Το «διάγγελμα» του Ανoβέρου

Πέρασε έτσι απαρατήρητο. Στη χώρα μας κυρίως. Οπως τόσα και τόσα. Αφού την προσοχή μας κατά κανόνα παρακρατούν τα δραματοποιημένα ασήμαντα. Πρόκειται για τις «Θέσεις» ενός Προέδρου που απέρχεται. Και τώρα, μη διεκδικώντας εκ νέου την εξουσία, οι λόγοι του έχουν την αξιοπιστία μιας εξ αντικειμένου ανιδιοτέλειας.

«Πολλές δεκαετίες πέρασαν χωρίς παγκόσμιες συγκρούσεις και 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν είναι πια φτωχοί» διαπιστώνει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Ετσι είναι. Ομως οι απειλές από λαϊκισμούς, εθνικισμούς και φασισμούς καραδοκούν. Και η απούσα αλληλεγγύη όλα τα παραπάνω τα κρυφοποτίζει.

Δεν τα αγνοεί όλα αυτά ο Πρόεδρος. Και απαντά υπογραμμίζοντας πως «επικίνδυνες δυνάμεις απειλούν να φέρουν τον κόσμο προς τα πίσω. Η πρόοδος δεν είναι υποχρεωτικά μη αναστρέψιμη». Και τον φόβο του αυτόν τον τεκμηριώνει θυμίζοντας πως «η οικονομική ανάπτυξη στη Νότια Ευρώπη έχει αφήσει εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς εργασία κάνοντάς τους να αμφιβάλλουν αν η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έχει πράγματι κάποιο μέλλον».

Και είπε ακόμη ο απερχόμενος πρόεδρος πως «η εθνική περηφάνια οφείλει να συγκλίνει με την εξυπηρέτηση του κοινού ευρωπαϊκού συμφέροντος. Και ότι τα πολύπλοκα προβλήματα των εθνικών κυριαρχιών θα πρέπει να ιδωθούν στη βάση ενός μοιράσματος ευθυνών». Σωστά.

Μας είπε τέλος να θυμηθούμε πως κάθε μέλος της Ενωσής μας είναι Δημοκρατία. Και ότι δεν έχουμε ανάγκη από συμπληρωματικά τείχη για να διεκδικήσουμε την ευτυχία μας. Να υποθέσουμε ότι αναφερόταν, ως προς το τελευταίο αυτό, σε αμερικανικές εμπειρίες και σε δικές μας ξενοφοβικές τάσεις; Λέτε; Στην πραγματικότητα δεν μας χειροκρότησε ο απερχόμενος πρόεδρος. Μας ενεθάρρυνε σε αυτό που θα μπορούσαμε να γίνουμε, αν δεν ήμασταν τόσο αυτάρεσκα πιστοί σε αυτό που ζούμε. Σε ένα καθεστώς πανευρωπαϊκής αποπολιτικοποίησης των θεσμών και της οικονομίας, και αποκοινωνικοποίησης των ατομικών συμπεριφορών.

Οταν βέβαια μιλούσε στο Ανόβερο, δεν είχε διαρρεύσει ακόμη το περιεχόμενο των συνομιλιών για τις κοινές εμπορικές μας σχέσεις. Οπου οι αντίστοιχες διοικήσεις ΕΕ και ΗΠΑ ανταγωνίζονταν πόσο η καθεμία θα εκβιάσει την άλλη. Κάτι που συνιστά μια από τις πιο ακραίες αποπολιτικοποιήσεις της εξουσίας.

Ο κ. Γιάννης Μεταξάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι τακτικό μέλος της Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences.