Τι ψάχνει ο θείος Οσκαρ;

Στο Λος Αντζελες τα ‘χουν χαμένα. Πώς γίνεται οι μεν ταινίες να σκίζουν, ο δε θείος (Οσκαρ) να ψάχνει ψύλλους στ’ άχυρα; Το ψάξιμο έχει κουρελιάσει το ηθικό των επαγγελματιών. Δικαιολογημένα. Από την πρώτη στιγμή που πάτησαν το πόδι τους στην επαγγελματική πιάτσα ένα πράγμα έμαθαν: η καλή ταινία κάνει καλό και στα ταμεία. Με αυτή τη λογική το «Περλ Χάρμπορ» είναι αριστούργημα, το «Χάνιμπαλ» στα όρια του αριστουργήματος και το «American pie» είναι ο ανθός των σύγχρονων νεανικών ανησυχιών. Και το «Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι»; Α, αυτό μπορεί να μην έκανε όσα έπρεπε να κάνει, αλλά είναι περίπου ισοδύναμο μιας «Καζαμπλάνκα». Υπάρχει εξήγηση; Υπάρχει. Την έχει πει ο Φράνσις Φορντ Κόπολα: «Σήμερα το Χόλιγουντ κάνει ταινίες για το τριήμερο». Από Παρασκευή ως Κυριακή το οποιοδήποτε product πρέπει να έχει αποσβέσει το μισό κόστος.

Υπάρχει και δεύτερη εξήγηση. Την έχει πει ο Νίκος Παναγιωτόπουλος στην τελευταία του ταινία «Beautiful people». Ως εξής: Κάποτε ­ λέει ­ ο οποιοσδήποτε μεγαλοπαραγωγός του Χόλιγουντ ζητούσε πρωτοτυπία. Σήμερα όλοι αντιγράφουν όλους. Υπάρχει και τρίτη εξήγηση. Μου την είπε ο Ζυλ Ντασσέν στο τελευταίο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης: «Σήμερα η σκηνοθεσία μιας ταινίας γίνεται από τα special effects». Υπάρχει και τέταρτη εξήγηση: οι πολυκινηματογράφοι, τα multiplex. Μπαίνεις, μασουλάς, βγαίνεις, κυκλοφορείς, ξαναμπαίνεις, ξαναμασουλάς, ξαναβγαίνεις. Τι είδες; Τώρα θα σε γελάσω. «Εκδίκηση της ξανθιάς» ή «Σκέτο ζώον» είδα; Τίποτε από τα δύο. «Μην πεις λέξη» είδα. Ωραία, και ο Μάικλ Ντάγκλας πώς σου φάνηκε; Μα έπαιζε ο Ντάγκλας; Φυσικά. Είναι ο ψυχίατρος που σώζει την κοπέλα. Ελα! Κι εγώ νόμιζα ότι έπαιζε στο «Traffic»! Υπάρχει και μια πέμπτη και τελευταία εξήγηση. Τη βλέπουμε στην τηλεόραση. Δηλαδή σε τι διαφέρει το οποιοδήποτε αμερικανικό σίριαλ για νέους από το «American pie»; Επί της ουσίας σε τίποτε. Απλούστατα το σίριαλ προβάλλεται στη μικρή, ενώ η «πίτα» προβάλλεται στη μεγάλη οθόνη. Στην αρχή. Στη συνέχεια όμως θα ολοκληρώσει τον κύκλο της και θα κλείσει ως τηλεόραση και ως τηλεταινία. Πράγμα που σημαίνει ότι σήμερα κάθε product που παράγεται στο Χόλιγουντ βλέπει… μπροστά. Στην τηλεόραση. Αφού απευθυνόμαστε σε τηλεξαρτημένους θεατές, τηλεταινίες θα κάνουμε.

Η γέφυρα γκρεμίστηκε. Εκείνη ντε που μαγικώς, υπογείως και ευφυώς συνέδεε το ταμείο με την ποιότητα και την τέχνη με την εμπορικότητα. Ας πούμε, ο Μπίλι Γουάιλντερ και το «Μερικοί το προτιμούν καυτό». Πάω πίσω, πολύ πίσω; Ωραία, έρχομαι πιο κοντά. Ας πούμε, «Οι τρεις μέρες του Κόνδορα» του Σίντνεϊ Πόλακ. Ακόμη πιο μπροστά; «Ο τελευταίος των Μοϊκανών» του Μάικλ Μαν. Αν συγκρίνεις τον «Μονομάχο», τον περσινό τροπαιοφόρο του θείου Οσκαρ, με τους Μοϊκανούς του Μαν, είναι σαν να βάζεις δίπλα δίπλα τον Ράσελ Κρόου με τον Μάρλον Μπράντο.

Ολα αυτά καταλήγουν στην εξής ιεραρχία: Ονόματα σταρ που αντί να παίζουν περιφέρουν το σαρκίο τους (ας πούμε, τι είναι η Αντζελίνα Τζολί, ηθοποιός ή χειλάρες;). Σεναριογράφοι που παίζουν ρόλο μαγείρων και ανακατεύουν τη σούπα. Τεχνικοί που πληκτρολογούν προγράμματα. Διαλογίστες που γράφουν ατάκες και ανέκδοτα (ας πούμε, «το χαμόγελό σου είναι το δεύτερο καλύτερο που κάνουν τα χείλη σου»). Και τέλος σκηνοθέτες που παριστάνουν τους τροχονόμους (εδώ μπαίνει η Τζούλια, εκεί ο Κιούζακ και από το βάθος του κήπου ορμάει ο Ρίτσαρντ). Τα υπόλοιπα τα φροντίζουν οι ειδήσεις των εννέα, τα περιοδικά του μήνα και οι εφημερίδες της επόμενης ημέρας.

Τα παιδιά και τα ανίψια

Είναι ποτέ δυνατόν κοτζάμ Οσκαρ να απονέμει βραβεία σε χειλάρες, σε τροχονόμους, σε μαγείρους και σε ανέκδοτα; Υπό προϋποθέσεις, ναι! Σάμπως ο «Μονομάχος» τι ήταν; Τι να κάνουν λοιπόν οι 5.000 βαθμολογητές του Οσκαρ; Προσαρμόζονται στην πραγματικότητα. Προσαρμόζονται και.. καινοτομούν. Εδώ και μία δεκαετία αυτό κάνουν. Η καινοτομία λέγεται Ευρώπη και ενίοτε Ασία. Να ‘ταν μόνο ο Ρομπέρτο Μπενίνι που σάρωσε με το «La vita e bella»… Να, μόλις πριν από ένα χρόνο ο ασιατικός «Τίγρης και δράκος» απείλησε την αυτοκρατορία της Dreamworks του Στίβεν Σπίλμπεργκ και του «Μονομάχου».

Είναι απλό. Ο θείος λέει: «Αφού δεν τα καταφέρνουν τα παιδιά μου, ας ψάξω στ’ ανίψια μου». Ως εκ τούτου δεν αποκλείεται η μαντμουαζέλ «Αμελί» και ο μεσιέ Ζαν Πιερ Ζενέ να βρεθούν στις πρώτες πεντάδες των υποψηφίων που θα ανακοινωθούν στα μέσα του ερχόμενου Φεβρουαρίου. Δίκαιο, πολύ δίκαιο. Εδώ που τα λέμε η σκηνοθετική δύναμη του Γάλλου είναι επιπέδου Κάσιους Κλέι. Με ένα ντιρέκτ πετάει όλους τους αγγλοσάξονες αντιπάλους στο κανναβάτσο. Στη θέση του Οσκαρ (και ως τα σημερινά αποτελέσματα) θα έδινα όλα τα τρόπαια στην «Αμελί» και στη συνέχεια θα κατέβαζα τα ρολά της τελετής. Ξέρετε γιατί; Οχι επειδή είναι μεγάλη ταινία. Μπα, αέρας είναι. Σαμπάνια, αφρός, τίποτε. Ακριβώς αυτό. Ο Γάλλος παραδίδει μαθήματα ενός καλύτερου Χόλιγουντ. Αέρα θέλετε; Ορίστε, ακόμη και από τον αέρα μπορείς να βγάλεις μαγεία.

Η δεύτερη καινοτομία του… θείου είναι χρονική. Τι να κάνει ο άνθρωπος, περιμένει τις ταινίες της τελευταίας ώρας.

Γουόλτ, προχώρα…

Αφού τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα δείχνουν ότι το καλοκαίρι και το φθινόπωρο είναι για ταινίες «havale», τουλάχιστον να περιμένουμε εκείνες των Χριστουγέννων και του χειμώνα. Ως εκ τούτου υποψήφιοι στα χαρτιά θεωρούνται ο Μάικλ Μαν με το «Αλι» και ο Γουίλ Σμιθ σε ρόλο Μοχάμετ Αλι. Με δύο ενστάσεις: πρώτον, ο Μοχάμετ Αλι αλλαξοπίστησε στον Αλλάχ και, δεύτερον, ο Σμιθ είναι μαύρος. Ε και; Ιδού το άλλοθι. Βραβεύοντας Αλλάχ και μπαρμπα-Θωμά δείχνουμε ότι είμαστε ανεκτικοί και πολυσυλλεκτικοί. Για να δούμε…

Ετερος υποψήφιος ο ισπανός πιτσιρικάς Αλεχάντρο Αμεναμπάρ. Οχι ο ίδιος (ο οποίος παρεμπιπτόντως έχει σκηνοθετήσει και το θρίλερ «Οι άλλοι» που προβάλλεται αυτό το επταήμερο στην Αθήνα) αλλά η παλιά του ταινία «Ανοιξε τα μάτια σου». Την αγόρασε ο Τομ Κρουζ, έδωσε στον Ισπανό την Κίντμαν και μερικά φραγκοδίφραγκα για να γυρίσει τους… άλλους στην Ισπανία, και στη συνέχεια παρέδωσε το σενάριο στον Κάμερον Κρόου για να γυρίσει το ριμέικ με τον τίτλο «Vanilla sky», με συμπρωταγωνίστρια την Πενέλοπε Κρουθ. Η οποία Πενέλοπε έπαιζε ως πρωταγωνίστρια στην πρώτη, αυθεντική ισπανική βερσιόν τού «Ανοιξε τα μάτια σου». Τοιουτοτρόπως με ένα σμπάρο βόλεψε δύο τρυγόνια. Και την πρώην και τη νυν. Από γενναιοδωρία σκίζει ο Τομ!

Υποψήφιοι (στα χαρτιά) είναι ακόμη: Ο… συνταξιούχος Ρον Χάουαρντ με τον «Υπέροχο άνθρωπο» και τον Ράσελ Κρόου. Ο Πίτερ Τζάκσον με τον «Αρχοντα των δαχτυλιδιών». Ο Κρις Κολόμπους ­ ο τροχονόμος τού «Μόνος στο σπίτι» ­ με τα ιπτάμενα σκουπόξυλα που φέρουν την ονομασία «Χάρι Πότερ». Και ­ εδώ είναι το καλύτερο ­ ο «Shrek». Εδώ που τα λέμε τα Μίκι Μάους είναι ανώτερα από τα 9/10 των φετινών products. Ψέματα; Αφού όλα και όλοι ­ ηθοποιοί, ταινίες ­ έγιναν χαρτί, γιατί να μην κερδίσει το αληθινό χαρτί; Ο κατεψυγμένος Γουόλτ Ντίσνεϊ τώρα δικαιώνεται. Γουόλτ, προχώρα, σε θέλει όλη η χώρα!