16ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου: Αληθινές ιστορίες στη Θεσσαλονίκη

Οι «Δοκιμασίες του Μοχάμεντ Αλι» εξερευνούν το πνευματικό ταξίδι του διασημότερου πυγμάχου στον πλανήτη, του Μοχάμεντ Αλι. Ξεκινώντας από τις ρίζες του ως Κάσιους Κλέι στη Λούιβιλ του Κεντάκι, το φιλμ μάς μεταφέρει στα χρόνια που ο Αλι πέρασε στην εξορία και αναζητεί τα ίχνη του ποιητή, του παρία και του παγκόσμιου πρεσβευτή της ειρήνης. Τα χρόνια του Αλι στην εξορία είναι ένα κομμάτι της ζωής του που δεν έγινε ποτέ ευρέως γνωστό γιατί δεν αποτυπώθηκε ποτέ στον κινηματογράφο, ως την εποχή που ο αμερικανός σκηνοθέτης Μάικλ Μαν το έθιξε στο βιογραφικό έπος «Ali» με τον Γουίλ Σμιθ. Στις «Δοκιμασίες του Μοχάμεντ Αλι» ο σκηνοθέτης Μπιλ Σίγκελ διευρύνει τις έρευνές του αναζητώντας πτυχές του πυγμάχου πέρα από τα ρινγκ όταν ο σούπερ ήρωας του αθλητισμού επέλεξε την πίστη και τη συνείδηση αντί της δόξας και των χρημάτων.

Ο Αλι προκάλεσε τους συμπατριώτες του με την αντίθεσή του στη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο του Βιετνάμ ενώ ο προσηλυτισμός του στον ισλαμισμό (εξαιτίας του οποίου άλλαξε το όνομά του σε Μοχάμεντ Αλι) προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην Αμερική.

Το αρχειακό υλικό του Σίγκελ είναι αξιοσημείωτο με έμφαση στην επιρροή που άσκησαν στον Αλι οι μέντορές του, Malcolm X και Ελάια Μοχαμάντ. Ανάμεσα στις συνεντεύξεις που πάρθηκαν αποκλειστικώς για τις ανάγκες της ταινίας θα βρούμε του αδελφού του Αλι, Ραχμάν, της νύφης του Καλίλα Καμάτσο Αλι, του συνεργάτη των «Times» της Νέας Υόρκης Ρίτσαρντ Λίπσαϊτ και του ηγέτη του Εθνους του Ισλάμ Λούις Φαρακάμ. Ολα αυτά τα πρόσωπα δίνουν στο φως της δημοσιότητας την κρυφή ιστορία του Μοχάμεντ Αλι. «Τελικά αυτή η ιστορία έχει να πει πολλά για τη σημερινή κοινωνία και το πώς τα «πιστεύω» του Μοχάμεντ Αλι εξακολουθούν να μας προκαλούν, όπως προκαλεί και η μεταμόρφωσή του» υποστηρίζει ο Μπιλ Σίγκελ. «Με πολλούς τρόπους ο Αλι κατόρθωσε να παραμείνει πιστός στις αρχές και στην ταυτότητά του την ώρα που η πατρίδα γύρω του άλλαζε».

Επίσης χάρη στον κινηματογράφο και την πολυβραβευμένη ταινία του Μπεν Αφλεκ «Επιχείρηση: Argo», πέρσι επανήλθε στην επικαιρότητα το ζήτημα των ομήρων της Τεχεράνης του 1979 την εποχή που ο Σάχης εγκατέλειψε το Ιράν και την εξουσία απέκτησε ο θρησκευτικός ηγέτης Αγιατολάχ Χομεϊνί, εξόριστος επί 14 χρόνια.

Ωστόσο το ντοκιμαντέρ «Ο άνθρωπός μας στην Τεχεράνη» («Our man in Teheran) των Ντριού Τέιλορ και Λάρι Γουάινσταϊν, που ασχολείται με την ίδια έκρυθμη περίοδο, αποκαλύπτει νέες πληροφορίες σε σχέση με την αληθινή ιστορία του καναδού πρέσβη Κεν Τέιλορ με τη CIA και τις μυστικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην αμερικανική και την καναδική κυβέρνηση που έζησαν τα γεγονότα της Κρίσης του Ιράν από το 1979 ως το 1981. Ο Κεν Τέιλορ ήταν ο άνθρωπος-κλειδί για τη σωτηρία των έξι Αμερικανών στην οποία αναφέρεται η «Επιχείρηση: Argo». «Η κρίση των ομήρων του Ιράν είναι ένα περίπλοκο και ευαίσθητο ζήτημα γεμάτο συγκρούσεις που αφορούν θρησκεία, ανθρώπινα δικαιώματα, διπλωματικούς νόμους, πολιτική ατζέντα και ηθική» ανέφερε ο Ντριού Τέιλορ. «Με αυτό το ντοκιμαντέρ θελήσαμε να αποτυπώσουμε τη σοβαρότητα της κατάστασης αφού πριν από 30 χρόνια, όταν το ζήτημα ήταν ακόμα ζεστό, δεν επιτρεπόταν σε κανέναν να μιλήσει για αυτό».

Τον Αύγουστο του 1972 ο Τζον Γουότογουιτς έκανε απόπειρα ληστείας σε μια μικρή τράπεζα του Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Ο λόγος που οδήγησε τον Γουότογουιτς στην απόφαση ήταν ότι χρειαζόταν τα χρήματα για την αλλαγή φύλου του συντρόφου του. Σύντομα η αστυνομία αντιλήφθηκε τη ληστεία, περικύκλωσε την τράπεζα και το αποτέλεσμα ήταν ο Γουότογουιτς και ο συνεργάτης του –ένα βετεράνος του πολέμου στο Βιετνάμ –να κρατήσουν ομήρους τους υπαλλήλους της τράπεζας και τους πελάτες που είχαν την ατυχία να βρεθούν εκεί. Η ομηρεία διήρκεσε 14 ώρες και καλύφθηκε ζωντανά από την τηλεόραση.

Τέσσερα χρόνια αργότερα η ιστορία του Γουότογουιτς τροφοδότησε το σενάριο της ταινίας «Σκυλίσια μέρα» του Σίντνεϊ Λουμέτ στην οποία ο Αλ Πατσίνο πέτυχε μια από τις πιο συγκλονιστικές ερμηνείες της καριέρας του υποδυόμενος τον Τζον Γουότογουιτς. Η ταινία διεκδίκησε αρκετά Οσκαρ, ανάμεσα στα οποία το α’ ανδρικού ρόλου (Πατσίνο) και το β’ ανδρικού ρόλου για τον Κρις Σαράντον στον ρόλο του εραστή του Γουότογουιτς. Συγχρόνως η ταινία έκανε διάσημο τον ίδιο τον Γουότογουιτς που εξέτισε ποινή φυλάκισης έξι χρόνων και έγινε εμβληματική φιγούρα στην ανάπτυξη του κινήματος των ομοφυλοφίλων.

Με το ντοκιμαντέρ τους «Ο σκύλος» («The dog») οι σκηνοθέτες Αλισον Μπεργκ και Φρανκ Κεράουντρεν πλάθουν το πορτρέτο του Τζον Γουότογουιτς προσπαθώντας να καλύψουν όλες τις πτυχές ενός αγαπητού, μανιακού, ηρωικού αλλά και αυτοκαταστροφικού ανθρώπου. Χωρίς φυσικά να τον αγιοποιούν, μιλούν για έναν άνθρωπο του οποίου η αυξημένη λίμπιντο τον οδήγησε σε αποφάσεις με τραγικά αποτελέσματα (ο Γουότογουιτς, σύζυγος και πατέρας, είχε κουστωδία εραστών, γυναικών και ανδρών). Οι σκηνοθέτες εξετάζουν την ανάπτυξη του κινήματος των ομοφυλοφίλων στη δεκαετία του 1970 ενώ αυτόπτες μάρτυρες μιλούν on camera για την ίδια την απόπειρα ληστείας.

Οσοι παρακολουθήσουν το ντοκιμαντέρ «The Life and Crimes of Doris Payne» των Κερκ Μαρκολίνα και Μάθιου Ποντ (προβάλλεται στην ενότητα «Πορτρέτα») θα εντυπωσιαστούν από την κυρία Ντόρις Πέιν η οποία στα 83 της παραμένει αμετανόητη για τις… κλοπές κοσμημάτων αξίας 2.000.000 δολαρίων που έκανε κατά τη διάρκεια μιας «καριέρας» 60 ολόκληρων χρόνων: το ντοκιμαντέρ αφηγείται τη ζωή της Αφροαμερικανίδας Πέιν, μιας από τις πλέον διαβόητες κατά συρροήν κλέφτρες κοσμημάτων στον κόσμο η οποία καταδικάστηκε για τελευταία φορά μόλις πριν από τρία χρόνια. Η Πέιν με το χαμόγελο στο στόμα αποκαλύπτει μυστικά της δουλειάς της αλλά και το πώς κατάφερε να εισχωρήσει στο τζετ σετ της υψηλής κοινωνίας και να αποκτήσει μια περιουσία με «σταθμούς» της τα Tiffany’s και τα Cartier σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Μόντε Κάρλο και το Τόκιο. Διόλου τυχαία, το στόρι της Πέιν κέντρισε το ενδιαφέρον και του κινηματογράφου. Προσεχώς θα δούμε στο σινεμά και την ταινία μυθοπλασίας με τίτλο «Who is Doris Payne?» με θέμα τη ζωή της Ντόρις Πέιν, την οποία θα υποδυθεί η Χάλι Μπέρι.

πότε & πού:

«Οι δοκιμασίες του Μοχάμεντ Άλι», Ολύμπιον 15/3, 22.30, Φρίντα Λιάππα 17/3, 23.00.
«Ο σκύλος», Ολύμπιον 20/3, 22.45, Φρίντα Λιάππα 21/3, 15.00.
«Ο άνθρωπός μας στην Τεχεράνη» Παύλος Ζάννας 19/3, 17.30, Ολύμπιον 21/3, 20.15.
«The Life and Crimes of Doris Payne» Ολύμπιον 21/3, 22.30, Σταύρος Τορνές 23/3, 20.30