Η θεμελιώδης επιστημονική έρευνα, η καινοτομία και η νεοφυής επιχειρηματικότητα σε τεχνολογίες αιχμής αποτελούν απόλυτα συσχετισμένους πυλώνες εθνικής στρατηγικής. Μιας στρατηγικής που για να παραμένει διεθνώς ανταγωνιστική πρέπει διαρκώς να εξελίσσεται, να αξιολογείται, να αγκαλιάζει καινούργια πεδία, φρέσκες, συχνά ανατρεπτικές ιδέες, νέους ερευνητές και πρωτοποριακές υποδομές.

Η ελληνική πολιτεία πρέπει να πιστέψει στην επιστημονική έρευνα, να επενδύσει σε αυτήν συστηματικά και μακροχρόνια. Τα οφέλη θα είναι μεγάλα για το κύρος της χώρας, την παιδεία, τον πλούτο της, το ευ ζην των πολιτών της.

Δείτε ακόμα

Tο Ελληνικό Ιδρυμα Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) υποστηρίζει την ερευνητική αριστεία στα ΑΕΙ και τα ερευνητικά κέντρα. Αναμφισβήτητα πρέπει να ενισχυθεί ώστε στο μέλλον να παίξει κεντρικό ρόλο στη χρηματοδότηση της βασικής έρευνας. Επιπρόσθετα, επιβάλλεται η χρηματοδότηση προγραμμάτων διδακτορικών και μεταδιδακτορικών υποτροφιών σε πανεπιστημιακά τμήματα και ερευνητικά κέντρα και κονδύλια εκκίνησης για νέους ερευνητές. Η πρόσβαση των ελλήνων ερευνητών στις μεγάλες ευρωπαϊκές υποδομές πρέπει να είναι απρόσκοπτη, όπως και η κινητικότητά τους σε ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Για την καινοτομία, η μεγάλη εθνική πρόκληση είναι η ετοιμότητα των δημόσιων ερευνητικών οργανισμών να μεταφέρουν τεχνολογία από τα ερευνητικά τους εργαστήρια στην κοινωνία. Θετικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις έχουν ψηφιστεί, όμως απαιτούνται και γενναία βήματα με μεγάλα υποστηρικτικά προγράμματα σε θέματα κατοχύρωσης και συντήρησης διανοητικής ιδιοκτησίας. Η ανάπτυξη στενών συνεργασιών με τη βιομηχανία για την αξιοποίηση ή την συν-ανάπτυξη πατεντών, για τη θέσπιση βιομηχανικών υποτροφιών, για την πρόσβαση σε δημόσιες ερευνητικές υποδομές παραμένει ακόμη ένα μεγάλο ζητούμενο. Η συμπόρευση ιδιωτικών και δημόσιων οργανισμών θα δομήσει την εθνική μας στρατηγική για ευρωπαϊκές τεχνολογικές προκλήσεις όπως η κβαντική υπολογιστική, το Chips Act, οι υπολογιστές υψηλών επιδόσεων, οι κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας, η κλιματική αλλαγή, η πράσινη ενέργεια, ο καρκίνος, η ιατρική ακριβείας…

Διεθνώς, το μέλλον της οικονομικής ανάπτυξης που καθοδηγείται από την καινοτομία σε τεχνολογίες αιχμής διαγράφεται λαμπρό, με τα Venture Capital Funds να επιτυγχάνουν την περσινή χρονιά 50% αύξηση στις επενδυτικές τους συμφωνίες. Στην Ελλάδα καταγράφονται σήμερα αισιόδοξες αναπτυξιακές τάσεις που αφορούν στη νεοφυή επιχειρηματικότητα. Επόμενος στόχος είναι η προσέλκυση των διεθνών Innovation Funds. Ηδη το 2022 το πρόγραμμα DIANA (Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic), το πρώτο μεγάλης κλίμακας αναπτυξιακό σχέδιο του ΝΑΤΟ για την αμυντική καινοτομία, επέλεξε την Ελλάδα για να φιλοξενήσει έναν από τους εννέα επιχειρηματικούς επιταχυντές της Ευρώπης. Αντίστοιχες εξελίξεις αναμένονται στα πεδία των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και της βιοτεχνολογίας. Τα πρώτα κονδύλια του European Innovation Council κατευθύνονται ήδη σε ελληνικά start-ups. Οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες για τη δημιουργία του Ελληνικού Innovation Council.

Χρειαζόμαστε στην Ελλάδα υπουργείο, ή άλλον αυτοδύναμο εθνικό οργανισμό με αποκλειστική του δικαιοδοσία την έρευνα και την καινοτομία; Η απάντησή μου είναι αναμφισβήτητα ναι, με ραχοκοκαλιά του τα ερευνητικά κέντρα που αναδεικνύουν και τις βέλτιστες πρακτικές για την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων και δημόσιων υποδομών.

Ο κ. Γεώργιος Νούνεσης είναι διευθυντής και πρόεδρος ΔΣ του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».