Στον κεραμιδί τοίχο του γραφείου της απλωνόταν ο χάρτης της Μεγάλης Ελλάδας του 1920. Στην κηδεία της, το απόγευμα της Τετάρτης 4 Ιουνίου στο Α΄ Νεκροταφείο, στο προαύλιο του ιερού ναού των Αγίων Θεοδώρων, ξεδιπλώθηκε ο χάρτης του ελληνικού εκδοτικού κόσμου του 2014.
Ένα πλήθος, εκδότες και βιβλιοπώλες, συγγραφείς και επιμελητές εκδόσεων, δημοσιογράφοι του βιβλίου, κριτικοί, εκδότες περιοδικών, βιβλιοθηκάριοι, φίλοι, συνεργάτες, παλιοί και νέοι εργαζόμενοι του «Βιβλιοπωλείου της Εστίας» βρέθηκαν εκεί για να αποχαιρετήσουν την εγγονή του Ιωάννη Κολλάρου, τη Μάνια Καραϊτίδη, τη θρυλική «κυρία Μάνια» της τέταρτης γενιάς της εκδοτικής επιχείρησης του «Βιβλιοπωλείου της Εστίας».
Στη σεμνή τελετή, για τη φίλη τους Μάνια Καραϊτίδη μίλησαν η συγγραφέας Ελένη Λαδιά και ο ιερωμένος πατήρ Γεννάδιος. Δεν ήταν θρησκευόμενη η κυρία Μάνια, είχε όμως μια μεγάλη συλλογή από εκλεκτούς φίλους από όλους τους χώρους. «Έφυγε ήσυχη και πλήρης», διαβεβαίωσε η Ελένη Λαδιά και ο πατήρ Γεννάδιος θύμισε ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της: ήταν άνθρωπος ευθύς και άμεσος, δεν χαριζόταν σε κανέναν, δεν της άρεσαν τα πολλά λόγια κι έκοβε δρόμο για να φτάσει στην πράξη, ήταν γενναιόδωρη και φιλόξενη και αγαπούσε τα ζώα.
Κοιτούσα τους παρευρισκόμενους, ένα κομμάτι της ιστορίας της Εστίας ο καθένας τους. Ο πολιτικός Προκόπης Παυλόπουλος, καθηγητής της Νομικής, θαμώνας του φιλολογικού σαλονιού της κυρίας Μάνιας στο βιβλιοπωλείο της οδού Σόλωνος, απέναντι από τις αίθουσες της Νομικής Σχολής, είναι σημαίνον της απόφασής της για τη μετακόμιση του βιβλιοπωλείου από την οδό Σταδίου στη Σόλωνος το 1978. Οι φοιτητές και οι καθηγητές της τόσο καθοριστικής για την πνευματική και πολιτική ζωή Νομικής Σχολής Αθηνών έγιναν πελάτες και φίλοι, το μαγαζί στέριωσε σε έναν αφιλόξενο για το βιβλίο δρόμο κι έγινε το πρώτο της μεταπολιτευτικής πιάτσας του βιβλίου.
Ο Χρήστος Χωμενίδης, άψογος μέσα στο κομψό γκρίζο κοστούμι του, βγήκε από την εκκλησία με το κεφάλι σκυμμένο, φανερά συγκινημένος. Μια εποχή της Εστίας σηματοδοτεί κι αυτός, το άνοιγμα στη γενιά των πεζογράφων του ’80, συγγραφέων νέων και ανατρεπτικών, ξένων προς το ως τότε λόγιο προφίλ της Εστίας.
Από τους τελευταίους εξήλθε ο ακαδημαϊκός Θανάσης Βαλτινός, κρατώντας στα χέρια το καλοκαιρινό ψαθάκι του, η πιο πρόσφατη προσθήκη στη μακρά σειρά των μεγάλων πεζογράφων και ακαδημαϊκών της Εστίας, του Άγγελου Βλάχου, του Ηλία Βενέζη, του Στράτη Μυριβήλη, του Άγγελου Τερζάκη… Μαζί και με τους πανεπιστημιακούς, όπως ο Απόστολος Σαχίνης και ο Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλος, η Εστία ίσως είναι ο εκδοτικός οίκος που έχει στον κατάλογό του τους περισσότερους ακαδημαϊκούς.
Τα πρόσωπα γύρω συνέθεταν την ανθρωπογεωγραφία του εκδοτικού σκηνικού που αφήνει πίσω της η Μάνια Καραϊτίδη, εκδότες οι περισσότεροι της μεταπολίτευσης, ο Στέφανος και η Άννα Πατάκη των ομώνυμων εκδόσεων, ο Νίκος Καρατζάς του «Ιανού», ο Νίκος Γκιώνης της «Πόλεως» και κάπου ανάμεσα σε αυτούς εκδότες με μεγαλύτερη ιστορία, η Κατερίνα Καρύδη του προπολεμικού «Ίκαρου» και η Λουίζα Ζαούση και ο Νίκος Μεγαπάνος της μεταπολεμικής «Ωκεανίδας». Στην οικογένεια της Εστίας τη σκυτάλη έχει πάρει από χρόνια η πέμπτη γενιά, τα παιδιά της Μάνιας Καραϊτίδη, ο Γιάννης και η Εύα Καραϊτίδη, κι έπονται τα εγγόνια, ο Λεωνίδας και η Μαρίνα.
«Ήταν μορφωμένη, δυναμική, με χιούμορ, σπουδαία κυρία» σχολιάζουν πίσω μου κάποιοι. Σύμφωνα με κάποιον κανόνα του λόγου, οι νεκροί παύουν να αποκαλούνται «κύριοι» και «κυρίες». Η Μάνια Καραϊτίδη φαίνεται όμως πως θα παραμείνει και μετά θάνατον η «κυρία Μάνια», μια κυρία, με όλες τις σημασίες της λέξης, της ελληνικής εκδοτικής Ιστορίας.
