Την αντικατάσταση της τρόικας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία υπό τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας θα αναλάβει την ευθύνη των προγραμμάτων διάσωσης, προτείνει ο κ. Χάνες Σβόμποντα. Ο επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου παραχώρησε συνέντευξη στο «Βήμα της Κυριακής» με αφορμή την έλευση του προεδρείου των Σοσιαλδημοκρατών, αύριο Δευτέρα, στην Αθήνα και των συναντήσεων που θα έχει με τους κκ. Αντ. Σαμαρά, Ευ. Βενιζέλο και Ι. Στουρνάρα. Ο κ. Σβόμποντα επισημαίνει ότι η ελληνική προεδρία δίνει την ευκαιρία στην Ελλάδα να δείξει τη δέσμευσή της στην Ευρώπη και παράλληλα να υπογραμμίσει «τις αληθινές ευρωπαϊκές προτεραιότητες: εργασία, εργασία, εργασία».
Το βάθος της κρίσης, με συνακόλουθες επιπτώσεις την ύφεση και την ανεργία, κλονίζει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Με δεδομένο ότι οι Γερμανοί επιμένουν στη συνταγή της λιτότητας πιστεύετε ότι μια άλλη πολιτική είναι εφικτή;
«Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι μια διαφορετική πολιτική δεν είναι απλώς εφικτή αλλά είναι και αναγκαία. Η πολιτική λιτότητας, την οποία υπερασπίζεται κυρίως η Γερμανία, έχει καταλήξει μέχρι στιγμής σε ακραίες κοινωνικές ανισότητες και σε μαζική ανεργία στις χώρες που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από την κρίση. Η γερμανική πολιτική έχει οδηγήσει σε μεγάλες ανισότητες και σε κακοπληρωμένες, ανασφάλιστες θέσεις εργασίας ακόμη και στην ίδια τη Γερμανία. Ασφαλώς η δημοσιονομική προσαρμογή είναι απαραίτητη, ωστόσο υπάρχει δυνατότητα να υλοποιηθεί με έναν πιο αργό και ήπιο ρυθμό –χωρίς να ασκείται τόσο μεγάλη πίεση στους πιο αδυνάμους -, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη και την απασχόληση. Αυτή είναι η μόνη βιώσιμη οδός για την έξοδο από την κρίση».
Συμφωνείτε με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η τρόικα στις χώρες που βρίσκονται σε προγράμματα διάσωσης;
«Το θεμελιώδες πρόβλημα της τρόικας είναι ότι δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση και ότι η νοοτροπία της διέπεται από ένα κατά βάσιν νεοφιλελεύθερο πνεύμα. Οταν κοιτάζω τις συνθήκες ζωής στις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα δεν βλέπω να βελτιώθηκαν εξαιτίας της δουλειάς που έχει κάνει η τρόικα. Σε πολιτικό επίπεδο, στέλνονται σήματα σχετικά με συνοχή της ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έλαβε κρίσιμες αποφάσεις και αυτά έχουν βοηθήσει, σε έναν βαθμό, στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της σταθερότητας. Η πιστωτική κρίση, όμως, επιμένει και οι ωμές και επώδυνες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και δημόσιες υπηρεσίες κάνουν τη ζωή απίστευτα δύσκολη για πολλούς ανθρώπους. Για τους λόγους αυτούς, θεωρώ ότι η τρόικα με την υφιστάμενη μορφή της θα πρέπει σταδιακά να καταργηθεί. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –με τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου –θα πρέπει να αναλάβει πλήρως την ευθύνη για τα προγράμματα διάσωσης. Αυτό μπορεί να το κάνει αξιοποιώντας την εμπειρία της ΕΚΤ και, όπου απαιτείται, της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), επειδή η απασχόληση και η εργασία είναι τα κλειδιά της ανάκαμψης».
Παρά τη δημοσιονομική πρόοδο της Ελλάδας, εξακολουθούν να γίνονται αντιφατικές δηλώσεις και από ευρωπαίους αξιωματούχους οι οποίες δηλητηριάζουν το κλίμα.
«Πιστεύω ότι θα πρέπει να γίνουν κινήσεις και από τις δύο πλευρές. Ασφαλώς, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Παραδείγματος χάριν, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία με την Ελβετία και ελληνικά χρήματα διαφεύγουν λαθραία σε φορολογικούς παραδείσους –αυτά είναι λεφτά που λείπουν για τις μεταρρυθμίσεις, για τις δημόσιες υπηρεσίες και ταυτόχρονα οι πιο αδύναμοι γίνονται στόχος περικοπών για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα έχει γίνει το αγαπημένο παράδειγμα των ευρωσκεπτικιστών και επάνω της επιχειρείται να στηθεί το μοντέλο της αποτυχίας του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστούν αυτές οι φωνές είναι να γίνει εμφανές ότι μέσα από τη συνεχή προσπάθεια η Ελλάδα ανακάμπτει».
Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από την ελληνική προεδρία;
«Η ελληνική προεδρία θα δώσει την ευκαιρία να αναδειχθούν θέματα, όπως η ανεργία των νέων και η δημιουργία θέσεων εργασίας, τα οποία αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα για την Ευρώπη. Θα είναι επίσης η στιγμή για να δείξει η Ελλάδα ότι δεν αποδεσμεύεται από την Ευρώπη ή από τη διαδικασία εξεύρεσης ευρωπαϊκών λύσεων στα προβλήματα. Ωστόσο, εξαιτίας των ευρωπαϊκών εκλογών τον Μάιο, θα είναι μια δύσκολη περίοδος, κατά την οποία δεν θα προχωρήσουν όλα τα θέματα τόσο όσο θα αναμενόταν. Για αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό για την ελληνική κυβέρνηση να αξιοποιήσει πλήρως τους πρώτους μήνες της προεδρίας της προκειμένου να υπογραμμίσει τις αληθινές ευρωπαϊκές προτεραιότητες: εργασία, εργασία, εργασία».

Πρέπει να αντιδράσουμε
«Ακατανόητη και μη αποδεκτή η στήριξη στην Ακροδεξιά»

Εκτιμάτε ότι η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη μπορεί να δημιουργήσει μια δυναμική η οποία ενδεχομένως να κατεδαφίσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα;

«Η άνοδος των ακραίων δυνάμεων και ειδικά των ακροδεξιών κομμάτων είναι πραγματικά ανησυχητική. Θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια φυσιολογική αντίδραση των ανθρώπων που σε περίοδο κρίσης υψώνουν άμυνες, γίνονται πιο εθνικιστές. Στην Ελλάδα, όμως, η υποστήριξη στην Ακροδεξιά έφθασε σε ένα ακατανόητο και μη αποδεκτό επίπεδο. Πρέπει να αντιδράσουμε σε αυτό το φαινόμενο, επιδεικνύοντας μεγαλύτερη αλληλεγγύη και αποσαφηνίζοντας ότι καμία χώρα δεν είναι μόνη της, ότι μπορούμε να βρούμε ευρωπαϊκές λύσεις σε ευρωπαϊκά προβλήματα. Σε ό,τι αφορά τα πιθανά κέρδη των ακραίων κομμάτων στις επικείμενες ευρωεκλογές, είναι καθήκον μας –όλων των δημοκρατικών κομμάτων –να δείξουμε ότι ο λαϊκισμός και ο εθνικισμός ή η ξενοφοβία δεν αποτελούν λύσεις. Στην πραγματικότητα αυτά τα κόμματα, όπως το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα και άλλα, δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν. Το μόνο που κάνουν είναι να σπέρνουν τον φόβο και τον πανικό. Θέλουμε να πούμε στον κόσμο ότι συμφωνούμε: η Ευρώπη αυτήν τη στιγμή δεν είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι. Αλλά το δίλημμα που τίθεται δεν είναι υπέρ ή κατά της Ευρώπης. Η επιλογή θα πρέπει να αφορά μια διαφορετική, καλύτερη και πιο δημοκρατική Ευρώπη. Για εμάς, αυτό σημαίνει μια κοινωνική Ευρώπη, με εργασία, επενδύσεις, ευκαιρίες, ισότητα και αλληλεγγύη».
Παλαιότερα είχατε εγείρει αμφιβολίες για την ελληνική προεδρία στην περίπτωση που η κυβέρνηση δεν έθετε εκτός νόμου τη Χρυσή Αυγή. Πώς αξιολογείτε σήμερα αυτήν την τοποθέτησή σας;
«Πιστεύω ότι η Ελλάδα μετά τη δικτατορία εγκαθίδρυσε μια τόσο ανοιχτή δημοκρατία ώστε έμοιαζε αδιανόητη η ανάγκη να τεθεί εκτός νόμου ένα κόμμα. Η Χρυσή Αυγή απέδειξε ότι αυτή η αντίληψη δεν ήταν αληθινή, καμία δημοκρατία δεν είναι ασφαλής για πάντα. Η απαγόρευση ενός κόμματος –στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης –μπορεί να αποφασιστεί μόνο από τα δικαστήρια. Είχε όμως εξαιρετικά μεγάλη σημασία να στείλει η ελληνική κυβέρνηση το ακόλουθο μήνυμα: Οτι ο εκφοβισμός, η ξενοφοβία, το μίσος και η βία δεν είναι ανεκτά. Το γεγονός ότι η Χρυσή Αυγή διατηρεί υψηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις δείχνει πόσο λίγη ελπίδα και πίστη εναποθέτουν οι πολίτες στα παραδοσιακά κόμματα. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να προωθηθούν οι πραγματικά αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, να επαναθεμελιωθεί και να εκσυγχρονιστεί το κράτος. Φυσικά, οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να προχωρήσουν με έναν πιο ισορροπημένο κοινωνικά τρόπο».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ