– Κύριε υπουργέ,σήμερα βρισκόμαστε σε πρωτόγνωρη κρίση. Το χρέος τα τελευταία χρόνια έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο…

«Σε όλη τη Μεταπολίτευση το χρέος αυξανόταν, άλλες φορές καλπάζοντας και άλλες πιο αργά. Τουλάχιστον όμως για όσα χρόνια υπήρχε έντονη ανάπτυξη το χρέος μειωνόταν ως ποσοστό του ΑΕΠ και το 2003 είχε πέσει στο 97%. Μετά το 2007 η συσσώρευση του χρέους προκαλεί ίλιγγο. Σκεφτείτε ότι από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως το 2003 το χρέος είχε φθάσει τα 167 δισ. ευρώ, αλλά διπλασιάστηκε και ξεπέρασε τα 340 δισ. μόνο στα τελευταία έξι χρόνια».

– Πώς έγινε αυτή η έκρηξη; «Ηταν ένα τσουνάμι σε τρεις φάσεις: σεισμός, θάλασσα και πυρηνικά. Το έλλειμμα εκτινάχθηκε το 2007 γιατί κατέρρευσαν τα έσοδα, το 2008 γιατί το κύμα της διεθνούς κρίσης τούς βρήκε απροετοίμαστους και το 2009 όταν οι σπατάλες και οι προσλήψεις του κομματικού αντιδραστήρα ξεπέρασαν κάθε εφιάλτη. Μετά ανέβηκαν και τα επιτόκια, η ανάπτυξη σταμάτησε και έτσι μπήκαμε στον φαύλο κύκλο χρέους, ύφεσης».

Ο κ. Γ.Αλογοσκούφης που σας διαδέχθηκε σάς κατηγορούσε για «κρυφά ελλείμματα».

«Τα χρέη με τα νοσοκομεία δημιουργούνται γιατί δεν πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία, πιέζουν την κάθε κυβέρνηση να εκδώσει ομόλογα και με αυτά που γλιτώνουν αυξάνουν τις επικουρικές συντάξεις. Και εγώ όταν ανέλαβα βρήκα μεγάλα χρέη των νοσοκομείων, αλλά η ΝΔ τα πενταπλασίασε. Το πρόβλημα θα λυθεί μόνο όταν τα νοσοκομεία βάλουν διπλογραφικό σύστημα και χρεώνουν αμέσως τα Ταμεία. Ποτέ όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είχε ζητήσει απογραφή».

– Η ΝΔ κατέφυγε στη «δημοσιονομική απογραφή». Θυμάμαι ότι τότε είχατε πει χαρακτηριστικά πως «το σπίτι ήθελε ένα βάψιμοκαι η ΝΔ το γκρέμισε».

«Είμαι βέβαιος ότι το έχει μετανιώσει πικρά, γιατί έβαλε τη χώρα σε διαρκή κηδεμονία και έδωσε δικαιώματα να χλευάζουν διεθνώς και αδίκως την ελληνική οικονομία. Εβαλε βέβαια το χεράκι του και ο Μπαρόζο για να δικαιωθεί που έκανε τα ίδια στη χώρα του και την έριξε και αυτός στα Τάρταρα. Και η Γαλλία και η Ισπανία είχαν πολιτικές διαμάχες με τα ελλείμματα, αλλά δεν άφησαν άλλους να τους κάνουν μαθήματα. Ακόμη όμως και με τους υπολογισμούς της ΝΔ το χρέος που άφησα το 2003 ήταν το χαμηλότερο της εικοσαετίας».

Σήμερα ήδη ξεπερνά το 150% του ΑΕΠ.Πιστεύετε ότι οι εγγυήσεις των δανείων στις ΔΕΚΟ δεν έπρεπε να συμπεριλαμβάνονται το χρέος;

«Η καταγραφή του χρέους πρέπει να γίνεται με την ίδια πρακτική που ακολουθούν και οι άλλες χώρες της ευρωζώνης για να μη δημιουργείται διογκωμένη εντύπωση εις βάρος μας. Εχουμε μεγάλο χρέος, εντάξει, δεν χρειάζεται να το κάνουμε να δείχνει μεγαλύτερο. Η Γαλλία και η Ιταλία, για παράδειγμα, δεν περιλαμβάνουν τις εγγυήσεις των ΔΕΚΟ στο κρατικό χρέος, ενώ η Γερμανία έβγαλε ακόμη και τα νοσοκομεία».

– Υπό αυτές τις συνθήκες ίσως δεν είναι αδικαιολόγητη η συζήτηση περί αναδιάρθρωσης.

«Αν η Ελλάδα προχωρήσει σε “κούρεμα”, θα προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο εσωτερικό της χώρας και στην ανάπτυξη. Πάρτε για παράδειγμα τα ασφαλιστικά ταμεία που κατέχουν περίπου 25 δισ. ευρώ ομόλογα και με ένα “κούρεμα” 40% θα χάσουν αμέσως 10 δισ. Μετά όλοι θα φωνάζουν να τα καλύψει το κράτος και το χρέος θα μεγαλώσει ξανά. Το ίδιο θα συμβεί και με τις τράπεζες, που για να συνεχίσουν να δανείζουν τις επιχειρήσεις θα ζητήσουν από το κράτος να σχηματιστεί Αποθεματικό Ζημιών, εκδίδοντας νέα ομόλογα. Η καθαρή μείωση του χρέους τελικά θα είναι μηδαμινή, ενώ το κόστος ανυπολόγιστο. Μια ρήση των οικονομολόγων λέει ότι αν το “κούρεμα” σου πετύχει αφήνει πληγή για εφτά χρόνια, αν όμως χάσεις τον έλεγχο η χώρα θα υποφέρει μια γενιά γιατί κανείς δεν σε δανείζει μετά με χαμηλά επιτόκια. Θα ωφεληθούν μόνο όσοι έχουν στοιχηματίσει στο “κούρεμα” και εμμέσως οι αγγλοαμερικανικές τράπεζες εις βάρος των ευρωπαϊκών που έχουν δικά μας ομόλογα».

Ηλθε ο καιρός να τεθεί η συμφωνία σε νέες, πιο ρεαλιστικές βάσεις
Το μνημόνιο έχασε τις… δάφνες του

– Αποτελεί λύση η επιμήκυνση για όλο το χρέος των 340 δισ. ευρώ, όπως συνέβη με τα 110 δισ. ευρώ;

«Η Ουρουγουάη έκανε κάτι παρόμοιο επιμηκύνοντας τη διάρκεια του ομολόγου και κρατώντας σταθερά τα κουπόνια, το λεγόμενο “ρεπροφίλ”. Αυτό θα μπορούσε να γίνει και εδώ εθελοντικά αλλά όχι πριν από το 2013. Σου λένε “αν ζητήσει τότε μια επιμήκυνση για πέντε χρόνια, γιατί εγώ να δεχθώ τώρα για δέκα και να ζημιωθώ; Καλύτερα να περιμένω”».

– Εσείς τι πολιτική θα εφαρμόζατε στη διαχείριση του χρέους; «Παίζουμε συνεχώς άμυνα στα απειλητικά σενάρια ενώ χρειάζεται επιθετική τακτική στα μετόπισθεν των αγορών. Για παράδειγμα, η ΕΚΤ έχει αγοράσει ως σήμερα 50 δισ. ευρώ ελληνικά ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά σε πολύ χαμηλές τιμές. Αντί με το δάνειο των 110 δισ. να πληρώνουμε τις λήξεις των ομολόγων στην ονομαστική τιμή, θα μπορούσαμε να αγοράζουμε και εμείς φθηνά στη δευτερογενή και να σβήσουμε χρέος μεγαλύτερης αξίας, ίσως περισσότερα από 150 δισ. ευρώ. Ετσι, μαζί με τα 50 δισ. που έχει μαζέψει η ΕΚΤ, τα δύο τρίτα του χρέους θα βρίσκονταν στα χέρια της τρόικας και θα μπορούσαμε να διαπραγματευθούμε την τύχη τους χωρίς τον φόβο μαζικής ρευστοποίησης και στάσης πληρωμών. Για να καλυφθεί το έλλειμμα της διετίας θα χρειαζόταν βέβαια να αυξηθεί ο δανεισμός σε έντοκα, αλλά και αυτός ως πέρυσι ήταν σχεδόν τζάμπα, με επιτόκιο 1% αντί του 6% που είχαν τα νέα ομόλογα».

– Θα το δεχόταν αυτό το μνημόνιο;

«Προφανώς θέλει νέες διαπραγματεύσεις. Αλλά με τόσες αποτυχίες που σημειώθηκαν στα έσοδα, το μνημόνιο έχασε τις δάφνες της άτεγκτης ορθότητας που φορούσε πέρυσι. Οταν ζητείς να αυξηθεί ο ΦΠΑ και έναν χρόνο μετά μειώνονται οι εισπράξεις, σημαίνει ότι ήλθε ο καιρός να τεθεί η συμφωνία σε νέες βάσεις, πιο ρεαλιστικές. Επιπλέον πρέπει επιτέλους να καταλάβουν όλοι ότι χωρίς ανάπτυξη ούτε η φορολογική εξόρμηση θα πετύχει ούτε η κοινωνία θα αντέξει να βυθίζεται σε ύφεση και ανεργία για τρίτη συνεχή χρονιά».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ