Η γέννηση και η δράση του «ένοπλου κόμματος»

Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και η δήμαρχος Αθηναίων κυρία Ντόρα Μπακογιάννη διαφώνησαν μιλώντας για το βιβλίο των Αλέξη Παπαχελά και Τάσου Τέλλογλου Φάκελος 17Ν (εκδόσεις Εστία, σελ. 314) την Παρασκευή στο Βυζαντινό Μουσείο ως προς το βάθος της εξάρθρωσης της «ΕΟ 17 Νοέμβρη». Η κυρία Μπακογιάννη παρατήρησε – μία ώρα πριν από τους εναντίον της πυροβολισμούς – ότι το βιβλίο αποτελεί μόνο «τον πρώτο τόμο» της ιστορίας του τρομοκρατικού φαινομένου στην Ελλάδα καθώς απαντώνται σε αυτό αποκλειστικά τα ερωτήματα που έγινε δυνατό να τεθούν. Η κυρία Μπακογιάννη διευκρίνισε ότι δεν πιστεύει πως ο Γιωτόπουλος και μόνον αυτός αποφάσισε τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη. Παρ’ όλα αυτά κάλεσε τους νέους ιδιαίτερα ανθρώπους να διαβάσουν το βιβλίο προκειμένου να «συμμετάσχουν στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας». Πάντως, παρά το γεγονός ότι η κυρία Μπακογιάννη έκανε την αυτοκριτική της για πλευρές της αντιτρομοκρατικής πολιτικής των κυβερνήσεων Μητσοτάκη (απαγόρευση δημοσίευσης των προκηρύξεων), υποστήριξε ότι «κρύβονται και άλλα πίσω από αυτό που φαίνεται».

Στο έκτο κεφάλαιο του βιβλίου Φάκελος 17Ν οι Αλέξης Παπαχελάς και Τάσος Τέλλογλου υποστηρίζουν ότι κατά την περίοδο μετά τη δολοφονία Μπακογιάννη η δράση της CIA «είχε πάρει σχεδόν ανεξέλεγκτες διαστάσεις». Αναφέρεται η περίπτωση υπαστυνόμου που έναντι 400 δολαρίων τον μήνα τροφοδοτούσε τους Αμερικανούς με απόρρητα έγγραφα.

Ο κ. Χρυσοχοΐδης ανέφερε ότι η εξάρθρωση της «ΕΟ 17 Νοέμβρη» έγινε «με πλήρη σεβασμό των κανόνων δικαίου». Επισήμανε ότι η ώριμη τρίτη ελληνική δημοκρατία θα πρέπει στο εξής να αποκρούσει αποφασιστικά κάθε εκδήλωση τρομοκρατικού φαινομένου. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης τόνισε ότι «η παραμέληση των συγγενών των θυμάτων της τρομοκρατίας αποτέλεσε άγος για την ελληνική πολιτεία».

Ο διευθυντής των «Νέων» κ. Παντελής Καψής είπε ότι, σύμφωνα με το βιβλίο, «η «17 Νοέμβρη» αποτελεί ένα «έκτρωμα» των επαναστατικών οργανώσεων της αντιδικτατορικής πάλης».

Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου γίνεται αναφορά στην εκπαίδευση των μελών της οργάνωσης «Κίνημα 29 Μάη» στην Κούβα το καλοκαίρι του 1968 και στην επιμονή του Γιωτόπουλου στην εκπαίδευση σε «αντάρτικο του βουνού» που οδήγησαν στη διάσπαση του «Κινήματος 29 Μάη» (σελ. 27-28). Στο ίδιο πλαίσιο γίνεται αναφορά στη σύλληψη των μελών της ΛΕΑ από τις γαλλικές αρχές το 1971 στο Παρίσι και στις συνθήκες που οδήγησαν τον Γιωτόπουλο να χρησιμοποιήσει το όνομα «Μιχάλης Οικονόμου» από εκείνη την περίοδο (σελ. 33-35).

Στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου παρουσιάζεται ο ΕΛΑ σαν «μητέρα όλων των οργανώσεων», σύμφωνα με τη διατύπωση των δύο συγγραφέων. Το εγχείρημα της ομάδας «17 Νοέμβρη» «δημιουργήθηκε μέσα από τις διαφωνίες κάποιων από τα μέλη του ΕΛΑ τα οποία δεν συμφωνούσαν με τις επιλογές της ηγεσίας της οργάνωσης για το είδος της ένοπλης προπαγάνδας». Οι συγγραφείς χαρακτηρίζουν τον ΕΛΑ «ένα είδος «ομοσπονδίας» διαφόρων τάσεων του «ένοπλου κόμματος»». Οι δύο οργανώσεις «είχαν στην αρχική φάση ως το τέλος του 1977 «κοινή γιάφκα», όπου φυλάσσονταν αρχεία και υλικά και κοινό «τμήμα πληροφοριών» που συγκέντρωνε πληροφορίες για τους «στόχους» και των δύο οργανώσεων…».

* Η διαρκής ανάπτυξη της 17Ν τη δεκαετία του ’80, οπότε γίνεται και οργάνωση, διακόπτεται το 1985 όταν ένα ηγετικό στέλεχός της και ένα μέλος της, το οποίο συμμετέχει σε ληστεία στα Πετράλωνα με την οποία διαφωνεί, συγκροτούν μια ομάδα από την οποία αργότερα «ξεπηδά» η «ΕΟ 1η Μάη». Αυτή, κατά τους συγγραφείς, «λεηλατεί» τη γιάφκα της 17Ν που «επαναπατρίζεται» με ενέργεια του Δ. Κουφοντίνα.

* Από το 1991 οι γαλλικές υπηρεσίες έδωσαν προφορικά σε στελέχη της ΕΥΠ τρία ονόματα, μεταξύ των οποίων ο «Αλέξανδρος ή Αλέξιος Γιωτόπουλος ή Γιατόπουλος». Τα στελέχη της ΕΥΠ έδωσαν το όνομα στον τότε εισαγγελέα Δημήτρη Τσεβά που το αγνόησε και η CIA ενημερώθηκε για τη λίστα αλλά την αγνόησε.

* Στο όνομα αυτό θα επανέλθουν οι Βρετανοί του Μ16 δέκα χρόνια αργότερα. Ο διευθυντής των «Νέων» Παντελής Καψής χαρακτήρισε από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια του βιβλίου αυτό που αναφέρεται στην εμπλοκή των Βρετανών στη σκιαγράφηση της ταυτότητας του Γιωτόπουλου. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι Βρετανοί ανακάλυψαν αρχικά τον κωδικό «Θέμης» και στη συνέχεια με τη βοήθεια της ΕΥΠ συνδύασαν το ψευδώνυμο με την απόφαση του έκτακτου στρατοδικείου της Θεσσαλονίκης με την οποία τα όργανα της χούντας καταδίκαζαν ερήμην τον «Αλέξανδρο Γιατρόπουλο». Μετά το χρονικό αυτό σημείο ΕΥΠ, Αμερικανοί και Βρετανοί άρχισαν συστηματικά να συγκεντρώνουν στοιχεία για το «προφίλ» του Γιωτόπουλου με όσο το δυνατόν περισσότερες επαφές του ίδιου του αρχηγού της ΕΥΠ και των Βρετανών με μέλη των οργανώσεων «Κίνημα 29η Μάη», «Κίνημα 20ής Οκτώβρη» και ΛΕΑ. Αργότερα οι Βρετανοί παίρνουν από τη γαλλική στρατοχωροφυλακή μια φωτογραφία του νέου Γιωτόπουλου που δίνουν στην ΕΥΠ.

* Σύμφωνα με το βιβλίο, το φθινόπωρο του 2001 ένα ιδρυτικό στέλεχος του ΕΛΑ παρουσιάστηκε στην ηγεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, έδωσε ονόματα διευθύνσεων όπου βρίσκονταν παλαιότερα οι γιάφκες και περιέγραψε το είδος των σχέσεων των δύο οργανώσεων, της ΕΟ 17Ν και του ΕΛΑ. Ο μυστηριώδης «μετανιωμένος» ενημερώνει ότι «στη δολοφονία του Γουέλς έχει πάρει μέρος κάποιος που έχει κομμένο το χέρι σε ατύχημα και δουλεύει τώρα σε νοσοκομείο». Αρχίζει η παρακολούθηση του Παύλου Σερίφη.