Μια εξαιρετικά δύσκολη παρτίδα σκάκι έπαιξε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από το πρωί της Πέμπτης έως τα ξημερώματα της Παρασκευής, οπότε και οι ηγέτες της Ε.Ε. εξέδωσαν μια ιδιαίτερα σκληρή ανακοίνωση για την Τουρκία, στηρίζοντας πλήρως τις θέσεις Ελλάδας και Κύπρου, τόσο για τις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο και στην ΑΟΖ της Κύπρου όσο και στο ζήτημα των δυο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται φυλακισμένοι στην Ανδριανούπολη.

Η ισχυρή στήριξη από την Ε.Ε. προς την Ελλάδα στο ζήτημα των δυο στρατιωτικών, αλλά και η ιδιαίτερα σημαντική αναφορά για το Αιγαίο ήταν αποτέλεσμα έντονων παρασκηνιακών επαφών και διεργασιών.

Οι κινήσεις του Αλ. Τσίπρα σε συνεργασία και με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, έφεραν τη σαφή στήριξη της Ε.Ε. προς την Ελλάδα και την Κύπρο έναντι της αυξανόμενης τουρκικής προκλητικότητας, αλλά και στο ελληνικό αίτημα για άμεση απελευθέρωση των δυο στρατιωτικών.

Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά, όπως τόνιζαν ανώτερα διπλωματικά στελέχη, σε κείμενο συμπερασμάτων καταγράφεται ιστορική αναφορά σε έντονη καταδίκη των παράνομων ενεργειών (illegal activities) της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατ. Μεσόγειο. Παράλληλα, εκτός από την καταγραφή της πλήρους αλληλεγγύης σε Κύπρο και Ελλάδα, υπήρξε και σαφής διατύπωση στο κείμενο των συμπερασμάτων για την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών.

Ταυτόχρονα, οι πρόεδροι του Γιουρογκρουπ και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και Ντόναλντ Τουσκ δεσμεύτηκαν, και αυτό είναι ιδιαίτερα θετικό, ότι θα θέσουν το ζήτημα των δύο στρατιωτών στον Ερντογάν, στη σύνοδο (Ε.Ε.-Τουρκίας) της Βάρνας στις 26 Μαρτίου, ασκώντας πίεση για επίλυση του ζητήματος.

Για να φθάσει η ελληνική πλευρά σε αυτό το θετικό αποτέλεσμα στο Συμβούλιο Κορυφής της Ε.Ε., έγιναν συγκεκριμένες κινήσεις από τον Αλ. Τσίπρα με πρώτη την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε το πρωί της Πέμπτης με τον Πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στη σκιά της υπόθεσης του Σεργκέι Σκριπάλ.

Εκτός από τα συγχαρητήρια για την επανεκλογή του στην προεδρία της Ρωσίας, αλλά και τις συζητήσεις για τα ελληνοτουρκικά και την πρόσκληση Πούτιν στον Έλληνα Πρωθυπουργό να επισκεφθεί τη Μόσχα το δεύτερο εξάμηνο του 2018, ο Ρώσος Πρόεδρος έστειλε μήνυμα, μέσω του Αλ. Τσίπρα στους ευρωπαίους ηγέτες αναφορικά με το περιεχόμενο της επικοινωνίας του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την προηγούμενη ημέρα.

Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, το περιεχόμενο της επικοινωνίας και το μήνυμα στην Σύνοδο της Ε.Ε. αφορούσε την πρωτοβουλία του Αμερικανού Προέδρου να ξεκινήσει διάλογο με τη Μόσχα για την παγκόσμια ασφάλεια και τον έλεγχο της ισορροπίας των εξοπλισμών με επίκεντρο της Β. Κορέα, την Ουκρανία και τη Συρία.

Ο Αλ. Τσίπρας, στη Σύνοδο των ευρωπαίων ηγετών, έθεσε το ερώτημα πώς είναι δυνατόν οι ΗΠΑ να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες διαλόγου με τη Ρωσία για την παγκόσμια ασφάλεια και η ΕΕ να παρασύρεται σε τροχιά ψυχροπολεμικής κλιμάκωσης με αφορμή την υπόθεση Σκριπάλ. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι η ΕΕ πρέπει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή, δεν πρέπει ούτε να σιωπά αλλά ούτε και να παρασύρεται, πόσο δε μάλλον όταν οι ΗΠΑ εκκινούν διάλογο, η Ευρώπη δεν πρέπει να το αγνοεί.

Στο πλαίσιο αυτό ο Έλληνας Πρωθυπουργός, σύμφωνα με έγκυρες διπλωματικές πηγές, τόνισε πως η ΕΕ οφείλει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο ευθύνης στις παγκόσμιες εξελίξεις και να υπερασπίζεται αποφασιστικά την κυριαρχία της, αλλά ταυτόχρονα να μη σύρεται πίσω από τα γεγονότα και μάλιστα δίχως στρατηγική.

Επί της ουσίας, ο στόχος της Αθήνας με βάση την τοποθέτηση του Αλ. Τσίπρα, ήταν να μην αποφασίσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες μια σύγκρουση με τη Ρωσία χωρίς στρατηγική στόχευση. Επ’ αυτού στη συνέχεια εξελίχθηκε μια γερή παρτίδα σκακιού, καθώς, ο Έλληνας Πρωθυπουργός «μπλόκαρε» την επί το σκληρότερο αλλαγή του λεκτικού της απόφασης που ζητούσε η Πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι για τη Ρωσία με αφορμή την υπόθεση Σκριπάλ, με τους Πρωθυπουργούς της Ιταλίας και της Αυστρίας να τον ακολουθούν.

Περίπου στα μεσάνυκτα της περασμένης Πέμπτης, η συζήτηση των ηγετών στη Συνόδο φαινόταν ότι έφθανε σε αδιέξοδο για το θέμα της διαμάχης Βρετανίας – Ρωσίας, ενώ ακολουθούσε, το ζήτημα της Τουρκίας, την οποία η βρετανική πλευρά είχε εκφράσει επιφυλάξεις στο σκληρό κατά της γειτονικής χώρας, κείμενο.

Στο σημείο αυτό για να αρθεί το αδιέξοδο, ο Αλ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι δεν είναι επιθυμία της Ελλάδας να κινηθεί με τέτοιο τρόπο που θα διασπά το ενιαίο μέτωπο της Ε.Ε., αλλά έθεσε ως όρο το ίδιο να συμβεί και με το θέμα της Τουρκίας, ζητώντας ουσιαστικά με την κίνηση αυτή την στήριξη των ευρωπαίων ηγετών, χωρίς επιφυλάξεις και αστερίσκους.

Μάλιστα, ο Έλληνας υπογράμμισε με ένταση, ότι δεν υπάρχουν υψηλές πιθανότητες αλλά βεβαιότητα σε ό,τι αφορά στις παραβιάσεις της ελληνικής κυριαρχίας από την Τουρκία, η οποία όχι μόνο συνεχίζει να προκαλεί, αλλά αυξάνει και την προκλητικότητά της σε όλα τα επίπεδα.

Ακόμη, ο Αλ. Τσίπρας ζήτησε να μην αναβληθεί η συνάντηση της Βάρνας, αλλά να ζητηθούν από Γιούνκερ-Τουσκ ξεκάθαρες εγγυήσεις από την πλευρά της Τουρκίας για το σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αλλά και την διευθέτηση του ζητήματος των δυο Ελλήνων στρατιωτικών με την απελευθέρωσή τους.

Με αυτή την κίνηση η ελληνική πλευρά επέτυχε περίπου στις τρεις τα ξημερώματα της Παρασκευής, το τελικό ανακοινωθέν, όχι μόνο να είναι πιο ήπιο, αλλά έγινε ακόμα πιο σκληρό με την προσθήκη σαφούς αναφοράς στους δύο Έλληνες στρατιωτικούς, μια εξέλιξη που ήταν μια σημειολογική και ουσιαστική νίκη στη σκακιέρα της διπλωματίας.