Ξένη στην Ελλάδα, «Χenia» στην Κρουαζέτ

Ο σκηνοθέτης Πάνος Χ. Κούτρας

Τον περασμένο Φεβρουάριο, λίγο μετά τη λήξη του κινηματογραφικού Φεστιβάλ Βερολίνου, ο σκηνοθέτης Πάνος Χ. Κούτρας και η παραγωγός Ελένη Κοσσυφίδου έστειλαν ανοιχτή επιστολή καταγγελίας προς τους υπουργούς Οικονομικών και Πολιτισμού και προς την ηγεσία της Δημόσιας Τηλεόρασης. Ο λόγος της καταγγελίας ήταν ότι η ταινία «Xenia» που σκηνοθέτησε ο Κούτρας με συμπαραγωγό του την Κοσσυφίδου δεν μπορεί να ολοκληρωθεί αφού τα χρήματα της τάξεως των 130.000 ευρώ που έπρεπε να καταβάλει η ΕΡΤ ως βασικός συμπαραγωγός δεν είχαν εκταμιευθεί εξαιτίας του «λουκέτου» στη δημόσια ραδιοτηλεόραση.

«Η ΕΡΤ ΑΕ δεν υπάρχει πια, και ενώ οι υποχρεώσεις της έχουν μεταβιβαστεί στο υπουργείο Οικονομικών, ενώ η μεταβατική κατάσταση της Δημόσιας Τηλεόρασης λειτουργεί και εκπέμπει, ενώ εκπρόσωπος του υφυπουργείου Τύπου ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο τη δέσμευση για άμεση διευθέτηση της εκκρεμότητας, οι αρμόδιοι κωφεύουν, εθελοτυφλούν, απέχουν» αναφέρεται εκτός άλλων στην επιστολή. «Και εμείς βρισκόμαστε πλήρως εκτεθειμένοι προς τους συμπαραγωγούς μας και όσους εργάστηκαν για την ταινία».

Συν τοις άλλοις ορισμένοι από τους ξένους συμπαραγωγούς της ταινίας «Xenia» (στο σενάριο της οποίας ο Κούτρας συνεργάστηκε με τον Παναγιώτη Ευαγγελίδη, συνεργάτη του και στη «Στρέλλα») ήταν έτοιμοι είτε να αποχωρήσουν εντελώς είτε να παγώσουν κάθε χρηματοδότηση.

Η τύχη βοηθά την ταινία

Παρότι όμως οι Κούτρας, Κοσσυφίδου επεσήμαναν επίσης ότι η ολοκλήρωση της ταινίας, άρα και η κατάθεσή της σε φεστιβάλ του εξωτερικού, ήταν «αδύνατη», η τύχη βοήθησε την ταινία. Σύμφωνα με τον Γρηγόρη Καραντινάκη, διευθυντή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, το Κέντρο έκανε μια «υπέρβαση» για την ολοκλήρωση της ταινίας «Xenia» ακριβώς λόγω του μεγάλου χάσματος που είχε προκαλέσει το κλείσιμο της ΕΡΤ. «Ως ΕΚΚ καταβάλαμε πέραν του χρηματικού ποσού που θα έπρεπε» είπε ο κ. Καραντινάκης στο «Βήμα». Κάπως έτσι η ταινία «Xenia» ολοκληρώθηκε και αυτή τη στιγμή είναι η μόνη ελληνική συμμετοχή στο επίσημο τμήμα του προσεχούς Φεστιβάλ των Καννών (14-25 Μαΐου) λαμβάνοντας μέρος στο τμήμα «Ενα Κάποιο Βλέμμα» (Un Certain Regard). Σημειωτέον ότι η ταινία είναι παραγωγή της 100% Synthetic Films ΕΠΕ και της Wrong Men και μια συμπαραγωγή των MPM Films/Entre Chien et Loup/Arte France Cinema/Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου/ΝΕΡΙΤ ΑΕ/ NOVA (με τη συμμετοχή των Arte France, Aide Au Cinemas du Monde, CNC Institut Francais).

Δεν πρέπει φυσικά να μας προκαλεί καμία εντύπωση το ότι το υπουργείο Πολιτισμού δεν προέβη σε καμία συγχαρητήρια δήλωση για τη συμμετοχή της ταινίας «Xenia» στις Κάννες όπως συνηθίζει να κάνει, φυσικά κατόπιν εορτής. Αλλά θα είχε πολύ ενδιαφέρον να δούμε αν θα το κάνει στην περίπτωση που η ταινία κερδίσει όπως είχε γίνει με τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου, μια ταινία της οποίας η διεθνής καριέρα άρχισε από το εν λόγω τμήμα πριν από πέντε χρόνια. Μέχρι σήμερα ο «Κυνόδοντας» ήταν η τελευταία παρουσία ελληνικής ταινίας στο φεστιβάλ της Κοτ Ντ’ Αζούρ.

Η αγριότητα της εφηβείας

Η ταινία «Xenia» (που δεν έχει παρουσιαστεί πουθενά και θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στις Κάννες) αναφέρεται στον Ντάνι και στον αδελφό του, Οδυσσέα, 16 και 18 ετών αντιστοίχως (Κώστας Νικούλι, Νίκος Γκέλια), οι οποίοι μετά τον θάνατο της αλβανής μητέρας τους ξεκινούν ένα ταξίδι από την Κρήτη έως τη Θεσσαλονίκη με σκοπό να βρουν τον έλληνα πατέρα τους, που τους εγκατέλειψε όταν ήταν ακόμη παιδιά. «Ξένοι στην ίδια τους τη χώρα, είναι αποφασισμένοι να τον πείσουν να τους αναγνωρίσει, προκειμένου να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια, αλλά και να συμμετάσχουν σε ένα τηλεοπτικό talent show που θα τους εξασφαλίσει μια καλύτερη ζωή» αναφέρει το δελτίο Τύπου της ταινίας. Η διαδρομή τους θα είναι η ταινία. Τα δύο παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με όσα τους ενώνουν, την αγριότητα της εφηβείας, ένα όνειρο που πρέπει πάση θυσία να γίνει πραγματικότητα και μια Ελλάδα που αρνείται να τους ακολουθήσει.

«Η συμμετοχή της ταινίας στο Φεστιβάλ Καννών είναι μια ευτυχής στιγμή στη μακρά και δύσκολη πορεία της παραγωγής του Xenia, που ήρθε αντιμέτωπη και αυτή όπως και οι ήρωές της με τη σκληρή σύγχρονη πραγματικότητα αλλά και με τις εγγενείς δυσκολίες που φέρει μια συμπαραγωγή» δήλωσε από τη δική του πλευρά ο ίδιος ο σκηνοθέτης. «Ελπίζω αυτό το καταπληκτικό γεγονός, που μας κάνει πολύ χαρούμενους, να είναι η αρχή του τέλους όλων των δυσκολιών της ταινίας». Τη διεθνή διανομή και τις πωλήσεις της ταινίας έχει αναλάβει η Pyramide Distribution, ενώ η ελληνική διανομή ανήκει στη Feelgood Entertainment. Η «Xenia» θα διανεμηθεί στις γαλλικές αίθουσες στις 18 Ιουνίου, κάτι λιγότερο από μήνα μετά το πέρας του φεστιβάλ.

H χρονιά των Γάλλων

H επικράτεια της γαλλοφωνίας είναι ένα από τα εφετινά χαρακτηριστικά του 67ου Φεστιβάλ των Καννών –στο διαγωνιστικό τουλάχιστον τμήμα της 67ης διοργάνωσης. Η αυλαία θα «σηκωθεί» με μια πασίγνωστη γαλλική υπόθεση: στην ταινία «Grace of Monaco» του Ολιβιέ Νταάν η Νικόλ Κίντμαν υποδύεται την Αμερικανίδα Γκρέις Κέλι την εποχή που εγκατέλειψε την καριέρα της στην υποκριτική (αγαπημένη του Αλφρεντ Χίτσκοκ) και παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Ρενιέ του Μονακό (Τιμ Ροθ). Ομως γενικότερα οι συμμετοχές των Γάλλων εφέτος είναι αρκετές.

Με το «Adieu au langage» ο βετεράνος Ζαν-Λικ Γκοντάρ στα 82 του «αποχαιρετά τη γλώσσα» και αναμένεται να συζητηθεί πολύ, όπως άλλωστε συμβαίνει πάντα με τις ταινίες του σκηνοθέτη. Το «Saint Laurent» του Μπερτράν Μπονελό είναι η δεύτερη ταινία για τον γάλλο μόδιστρο που θα δούμε εφέτος (η άλλη είναι του Τζαλίλ Λεσπέρ) ενώ γαλλική είναι και η ταινία «Sils Maria» του Ολιβιέ Ασαγιάς, ένα δράμα με τη Ζιλιέτ Μπινός και την Αμερικανίδα Κίρστεν Στιούαρτ.

Από την πλευρά του, ο γάλλος σκηνοθέτης του «The Artist» Μισέλ Χαζαναβίσιους επιστρέφει με το «The search», μια αγγλόφωνη ωστόσο ταινία με πρωταγωνίστρια την Ανέτ Μπένινγκ (η καριέρα του «Artist» το 2011 ξεκίνησε από τις Κάννες). Από το γειτονικό Βέλγιο, ένα ντουέτο που συνδέεται ιδιαίτερα με το Φεστιβάλ των Καννών, κάτοχοι δύο Χρυσών Φοινίκων για τη «Ροζετά» και το «Παιδί», οι αδελφοί Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν παρουσιάζουν το «Deux jours, une nuit», μια ταινία που αφορά την ανεργία και στην οποία πρωταγωνιστεί η Μαριόν Κοτιγιάρ.

Παραδοσιακοί επισκέπτες των Καννών με Χρυσό Φοίνικα επίσης στην κατοχή τους, ο Μάικ Λι («Μυστικά και ψέματα») και ο συμπατριώτης του Κεν Λόουτς («Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι») συναγωνίζονται εφέτος με τις καινούργιες ταινίες τους. Ο μεν Λόουτς με το πολιτικό-βιογραφικό δράμα «Jimmy’s Hall» εστιάζει στην περίπτωση του ιρλανδού ακτιβιστή της δεκαετίας του 1930 Τζέιμς Γκράλτον (Μπάρι Γουόρντ), ο δε Λι σκηνοθέτησε το «Mr. Turner», μια ταινία για τη ζωή του βρετανού καλλιτέχνη Τζ. Μ. Γ. Τέρνερ.

Μια άλλη γνωστή προσωπικότητα της Κοτ Ντ’ Αζούρ, που όμως έχει αρκετά χρόνια να παρουσιάσει ταινία, είναι ο καναδοαρμένιος σκηνοθέτης του «Εξότικα» και του «Γλυκού πεπρωμένου» Ατόμ Εγκογιάν. Επιστρέφει στις Κάννες με το «Captives», που παρακολουθεί την προσπάθεια ενός πατέρα να βρει τα ίχνη της απαχθείσης κόρης του. Πρωταγωνιστούν οι Ράιαν Ρέινολντς και Σκοτ Σπίντμαν. Από τον Καναδά όμως προέρχεται και το «Mommy» του Ξαβιέ Ντολάν, του τρομερού παιδιού του καναδικού κινηματογράφου, ο οποίος μάλιστα είχε δείξει τη δυσαρέσκειά του όταν η προηγούμενη ταινία του, «Λόρενς για πάντα», είχε απορριφθεί από το διαγωνιστικό πρόγραμμα και προβληθεί στο «Ενα Κάποιο Βλέμμα». Και ένας τρίτος γνωστός καναδός σκηνοθέτης είναι ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, στις Κάννες και πάλι, τρία χρόνια μετά την «Cosmopolis», με το «Maps to the stars» που αφορά την κουλτούρα του Χόλιγουντ και έχει πρωταγωνιστές τη Μία Βασίκοφσκα, την Τζούλιαν Μουρ και τον Ρόμπερτ Πάτινσον.