Αν και το ύψος του έχει αποτελέσει συχνά αντικείμενο σαρκασμού, ο Νικολά Σαρκοζί είναι πιθανόν να πιστεύει ότι είναι ψηλότερος από ό,τι στην πραγματικότητα και αυτό όχι χάρη στα ειδικά τακούνια του. Κάτι τέτοιο διαφαίνεται από μια νέα μελέτη η οποία διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι που έχουν εξουσία νομίζουν ότι έχουν και υψηλότερο – φυσικό και όχι απαραίτητα ηθικό – ανάστημα.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση «Psychological Science», είναι η πρώτη η οποία διερευνά τις «απτές» ψυχολογικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εξουσία στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται κάποιος τη σωματική του διάπλαση.

Ανώτερη διάσταση

Η Μισέλ Ντούγκιντ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Γουόσινγκτον και ο Τζακ Γκονκάλο του Πανεπιστημίου Κορνέλ στη Νέα Υόρκη ζήτησαν από 68 εθελοντές να εκτιμήσουν το ύψος τους με τρεις διαφορετικούς τρόπους. Και στα τρία πειράματα, όσοι βρίσκονταν σε θέσεις εξουσίας υπερτιμούσαν το ανάστημά τους, κρίνοντας ότι ήταν αρκετά εκατοστά ψηλότεροι από ό,τι στην πραγματικότητα.

Σε κάθε πείραμα οι εθελοντές χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: οι συμμετέχοντες στην πρώτη τοποθετήθηκαν σε θέσεις εξουσίας και στη δεύτερη σε θέσεις υποταγής ενώ στην τρίτη ήταν «ουδέτεροι». Στο πρώτο πείραμα κλήθηκαν να εκτιμήσουν το ύψος ενός κονταριού σε σχέση με το δικό τους, στο δεύτερο έπρεπε να δώσουν μια εκτίμηση του δικού τους ύψους ενώ στο τρίτο έπρεπε να διαλέξουν ένα «άβαταρ» που τους αντιπροσώπευε.

Οι εθελοντές που ανέλαβαν ρόλους εξουσίας εμφάνισαν μια «ψευδαίσθηση» μεγαλύτερου αναστήματος και στα τρία πειράματα: στο πρώτο υποτίμησαν το ύψος του κονταριού, στο δεύτερο υπερτίμησαν το δικό τους ενώ στο τρίτο επέλεξαν ως αντιπρόσωπο ένα εικονικό ομοίωμα πολύ ψηλότερο από τους ίδιους.

«Μικροί» άνθρωποι

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η ιδέα για τη συγκεκριμένη μελέτη τούς ήρθε εξ αιτίας του επεισοδίου που είχε δημιουργηθεί όταν, μετά το ατύχημα με την τεράστια πετρελαιοκηλίδα στον Κόλπο του Μεξικού, ο πρόεδρος της BP – ένας άνθρωπος με μεγάλη εξουσία – είχε αποκαλέσει τους κατοίκους της περιοχής «μικρούς ανθρώπους».

Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι με επιβλητικές σωματικές διαστάσεις έχουν περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσουν εξουσία – έχει παρατηρηθεί π.χ. ότι οι «ψηλοί» παίρνουν καλύτερους μισθούς, έχουν καλύτερες δουλειές, αναλαμβάνουν πιο συχνά ηγετικούς ρόλους και τείνουν να κερδίζουν στις προεδρικές εκλογές.

Η μελέτη αυτή όμως «είναι η πρώτη η οποία δείχνει ότι οι ισχυροί ίσως πραγματικά να αισθάνονται ψηλότεροι από ό,τι είναι» όπως σημειώνουν οι δυο επιστήμονες, συμπληρώνοντας ότι τα ευρήματά της θέτουν μια άλλη παράμετρο στη συζήτηση σχετικά με τη «σωματική εμπειρία της εξουσίας».