Κάθε μέρα όταν σημαίνει η καμπάνα της λουθηρανικής εκκλησίας το μεσημέρι στη μικρή γραφική πόλη της Σιμπίου της Τρανσυλβανίας, μια ομάδα κατοίκων μαζεύεται σε έναν καταπράσινο δρόμο. Για περισσότερο από 500 ημέρες, είτε βρέχει είτε χιονίζει και άλλοτε κάτω από τον καυτό ήλιο η ομάδα είναι πάντα εκεί, σε μια σιωπηλή διαμαρτυρία στο κέντρο της πόλης. Πάντα την ίδια ώρα, πάντα στο ίδιο σημείο: έξω από το αρχηγείο του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD) της Ρουμανίας, το οποίο εμπλέκεται σε σκάνδαλα διαφθοράς και κατηγορείται από τις Βρυξέλλες ότι παραβιάζει δημοκρατικές αξίες.

Το μήνυμα προς το PSD είναι απλό, λέει ο Τσιπριάν Τσιοκάν στην ανταποκρίτρια του «Guardian» Τζένιφερ Ρανκίν: «Γνωρίζουμε τι κάνετε και παρακολουθούμε κάθε κίνηση που κάνετε. Είμαστε εδώ για να υπερασπιστούμε το κράτος δικαίου», ενώ αναφέρει ότι δεν γνωρίζει πόσοι άνθρωποι θα έρθουν κάθε μέρα να διαμαρτυρηθούν.

Ο Τσιοκάν είναι ένας 30χρονος επιχειρηματίας και ένας από τους ιδρυτές του κινήματος «V Vedem din Sibiu», δηλαδή «Σας παρακολουθούμε από το Σιμπίου», το οποίο ξεκίνησε τη δράση του στις 11 Δεκεμβρίου 2017, όταν η κυβέρνηση επιχείρησε να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σύστημα κατά τρόπο που οι επικριτές ανέφεραν πως στόχευε στο να αυξήσει τον έλεγχό της στους δικαστές και στη διεύθυνση καταπολέμησης διαφθοράς.

Από τότε που ήρθε στην εξουσία το PSD, η Ρουμανία έχει βιώσει τις μεγαλύτερες διαμαρτυρίες μετά την πτώση του κομμουνισμού. Οι περισσότερες λαμβάνουν χώρα στο Βουκουρέστι και άλλες μεγάλες πόλεις. Ομως η διαμαρτυρία στο Σιμπίου δεν σταματά ποτέ, λέει ο Τσιοκάν:

«Αυτά τα 15 λεπτά κάθε μέρα, είναι σαν μια φλόγα που δεν σβήνει ποτέ». Ο ίδιος κάθε μέρα πρέπει να εξασφαλίσει ότι οι διαμαρτυρίες θα καταγραφούν και θα ανέβουν στο Facebook, καθώς όπως ισχυρίζεται ο κόσμος πρέπει να ξέρει ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που διαμαρτύρονται στο Σιμπίου.

Η Μπιάνκα Τόμα από το Ρουμανικό Κέντρο Ευρωπαϊκών Πολιτικών, μια οργάνωση που υποστηρίζει την ομάδα, λέει ότι αυτή η διαμαρτυρία είναι ασυνήθιστη για μια μικρή πόλη. Το Σιμπίου έχει πληθυσμό 154.000 άτομα, ένα δηλαδή μικρό ποσοστό αναλογικά με τον πληθυσμό της Ρουμανίας που ανέρχεται σε 19,6 εκατομμύρια: «Πρόκειται για την πρώτη τοπική ομάδα και αυτό που κάνουν οι κάτοικοι με τη διαμαρτυρία τους είναι αρκετά ενδιαφέρον και εντυπωσιακό, γιατί συνήθως το Βουκουρέστι ή μεγάλες πόλεις όπως το Κλουζ είναι οι πρώτες που αντιδρούν σε ό,τι συμβαίνει».

Μια συννεφιασμένη μέρα τον περασμένο Μάιο, στο σημείο εμφανίστηκαν περίπου 25 άτομα όλων των ηλικιών, άλλοι με σημαίες της Ρουμανίας και άλλοι με σημαίες της ΕΕ. Ορισμένοι κρατούσαν πανό με το μήνυμα «Αντισταθείτε», κατηγορώντας το PSD και τον ήσσονα εταίρο του συνασπισμού, Δημοκρατικό Φιλελεύθερο Κόμμα (Alde), ότι είναι μαφιόζοι.

Η Ντιάνα Μάντα, μια 37χρονη που εργάζεται σε εκδόσεις βιβλίων, προσπαθεί να δίνει το «παρών» στη διαμαρτυρία κάθε μέρα: «Το μεσημεριανό μου διάλειμμα το κάνω εδώ» λέει. «Ερχομαι κάθε μέρα εδώ γιατί είμαι κατά της διαφθοράς, είμαι εναντίον των πολιτικών που ηγούνται σήμερα της χώρας και επειδή βλέπω όλη αυτή την κατάσταση να επηρεάζει τη ζωή μας. Δεν έχουμε νοσοκομεία λόγω διαφθοράς, δεν έχουμε αξιοπρεπή σχολεία για τα παιδιά μας, δεν έχουμε δρόμους».

Ανησυχεί επίσης πως η διαφθορά εμποδίζει τη Ρουμανία να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια που έλαβε μεταξύ του 2014 και του 2020 από την ΕΕ, αξίας 31 δισεκατομμυρίων ευρώ. Και όταν τα καταφέρνει τα Σαββατοκύριακα, φέρνει και την οκτάχρονη κόρη της στο σημείο: «Ημουν επτά ετών όταν ο κομμουνισμός τελείωσε εδώ στη Ρουμανία και θέλω η κόρη μου να μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον στο οποίο θα είναι ελεύθερη να κάνει ό, τι θέλει».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να επιβάλει κυρώσεις σε βάρος της Ρουμανίας καθώς «οι προτεινόμενες αλλαγές στο δικαστικό σύστημα ενδέχεται να δημιουργήσουν μια de facto ατιμωρησία για εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένων και εγκλημάτων δωροδοκίας» όπως έγραψε ο Φρανς Τίμερμανς, α’ αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ανώτερους πολιτικούς αξιωματούχους της βαλκανικής χώρας.

Υπό την πίεση της ΕΕ ο πρόεδρος της χώρας Κλάους Γιοχάνις προκήρυξε δημοψήφισμα κατά των αμφιλεγόμενων μεταρρυθμίσεων το οποίο συγκέντρωσε το ποσοστό συμμετοχής που απαιτούνταν για να θεωρηθεί έγκυρο. Ηταν το τρίτο χτύπημα για το κυβερνών PSD που υπέστη βαρύ πλήγμα στις ευρωεκλογές, ενώ ο ηγέτης του Λίβιου Ντραγκνέα καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριάμισι ετών χωρίς αναστολή για υπεξαίρεση δημόσιων πόρων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε τη νέα πρωθυπουργό Βιόριτσα Ντάντσιλα για την ευρωπαϊκή της προσέγγιση και την επιθυμία της να επιστρέψει σε μια ατζέντα που επικεντρώνεται περισσότερο στον πολίτη και λιγότερο στο δικαστικό σύστημα. Ωστόσο, αξιωματούχοι της ΕΕ παραμένουν επιφυλακτικοί όσον αφορά την εφαρμογή των υποσχέσεών της.