Συγκλονιστικές είναι οι εξελίξεις στην εγχώρια αγορά καυσίμων όπου δύο αντίπαλα «στρατόπεδα» ετοιμάζονται πυρετωδώς για τη μεγάλη αναμέτρηση: από τη μια πλευρά οι ελληνικών συμφερόντων παραγωγικές και εμπορικές επιχειρήσεις και από την άλλη οι θυγατρικές πολυεθνικών οίκων συγκεντρώνουν «οπλισμό» για την επόμενη σύγκρουση που ως στόχο θα έχει τη αναδιανομή μιας «πίτας» αξίας 1,7 τρισ. δραχμών. Οι μεν ελληνικές επιχειρήσεις ετοιμάζονται να εισέλθουν στο Χρηματιστήριο Αθηνών με στόχο να αντλήσουν τα αναγκαία κεφάλαια για την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Οι δε πολυεθνικές συνεχίζουν την κούρσα των εξαγορών και συγχωνεύσεων με στόχο την ενδυνάμωση.
Οι κινήσεις που έγιναν ή πρόκειται να καταγραφούν τις προσεχείς ημέρες στην επιχειρηματική σκακιέρα του «μαύρου χρυσού» είναι οι παρακάτω:
Πρώτον, οι δύο ιδιωτικές διυλιστικές βιομηχανίες της χώρας Motor Oil και Petrola ετοιμάζονται να εισέλθουν στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Δεύτερον, τρεις εμπορικές επιχειρήσεις η Elinoil, η Revoil και η Kmoil επιχειρούν επίσης να περάσουν την πύλη της Σοφοκλέους.
Τρίτον, η βρετανική ΒΡ εξαγόρασε τη συντριπτική πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας λιπαντικών Castrol ενώ την περασμένη εβδομάδα κατατέθηκε πρόταση εξαγοράς και του υπολοίπου των μετοχών. Η ΒΡ είναι έτοιμη να εξαγοράσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο αγοράς καυσίμων το ποσοστό που ήλεγχε η Mobil. Αντιστοίχως στην Ελλάδα αναλαμβάνει και την εμπορία των λιπαντικών Mobil.
Τέταρτον, η Shell είναι έτοιμη να υπογράψει συμφωνία ανταλλαγής δικτύων με την Texaco: θα αποκτήσει τον έλεγχο του δικτύου της Texaco στην Ελλάδα ενώ η τελευταία θα λάβει ως αντάλλαγμα μέρος δικτύου στη Βρετανία.
«Το Βήμα» φωτογραφίζει σήμερα το ένα από τα δύο «στρατόπεδα», αυτό των πολυεθνικών επιχειρήσεων πετρελαίου. Δίκτυο 1.665 πρατηρίων
Στην πρώτη τριάδα του παγκοσμίου panel στον τομέα των πετρελαιοειδών βρίσκεται η ΒΡ plc. Η British Petroleum Company pls ιδρύθηκε το 1901 από τον Βρετανό William Knox D’ Arcy, όταν εξασφάλισε άδεια εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου από τον Σάχη της Περσίας. Το 1907 η ΒΡ ξεκινάει συνεργασία με την Burmah Oil Company. Δύο χρόνια αργότερα «χτυπούν» την πρώτη φλέβα πετρελαίου και ξεκινά η ραγδαία ανάπτυξη της βρετανο-περσικής εταιρείας. Λίγο πριν από την έναρξη της νέας χιλιετίας, η ΒΡ προχώρησε σε συγχώνευση με την Amoco (1998) κερδίζοντας με αυτόν τον τρόπο μια θέση ανάμεσα στις τρεις ηγέτιδες δυνάμεις στους τομείς των καυσίμων και των πετρελαιοχημικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο. Ως ΒΡ Amoco πλέον, ο πολυεθνικός κολοσσός δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 100 χώρες.
ΒΡ Hellas ΑΕ. Το όνομα του πολυεθνικού ομίλου ΒΡ Amoco στην Ελλάδα εκπροσωπεί η θυγατρική του, ΒΡ Hellas ΑΕ, η οποία δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά από το 1951. Η πενηντάχρονη πορεία της εταιρείας στη χώρα σηματοδοτήθηκε από σημαντικότατα επενδυτικά προγράμματα, που απώτερο στόχο είχαν την ανάπτυξή της και την ανάδειξή της σε κυρίαρχη δύναμη στον χώρο των πετρελαιοειδών.
Στόχος ο οποίος επετεύχθη πλήρως, καθώς το 2000 βρίσκει τη ΒΡ Hellas ανάμεσα στους μεγαλύτερους προμηθευτές καυσίμων, λιπαντικών και πετροχημικών προϊόντων ενώ παράλληλα πρωτοστατεί στην προώθηση του υγραερίου. Διαθέτει συνολικά 15 εγκαταστάσεις καυσίμων και εμπορεύεται προϊόντα πετρελαίου σε ολόκληρη την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Απασχολεί άμεσα 400 άτομα αλλά έμμεσα οι θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από τις δραστηριότητες της εταιρείας είναι εικοσαπλάσιες, αν λάβει κανείς υπόψη τους εργαζομένους σε πρατήρια και συνεργαζόμενους εργολάβους.
Το δίκτυο, το οποίο διαθέτει σε συνεργασία με τους αντιπροσώπους της σήμερα η ΒΡ Hellas, αριθμεί 1.665 πρατήρια σε όλη τη χώρα. Παράλληλα, προμηθεύει καύσιμα σε ελληνικές και διεθνείς αεροπορικές και ναυτιλιακές εταιρείες καλύπτοντας 18 αερολιμένες και αρκετά λιμάνια στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Ελλάδας.
D. J. Pearl, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος. Την ευθύνη για τη δραστηριότητα της ΒΡ Hellas ΑΕ, που εκπροσωπεί τον πολυεθνικό κολοσσό της ΒΡ Amoco στη χώρα μας, έχει ο κ. Pearl ο οποίος παντρεμένος και πατέρας τεσσάρων παιδιών σήμερα αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στη Βρετανία, απ’ όπου έλαβε πτυχίο χημικού και συνέχισε τις σπουδές του στα οικονομικά.
Ευρύ φάσμα πετρελαιοειδών
Το όνομα της Shell εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του προηγούμενου αιώνα. Η Shell υπήρξε η υλοποίηση της προσπάθειας ενός Αγγλου, του Marcus Junior, να αξιοποιήσει το πρόσφορο κλίμα για εισαγωγή κηροζίνης στις χώρες της Απω Ανατολής. Χρονιά-σταθμός ήταν το 1907, όταν η Shell Transport and Trading Company σύναψε συνεργασία με την ολλανδική Royal Dutch Petroleum Company. Η συνεργασία αυτή έδωσε νέα ώθηση και στις δύο εταιρείες, καθώς σε σύντομο χρονικό διάστημα η Royal Dutch/Shell Group κατέλαβε σημαντικό μερίδιο στην παγκόσμια αγορά των πετρελαιοειδών. Σήμερα ο αγγλοολλανδικός όμιλος περιλαμβάνει 1.700 εταιρείες ανά τον κόσμο, με αναλογία 60% για τη Royal Dutch και 40% για τη Shell.
Shell Hellas ΑΕ. Η Shell Hellas, που αποτελεί μέλος του ομίλου εταιρειών Royal Dutch/Shell, ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1926. Η δραστηριότητά της καλύπτει τη διανομή και εμπορία ενός ευρέως φάσματος πετρελαιοειδών (βενζινών, πετρελαίου, μαζούτ, λιπαντικών και υγραερίου) και χημικών προϊόντων. Η ελληνική Shell, που διαγράφει ανοδική πορεία από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της, κατάφερε να διατηρήσει τη θέση της ανάμεσα στις ηγέτιδες δυνάμεις στην εγχώρια αγορά ακόμη και μετά από την απελευθέρωση της εμπορίας πετρελαίου το 1992. Αυτή τη στιγμή η Shell διαθέτει ένα οργανωμένο δίκτυο που αριθμεί περί τα 800 πρατήρια σε όλη τη χώρα και εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διανομής. Στην επιτυχημένη πορεία της Shell στη χώρα μας συνέβαλε και η Shell Gas ΑΕΒΕΥ, που ασχολείται με την εμπορία, την εμφιάλωση και τη διανομή υγραερίου. Η Shell Gas εμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1986, όταν η Shell Group εξαγόρασε την ελληνική Minogas, που ιδρύθηκε το 1967.
Αλέξανδρος Λάσκαρης, πρόεδρος. Στην κορυφή της ιεραρχίας των εταιρειών Shell στην Ελλάδα βρίσκεται ο κ. Αλέξης Λάσκαρης. Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη το 1947, σπούδασε στο Imperial College από όπου έλαβε master χημικού μηχανικού. Ξεκίνησε την καριέρα του στη Shell Hellas το 1977, όπου δραστηριοποιήθηκε αρχικά στη διεύθυνση εφοδιασμού και μεταφορών της Shell Chemicals, καθώς επίσης και σε διάφορες διευθυντικές θέσεις στους τομείς πωλήσεων λιπαντικών και στον τομέα διεθνών πωλήσεων (ναυτιλίας και αεροπορίας).
Ετήσια έσοδα 32 δισ. δολάρια
Η Texaco Inc. ιδρύθηκε το 1902 στο Beaumont του Τέξας από τους Joe «Buckskin» Cullian και τον Arnold Schlaet από τη Νέα Υόρκη. Η «χρυσή πορεία» της ξεκίνησε λίγο αργότερα, όταν χτύπησαν την πρώτη φλέβα «μαύρου χρυσού» στη Sour Lake, κοντά στο Beaumont. Την επέκταση και δραστηριοποίησή της στη διεθνή αγορά άρχισε στις αρχές της δεκαετίας του ’30.
Σήμερα η Texaco έχει ετήσια έσοδα της τάξεως των 32 δισ. δολαρίων, ενώ απασχολεί περίπου 24.600 υπαλλήλους σε 150 χώρες. Στο ψηλότερο σκαλί της ιεραρχίας των «υπευθύνων», για την επιτυχία της, στελεχών βρίσκεται ο 57χρονος κ. Peter Ι. Bijur.
Texaco Hellas. Το Αστέρι, διακριτικό σήμα της Texaco, φώτισε για πρώτη φορά την ελληνική αγορά πριν από 30 χρόνια. Στο διάστημα αυτό η εταιρεία διεύρυνε το δίκτυο των πρατηρίων της, που αριθμεί πλέον τα 400, και παράλληλα δραστηριοποιήθηκε και σε άλλους τομείς εμπορίας, όπως η βιομηχανία, η ναυτιλία, η αεροπορία, οι τεχνικές εταιρείες και το υγραέριο.
Χρονιά-σταθμός για την Texaco το 1995, όταν άρχισε να διαθέτει και στην ελληνική αγορά τη νέα βενζίνη CleanSystem3. Σήμερα η Texaco Ελλάς, που απασχολεί 160 περίπου εργαζομένους, πραγματοποιεί πωλήσεις της τάξεως των 100 δισ. δρχ. και κέρδη της τάξεως των 2 δισ. δρχ., διατηρεί γραφεία στην Αθήνα, στον Πειραιά, στη Θεσσαλονίκη, στο Ρίο Πατρών και στην Κρήτη, καθώς και σύγχρονες εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης προϊόντων στον Ασπρόπυργο Αττικής και στο Ακταίο Αχαΐας. Η δραστηριότητά της εκτείνεται και εκτός των ελληνικών συνόρων με εξαγωγές προς την Τουρκία, τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης και τις Βαλκανικές χώρες, ενώ έχει αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα στον τομέα μάρκετινγκ λιπαντικών στην Κύπρο.
Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Texaco Greek Petroleum Co SA είναι από το 1988 ο κ. Αργύρης Σκόνδρας. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1965 από την Caltex ΑΕ, όπου παρέμεινε τρία χρόνια. Επόμενος σταθμός της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του η Texaco (1968), στην οποία, πριν αναλάβει τα σημερινά του καθήκοντα, διατέλεσε σε σημαντικές θέσεις, όπως αυτές του μηχανικού πωλήσεων, του διευθυντή πωλήσεων και του γενικού διευθυντή.
Είναι απόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών, διπλωματούχος χημικός μηχανικός του Μετσοβίου Πολυτεχνείου και έχει παρακολουθήσει τον διετή κύκλο οικονομικών για μηχανικούς της ΑΣΟΕΕ. Την πολυετή πείρα του σε θέματα εμπορίας πετρελαιοειδών έχει συμπληρώσει με την παρακολούθηση ειδικών σεμιναρίων μάρκετινγκ, οικονομικών και διοίκησης προσωπικού.
Πέρα από τις επαγγελματικές δραστηριότητές του, ο κ. Σκόνδρας είναι αντιπρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και της Ενωσης Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων.
Κυρίαρχοι στα λιπαντικά
Η Castrol International, η οποία ανήκει στον πολυεθνικό κολοσσό της Burmah Castrol Plc, ιδρύθηκε στη Βρετανία το 1899 από τον Sir Charles C. Wakefield και πολύ σύντομα κατέκτησε μια θέση ανάμεσα στις ηγέτιδες δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς λιπαντικών προϊόντων.
Η μητέρα-εταιρεία της Castrol Int, Burmah Castrol Plc, ιδρύθηκε στη Βρετανία το 1886 και αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους της παγκόσμιας αγοράς στους τομείς των λιπαντικών και των χημικών προϊόντων. Διαθέτει 182 θυγατρικές εταιρείες ανά τον κόσμο, όπου απασχολούνται 22.000 εργαζόμενοι, και πραγματοποιεί πωλήσεις που ξεπερνούν τα 3 δισ. στερλίνες.
Castrol Hellas ΑΕ. Η Castrol International έκανε την παρουσία της στην ελληνική αγορά το 1989 μέσω της θυγατρικής της Castrol Ελλάς ΑΕ, η οποία είναι μία από τις 73 θυγατρικές που διατηρεί η πολυεθνική εταιρεία στον κόσμο. Από την ίδρυσή της ως σήμερα η ελληνική Castrol βρίσκεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους προμηθευτές λιπαντικών προϊόντων, προωθώντας στην εγχώρια αγορά προϊόντα υψηλής ποιότητας και αξιοπιστίας.
Δημοσθένης Σαπουνάς, αντιπρόεδρος και διευθυντής καταναλωτικών λιπαντικών. Ο κ. Σαπουνάς από τον Απρίλιο του 1990 ανήκει στο ανθρώπινο δυναμικό της Gastrol Hellas ΑΕ και είναι ένας από τους ανθρώπους που χαράσσουν τη στρατηγική της εταιρείας. Συγκεκριμένα, διατελεί γενικός διευθυντής με περιοχή ευθύνης την Ελλάδα και την Κύπρο και διευθυντής λιπαντικών μοτοσικλετών και μικρών κινητήρων με περιοχή ευθύνης τη Νότια Ευρώπη.
Ηγετική θέση στην αγορά ενέργειας
Εχοντας πίσω της ιστορία ενός αιώνα, η Mobil είναι ηγετική δύναμη στην «αγορά της ενέργειας», δηλαδή του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των πετροχημικών προϊόντων. Εχει παρουσία σε 140 χώρες, προσφέροντας εργασία σε 41.500 ανθρώπους.
Το φάσμα των δραστηριοτήτων της Mobil απλώνεται σε όλον τον κόσμο. Παράγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε 20 χώρες, ενώ διεξάγει έρευνες σε 34. Το 1996 ήταν για τον όμιλο χρονιά-σταθμός, καθώς ανακοινώθηκε η απόφαση των δύο ηγετικών δυνάμεων στον χώρο της ενέργειας, της Mobil και της ΒΡ, να ενώσουν τις δυνάμεις τους στην Ευρώπη. Η αποφασιστική κίνηση όμως, που αν εγκριθεί αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα στην αγορά πετρελαίου, είναι η συγχώνευση της Mobil με την Exxon.
Mobil Hellas. Ο όμιλος εταιρειών Mobil στην Ελλάδα αποτελείται από τη Mobil Hellas ΑΕ και τη Mobil Oil Hellas ΑΕ. Η Mobil Hellas ΑΕ, εταιρεία λιπαντικών, ξεκίνησε τη λειτουργία της την 1.1.1998 και δραστηριοποιείται στην παραγωγή και εμπορία λιπαντικών Mobil, ΒΡ, Duckhmans στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Η δεύτερη εταιρεία του ομίλου δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 1914 και από 1.1.1998 χειρίζεται τις πωλήσεις στους τομείς ναυτιλιακών και αεροπορικών καυσίμων, καθώς και στους τομείς δραστηριότητας της Mobil που δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής συνεργασίας ΒΡ και Mobil.
Αντώνιος Λαμπρόπουλος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος. Με πείρα 30 ετών στον χώρο των πετρελαιοειδών, ο κ. Αντώνης Λαμπρόπουλος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου των εταιρειών Mobil στην Ελλάδα, κρατά το τιμόνι της ελληνικής θυγατρικής.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Είναι διπλωματούχος χημικός μηχανικός του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και κάτοχος επαγγελματικού πτυχίου χειριστού αεροσκαφών από το Oxford Air Training College. Την επαγγελματική καριέρα του στον χώρο των πετρελαιοειδών ξεκίνησε το 1970 στην εταιρεία Shell στον τομέα των λιπαντικών. Στη συνέχεια διετέλεσε διευθυντικό στέλεχος των εταιρειών ESSO, ΕΚΟ & ΒΡ σε διάφορες θέσεις. Την 1η Ιανουαρίου 1998, με την έναρξη της συνεργασίας ΒΡ – Mobil, ανέλαβε τη σημερινή του θέση, ενώ από την 1η Φεβρουαρίου 1999 διατελεί εκ παραλλήλου πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Mobil Oil Hellas ΑΕ.
