Το νομικό ανάχωμα που εξετάζει η κυβέρνηση προκειμένου να απαγορεύσει την κάθοδο του Ηλία Κασιδιάρη στις εκλογές αποδεικνύεται πολύ πιο δύσκολο από την ανέξοδη πολιτική καταδίκη του κόμματος Ελληνες για την πατρίδα. Ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκίνησε μια σειρά άτυπων συζητήσεων με πρόσωπα του νομικού κόσμου και του κομματικού συστήματος και παρότι αυτές βρίσκονται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο, καθίσταται σαφές ότι αν δεν υπάρξει ευρύτατη πολιτική συναίνεση, καμία νομοθετική πρωτοβουλία απαγόρευσης κόμματος δεν μπορεί να προχωρήσει.

Οι δημοσκοπήσεις και ο «αντίπαλος»

Στις δημοσκοπήσεις της τελευταίας περιόδου οι Ελληνες για την πατρίδα εμφανίζονται πολύ κοντά στο όριο του 3% που θα τους επιτρέψει την είσοδο στη Βουλή. Ο Κασιδιάρης έχει κανάλι στο YouTube με 120.000 συνδρομητές (πριν από έναν μήνα ήταν 116.000), μέσω του οποίου ανεβάζει βίντεο, δίνει συνεντεύξεις και κάνει αναλύσεις για όλα τα θέματα της επικαιρότητας.

Συχνά, ως επικεφαλής «εθνικού κόμματος» μιλά για τις προκλήσεις της Τουρκία και για την, κατά την άποψή του, ελλειμματική αντιμετώπισή τους από το πολιτικό σύστημα. Ο πολιτικός που έχει χρίσει αντίπαλό του είναι για ευνόητους λόγους ο Κυριάκος Βελόπουλος («ο ανύπαρκτος»). Με το γνωστό εριστικό του ύφος βρίζει και προκαλεί τα κόμματα και τα ΜΜΕ, περιπαίζει και περιφρονεί τη Δικαιοσύνη, ακόμα και στις αίθουσες των δικαστηρίων που δικάζεται. Και όλα αυτά ενώ εκτίει ποινή κάθειρξης 13 ετών και 6 μηνών για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, της Χρυσής Αυγής, της οποίας εμφανίζεται κληρονόμος.

Η δράση του μέσα από τη φυλακή

Η φυλακή, παραδόξως, δεν αποτελεί εμπόδιο για τη δράση του Κασιδιάρη. Παρά την επιβολή ελέγχου στις επικοινωνίες του από τον Οκτώβριο του 2021, δίνει τηλεφωνικές συνεντεύξεις, συντονίζει τη δραστηριότητα του κόμματός του, μιλάει σε συγκεντρώσεις των οπαδών του. Τελευταία, μέσα από το κανάλι του στο YouTube πουλάει το «Ημερολόγιο μέσα από τη φυλακή, 2023 έτος νίκης». Το 2023 το κόμμα του «θα διεμβολίσει το πολιτικό σύστημα της διαφθοράς», όπως προφητεύει. Διαθέτει επίσης προς πώληση την μπλούζα και τη σημαία του κόμματός του και διευρύνει την ομάδα επικοινωνίας που έφτιαξε στο Viber.

Από όλα τα ακροδεξιά κόμματα οι «Ελληνες» έχουν τη μεγαλύτερη δυναμική, αν και το ποσοστό τους παρουσιάζει διακυμάνσεις και δεν είναι παγιωμένο, οπότε δύσκολα μπορεί να προβλεφθεί η πραγματική δύναμή τους στην κάλπη. Είναι ο πιο οργανωμένος πόλος για την αντισυστημική ψήφο, και όπως συνέβη με τη Χρυσή Αυγή, οι ψηφοφόροι τους είτε δεν απαντούν στις δημοσκοπήσεις είτε δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν άλλο κόμμα. Γι’ αυτό υπάρχει ανησυχία και προβληματισμός. Η απαγόρευση, ωστόσο, ενός κόμματος είναι δίκοπο μαχαίρι, γιατί μπορεί να το μετατρέψει σε σύμβολο, αλλά και αυτό να μη γίνει, μια τέτοια διάταξη, χωρίς περαιτέρω επεξεργασία, πιθανότατα δεν θα είναι συνταγματικά βιώσιμη.

Οι περιορισμοί και ο συνονόματος

Η κυβέρνηση έφερε πέρυσι ένα πακέτο διατάξεων, οι οποίες ψηφίστηκαν από σχεδόν όλα τα κόμματα. Μέσα σε αυτές υπάρχει η πρόβλεψη να μην επιτρέπεται σε άτομα που έχουν καταδικαστεί να συμμετέχουν στην ηγετική ομάδα ενός κόμματος. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό, γιατί ο Κασιδιάρης μπορεί να εμφανίσει έναν αχυράνθρωπο ως επικεφαλής του κόμματός του και εκείνος να κινεί τα νήματα από τη φυλακή. Μάλιστα, ορισμένοι έχουν εντοπίσει ότι στο στενό του περιβάλλον κινείται ένας συνονόματος εξάδελφός του, Ηλίας Κασιδιάρης, ο οποίος δεν έχει καταδίκες ή άλλους περιορισμούς εκλογιμότητας.

Επιπλέον, σύμφωνα με το ποινικό σύστημά μας, χωρίς αμετάκλητη καταδίκη δεν μπορεί να στερηθεί κάποιος το εκλογικό του δικαίωμα. Αλλά ακόμα και με αμετάκλητη καταδίκη, η παραπάνω ποινή δεν μπορεί να επιβληθεί αυτόματα. Χρειάζεται τροποποίηση της εκλογικής νομοθεσίας, καθώς η στέρηση  των πολιτικών δικαιωμάτων δεν προβλέπεται πλέον ως παρεπόμενη ποινή.

Η κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη τις δυσκολίες, δεν θέλει να προχωρήσει μόνη της σε απαγόρευση των «Ελλήνων», χωρίς τη συναίνεση των άλλων κομμάτων. Και αυτή δεν θα την εξασφαλίσει εύκολα. Πέρα από τις συνταγματικές δυσκολίες και τη συνθετότητα του ζητήματος – ήδη από τη θέσπιση του Συντάγματος το 1975 απορρίφθηκε ρητά η απαγόρευση κόμματος, με νωπές τότε τις μνήμες από τις περιπέτειες του ΚΚΕ – υπάρχουν και οι πολιτικές περιπλοκές.

Πώς μπορεί να χαθεί η αυτοδυναμία της ΝΔ

Τυχόν είσοδος έβδομου κόμματος στη Βουλή περιορίζει τις πιθανότητες αυτοδυναμίας της ΝΔ. Η κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να μην επιθυμεί μια τέτοια εξέλιξη και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει κανέναν λόγο να τη διευκολύνει. Στο ακραία πολωμένο προεκλογικό περιβάλλον αυτών των εκλογών θεωρείται πολύ δύσκολη η επίτευξη συναίνεσης, ακόμα και για ένα θέμα όπως αυτό.

Σε περίπτωση, όμως, που ευδοκιμήσουν οι σχετικές συζητήσεις, δεν αποκλείεται να κατατεθεί σχετικό σχέδιο νόμου το προσεχές διάστημα, πριν από τις εκλογές.

INFO

Ο παράγοντας απλή αναλογική: Η είσοδος έβδομου κόμματος είναι πολύ πιο πιθανή στη Βουλή της απλής αναλογικής. Στις δεύτερες εκλογές το κριτήριο της διακυβέρνησης θα είναι πιο ισχυρό, η συζήτηση θα ξεκινήσει από νέα βάση και θα διαμορφωθούν άλλοι συσχετισμοί δυνάμεων από αυτούς της πρώτης Κυριακής. Ωστόσο, η απλή αναλογική δίνει τη δυνατότητα σε μικρά κόμματα να εμφανιστούν ως δυναμικοί παίκτες, ψαρεύοντας ψήφους στα θολά νερά του θυμού και της απογοήτευσης.