ΟΤΑΝ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ στο Μπέβερλι Χιλς μένει στο «Ρeninsula». Οταν βρίσκεται στη Νέα Υόρκη στο «Carlyle». Κάθε πόλη και ένα ακριβό ξενοδοχείο. Και για τις μετακινήσεις του έχει το δικό του Gulfstream για να πηγαίνει όπου θέλει και όποια ώρα θέλει. Ο μεγαλοεπενδυτής Νίκολας Μπεργκρούεν δηλώνει όμως άστεγος στην κυριολεξία, αφού δεν έχει ένα δικό του σπίτι για να μείνει. Ο γερμανικής καταγωγής, αλλά πολιτογραφημένος Αμερικανός, μπίζνεσμαν πούλησε όλα του τα ακίνητα πριν από λίγα χρόνιαγιατί προτιμά την ελευθερία του, «όπου γης και
πατρίς» και γιατί, όπως λέει, δεν τον ενδιαφέρει η κατοχή υλικών πραγμάτων. Τον ενδιαφέρει όμως η κατοχή άυλων, αφού το πορτφόλιο που διαχειρίζεται μέσω της Βerggruen Ηoldings περιλαμβάνει ουκ ολίγα και πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Από τα γερμανικά πολυκαταστήματα Κarstadt ως τον ισπανικό μιντιακό όμιλο Ρrisa,που εκδίδει μεταξύ άλλων και την εφημερίδα «Εl Ρais». Πέρα όμως από τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες,το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του βρίσκεται αλλού:στην εξεύρεση λύσεων για τα μεγάλα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα του πλανήτη μας, ξεκινώντας από το χρέος της Καλιφόρνιας και καταλήγοντας στη δράση του G20.
O Νίκολας Μπεργκρούεν γεννήθηκε, όπως έλεγαν παλιά, «με ένα ασημένιο κουτάλι στο στόμα». Ο πατέρας του Χάιντς, εβραϊκής καταγωγής, το έσκασε από τη Γερμανία εγκαίρως για να γλιτώσει από τον Χίτλερ και έγινε ένας από τους πιο ισχυρούς παράγοντες στον κόσμο της μοντέρνας τέχνης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Φίλος του Πικάσο, ιδιοκτήτης γκαλερί στο Παρίσι, έμπορος κατ΄ αρχάς και μετά συλλέκτης, ο Χάιντς Μπεργκρούεν είχε κάποτε τη μεγαλύτερη στον κόσμο ιδιωτική συλλογή έργων του μεγάλου καταλανού ζωγράφουπερισσότερα από 130 έργα! Μαζί τους και πολλά έργα του Κλέε, του Τζιακομέτι και του Ματίς. Το 2000 πούλησε το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής του στη γενέθλια πόλη του, το Βερολίνο, αντί 120 εκατ. δολαρίων- τιμή ευκαιρίας για την αξία τέτοιων έργων- και σήμερα αυτή φιλοξενείται στο ομώνυμο μουσείο της γερμανικής πρωτεύουσας.
«Ο πατέρας μου με βοήθησε μέχρι να τελειώσω το σχολείο», λέει σήμερα ο Νίκολας, «αλλά όλα τ΄ άλλα τα έκανα μόνος μου». Και αυτά είναι αρκετά. Στην εφηβεία του φλερτάρισε με την Αριστερά και δεν ήθελε να μάθει αγγλικά, γιατί θεωρούσε ότι είναι η γλώσσα του καπιταλισμού. Ωριμάζοντας αποφάσισε να μάθει το καπιταλιστικό σύστημα «εκ των έσω» και σπούδασε γι΄ αυτό τον λόγο στην κοιτίδα του συστήματος, τη Νέα Υόρκη. Εργάστηκε για ένα διάστημα ως αναλυτής και το 1984 ίδρυσε τη Βerggruen Ηoldings, την εταιρεία χαρτοφυλακίου μέσω της οποίας ελέγχει τις επενδύσεις του. Η πρώτη του μεγάλη δουλειά ήταν η ίδρυση το 1988 της Αlpha Ιnvestment Μanagement, μιας εταιρείας διαχείρισης κερδοσκοπικών κεφαλαίων που πήγε πολύ καλά και το 2004 πουλήθηκε στη Safra Βank.
Στο μεταξύ η Βerggruen Ηoldings αβγάτιζε την περιουσία της χρόνο με τον χρόνο. «Αγοράζω εταιρείες που είναι αρκετά απλές για να τις καταλάβει και ένα παιδί και είναι χρήσιμες για την καθημερινή ζωή» λέει ο κ. Μπεργκρούεν. «Μετά είναι εύκολο να βρεις τους μάνατζερ για να έχεις απόδοση στο κεφάλαιό σου». Η συνήθης τακτική του είναι η δημιουργία χρηματοδοτικών εταιρειών (shell companies) μέσω των οποίων αγοράζει μερίδια ή και τον πλήρη έλεγχο άλλων εταιρειών. Η πρώτη του τέτοια επένδυση λεγόταν Freedom Αcquisitions, με την οποία επένδυσε ένα δισ. δολάρια στο κερδοσκοπικό κεφάλαιο GLC Ηoldings. Η δεύτερη, η Liberty Αcquisitions, επένδυσε στη βρετανική ασφαλιστική εταιρεία Ρearl και στην ισπανική Ρrisa.
Αυτόν τον καιρό έχει ετοιμάσει ένα τρίτο επενδυτικό σχήμα, με την επωνυμία Justice, μέσω του οποίου σκοπεύει να συγκεντρώσει περισσότερα από 800 εκατ. ευρώ στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Εχοντας συμπαραστάτη του τον Μάρτιν Φράνκλιν, συνεργάτη του από τα παλιά και έμπειρο γνώστη του παιχνιδιού, φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα νέο χαρτοφυλάκιο, με αξία ως και 5 δισ. δολάρια συμπεριλαμβανομένου και του χρέους των εταιρειών που θα αγοράσει. Λέγεται μάλιστα ότι στη νέα εταιρεία θα μετέχει σε ρόλο συμβούλου και ο Νουριέλ Ρουμπινί, ο περιβόητος «δρ Ολεθρος» λόγω των δυσοίωνων προβλέψεών του για την παγκόσμια οικονομία.
Μια ματιά στο site της Βerggruen Ηoldings αρκεί για να μας πείσει ότι η εταιρεία διαθέτει ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο, που ξεκινάει από αγροτικές εκτάσεις στην Αυστραλία, περνάει από ξενοδοχεία στην Ινδία και επενδύσεις στην υδροηλεκτρική ενέργεια στην Τουρκία και καταλήγει στα γερμανικά πολυκαταστήματα, που προαναφέραμε.
Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΝΟΜΑΣ
Πριν από δύο χρόνια ο Νίκολας Μπεργκρούεν προκάλεσε κατάπληξη στα ΜΜΕ και στον κύκλο του με την απόφασή του να πουλήσει τα σπίτια του στη Νέα Υόρκη και στη Φλόριδα και να παραχωρήσει τη συλλογή του από έργα τέχνης σε μουσεία μέχρι να δει τι θα τα κάνει.«Το να κατέχω πράγματα δεν με ενδιαφέρει», είχε δηλώσει τότε στη «Wall Street Journal».«Η ζωή σε ένα μεγαλοπρεπές περιβάλλον για να δείχνω σε μένα και στους άλλους ότι έχω πλούτο δεν με ενδιαφέρει καθόλου. Ο,τι έχω είναι προσωρινό,γιατί βρισκόμαστε εδώ για μια σύντομη χρονικά περίοδο.Αυτό που κάνουμε και δημιουργούμε,οι πράξεις μας,θα μείνουν για πάντα.Αυτό είναι πραγματικός πλούτος».
Από τότε ο κ.Μπεργκρούεν μένει μόνο σε ξενοδοχεία και δεν εξαρτάται από τίποτα.Αυτό σημαίνει ότι είναι ένας σύγχρονος νομάς, με όλα τα υπάρχοντά του σε μια βαλίτσα.«Ευτυχώς που είμαι άνδρας και δεν χρειάζομαι πολλά.
Εχω πολύ λίγα πράγματα στην κατοχή μου…λίγα χαρτιά,μερικά βιβλία,και λίγα πουκάμισα,σακάκια και πουλόβερ.Ολα χωρούν σε μια χαρτοσακούλα». Η μοναδική εξτραβαγκάντσα που επιτρέπει στον εαυτό του είναι το καθιερωμένο προ-οσκαρικό πάρτι που δίνει κάθε χρόνο τέτοια εποχή στο Chateau Μarmont του Χόλιγουντ με καλεσμένη όλη την αφρόκρεμα των πλούσιων και διάσημων της Καλιφόρνιας.
Ψάχνει λύσεις για την Καλιφόρνια, αλλά και για το παγκόσμιο σύστημα
Αυτό που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον σημερινό πρωταγωνιστή αυτής εδώ της σελίδας είναι η στράτευσή του σε σκοπούς που ξεφεύγουν από το σύνηθες πλαίσιο των δραστηριοτήτων ενός επιχειρηματία τέτοιου μεγέθους. Κατ΄ αρχάς έχει ιδρύσει ένα ινστιτούτο που φέρει το όνομά του (Νicholas Βerggruen Ιnstitute) και το προικοδότησε με 100 εκατ. δολάρια για να «κατεβάζει» νέες ιδέες και να προτείνει λύσεις κυρίως σε ζητήματα ορθής διακυβέρνησης.
Εκεί έχει εντάξει την τελευταία του «μανία» που είναι η σωτηρία της Καλιφόρνιας, της καταχρεωμένης αμερικανικής Πολιτείας με την όγδοη σε μέγεθος οικονομία στον κόσμο. Μέσω της «Τhink Long Committee for California» έχει συγκεντρώσει πολλά γνωστά ονόματα της πολιτικής και των επιχειρήσεων, που με τη βοήθεια 20 εκατ. δολαρίων του κ. Μπεργκρούεν καλούνται να προτείνουν λύσεις. Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο πρώην κυβερνήτης της Πολιτείας Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ (αριστερά), οι πρώην υπουργοί Εξωτερικών Τζορτζ Σουλτς και Κοντολίζα Ράις (δεξιά), ο Ερικ Σμιντ της Google και αρκετοί άλλοι ανάλογου βεληνεκούς.
«Αξίζει να σώσουμε την Καλιφόρνια» δήλωσε τις προάλλες στους «Financial Τimes», τονίζοντας ότι είναι ένα μέρος όπου είναι εφικτή η αλλαγή, αφού το Σύνταγμά της επιτρέπει στους πολιτικούς να εισάγουν μεταρρυθμίσεις μέσω δημοψηφισμάτων. Μιλώντας στην ίδια εφημερίδα εξέθεσε τα σχέδιά του για το μέλλον που περιλαμβάνουν αρκετή πολιτική και μπόλικη φιλανθρωπία, κατά τα πρότυπα του Τζορτζ Σόρος τον οποίο θαυμάζει. Δεν κρύβει επίσης ότι τον δελεάζει η ιδέα μιας εκδοτικής αυτοκρατορίας, στον αντίποδα αυτής του Ρούπερτ Μέρντοκ . Η αρχή έχει γίνει πάντως με τον όμιλο της «Εl Ρais».
Ο κ. Μπεργκρούεν έχει επίσης δημιουργήσει μια επιτροπή σοφών στο πλαίσιο του ιδρύματός του για να αντιμετωπίσει παγκόσμια προβλήματα και να προτείνει λύσεις. Στην επιτροπή που έχει την επωνυμία «21st Century Council» παίρνουν μέρος πολλοί διάσημοι «πρώην»: ο βρετανός πρώην επίτροπος και κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ Κρις Πάτεν, ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Φερνάντο Καρντόζο , οι πρώην πρωθυπουργοί της Ισπανίας Φελίπε Γκονζάλες και της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ . «Δεν μετανιώνω που είμαι επιχειρηματίας, αλλά μετανιώνω που δεν τα ξεκίνησα όλα αυτά νωρίτερα» αναφέρει.
