στη βαρβαρότητα και στην αυθαιρεσία του σαουδαραβικού καθεστώτος, στην κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην απόλυτη ανελευθερία και η βαναυσότητα με την οποία εκτελέστηκε έχει ρίζες βαθιές. Ρίζες σε έναν ατέρμονο αγώνα εξουσίας της βασιλικής οικογένειας.

Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν παρέλαβε το δαχτυλίδι της διαδοχής εν μιά νυκτί. Η ανησυχία του για τη διατήρηση του θρόνου και της εξουσίας τον κατέστησε αρχής εξαρχής ακόμη πιο επιθετικό από τους προκατόχους του εναντίον των εχθρών, ακόμη και δυνητικών. Από την άνοιξη του 2017 μια ομάδα σαουδαράβων μυστικών πρακτόρων, υπό τον έλεγχο του βασιλικού δικαστηρίου, κατ’ επέκταση του ιδίου, άρχισε να οργανώνει απαγωγές αντιφρονούντων εντός και εκτός Σαουδικής Αραβίας σύμφωνα με εμπειρογνώμονες.
Δεκάδες κρατούμενοι φυλακίστηκαν σε άγνωστα σημεία, ενώ οι μυστικοί χρησιμοποιούν «βελτιωμένες», δηλαδή πιο σκληρές τεχνικές ανάκρισης και βασανιστηρίων προκειμένου να κάνουν τους απαχθέντες να μιλήσουν. Οι περισσότεροι εξαναγκάστηκαν να υπογράψουν όρους πως σε περίπτωση που αποκαλύψουν οτιδήποτε, το τίμημα θα είναι βαρύ.

Αμάλ Χουσεϊν – Η «κραυγή» της θα μας στοιχειώνει 

Οταν οι «New York Times» δημοσίευσαν τη σκελετωμένη εικόνα της, ήταν ήδη πολύ αργά για την επτάχρονη Αμάλ Χουσεΐν από την Υεμένη. Οι γιατροί δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε για να σταματήσουν την ακατάσχετη διάρροια και τους εμετούς του μικρού κοριτσιού. Η κατάστασή της ήταν μη αναστρέψιμη. Ηταν θέμα ημερών να πεθάνει.

Χαμογελούσε ακόμη και όταν πονούσε και το χαμόγελό της έσβησε μόνο όταν άφησε την τελευταία πνοή, 1η Νοεμβρίου. Η Αμάλ έγινε το σύμβολο του εμφυλίου πολέμου στη φτωχότερη χώρα του αραβικού κόσμου, όπου κάθε χρόνο χιλιάδες παιδιά, νήπια και βρέφη χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας του υποσιτισμού και της χολέρας.

Είναι η Σάρα, ο Αντάμ, η Ράνια, ο Αμπντουλκουντούς. «Κάθε φορά που λέω το όνομά τους, βλέπω αυτά τα παιδιά να είναι ξαπλωμένα πάνω σε ένα κρεβάτι. Ορισμένα έχουν την οικογένεια στο πλευρό τους. Αλλα είναι ολομόναχα στη ζωή» αναφέρει αξιωματούχος του ΟΗΕ όταν μιλάει για τα ανήλικα θύματα της επισιτιστικής κρίσης.

Κάθε δέκα λεπτά ένα παιδί στην Υεμένη χάνει τη ζωή του εξαιτίας της ασιτίας ή της διάρροιας καθώς το πόσιμο νερό είναι είδος πολυτελείας. Τουλάχιστον 8.500.000 άνθρωποι βρίσκονται στο χείλος του λιμού, περισσότεροι από 700.000 δεν ξέρουν πού θα βρουν το επόμενο γεύμα τους και ο μισός πληθυσμός από τα 22.000.000 επιβιώνει χάρη στην ανθρωπιστική βοήθεια.

Πρόκειται για τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στη σύγχρονη Ιστορία, η οποία είναι σχεδόν «ανύπαρκτη». Κανείς δε μιλάει για αυτήν, κανείς δεν υψώνει τη φωνή του. Οι δημοσιογράφοι την έχουν ξεχάσει. Η διεθνής κοινότητα σιωπά, μολονότι τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της είναι περισσότερα παρά ποτέ.

Η κατάσταση αυτή είναι απόρροια του εμφυλίου πολέμου που μαίνεται εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια. Η κυβέρνηση που στηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία (δηλαδή το σουνιτικό Ισλάμ) πολεμά τους σιίτες αντάρτες Χούτι οι οποίοι έχουν τις πλάτες της Τεχεράνης. Τα αποτελέσματα είναι ολέθρια για τους αμάχους. Οι υποδομές έχουν καταρρεύσει πλήρως, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και χιλιάδες άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς δουλειά.

Την ίδια ώρα, ο αποκλεισμός λιμανιών και κομβικών οδικών αρτηριών έχουν εξαθλιώσει τη συντριπτική πλειονότητα των Υεμενιτών. Γύρω στα 2.000.000 είναι οι εκτοπισμένοι μέσα στην Υεμένη και πάνω από 200.000 εκείνοι που έχουν μεταναστεύσει σε γειτονικές χώρες. Βασικές υπηρεσίες έχουν ανασταλεί και η πρόσβαση στις πληγείσες περιοχές έχει περιοριστεί δραματικά. Τα φάρμακα είναι ανύπαρκτα.

Ο θάνατος της Αμάλ δεν ήταν απλώς το τελευταίο στάδιο μιας κατάστασης ασιτίας. Πρώτα είναι οι πόνοι στο στομάχι. Επειτα έρχεται η τύφλωση. Τα μάτια είναι στεγνά και το μυαλό μπαίνει σε μια κατάσταση σύγχυσης. Παραδόξως το σώμα αρχίζει να απορρίπτει τα τρόφιμα, ακόμη και τα υγρά, με εμετούς και διάρροια. Είναι μια οδυνηρή δοκιμασία, κατά την οποία ο μεταβολισμός τρώει στην κυριολεξία το σώμα.

Η Αμάλ και η κάθε ανήλικη Αμάλ είναι ανοιχτή πληγή για τον πολιτισμένο κόσμο. Δυστυχώς η Δύση δεν μπορεί να συλλάβει το πραγματικό μέγεθος της τραγωδίας και μένει μόνο στα ευχολόγια. Ο πόλεμος στην Υεμένη δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο έγκλημα που συντελείται στον 21ο αιώνα, είναι μια παγκόσμια ντροπή που έχει υπαιτίους. Η Αμάλ δεν μπορεί να μιλήσει. Η «κραυγή» της όμως θα στοιχειώνει για καιρό τις συνειδήσεις. Αν τις στοιχειώνει και αυτές…

Μαρκ Ζάκερμπεργκ – Ο φιλελεύθερος που άνοιξε την πόρτα στα fake news 

Πλασάρεται σαν φιλελεύθερος, Δημοκρατικός, πρόθυμος να συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις για να σταματήσει την ασύδοτη εμπορική εκμετάλλευση των χρηστών του Facebook χωρίς τη συγκατάθεσή τους, τα fake news και το μίσος που διακινούνται μέσω των σόσιαλ μίντια. Στην πραγματικότητα όμως, όπως έγινε γνωστό μέσα στο 2018, η προτεραιότητα του Facebook είναι η αύξηση των κερδών του και να μην ξεσκεπαστούν οι αμφιλεγόμενες πρακτικές του σχετικά με την ιδιωτικότητα των χρηστών του.

Σύμφωνα με μέιλ που βγήκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, τα ανώτατα στελέχη της εταιρείας, περιλαμβανομένου του Ζούκερμπεργκ, συζητούσαν πώς να αναβαθμίσουν μια εφαρμογή για Android που να συλλέγει πληροφορίες από τους χρήστες του Facebook χωρίς όμως να ζητεί προηγουμένως τη συγκατάθεσή τους.

Λογικό. Το επιχειρηματικό συμφέρον του Facebook έρχεται σε αντίθεση με την ιδιωτικότητα των χρηστών του: όσο περισσότερο έλεγχο της ιδιωτικότητάς τους έχουν τόσο λιγότερα στοιχεία τους έχει στη διάθεσή του το Facebook για να τα χρησιμοποιήσει για να αυξήσει τα κέρδη του. Μια φράση από μέιλ του Ζούκερμπεργκ προς στελέχη της εταιρείας, που ήρθε πρόσφατα στη δημοσιότητα, είναι εξαιρετικά εύγλωττη: «Αυτό μπορεί να είναι καλό για τον κόσμο αλλά δεν είναι καλό για εμάς».

Το 2018 έφερε στο φως μια σειρά από σκάνδαλα που έπληξαν το μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Το Facebook ζήτησε από την εταιρεία δημοσίων σχέσεων Definers Public Affairs να βρει «βρωμιές» για τους εχθρούς της, περιλαμβανομένου του μεγαλοεπενδυτή Τζορτζ Σόρος ύστερα από την ομιλία του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός τον Ιανουάριο, στην οποία υποστήριξε ότι το Facebook και η Google αποτελούν «απειλή» και ότι τα «μονοπώλια του Internet» δεν έχουν καμία διάθεση να προστατεύσουν την κοινωνία.

Προφανώς. Οταν πρωτοκυκλοφόρησαν οι υποψίες ότι ρωσικά τρολ είχαν προσπαθήσει να επηρεάσουν τις αμερικανικές προεδρικές του 2016, ο Ζούκερμπεργκ έκανε αρχικά τον χαζό, υποστηρίζοντας ότι οι Ρώσοι είχαν ξοδέψει 100.000 δολάρια (αστείο ποσό) για να αγοράσουν διαφημίσεις στο Facebook. Στη συνέχεια, όταν ξεμπροστιάστηκε για την Cambridge Analytica και τα τρολ, παραδέχθηκε ότι δεκάδες εκατομμύρια χρήστες είχαν επηρεαστεί από την προπαγάνδα υπέρ του Τραμπ. Πολύ αργότερα αποκαλύφθηκε ότι στελέχη της εταιρείας είχαν πάρει χαμπάρι τα τρολ πολύ νωρίτερα από τον υπόλοιπο κόσμο.

Εν τω μεταξύ, ο Ζούκερμπεργκ και οι συνεργάτες του παρουσίαζαν το Facebook σαν δύναμη υπέρ του καλού για την κοινωνία. Ομως ο λόγος μίσους, το μπούλινγκ και το τοξικό περιεχόμενο γιγαντώνονταν στην πλατφόρμα. Οπως έγινε εμφανές τους τελευταίους μήνες, το Facebook έχει γίνει όργανο προπαγάνδας από τη Μιανμάρ και την Ινδία έως τη Γερμανία. Εσωτερικά μέιλ της εταιρείας δείχνουν ότι καμία διάθεση δεν είχαν τα στελέχη της εταιρείας να επέμβουν σε αυτό διότι θα ήταν ακριβό, περίπλοκο και μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ.
Ωσπου οι πρακτικές αυτές δημοσιοποιήθηκαν τόσο που o Ζούκερμπεργκ δεν μπορούσε να τις αγνοήσει. Φανερά έκανε δηλώσεις περί κοινωνικού καλού και κατέθεσε στο Κογκρέσο τον Απρίλιο. Κρυφά, προσέλαβε στρατιά από λομπίστες για να επηρεάσουν Ρεπουμπλικανούς πολιτικούς στην Ουάσιγκτον.

Αζια Αρτζέντο Η κυρία #MeToo πληρώνεται με το ίδιο νόμισμα

Ηταν από τις πρώτες που αποκάλυψαν τη σεξουαλική παρενόχληση των ηθοποιών από τον παραγωγό Χάρβεϊ Γουάινστιν, ξεκινώντας τη χιονοστιβάδα του κινήματος #MeToo. Η 43χρονη ιταλίδα ηθοποιός όμως ήταν η μοναδική που αντιμετώπισε και η ίδια παρόμοιες κατηγορίες. Ο 23χρονος αμερικανός ηθοποιός Τζέιμς Μπένετ βγήκε εφέτος και την κατηγόρησε ότι τον είχε βιάσει πριν από έξι χρόνια, όταν εκείνος ήταν 17 ετών και εκείνη 37.

Η υπόθεση περίεργη. Ο Μπένετ εκβίασε την Αρτζέντο μόλις αυτή έγινε ένα από τα πρόσωπα του #MeToo, εκείνη δέχθηκε να τον πληρώσει 380.000 δολάρια, τα χρήματα έδωσε ο σύντροφός της, διάσημος σεφ Αντονι Μπουρντέν (που αυτοκτόνησε τον Ιούνιο), η Αρτζέντο υποστηρίζει ότι ο Μπένετ ξεκίνησε τη σεξουαλική πράξη και ότι δεν γνώριζε πως ήταν τότε ανήλικος.

Πολλοί χάρηκαν που η ιταλίδα ηθοποιός πληρώθηκε με το ίδιο νόμισμα. Αλλοι χλεύασαν ιδιωτικώς τον βιασμό του Μπένετ και αμφισβήτησαν ότι συνέβη.

Το #MeToo επανέφερε στον προσκήνιο και άλλη υπόθεση από το παρελθόν. Η 20ή επέτειος εφέτος της έναρξης της δικαστικής έρευνας για τη σχέση του Μπιλ Κλίντον με τη Μόνικα Λιουίνσκι έκανε την τότε 24χρονη μαθητευόμενη του Λευκού Οίκου, σήμερα 44χρονη περιστασιακή αρθρογράφο του «Vanity Fair», να την εξετάσει υπό νέο φως: μπορεί να μην υπήρξε ποινικά κολάσιμη πράξη (π.χ. βιασμός) εκ μέρος του τότε προέδρου Κλίντον, υπήρξε όμως κατάφωρη κατάχρηση εξουσίας.

Το #MeToo, που στην Ελλάδα συνεχίζει να λάμπει διά της απουσίας του, έχει επηρεάσει συμπεριφορές και νοοτροπίες σε πολλές χώρες, συχνά προς το καλύτερο, άλλες φορές προς την υπερβολή. Η Σουηδία έγινε τον Ιούλιο η δέκατη ευρωπαϊκή χώρα που έθεσε σε ισχύ νόμο που ορίζει ότι βιασμός είναι όποτε δεν υπάρχει σαφής και ρητή συναίνεση της γυναίκας, και όχι μόνο όταν υπάρχει βία.

Σε όποιον φαίνεται υπερβολικό αυτό, ας σκεφτεί την υπόθεση των πέντε Ισπανών, επονομαζόμενων «αγέλη λύκων», που βίασαν μια 18χρονη στην Παμπλόνα και τον Απρίλιο αθωώθηκαν από την κατηγορία του βιασμού επειδή το θύμα δεν ούρλιαζε και δεν αντιστεκόταν.

Η υπερβολή περισσεύει και από την άλλη πλευρά. Στη Γουόλ Στριτ και σε άλλους επαγγελματικούς χώρους των ΗΠΑ, οι άνδρες, για να μην παρεξηγηθούν και κατηγορηθούν για σεξουαλική παρενόχληση, κόβουν τα επαγγελματικά δείπνα με γυναίκες συναδέλφους, δεν κάθονται δίπλα τους στις πτήσεις, κλείνουν δωμάτιο σε διαφορετικό όροφο του ξενοδοχείου, αποφεύγουν τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις – λες και μια κόσμια, αξιοπρεπής συμπεριφορά από την πλευρά τους δεν θα ήταν αρκετή. Με την πρακτική αυτή δυσκολεύουν την επαγγελματική ζωή των γυναικών. Το #MeToo όμως έχει την απάντηση: θα αποφύγουν τη μήνυση για σεξουαλική παρενόχληση αλλά όχι και εκείνη για διακρίσεις εις βάρος των γυναικών.

Οι συμπεριφορές βεβαίως δεν αλλάζουν με έναν χρόνο #MeToo. Στην πρόσφατη τελετή για την απονομή της Χρυσής Μπάλας στην Αντα Χέγκερμπεργκ, η 23χρονη νορβηγίδα επαγγελματίας του γυναικείου ποδοσφαίρου ρωτήθηκε από τον παρουσιαστή αν μπορεί να κάνει twerk (προκλητικό χορό που περιλαμβάνει γρήγορες κινήσεις των γοφών σε ημικάθισμα). Τέτοια σχόλια στη μετά #MeToo εποχή καταστρέφουν καριέρες.

Όπρα Γουίνφρεϊ- Μια ελεύθερη φωνή απέναντι στον Τραμπ

«Αυτό που γνωρίζω σίγουρα είναι ότι όταν λες την αλήθεια σου, αυτό είναι και το πιο ισχυρό όπλο που διαθέτεις». Αλλη μια αλήθεια της Οπρα Γουίνφρεϊ, που η ίδια ομολόγησε στη διάρκεια της τελετής απονομής των Χρυσών Σφαιρών στις αρχές του χρόνου, ήρθε να πυροδοτήσει εκ νέου την έντονη φημολογία για τις προεδρικές της βλέψεις. Ενώ, όπως αποκάλυψαν έγκυρα αμερικανικά έντυπα, δύο στενοί φίλοι της υπό το καθεστώς ανωνυμίας επιβεβαίωσαν αυτό ακριβώς.

Οτι η αφροαμερικανίδα δημοφιλής τηλεπερσόνα εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να κατέβει ως υποψήφια στις επόμενες εκλογές για την προεδρία. Δεν είναι η πρώτη φορά που στον δημόσιο διάλογο έρχεται το θέμα, με το μεγαλύτερο ποσοστό των αμερικανών ψηφοφόρων να βλέπει θετικά μια τέτοια εξέλιξη. Οι δημοσκοπήσεις εξάλλου της δίνουν την πρωτιά (με 48%) έναντι του Ντόναλντ Τραμπ. Η ίδια έχει αρνηθεί το ενδεχόμενο να θέσει υποψηφιότητα και είναι αυτή της η άρνηση που τροφοδοτεί τις εικασίες.

Η Οπρα Γουίνφρεϊ δεν είναι μια τυχαία γυναίκα. Είναι μια αυτοδημιούργητη γυναίκα που από την απόλυτη φτώχεια έγινε η πρώτη αφροαμερικανίδα δισεκατομμυριούχος στη χώρα, σπάζοντας τα στερεότυπα. Αυτό την ανέδειξε σε μια από τις πιο επιδραστικές προσωπικότητες στον κόσμο που δεν σταματά να εμπνέει το κοινό με τη ζωή και τη στάση της. Το άλλο, ήταν η προσωπική της ιστορία. Η Οπρα βίωσε τη σεξουαλική κακοποίηση από πολύ μικρή ηλικία και κάθε φορά που στις αρχές της καριέρας της μιλούσε για ιστορίες κακοποιημένων παιδιών δεν ντρεπόταν να κλάψει μπροστά στον φακό. Οι Αμερικανοί απλά τη λάτρεψαν.

Ωστόσο, τίποτε δεν της χαρίστηκε. Η ίδια έχει ομολογήσει ότι δουλεύει πολύ, πιστεύει πως η σκληρή δουλειά ανταμείβει κάποια στιγμή τους κόπους και αν δεν τους ανταμείψει είναι επειδή κάποιος είτε δεν έχει δουλέψει αρκετά είτε απλώς δεν το άξιζε. «Εάν κάνεις ένα μικρό πράγμα κάθε μέρα που περνάει, θα χτίσεις τη δική σου υστεροφημία» είναι λόγια δικά της από μια άλλη από τις δεκάδες εμπνευσμένες ομιλίες που έχει δώσει, η συγκεκριμένη στη διάρκεια του πολυήμερου ταξιδιού της στη Νότια Αφρική.

Το βραβευμένο με Emmy τοκ σόου που την καθιέρωσε στην τηλεόραση ως την πιο επιδραστική τηλεπαρουσιάστρια όλων των εποχών στις Ηνωμένες Πολιτείες «The Oprah Winfrey Show» μεταδιδόταν για 25 χρόνια, από το 1986 έως το 2011. Στα συνολικά 4.561 επεισόδια η Οπρα πήρε συνεντεύξεις από 35.000 καλεσμένους, ενώ μέχρι σήμερα παραμένει το σόου της κατέχει την υψηλότερη τηλεθέαση όλων των εποχών.

Από τον περασμένο Ιούνιο και για έναν χρόνο η διάσημη τηλεπερσόνα αποτελεί το θέμα έκθεσης στο Εθνικό Μουσείο Αφρικανικής Αμερικανικής Ιστορίας και Πολιτισμού του Ινστιτούτου Smithsonian στην Ουάσιγκτον των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπό τον τίτλο «Η Οπρα διαμορφώνει την Αμερική», η έκθεση είναι αφιερωμένη στη συνεισφορά της στον αμερικανικό πολιτισμό και στο έργο της ως ακτιβίστριας για τα δικαιώματα των αφροαμερικανών.

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, η Γουίνφρεϊ αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο και δεν είναι τυχαίο ότι όποιο προϊόν υποστηρίζει, όπως βιβλία που η ίδια συνιστά, οδηγείται σε κατακόρυφη αύξηση των πωλήσεων. Μεταξύ των εκθεμάτων είναι και το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας, το οποίο ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα απένειμε στην παρουσιάστρια το 2013.