Με αισθήματα κάθε άλλο παρά ευχάριστα διάβασα σήμερα ένα άρθρο(https://www.tovima.gr/world/article/?aid=450382) στο έγκυρο «Βήμα», με τίτλο: «Παρκ Ρόμνι: Γιατί απαρνήθηκα τον μορμονισμό» και υπότιτλο: «Ο εξάδελφος του μορμόνου και φαβορί για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, Μιτ Ρόμνι, λέει ότι πρόκειται περί απάτης».
Επειδή έζησα επτά αλησμόνητα χρόνια (1981-1988) στην Γιούτα των ΗΠΑ, όπου έκανα το διδακτορικό μου στο Πανεπιστήμιο Brigham Young (και όχι “Mormon Brigham Young”, όπως εσφαλμένα αναφέρεται στο άρθρο), αισθάνομαι την ανάγκη να καταθέσω μερικές ενστάσεις πάνω στα περιεχόμενα του άρθρου.
Ξεκινώ με δύο απαραίτητες προσωπικές δηλώσεις, προς αποφυγή παρεξηγήσεων: Πρώτον, δεν τρέφω τα ελάχιστα αισθήματα συμπάθειας για τους Ρεπουμπλικάνους, και το τελευταίο πράγμα που με ενδιαφέρει είναι ποιος απ’ αυτούς θα πάρει το χρίσμα!
Δεύτερον, ουδεμία σχέση είχα ποτέ με την εκκλησία των Μορμόνων, πέραν από ειλικρινή φιλία με πολλά αξιόλογα μέλη της. Τούτων λεχθέντων, προχωρούμε στις παρατηρήσεις πάνω στο άρθρο: 1. Δεν γνωρίζω πώς ο κ. Ρόμνι «πείστηκε» ότι ο Μορμονισμός είναι «απάτη», και πού βασίζει τα περί «εκμετάλλευσης» των μελών του! Το ζήτημα της «ιστορικής αλήθειας ως προς την προέλευση της εκκλησίας των Μορμόνων» είναι, κατά την άποψή μου, εντελώς δευτερεύον για όσους επιλέγουν να προσχωρήσουν σ’ αυτή τη θρησκεία (δεν θα υιοθετήσω τον όρο «αίρεση»).
Αυτό που προσελκύει στον Μορμονισμό είναι κυρίως η άψογη κοινωνική οργάνωση, η ενσυνείδητη εντιμότητα, η διδασκαλία υψηλών αξιών στους νέους που λειτουργεί ως ασπίδα στις αυτοκαταστροφικές προκλήσεις της εποχής, η ανυστερόβουλη αλληλεγγύη που συχνά υποκαθιστά την κρατική μέριμνα… (Θυμάμαι πως σπάνια αισθανόμουν την ανάγκη να κλειδώσω την εξώπορτα της μονοκατοικίας μου στο Provo, και δεν έμαθα ποτέ ποιοι γείτονες μού άφηναν τρόφιμα και φρούτα στο κεφαλόσκαλο…)
2. Το Brigham Young είναι ένα υψηλού επιπέδου, μοντέρνο πανεπιστήμιο που, εδώ και δεκαετίες, κάθε άλλο παρά «απευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά σε μορμόνους»! Ακόμα και την δεκαετία του ’80 που βρέθηκα στο BYU, υπήρχαν αρκετά μη-μέλη που σπούδαζαν εκεί. Προσωπικά, δεν πιέστηκα ποτέ να προσχωρήσω στην εκκλησία τους, ενώ η αντιμετώπιση της οποίας έτυχα ήταν περισσότερο κι από αξιοκρατική! Μέρος των (καλοπληρωμένων) καθηκόντων μου ως μεταπτυχιακού φοιτητή ήταν να διδάσκω το αντικείμενο της ειδίκευσής μου στους καθηγητές της Φυσικομαθηματικής Σχολής, που κάθονταν σαν μαθητούδια στα θρανία και κρατούσαν σχολαστικά σημειώσεις από τις παραδόσεις ενός άσημου Έλληνα φοιτητάκου! Ε, τέτοιο μάθημα ταπεινοφροσύνης ούτε από τους εκπροσώπους του ακραιφνούς ελληνοχριστιανικού ακαδημαϊκού κατεστημένου μας δεν πήρα!
3. Η φράση του κ. Ρόμνι: «το δόγμα τους, το πρωτόκολλό τους και η κουλτούρα τους, όπως εφαρμόζονται από τους ιερείς, ενθαρρύνουν τις οικογένειες να απομονώνονται από τους αποστάτες», είναι ανακριβής.
Πρώτον, σημειώνουμε ότι στους Μορμόνους δεν υπάρχουν ιερείς με την συμβατική έννοια μιας ξεχωριστής κοινωνικής τάξης: όλα τα άρρενα μέλη είναι, εξ ορισμού, εν δυνάμει ιερείς (priests) κάποιου βαθμού, και η ιδιότητα αυτή δεν αποτελεί βιοποριστικό επάγγελμα (όπως σε κάποια άλλα δόγματα που τυχαίνει να γνωρίζω…).
Δεύτερον, η μορμονική εκκλησία δεν μιλά για «αποστάτες» αλλά για «αδρανή μέλη» (inactive members), τα οποία όχι μόνο δεν απομονώνει αλλά, αντίθετα, επιχειρεί συστηματικά κι επίμονα να επαναπροσεγγίσει κι επανεντάξει. Ασφαλώς και υπάρχουν φανατικοί που θέτουν τη θρησκεία πάνω κι από την οικογένεια (τέτοιες αντιλήψεις, άλλωστε, δεν μονοπωλούνται απ’ τους Μορμόνους!), δεν είναι όμως αληθές ότι τέτοιες συμπεριφορές τυγχάνουν επιδοκιμασίας –πόσο μάλλον ενθάρρυνσης- εκ μέρους της εκκλησίας. Δεν γνωρίζω –κι ούτε με αφορούν- τα πολιτικά παιχνίδια του Ρόμνι-εξαδέλφου. Καλό είναι, όμως, η πολιτική να γίνεται με σεβασμό στους κανόνες.
Η θρησκεία δεν αποτελεί κριτήριο πολιτικής ορθότητας, πράγμα που, δυστυχώς, απέχουμε πολύ κι εμείς εδώ στην Ελλάδα να κατανοήσουμε. Το απέδειξαν, άλλωστε, τα πλήθη που συνέρεαν κάποτε στα προαύλια των εκκλησιών για τις περίφημες «υπογραφές»…