Φανταστείτε μια πόλη, ή έστω ένα τμήμα της, όπου ούτε αυτοκίνητα θα κυκλοφορούν ούτε οι άνθρωποι θα είναι καταδικασμένοι σε υποχρεωτική πεζοπορία. Το ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας (Σύνταγμα- Μοναστηράκι- Ομόνοια) είναι ο τόπος όπου θα μπορούσε να εφαρμοστεί μια τέτοια λύση. Η πρόταση όμως δεν έρχεται από κάποιον πολεοδόμο, συγκοινωνιολόγο ή πολιτικό, αλλά από έναν ντιζάινερ. Με τη διαφορά ότι ο συγκεκριμένος βρίσκεται επίσης σε διαρκή κίνηση. Πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, από τη στιγμή που ο Γιάννης Τσεκλένης έχει σχεδιάσει σχεδόν όλα τα μεταφορικά μέσα που κυκλοφορούν σήμερα: τα τρένα του ΟΣΕ και του προαστιακού, τα τρόλεϊ και τα λεωφορεία (συμβατά και φυσικού αερίου).
Ο ίδιος θεωρεί ότι έχει κάνει δύο καριέρες (μόδα και ντιζάιν) που το 2015 θα συμπληρώνουν από 25 χρόνια η καθεμιά. Ξεκίνησε ως ζωγράφος, μπήκε νωρίς στην οικογενειακή επιχείρηση υφασμάτων- ο πατέρας του διατηρούσε από το 1923 κατάστημα στην Ερμού-, έγινε διαφημιστής, ρίχτηκε στη μόδα με πάθος, όχι μόνον ως απλός σχεδιαστής αλλά και ως μάνατζερ για την προώθησή της στο εξωτερικό. Και αφού έζησε την κατάρρευση της βιομηχανίας ενδύματος στην Ελλάδα αλλά και μια προσωπική περιπέτεια υγείας- μια επιθετική μορφή καρκίνου, τον οποίο νίκησε κατά κράτος-, στράφηκε σε αυτό που ήξερε πάντα να κάνει καλά. Το σχέδιο. Σπίτια και ολόκληρα οικιστικά συγκροτήματα στη Σαντορίνη – ακόμη και τον δημοτικό φωτισμό της Οίας έχει επιμεληθεί-, στην Τήνο, στην Υδρα, στην Αθήνα, ξενοδοχεία, γκαλερί, μέσα μεταφοράς αλλά και επαγγελματικές στολές μεταξύ των οποίων εκείνες των αξιωματικών και οπλιτών του Ελληνικού Στρατού. Σούρουπο και ανεβαίνουμε, κυριολεκτικά, στο σκαρφαλωμένο στον λόφο καινούργιο σπίτι του Γιάννη Τσεκλένη στον Διόνυσο. Τα σκούρα και φωτεινά χρώματα που εναλλάσσονται, οι απλοί χώροι, τα λίγα παλιά έπιπλα δημιουργούν ατμόσφαιρα ζεστασιάς και υψηλής αισθητικής ενώ η μόδα, εδώ τουλάχιστον, είναι παρούσα μέσα από τις τεράστιες φωτογραφίες της συζύγου του Εφης Μελά η οποία υπήρξε σπουδαίο μοντέλο ως τις αρχές της δεκαετίας του 1970, με δημιουργίες δικές του.
« Με ενοχλεί η πόλη» λέει. « Η Αθήνα είναι η πιο άσχημη πόλη του κόσμου.Είναι χτισμένη ως η ωραιότε ρη αλλά εξελίχθηκε ως η πιο άσχημη. Γι΄ αυτό προσπαθώ να βρω ιδέες που θα κάνουν τη ζωή καλύτερη μέσα σε αυτήν».
– Πείτε μου,γιατί να εισακουστεί η δική σας πρόταση για το ιστορικό τρίγωνο τη στιγμή που έχουν γίνει μελέτες από τόσους ειδικούς;
«Γιατί είναι απλή, εξυπηρετική, φιλική στο περιβάλλον, λύνει δηλαδή τα προβλήματα της κυκλοφορίας, της λειτουργίας των καταστημάτων και της ανθρώπινης διαβίωσης. Πρόκειται ουσιαστικά για ανάπλαση και αναβάθμιση αυτής της περιοχής αφού θα υπάρχει απόλυτη πεζοδρόμηση και μόνο αυτοκίνητα πρώτης ανάγκης και τροφοδοσίας- σε ορισμένες ώρες- θα κυκλοφορούν».
– Θα κυκλοφορούν όμως τα βαγόνια…
«Αυτά δεν θα ρυπαίνουν το περιβάλλον, θα είναι υβριδικά. Η κίνησή τους θα γίνεται πάνω σε ράγες σταθερής τροχιάς με ταχύτητα μόνο 2,5 χιλιομέτρων την ώρα, ώστε να μπορεί να ανεβοκατεβαίνει εύκολα κανείς εν κινήσει, ενώ θα σταματούν μόνον εφόσον υπάρχει εμποδιζόμενο άτομο».
– Υπάρχουν σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου τέτοια μέσα μεταφοράς;
«Οχι, αλλά κάθε πόλη έχει τα δικά της προβλήματα».
– Μήπως όμως θέλετε να προσθέσετε ένα ακόμη μέσο στην Αθήνα, η οποία ήδη έχει γίνει πεδίο πειραμάτων για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού της;
«Το αντίθετο. Εγώ τα μέσα μεταφοράς τα αφήνω έξω από το τρίγωνο. Μέσα βάζω δέντρα. Περί το ένα εκατομμύριο δέντρα θα μπορούσαν να φυτευτούν σε αυτή την έκταση». – Ποιο είναι το κόστος της ιδέας; «Είναι αυτοχρηματοδοτούμενη από τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος αλλά ούτως ή άλλως πρόκειται για μια πολύ φθηνή λύση». – Το παρουσιάσατε αρμοδίως; «Είχα πάει στον Κακλαμάνη αλλά το έβαλε στο συρτάρι του. Τώρα το έχω στείλει στην κυρία Μπιρμπίλη. Απάντηση δεν έχω πάρει».
– Δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα στο ιστορικό τρίγωνο;
«Βέβαια υπάρχουν. Οπως ότι τα πεζοδρόμια είναι είτε κατειλημμένα από αυτοκίνητα είτε φραγμένα από τα κολονάκια του Αβραμόπουλου. Φταίνε και οι καταστηματάρχες που βγάζουν τα εμπορεύματά τους και αυτοί στο πεζοδρόμιο, τα τραπεζάκια από τις καφετέριες και εν τέλει δεν χωράει να περάσει άνθρωπος. Αποτέλεσμα; Είμαστε η πιο μη προσβάσιμη πόλη στην Ευρώπη».
– Σε τι οφείλονται τα λάθη που έχουν γίνει στην Αθήνα;
«Στο γεγονός ότι γεννήθηκε στο Κιουπ Κιόι ο Κωνσταντίνος Καρα μανλής. Ας λένε ό,τι θέλουν αυτοί που τον πιστεύουν, αλλά αυτός ο άνθρωπος κατέστρεψε την Αθήνα και την Ελλάδα ολόκληρη, γιατί με το πρότυπο της πρωτεύουσας κτίστηκαν και οι άλλες πόλεις. Φώναζε ο Δοξιάδης να πάνε όλη τη διοίκηση στους Θρακομακεδόνες αλλά κανείς δεν τον άκουσε, γιατί οι πολιτικοί ονειρεύονταν πως όταν θα γίνονταν υπουργοί θα ήταν πρώτο τραπέζι πίστα, πάνω στην πλατεία Συντάγματος, ει δυνατόν».
– Η αιτία δηλαδή ήταν η απληστία; «Η έλλειψη παιδείας. Είχα έναν αρχικτίστη στη Σαντορίνη που είχε δουλέψει με τον Μαρινάτο, έναν φοβερό μερακλή, ειδικό για τα ωραία τελειώματα στις κατασκευές, ο οποίος, όταν έφτιαξε το δικό του σπίτι, έβαλε μωσαϊκά. “Γιατί;” τον ρώτησα. “Μα, να μη ζήσουμε κι εμείς σαν άνθρωποι;” ήταν η απάντησή του. Αυτό είχε δει στην Αθήνα και αυτό ήθελε να κάνει στο σπίτι του, και ας έχουν εφευρεθεί στη Σαντορίνη τα περίφημα πατητά χώματα και τα πατητά χρωματιστά κονιάματα… Εγώ στη Σαντορίνη έχω επενδύσει πολλά χρόνια της ζωής μου αλλά πλέον ένα κομμάτι της είναι απερίγραπτο. Οταν γυρίζω στο σπίτι λέω της Εφης ότι αισθάνομαι σαν να επέστρεψα μόλις από τα Ανω Λιόσια. Τέτοιο κιτς έχει γίνει».
– Και η μόδα πού βρίσκεται σήμερα στη ζωή σας;
«Στο μουσείο. Εχω δώσει στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα περί τα 500 μοντέλα, πλην ελαχίστων που ανήκουν στην προσωπική συλλογή της Εφης».
ΤΟ ΝΤΕΚΟΛΤΕ ΤΗΣ ΜΕΝΕΓΑΚΗ, ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΗΣ ΚΟΡΟΜΗΛΑ
Μία σειρά από καδραρισμένες φωτογραφίες πίσω από το γραφείο του Γιάννη Τσεκλένη μιλούν για την καριέρα του εντός και εκτός Ελλάδος ενώ πάνω στο τραπέζι βρίσκεται καταγεγραμμένη σε ένα βαρύ λεύκωμα η ιστορία της μόδας μέσα από τα αποκόμματα μεγάλων εφημερίδων και περιοδικών. Παρ΄ όλα αυτά, όπως λέει,«ο χώρος αυτός είναι η μεγάλη αποτυχία της ζωής μου. Οταν έγινα γνωστός παγκοσμίως, προσπάθησα πάρα πολύ να προωθήσω την ελληνική βιομηχανία μόδας, αλλά ήταν αδύνατον. Γιατί στην Ελλάδα δεν κατάλαβαν ποτέ ότι όλοι,σχεδιαστές και βιομήχανοι,βρίσκονταν στην ίδια βάρκα και έπρεπε μαζί να παλέψουν.Γι΄ αυτό ένα προσφιλές θέμα μου σήμερα είναι η ανέραστη σχέση του ελληνικού ντιζάιν με τη βιομηχανική παραγωγή».
– Ηταν αποτυχία η δουλειά σας στην Πειραϊκή Πατραϊκή;
«Πήγα στην Πειραϊκή Πατραϊκή με παραγγελία του Ανδρέα Παπανδρέου,για να κάνω το μάρκετινγκ. Η αποτυχία μου λοιπόν είναι ότι αυτό δεν το ενστερνίστηκε κανείς. Παρ΄ ότι βρισκόμουν σε σφαίρα επιρροής,δεν κατόρθωσα να περάσω τη στρατηγική που θα μας έβγαζε από την κρίση.Την εποχή (1988) που έγινα πρόεδρος της εταιρείας για δύο χρόνια,η Ελλάδα ήταν η δωδέκατη εξαγωγική χώρα του κόσμου στα έτοιμα ενδύματα.Μόνο που αυτή ήταν μια παθητική θέση, όπως συμβαίνει σήμερα με το Πακιστάν και την Τουρκία.Γιατί όλο το ντιζάιν και το μάρκετινγκ γινόταν στο εξωτερικό,εμείς κάναμε μόνον το φασόν.Το γεγονός ότι η Εscada ραβόταν σε εργοστάσιο της Δράμας δεν λέει τίποτε.Κάποια στιγμή,όταν δεν τη συνέφερε πια,άρχισε να συνεργάζεται με άλλες χώρες. Και εμείς στο μεταξύ δεν είχαμε προλάβει να δημιουργήσουμε δικές μας παραγωγές και εξαγωγές με επώνυμα προϊόντα».
– Υπάρχει σήμερα ελληνική μόδα; «Υπάρχει στα χέρια ελάχιστων σχεδιαστών,που είναι μετρημένοι στα δάχτυλα.Η Λουκία,το αειθαλές ταλέντο που δεν το εκμεταλλεύτηκε κανείς και τώρα πια είναι πολύ αργά, οι Deux Ηommes,ο Ελευθεριάδης, ο Φρέντζος,και να μην ξεχάσω και τη Σοφία Κοκοσαλάκη και τη Μαίρη Κατράτζου που κάνουν καριέρα στο εξωτερικό.Ολοι οι άλλοι είναι ένα τίποτε,αναπτύχθηκαν στα πόδια της Κορομηλά και μεγάλωσαν στο ντεκολτέ της Μενεγάκη».
