Μαίνεται η μάχη για την τρίτη θέση ανάμεσα στο ΠαΣοΚ και στο Ποτάμι. Και τα δύο κόμματα επιχειρούν να εκτοπίσουν τη Χρυσή Αυγή και διεκδικούν την τρίτη διερευνητική εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Στην ίδια κούρσα τρέχει και το ΚΚΕ, το οποίο όμως δεν είναι διατεθειμένο να συμβάλει σε κυβέρνηση συνεργασίας. Οι πιέσεις που υφίστανται τα μικρότερα κόμματα από τη σύγκρουση της ΝΔ με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγάλες, το καθένα όμως αντιδρά με διαφορετικό τρόπο. Στελέχη του ΠαΣοΚ εκφράζουν τον φόβο ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν κρυφή ατζέντα να οδηγήσουν τη χώρα σε δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, χωρίς να σχηματιστεί κυβέρνηση, κυνηγώντας την αυτοδυναμία. «Είναι μια επικίνδυνη πολιτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλείται μια επίπλαστη εντύπωση αυτοδυναμίας και η ΝΔ μια επίπλαστη μικρή διαφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ» παρατηρούν. Το Ποτάμι κατηγορεί για παλαιοκομματικές πρακτικές και τα δύο κόμματα και επιζητεί συναίνεση για να μην πέσει η χώρα στα βράχια.
Το ΠαΣοΚ – Δημοκρατική Παράταξη έχει ανοίξει δύο μεγάλα μέτωπα, με τη ΝΔ και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Εχει όμως και δύο ακόμη, με το Ποτάμι και το Κίνημα του Γιώργου Παπανδρέου, τα οποία αντιμετωπίζει ως ασύμμετρες απειλές, αν και δημοσκοπικά τουλάχιστον πιέζουν εξίσου τα ποσοστά του.
Μέχρι στιγμής το ΠαΣοΚ χάνει προς όλους, κυρίως προς ΝΔ (15%) αλλά και προς ΣΥΡΙΖΑ, Ποτάμι, Κίνημα Δημοκρατών – Σοσιαλιστών (από 10% αντιστοίχως, Κάππα Research) και εισπράττει ελάχιστα. Αυτές τις ροές επιχειρεί να ανακόψει, ξεκαθαρίζοντας κατ’ αρχάς τη θέση του απέναντι στη ΝΔ. Ο κ. Βενιζέλος κατέστησε σαφές ότι δικομματική κυβέρνηση ΝΔ και ΠαΣοΚ δεν πρόκειται να υπάρξει. Μόνο συμμετοχή σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας, η οποία θα περιλαμβάνει και τον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε, όπως σημείωσε, «να αναλάβει ο καθένας την ευθύνη του».
Η αιφνιδιαστική μεταγραφή της Αντζελας Γκερέκου και του Βασίλη Οικονόμου στα ψηφοδέλτια της ΝΔ απελευθέρωσε τα καταπιεσμένα ένστικτα της ηγεσίας και των στελεχών του ΠαΣοΚ που από τον Ιούνιο του 2012 δεν μιλούσαν για τις υπόγειες επιθέσεις που δέχονταν. Εκείνη την περίοδο ο Αντώνης Σαμαράς χαρακτήριζε το ΠαΣοΚ «αδύναμο κρίκο» της κυβέρνησης, άλλαξε στάση με την υπόθεση της ΕΡΤ και μιλούσε πλέον για έναν «αξιόπιστο εταίρο» αλλά το περιβάλλον του δεν έπαψε ποτέ να ροκανίζει πότε με διαρροές και πότε με παραπολιτικά σχόλια τον μικρό εταίρο της κυβέρνησης.
Ο κ. Σαμαράς αποφάσισε να «δαγκώσει» προεκλογικά το ΠαΣοΚ για να ενισχύσει το δικό του κόμμα στην πολωτική σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Μένει να αποδειχθεί αν θα εκτιμηθεί από τους ψηφοφόρους η υφαρπαγή μιας υφυπουργού του ΠαΣοΚ και ενός πρώην βουλευτή που παζάρευε ως το παρά πέντε την ένταξή του στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠαΣοΚ ή αν θα δικαιωθεί ο κ. Βενιζέλος που μιλάει για κοινοβουλευτικό βόλεμα πολιτικά άστεγων τυχοδιωκτών και εγκαλεί τον κ. Σαμαρά για πράξεις ανήθικες και αντιαισθητικές. Το ΠαΣοΚ – Δημοκρατική Παράταξη απορρίπτει τη στρατηγική του φόβου την οποία έχει επιστρατεύσει και σε αυτή την αναμέτρηση η ΝΔ, τις «λογικές Μπαλτάκου» και τη συνεχή διολίσθηση σε πρακτικές και ρητορική της προδικτατορικής Δεξιάς.
Σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠαΣοΚ επισημαίνει τις εσωτερικές αντιφάσεις του, τις ιδεολογικές αγκυλώσεις και τις επικίνδυνες αντιλήψεις για τον ευρωπαϊκό συσχετισμό δυνάμεων και καλεί την Κουμουνδούρου να αντιληφθεί ότι δεν θα έχει κανένα άλλοθι μετεκλογικά. «Αρκετά με τον λαϊκισμό και την αποφυγή έκφρασης θέσης για τις αποφάσεις ζωτικής σημασίας που πρέπει να λάβει η επόμενη κυβέρνηση. Πρέπει να τελειώσουμε με το Μνημόνιο. Καμία παράταση. Μια εθνική διαπραγματευτική ομάδα που θα προκύψει από τα κόμματα του δημοκρατικού και ευρωπαϊκού τόξου πρέπει να ολοκληρώσει τη συμφωνία με τους εταίρους μας ως την 1η Μαρτίου. Η οικονομία πρέπει να σταθεροποιηθεί. Δεν μπορεί να υπάρχει ανασφάλεια στην κοινωνία» επισημαίνουν στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη.
Το ΠαΣοΚ επιμένει ότι δεν αποτελεί κυβερνητικό μπαλαντέρ, προτείνει κυβέρνηση εθνικής ενότητας όλων των δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου και καλεί τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ να δεσμευθούν ότι από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου θα προκύψει κυβέρνηση.
Οι ψηφοφόροι στους οποίους απευθύνεται ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος έχει αναλάβει προσωπικά όλο το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας με ομιλίες σε όλη την Ελλάδα και συνεντεύξεις στις οποίες εξηγεί τις θέσεις και τους εκλογικούς στόχους του ΠαΣοΚ, είναι κεντροαριστεροί που προτάσσουν τη σταθερότητα και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Αυτό το εκλογικό σώμα άντεξε την πίεση των ευρωεκλογών και, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, ακούνε το επιχείρημα ότι μόνο το ΠαΣοΚ και η Δημοκρατική Παράταξη μπορούν να παίξουν έναν εγγυητικό και σταθεροποιητικό ρόλο την επομένη των εκλογών. Το ερώτημα είναι τι θα κάνουν πίσω από το παραβάν. Επίσης υπάρχει μια δεξαμενή πρώην ψηφοφόρων του ΠαΣοΚ που αποτελεί το 3%-5% των αναποφάσιστων οι οποίοι «βλέπουν» προς ΠαΣοΚ, Ποτάμι και Κίνημα και στη Χαριλάου Τρικούπη ελπίζουν να πείσουν ένα κομμάτι τους να ψηφίσει την παράταξη, καθώς έχουν παρατηρήσει ότι οι ψηφοφόροι τους συσπειρώνονται την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές.
Παρότι η ηγεσία του ΠαΣοΚ αποφεύγει συστηματικά να ασκεί κριτική στο Κίνημα Δημοκρατών – Σοσιαλιστών, το τραύμα αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο βαθύ. Η πίεση που ασκείται από τα επιτελεία των δύο κομμάτων στον ίδιο μηχανισμό του ΠαΣοΚ έχει οδηγήσει ορισμένους στην αποχή από τις εκλογές, ενώ υπάρχει δυσκολία να κλείσουν τα ψηφοδέλτια.
Το Κίνημα αντιμετωπίζει την επιπρόσθετη δυσκολία ότι δεν έχει οργανωτική δομή, βασίζεται στην προσωπική δικτύωση στελεχών όπως ο Δημήτρης Ρέππας, ο Μιχάλης Καρχιμάκης και στις ομάδες πρωτοβουλίας που σχηματίζονται σε διάφορους νομούς στη βάση της αυτοοργάνωσης. Οι αυτοπροτάσεις υποψηφίων μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας του Κινήματος είναι δύσκολο να ελεγχθούν σε τόσο ασφυκτικό χρονικό περιθώριο, κάποιοι όμως που θεωρήθηκαν κατάλληλοι εντάχθηκαν αμέσως στα ψηφοδέλτια. Αλλά και οι πολιτικές θέσεις του νέου κόμματος παραμένουν ασαφείς και σύμφωνα με τα στελέχη του θα εξακτινωθούν γύρω από την ιδέα του «ελληνικού προγράμματος» και θα εξειδικευθούν τις επόμενες ημέρες.
Το διάστημα ως τις εκλογές όμως είναι πολύ μικρό για να εξειδικευθούν και να αφομοιωθούν από τους ψηφοφόρους οι θέσεις του κόμματος, και μάλιστα όταν ακόμη δεν έχει γίνει γνωστό ούτε το όνομά του και αναφέρεται ως «κόμμα Παπανδρέου». Ενδεχομένως όμως οι ψηφοφόροι του να μη χρειάζονται κάτι περισσότερο από το όνομα Παπανδρέου και το κόμμα να βρίσκεται κοντά στον στόχο του, που είναι να πάρει 3% και να μπει στη Βουλή, παρότι έχει ξεκινήσει από πολύ χαμηλή βάση δημοσκοπικά και δεν έχει την αποδοχή την οποία ανέμεναν οι συνεργάτες του κ. Παπανδρέου στους πρώην ψηφοφόρους του ΠαΣοΚ που μετακινήθηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Επιπλέον θα δεχθεί και αυτό την πίεση της πόλωσης των δύο μεγάλων κομμάτων. Στελέχη του επιτελείου λένε ότι, εκτός από τις περιοδείες, ο κ. Παπανδρέου θα παρουσιάσει ο ίδιος το ελληνικό σχέδιο πιθανότατα κατά την παρουσίαση των υποψηφίων του κόμματος και ότι θα παραχωρήσει και συνεντεύξεις Τύπου.
Στο Κίνημα αμφισβητούν τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων. «Οι μετρήσεις έγιναν μία και δύο ημέρες μετά την ανακοίνωση του κόμματος. Οι καλύτερες δημοσκοπήσεις είναι αυτές που συναντάμε όλοι μας γύρω μας από την ανταπόκριση του κόσμου και στις συγκεντρώσεις που έχουν απίστευτη μαζικότητα» δήλωσε ο Θάνος Μωραΐτης.
Στο ΠαΣοΚ – Δημοκρατική Παράταξη αναστέναξαν από ανακούφιση όχι μόνο επειδή το νέο κόμμα βρίσκεται στην γκρίζα ζώνη εντός-εκτός Βουλής αλλά και επειδή δεν υπάρχει μαζική αποχώρηση μελών και πάντως όχι στελεχών με κοινωνικό εκτόπισμα. Στις ομιλίες του κ. Βενιζέλου το σύνθημα που κυριαρχεί είναι «το ΠαΣοΚ είναι εδώ, ενωμένο δυνατό» και φαίνεται ότι το παραταξιακό φιλότιμο είναι πιο ισχυρό από ό,τι αναμενόταν, γι’ αυτό και στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη μεταδίδουν πως απέτυχε η απόπειρα διάσπασης της παράταξης και καλούν τη βάση της να δώσει την εκλογική μάχη συσπειρωμένη γύρω από το ΠαΣοΚ – Δημοκρατική Παράταξη. «Μας έχει εντυπωσιάσει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επιδεικνύουν η ΝΔ και προσωπικά ο κ. Σαμαράς για την εκλογική επιτυχία του ΚΙΔΗΣΟ με την προσπάθεια –και όχι μόνο –τεχνητής ανάδειξής του σε συνομιλητή του» σχολιάζουν.
ΠΟΤΑΜΙ
«Η χώρα δεν πρέπει να μείνει ακυβέρνητη»
Το Ποτάμι καταγράφει δημοσκοπικά ποσοστά που το σταθεροποιούν στον χώρο του Κέντρου. Η θετική εικόνα όμως καλύπτει ένα βαθύ πολιτικό πρόβλημα: το εκλογικό σώμα του Ποταμιού είναι ρευστό και ιδιαίτερα ευάλωτο σε πιέσεις, δεν έχει σταθερούς δεσμούς με το κόμμα. Οι μεταγραφές στελεχών από τον φιλελεύθερο χώρο και από την Ανανεωτική Αριστερά στερούν από το Ποτάμι το καθαρό στίγμα και ο Σταύρος Θεοδωράκης μοιάζει να είναι μέχρι στιγμής απών από την προεκλογική εκστρατεία. Σύμφωνα με πληροφορίες από τη Σεβαστουπόλεως, όπου βρίσκονται τα γραφεία του κόμματος, τις επόμενες ημέρες η ένταση της καμπάνιας θα αυξηθεί, ιδίως προς τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ωστόσο στον κόσμο της Κεντροαριστεράς έχουν προκαλέσει αίσθηση η τοποθέτηση του Γιάννη Μπουτάρη υπέρ του κ. Βενιζέλου («Εύχομαι να πάει καλά το Ποτάμι. Εχω πει ότι ο Βαγγέλης Βενιζέλος είναι ήρωας. Τον στηρίζω με κεφαλαία» δήλωσε) και η συμπόρευση του Γιώργου Φλωρίδη με το ΠαΣοΚ – Δημοκρατική Παράταξη.
Πρόσωπα που προέρχονται από πολλούς πολιτικούς χώρους δυσανασχετούν με την έλλειψη οργάνωσης του Ποταμιού. Ο Σπύρος Λυκούδης ζήτησε ειδική συνεδρίαση προκειμένου να συζητηθεί η βασική επιχειρηματολογία του κόμματος σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως γιατί συναντιούνται στο Ποτάμι πρόσωπα που έχουν διαφορετικές διαδρομές και τι θα πράξει το κόμμα μετά τις εκλογές.
Ο κ. Θεοδωράκης ζητεί επίμονα την τρίτη θέση για το κόμμα του, επισημαίνοντας ότι το Ποτάμι έχει συγκεκριμένο σχέδιο στην περίπτωση που πάρει την τρίτη διερευνητική εντολή. «Η χώρα δεν πρέπει να μείνει ακυβέρνητη» λέει στις τοποθετήσεις του και τάσσεται υπέρ λύσεων συνεργασίας ώστε να μην οδηγηθεί η χώρα σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις. Το Ποτάμι έχει θέσει «κόκκινες γραμμές» στον μετεκλογικό διάλογο για τον σχηματισμό κυβέρνησης: παραμονή της χώρας στο ευρώ, δίκτυο κοινωνικής προστασίας για τους αδυνάμους, προστασία των τραπεζικών καταθέσεων, αλλαγή του πολιτικού συστήματος.
Σήμερα ο επικεφαλής του Ποταμιού πραγματοποιεί ανοιχτή συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα κορυφώνεται η καμπάνια του κόμματος με σποτ που έχουν ως κεντρικό σύνθημα «Θέλουμε να αλλάξουμε τη χώρα χωρίς να την γκρεμίσουμε» και επιμέρους μηνύματα με τίτλο «Εγώ είμαι το Ποτάμι», «Εμείς γινόμαστε Ποτάμι» με τη συμμετοχή εθελοντών. Επίσης θα αρχίσουν οι περιοδείες στην Περιφέρεια με τα βανάκια και μήνυμα «Τώρα είναι η ευκαιρία. Το ποσοστό του Ποταμιού θα κρίνει τον ρόλο του».

ΔΗΜΑΡ
Στόχος η επιβίωση
Ο εκλογικός στόχος του σχήματος Πράσινοι – Δημοκρατική Αριστερά είναι η παρουσία του χώρου της ανανεωτικής Αριστεράς και της πολιτικής οικολογίας στη Βουλή. Η πολιτική κατεύθυνση της εκστρατείας είναι «ούτε τρόμος ούτε τυφλή οργή, αλλαγή με ευθύνη και αξιοπιστία». Η Αγίου Κωνσταντίνου εκτιμά ότι η υποψηφιότητα του Βασίλη Βασιλικού ήταν μια σημαντική απάντηση «στην αποπνικτική μεταγραφολογία», όπως σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου Χρήστος Μαχαίρας. Αύριο παρουσιάζεται σε επίσημη εκδήλωση το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του σχήματος. Ο Φώτης Κουβέλης και ο επικεφαλής των Πρασίνων Νίκος Χρυσόγελος κατέρχονται στη Β’ Αθήνας –ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ θα είναι υποψήφιος και στη Β’ Θεσσαλονίκης θέλοντας να μεταδώσει μήνυμα κατά της νεανικής ανεργίας και της αποβιομηχάνισης της Βόρειας Ελλάδας. Στη Β’ Αθήνας θα διεκδικήσουν την ψήφο οι Δημήτρης Χατζησωκράτης, Χρήστος Μαυροκεφαλίδης, Δημήτρης Λουκάς, Θράσος Φωτεινός. Ο Θεόδωρος Μαργαρίτης είναι υποψήφιος στην Α’ Αθήνας και οι πρώην βουλευτές Μαρία Γιαννακάκη και Νίκος Τσούκαλης θα κατέλθουν στη Β’ Πειραιώς και στην Αχαΐα, αντιστοίχως. Στα ψηφοδέλτια μετέχουν γνωστά στελέχη του οικολογικού χώρου όπως οι Καμίλο Νόλας (Ιωάννινα), Ηλίας Προβόπουλος (Φθιώτιδα), Δημήτρης Γουμαγιάς (Σέρρες), Ευγενία Ράλλη (Μεσσηνία), Δημήτρης Κάβουρας (Β’ Αθήνας).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ