Βρισκόμαστε σαν κοινωνία σε φάση παρακμής. Παντού κυριαρχεί η μιζέρια και η γκρίνια. Μέχρι πριν από ένα χρόνο υπήρχαν και κάποιοι που συνέχισαν να ζούν καλά, απομηζώντας τις καταθέσεις τους. Τώρα που τελείωσαν και τα «έτοιμα» προσπαθούμε να ζούμε όσο πιο αξιοπρεπώς γίνεται. Μέχρι σε κάποιο σημείο η κοινωνία μας προόδευε. Κάπου όμως λοξοδρομίσαμε. Αλλάζαμε τα τζιπ σαν τα πουκάμισα και η ευδαιμονία μας ήταν τεχνητή. Τα δάνεια που πήραμε αντί να τα επενδύσουμε, τα σπαταλήσαμε.

Υπάρχει λύση; Αναγκαστικώς όταν το μοντέλο που ακολουθείς δεν έχει παραπέρα, σταματάς και γυρνάς εκεί από όπου ξεκίνησε το λάθος. Σε όλη την Ελλάδα, σε όλες τις πόλεις, όπου δεν υπάρχει τουρισμός, υπάρχει πολύ φτώχεια. Θεωρήσαμε ότι επειδή όλη η Ευρώπη προόδευσε σταδιακά, επειδή όλη η Ευρώπη επένδυε στις υπηρεσίες, θα ήταν σόφρων και για μας να επενδύσουμε στις υπηρεσίες. Δεν ήταν όμως σόφρων, ήταν το πιο εύκολο.

Στις υπηρεσίες δεν τα καταφέραμε. Μπορούμε όμως να επιστρέψουμε από εκεί που ξεκίνησε το λάθος. Ήταν λάθος η αστυφιλία, η αστική αλόγιστη ανάπτυξη, η πόλεις δίχως σχέδιο, το american dream. Το λάθος ξεκίνησε με την αντιπαροχή. Μπορεί να δημιούργησε πολλές δουλειές, να έδωσε στέγη σε πολύ κόσμο, όμως κατέστρεψε τις μικρές κοινωνίες. Τις μικρές πόλεις και τα μεγάλα χωριά.

Δεν συστίνω να γυρίσουμε στο μεσοπόλεμο, αλλά αν ενισχύαμε τις επαρχιακές μας πόλεις, αν τους δύναμε ώθηση, θα στηριζόμασταν σε δυνάμεις παραγωγικές και όχι σε πλαστή αναπτυξη. Έχω την εντύπωση ότι δεν είμαστε τόσο ανίκανοι και απέδευτοι, ωστε να κάνουμε την Κοζάνη μια σοβαρή ευρωπαϊκή πόλη, σαν την ελβετική Λωζάννη. Αρκεί να εμπεδώσουμε ότι η πόλη δεν είναι τα ντουβάρια, αλλά οι άνθρωποι. Ηλίας Σιδέρης