Αυστηρότερους κανόνες και μεγαλύτερη διαφάνεια σε ο, τι αφορά τη λειτουργία των οίκων αξιολόγησης πρότεινε η επιτροπή Νομισματικής και Οικονομικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με ένα αμφιλεγόμενο ψήφισμά της, το οποίο οι ομάδες των Σοσιαλιστών και της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς θεώρησαν άτολμο.

Η Επιτροπή ζήτησε επίσης τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Αξιολόγησης της Πιστοληπτικής Ικανότητας και σημείωσε την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις αξιολογήσεις του δημοσίου χρέους των κρατών.

Σημειωτέον ότι το Μάιο το Ευρωκοινοβούλιο θα καταθέσει τις προτάσεις του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή επί του ακανθώδους θέματος της λειτουργίας των οίκων αξιολόγησης.

Πρόκειται για ένα μη νομοθετικό ψήφισμα της επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, εισηγητής του οποίου ήταν ο γερμανός ευρωβουλευτής Βολφ Κλιντς της ομάδας των Φιλελευθέρων. Το ψήφισμα εγκρίθηκε παρά την αποχή της Σοσιαλιστικής ομάδας, που απείχε σχεδιάζοντας να προτείνει τροποποιήσεις προτού αυτό φθάσει στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου. Τα βασικά σημεία διαφωνίας τους αφορούν τις μεθόδους αξιολόγησης του δημοσίου χρέους και τη δομή του προτεινόμενου Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Αξιολόγησης της Πιστοληπτικής Ικανότητας (ΕΙΑΠΙ).

Τι προβλέπει το ψήφισμα

Το ψήφισμα του Φιλελεύθερου ευρωβουλευτή που εγκρίθηκε τάσσεται υπέρ μιας σειράς μέτρων προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από λίγες πηγές αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Αυτά περιλαμβάνουν την αύξηση της χρήσης των εσωτερικών αξιολογήσεων της πιστοληπτικής ικανότητας, κυρίως από μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε αξιολογήσεις κινδύνων, και την ενίσχυση του ανταγωνισμού.

Οι συμμετέχοντες στην αγορά, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να πραγματοποιούν αναλύσεις κινδύνου, δεν θα πρέπει να μπορούν να επενδύουν σε δομημένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, ή εναλλακτικά, θα υποχρεούνται να χρησιμοποιούν την υψηλότερη στάθμιση κεφαλαιακού κινδύνου.

Σε ο, τι αφορά την ενίσχυση του ανταγωνισμού, το ψήφισμα καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκτιμήσει τις δυνατότητες δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού δικτύου οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, το οποίο, όπως υποστηρίζει, θα επέτρεπε στους μικρότερους οργανισμούς να ανταγωνιστούν τους «τρεις μεγάλους», δηλαδή τη Moody’s, τη Standard & Poor’s και τη Fitch.

Το ψήφισμα, ωστόσο, προσθέτει ότι χρειάζεται να εξασφαλιστεί ότι ο αυξημένος ανταγωνισμός δεν θα οδηγήσει σε μείωση της ποιότητας των αξιολογήσεων.

Το ψήφισμα εξετάζει επίσης τους τρόπους με τους οποίους θα πρέπει να λογοδοτούν οι οργανισμοί αυτοί για τις συμβουλές που δίνουν. Το κείμενο του ψηφίσματος καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσδιορίσει τους τρόπους με τους οποίους θα μπορεί να καταλογιστεί ευθύνη στους οργανισμούς μέσα στο πλαίσιο του αστικού δικαίου των κρατών μελών.

Το ψήφισμα προτείνει επίσης ότι όλοι οι εγγεγραμμένοι οργανισμοί θα πρέπει να εκτιμήσουν την ακρίβεια των προηγούμενων αξιολογήσεων που έχουν κάνει και θα πρέπει να θέσουν αυτές τις εκτιμήσεις στη διάθεση των εποπτικών αρχών. Προτείνει, ακόμη, ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή κινητών αξιών και αγορών θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί ώστε να διεξάγει αιφνιδιαστικούς ελέγχους των εν λόγω αξιολογήσεων.

Ενίσχυση της διαφάνειας

Το ψήφισμα προτείνει διάφορους τρόπους προκειμένου να ριχθεί φως στο πώς οι οργανισμοί αυτοί καταλήγουν στις αξιολογήσεις που κάνουν και προτείνει την παροχή περαιτέρω τεκμηρίωσης στους επόπτες. Καλεί επίσης την Επιτροπή να ερευνήσει τα ενδεχόμενα οφέλη της υποχρεωτικής χρήσης δύο αξιολογήσεων, εκ των οποίων η πιο συντηρητική θα χρησιμεύει για τη ρυθμιστική εποπτεία.

Αυτό, υποστηρίζει το ψήφισμα, θα δώσει στους επενδυτές μια πιο σαφή εικόνα της πραγματικής κατάστασης του επενδυτικού μέσου.

Ενστάσεις των Σοσιαλιστών

Σύμφωνα με τις ομάδες των Σοσιαλιστών και της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, το εγκριθέν ψήφισμα αποφεύγει να μειώσει σημαντικά τις δυνατότητες των ιδιωτικών οίκων σε ότι αφορά τις αξιολογήσεις του δημόσιου χρέους – πρόκειται για αιτήματα των δύο ομάδων που ζητούν να χυθεί περισσότερο φως στον τρόπο με τον οποίο οι οίκοι αυτοί πραγματοποιούν τις αξιολογήσεις δημοσίου χρέους.

Το δεύτερο σημείο διαφωνίας των Σοσιαλιστών και της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς αφορά τη δομή που πρέπει να έχει το ΕΙΑΠΙ, ώστε να λειτουργήσει ως ευρωπαϊκό αντίβαρο απέναντι στους τρεις μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι έχουν δεσπόζουσα θέση στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων.

Το ψήφισμα καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε λεπτομερή εκτίμηση του αντίκτυπου και της βιωσιμότητας ενός πλήρως ανεξάρτητου ιδρύματος αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Οι πολιτικές ομάδες της αριστεράς θα προτιμούσαν έναν δημόσιο οργανισμό αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας.