Είκοσι πέντε χρόνια πέρασαν από το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα της ιστορίας, εκείνο του Τσερνόμπιλ στην Ουκρανία. Η μαύρη επέτειος είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, δεδομένης της πρόσφατης καταστροφής στην Ιαπωνία και τις ανησυχίες για τη διαρροή ραδιενέργειας από το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα. Στο Τσερνόμπιλ θα μεταβεί ο Ρώσος πρόεδρος, καθώς και ο Ουκρανός πρωθυπουργός, Βίκτορ Γιανούκοβιτς.
Ήταν 26 Απριλίου 1986 όταν ο πυρηνικός αντιδραστήρας 4 του εργοστασίου στο Τσερνόμπιλ εξερράγη, απελευθερώνοντας ένα σύννεφο ραδιενεργών υλικών που μόλυνε μεγάλο μέρος της Βόρειας Ευρώπης.
Τουλάχιστον 30 άτομα σκοτώθηκαν αμέσως μετά την έκρηξη, ενώ πολλοί άλλοι θεωρείται ότι έχασαν τη ζωή τους από ασθένειες που σχετίζονται με τη διαρροή ραδιενέργειας.
Εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι απομακρύνθηκαν από μολυσμένες εκτάσεις στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, τμήματα της τότε Σοβιετικής Ένωσης.
Γύρω από το εργοστάσιο του Τσερνομπίλ, σε ακτίνα 30 χιλιομέτρων, οριοθετήθηκε και εκκενώθηκε μια «ζώνη αποκλεισμού», η οποία επισήμως παραμένει ακατοίκητη, αν και εκατοντάδες άτομα έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους αγνοώντας τις προειδοποιήσεις.
Πόλη φάντασμα παραμένει και το Πριπιάτ, η πόλη των 50.000 κατοίκων που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1970 για να φιλοξενήσει τους εργάτες του Τσερνομπίλ.
Στο Τσερνόμπιλ θα μεταβεί την Τρίτη ο Ρώσος πρόεδρος, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος δήλωσε ότι το «βασικό μάθημα» που πρέπει να πάρουμε από την καταστροφή στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία και του Τσερνόμπιλ στην Ουκρανία είναι ότι πρέπει να υπάρχει διαφάνεια σε περιστατικά πυρηνικών ατυχημάτων.
Ο Ρώσος πρόεδρος, αναφερόμενος στην έκρηξη στον πυρηνικό σταθμό στην Ουκρανία, την οποία είχαν αποκρύψει οι τότε σοβιετικές Αρχές, δήλωσε: «Το βασικό μάθημα είναι η ανάγκη να λέμε την αλήθεια στους ανθρώπους, επειδή ο κόσμος είναι εξαιρετικά εύθραυστος και είμαστε απολύτως αλληλοεξαρτώμενοι, και οποιαδήποτε προσπάθεια απόκρυψης της αλήθειας, ή να μην ειπωθούν όλα […] καταλήγει σε τραγωδία».
Στο Τσερνόμπιλ θα μεταβεί και ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανούκοβιτς, ο οποίος παρέστη μαζί με τον Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλο σε αγρυπνία στο Κίεβο.
Η μαύρη αυτή επέτειος συμπίπτει με το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα, το οποίο έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία.
«Το δυστύχημα της Φουκουσίμα είναι σαν το δίδυμο του Τσερνόμπιλ» λέει ο Πάβελ Βντοβιτσένκο, 59 ετών, που ζούσε το 1986 σε ακτίνα 180 χιλιομέτρων από τον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ, στο Μπριάσνκ, σε μία από τις περισσότερο πληγείσες περιοχές.
«Οι επιχειρήσεις πτώχευσαν, η γεωργία κατέρρευσε, δεν υπάρχει πια δουλειά» λέει πριν αναφερθεί στην κύρια ανησυχία του, την υγεία.
«Οι άνθρωποι στο Τσερνόμπιλ χτυπήθηκαν από τον καρκίνο μετά το δυστύχημα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί στη Φουκουσίμα» πρόσθεσε.
«Τα θύματα του Τσερνόμπιλ και της Φουκουσίμα πρέπει να συνεργασθούν για να μην υπάρξουν άλλες πυρηνικές καταστροφές» λέει.
Το Τσερνόμπιλ και η Φουκουσίμα έχουν καταταχθεί στην ίδια βαθμίδα της κλίμακας σοβαρότητας πυρηνικών και ραδιολογικών συμβάντων, αλλά είναι διαφορετικής φύσης, κυρίως εξαιτίας του επιπέδου διαρροής ραδιενέργειας που είναι στην περίπτωση της Φουκουσίμα δέκα φοράς χαμηλότερη από του Τσερνόμπιλ.
Διαδηλώσεις σε Γαλλία, Γερμανία
Τη Δευτέρα εκατοντάδες άνθρωποι πραγματοποίησαν πορείες διαμαρτυρίας σε Γαλλία και Γερμανία, ζητώντας το κλείσιμο πυρηνικών εργοστασίων.
Πορείες πραγματοποιήθηκαν σε γέφυρες πάνω από τον Ρήνο, καθώς και σε αρκετούς γερμανικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες.
Οι συγκεντρωμένοι φώναζαν συνθήματα, όπως: «Τσερνόμπιλ, Φουκουσίμα, ποτέ ξανά», ενώ πέταξαν και λουλούδια στον Ρήνο, σε μία συμβολική κίνηση.
