Οι αλυκές

Φοβάμαι ότι οι σχολιαστές στο τέλος των «αιχμών» μου στο καθημερινό, ηλεκτρονικό «Βήμα» δεν λαμβάνουν υπόψη τους μία άλλη ιδιότητα της δημοσιογραφίας: τη γλώσσα. Στα σύντομα ως επί το πλείστον κείμενά μου, γράφει η προφορική ομιλία και οι μετασχηματιστικές δυνατότητες των τρόπων της, δηλαδή η μεταφορά και η μετωνυμία. Εξ ου και ο ειρωνικός τους χαρακτήρας.

Με το κυριακάτικο όμως άρθρο συμβαίνει κάτι διαφορετικό: γράφει η γραφή. Θέλω να πω, το αναπλήρωμα στη θέση της ομιλίας. Το ίχνος ενός επιχειρήματος ή ενός συναισθήματος που η βιαστική ανάγνωση δεν θα το προσδιορίσει επακριβώς. Αυτή η διαφορά, δηλαδή η καθυστέρηση του κειμένου από τον εαυτό του, είναι για μένα το ζητούμενο. Αλλιώς, αν ήθελα να μιλήσω κινέζικα σ’ έναν Κινέζο, θα έπρεπε να του μιλήσω κινέζικα. Και στην περίπτωσή μου, θα σήμαινε να γράψω υπεραπλουστευτικά και όχι «κινέζικα» όπως μου προσάπτουν.

Προσπαθώ να καταλάβω τι είναι αυτό που βλέπω στους δρόμους. Είμαι έτσι αναγκασμένος να γράφω σαν να έχω καταλάβει τι συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα ή σαν να τα έχω όλα δει. Γιατί αυτό που πράγματι συμβαίνει είναι μια παράλλαξη όπου η θέση της κρίσης αλλάζει τη στιγμή που αλλάζει και η θέση αυτού που τη βιώνει. Μέσα στο σεισμικό αυτό χάσμα –μια έτσι, μια αλλιώς –εξελίσσεται και η ψυχολογία του και αντί «άνθη», εμφανίζεται η κατάθλιψη. Αυτό νομίζω πως επιδιώκουν οι δανειστές. Να διαταράξουν την ψυχική μας ισορροπία περισσότερο από όσο διεισδύουν στην τσέπη μας.

Τυχαίνει στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, τα καλοκαίρια, τα ελικόπτερα να σκιάζουν το πατρικό μου σπίτι. Σε λίγο, λόγω φόρων, οι καινούργιοι ιδιοκτήτες που θα το γκρεμίσουν για να χτίσουν το οχυρό τους, θα φροντίσουν να οργανώσουν και μια υπερεθνική ντίσνεϊλαντ πλουσίων στην οποία δεν θα έχουν θέση οι ντόπιοι και οι κοινωνικά υποδεέστεροι. Το ίδιο όμως δεν συμβαίνει και με τους πολιτικούς υψηλών «πόθεν έσχες»; Στα κλαμπ της Εκάλης διαφωνούν μεταξύ τους για το κατά πόσον είναι το νόμιμο ηθικό και οι παράκτιες εταιρείες νόμιμη επιλογή.

«Αλάτι στα συντρίμμια της Καρχηδόνας». Την εντολή του Κάτωνα προς τους Ρωμαίους τη δίνουν σήμερα οι επιτήδειοι επενδυτές. Αλυκές λοιπόν στις πλαζ, με πανάκριβο αλάτι Ιμαλαΐων.

Δεν θα σταματήσω να περιγράφω τις πεποιθήσεις τις οποίες διαμόρφωσα με σπουδές και κόπο. Θα πω ξανά ότι οι ανθρώπινες σχέσεις που κινούν την πραγματική οικονομία και αφανίζονται από την ύφεση, δεν θα υπήρχαν χωρίς την πίστη σ’ ένα καλύτερο μέλλον.

Τώρα αν «ψυχολογικοποιείται» από τον κ. Χατζηδάκη αυτό που ανήκει στην αντικειμενικότητα του υπερκέρδους ή εάν ο κ. Μίχαλος επιβραβεύει τον καλύτερο επιχειρηματία της χρονιάς, τούτο συμβαίνει μέσα από την αφαιρετικότητα των αγοραίων σχέσεων. Συχνά επιφυλάσσουν στον βραβευμένο, παράδειγμα τον Λαυρεντιάδη, τον Κορυδαλλό.

Ποιος αμφιβάλλει ότι το σοκ της κρίσης δεν θα έχει τα ίδια αποτελέσματα με το σοκ του ασιατικού καπιταλισμού; Στην Κίνα, ο Κομμουνιστής Μάο, καταστρέφοντας με την πολιτιστική επανάσταση την παραδοσιακή κοινωνία, έβαλε τις βάσεις για την εγκατάσταση της Cosco στον Πειραιά. Ποιος από τους Νεοφιλελεύθερους έλληνες πολιτικούς θα αναλάβει να εξαγάγει Κομμουνισμό εκ νέου στη Βουλγαρία;