Μπαλαμούτι

Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Δεν υπάρχουν «δεξιά» και «αριστερά» εκλογικά συστήματα. Αν η απλή αναλογική ήταν από τη φύση της «αριστερή», τότε το Ισραήλ και η Ολλανδία, όπου υπάρχει η απλούστερη αναλογική στον κόσμο, θα ήταν προ πολλού κομμουνιστικές κοινωνίες.

Ως εκ τούτου, ζητήματα ιδεολογίας σε ένα εκλογικό σύστημα δεν τίθενται. Αρκεί να μην είναι καλπονοθευτικό, δηλαδή άλλον να ψηφίζει ο κόσμος και άλλος να βγαίνει.

Γι’ αυτό άκουσα με μεγάλη επιφύλαξη τη θεωρία του Τσίπρα όπως την εξήγησε στον Κουτσούμπα. Οτι δηλαδή θέλει να κάνει «κάτι αριστερό» εκεί που μπορεί διότι στα άλλα δεν τον αφήνει η τρόικα.

Στην πραγματικότητα ο Τσίπρας μάλλον επιδιώκει κάτι πιο απλό.

Αφενός να ανακόψει την επικράτηση της ΝΔ και την επιστροφή της στην εξουσία.

Αφετέρου να διαμορφώσει συνθήκες που θα τον κρατούν στο παιχνίδι όσο βαριά και αν χάσει.

Για να είμαι δίκαιος, δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος πολιτικός που προσπαθεί να εμποδίσει τη νίκη του αντιπάλου του ή να απαλύνει τη δική του ήττα –με θεμιτές ή αθέμιτες μεθόδους, αδιάφορο…

Η απλή αναλογική όμως που προωθεί έχει δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Πρώτον, απαιτεί τη συνεννόηση πολύ περισσότερων κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Για παράδειγμα, αν οι εκλογές του Σεπτεμβρίου είχαν γίνει με αυτό το σύστημα ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ θα χρειάζονταν τουλάχιστον άλλα δύο κόμματα για να κάνουν κυβέρνηση.

Φαντάζεται κανείς μια κυβέρνηση Τσίπρα, Καμμένου, Φώφης και Λεβέντη;

Δεύτερον (και αυτό είναι σημαντικότερο), επιτρέπει τη μετεκλογική παράκαμψη του μεγαλύτερου κόμματος στον σχηματισμό κυβέρνησης.

Κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που συνέβη στην Πορτογαλία (όπου συγκρότησαν κυβέρνηση το δεύτερο, το τρίτο και το τέταρτο κόμμα) ή με αυτό που επιχείρησαν οι Σοσιαλιστές στην Ισπανία, απέτυχαν και επαναλήφθηκαν οι εκλογές με τα γνωστά αποτελέσματα.

Η παράκαμψη όμως του πρώτου κόμματος, ιδίως αν πρώτευσε με μεγάλη διαφορά, όπως στην Πορτογαλία και στην Ισπανία, κινείται στα όρια της δημοκρατικής στρέβλωσης. Αλλος κερδίζει τις εκλογές και άλλος κυβερνάει.

Και αυτό πλέον δεν έχει να κάνει ούτε με τη δημοκρατία, ούτε με την Αριστερά, ούτε με την απλή αναλογική.

Είναι ένα κοινότατο πολιτικό μπαλαμούτι, το οποίο μόνο κινδύνους μπορεί να εγκυμονεί για την ομαλότητα και τη σταθερότητα της χώρας.