«Ενας γείτονας από το πάνω διαμέρισμα νόμιζε ότι κάποιος έκανε αδιαλείπτως σεξ για τρεις ολόκληρες μέρες!» περιγράφει τις αντιδράσεις των περιοίκων στις κραυγές που συνόδευαν τις ωδίνες της η 34χρονη σύμβουλος επικοινωνίας Ελισάβετ Ναζλή. Πριν από λιγότερο από έναν χρόνο γέννησε το πρώτο της παιδί στην συναισθηματική ασφάλεια του σπιτιού της, «στο δωμάτιό μου, στο κρεβάτι μου, στον δικό μου προσωπικό χώρο». Χωρίς φάρμακα, χωρίς καθετήρες και επισκληριδίους, με ανθρώπους καταρτισμένους αλλά οικείους.
Λίγες Ελληνίδες (ένα 0,2%) τολμούν σήμερα να γεννήσουν όπως οι γιαγιάδες τους. Εσχάτως βέβαια κάποιοι μιλούν για μια μικρή «στροφή», ίσως και για κάτι σαν «μόδα» που ενδεχομένως να υποβοηθείται από την οικονομική κρίση. «Μέχρι τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης μου, ήμουν αποφασισμένη να πάω σε μαιευτήριο» περιγράφει την εμπειρία της η κυρία Ναζλή. «Είχα βρει γιατρό, είχα δρομολογήσει τα πάντα. Μια μέρα βρεθήκαμε με ένα ζευγάρι φίλων και μας μίλησαν για τον τοκετό στο σπίτι.Αρχισα να το ψάχνω.Και είπα μέσα μου ότι αυτό ήταν που ήθελα. Να πάρω εγώ την ευθύνη της γέννας μου,όχι να την παραδώσω σε έναν γιατρό» . Αποφάσισε τελικά να γεννήσει στον προσωπικό της χώρο, παρουσία μιας έμπειρης μαίας, μιας βοηθού μητρότητας ( «η οποία πολλές φορές με “ξεμπλόκαρε” με μασάζ,αναπνοές,ενδυνάμωση κ.λπ.» ) και βεβαίως του συζύγου της: «Είχα την απόλυτη στήριξή του,διαφορετικά δεν θα το αποφάσιζα, ούτε θα τα κατάφερνα». Ενας γιατρός ήταν βέβαια σε επιφυλακή σε περίπτωση οιασδήποτε επιπλοκής. Η ίδια δεν έκανε πίσω παρ΄ ότι ο τοκετός της κράτησε 60 ώρες! «Είχα απόλυτη εμπιστοσύνη και στους τρεις ανθρώπους που ήταν κοντά μου» επισημαίνει. «Υπήρχαν στιγμές δύσκολες, στιγμές που φρίκαρα» περιγράφει τη δική του πλευρά ο σύζυγός της Μύρωνας Τορνεσάκης , 35 ετών, τοπογράφος και δάσκαλος πολεμικών τεχνών. «Ηξερε όμως και εκείνη ότι αν εγώ της έλεγα “πάμε στο μαιευτήριο”,θα σήμαινε ότι κάτι δεν πάει καλά και ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή. Ηταν όμως κάτι μοναδικό και για τους δυο μας,μας έδεσε όσο τίποτε άλλο».
«Μπορεί να ακούγονται λίγο “χίπικα” όλα αυτά» συμπληρώνει η κυρία Ναζλή, «αλλά μέσα από αυτή την εμπειρία ανακάλυψα κομμάτια του εαυτού μου που δεν γνώριζα.Και βέβαια η σχέση μου με το μωρό είχε αρχίσει με τους καλύτερους όρους. Δεν θα ήθελα να έχω γεννήσει σε ένα μαιευτήριο και να μην έχω καμία επιλογή.Εκείνη τη στιγμή είσαι τόσο ευάλωτη που θα πεις “ναι” σε ό,τι και να σου κάνουν… Ξέρω πάρα πολλές γυναίκες, οι οποίες ένιωσαν μετά μια ματαίωση, ότι για άλλο πήγαν και άλλο τους έκαναν.Δεν θα μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου παγιδευμένο όλη αυτή την ώρα σε ένα κρεβάτι.Εγώ ακόμα και βόλτα στο πάρκο πήγα!». Σύμφωνα με τον γυναικολόγο-μαιευτήρα χειρουργό κ. Δημήτρη Μπιλάλη , «φυσικά και ο τοκετός στο σπίτι δεν είναι για όλες τις γυναίκες. Στην Αγγλία τόσο το Βασιλικό Κολέγιο Μαιευτήρων-Γυναικολόγων όσο το Βασιλικό Κολέγιο Μαιών υποστηρίζουν τον τοκετό στο σπίτι για γυναίκες με εγκυμοσύνες χωρίς προβλήματα και χαμηλού ρίσκου για κάποια επιπλοκή. Το πρόβλημα έγκειται στο αν υπάρξει τελικά επιπλοκή πόσο γρήγορα μπορεί η έγκυος ή και το μωρό να μεταφερθούν στο νοσοκομείο.Ως εκ τούτου,αυτός ο παράγοντας θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη.Μία μόνο περίπτωση μπορώ να θυμηθώ στα επτά χρόνια που επιβλέπω τοκετούς στο σπίτι που έπρεπε η γυναίκα να μεταφερθεί στο μαιευτήριο. Ο τοκετός δεν εξελισσόταν και έπρεπε να γίνει καισαρική». Αρκετά συχνά στο σπίτι επιστρέφουν δευτερότοκες ή τριτότοκες που έχουν γεννήσει το πρώτο τους παιδί «παραδοσιακά» στο μαιευτήριο και νιώθουν έτοιμες να τολμήσουν τον τοκετό στον δικό τους χώρο. Η 39χρονη εκπαιδευτικός Ισιδώρα Πετούρη γέννησε τρία παιδιά στο μαιευτήριο και ένα τέταρτο στο σπίτι. «Η εμπειρία από τη γέννηση του πρώτου μου παιδιού (με καισαρική) στο μαιευτήριο ήταν καλή με τις τότε γνώσεις μου. Δεν είχα μέτρο σύγκρισης. Στη συνέχεια όμως αντιλήφθηκα πόσο βιομηχανοποιημένο και τυποποιημένο ήταν όλο το περιβάλλον, πόσο λίγη σημασία δινόταν στο να νιώσω σιγουριά, πόσο στρεσαρισμένη ήμουν εγώ η ίδια.Ενιωθα επίσης ότι σε μια τόσο προσωπική μου στιγμή εμπλέκονταν τόσοι άγνωστοι άνθρωποι.Αντιλήφθηκα ότι όλο αυτό εμένα δεν μου ταίριαζε». Παρ΄ όλα αυτά και τα δύο επόμενα παιδιά της γεννήθηκαν στο μαιευτήριο. Το δεύτερο με καισαρική («λόγω προηγηθείσης καισαρικής») και το τρίτο με φυσικό τοκετό. «Ηδη από το τρίτο, είχα ενημερωθεί πλέον και ένιωθα σίγουρη μέσα μου ότι θα γεννούσα το ίδιο εύκολα και στο σπίτι.Επειδή όμως είχα κάνει δύο καισαρικές, θέλαμε να διασφαλίσουμε ότι όλα θα πάνε καλά». Επρεπε να περιμένει μέχρι το τέταρτο παιδί της για να βιώσει τον τοκετό της όπως τον ονειρευόταν: μέσα στο υπνοδωμάτιό της. «Αν ήταν να ξεχωρίσω ένα πράγμα που απήλαυσα στη γέννηση του παιδιού μου θα έλεγα πολύ απλά τnν αυτοδιάθεση.Μπορούσα να κάνω ό,τι ήθελα,όποια στιγμή το ήθελα.Κάθε φορά που με έπιαναν οι συσπάσεις έκανα τις αναπνοές μου.Την υπόλοιπη ώρα άκουγα μουσική και χόρευα. Μετά, ήθελα να πάω στην μπανιέρα, πήγαινα στην μπανιέρα,ήθελα να πάω στο κρεβάτι μου,πήγαινα στο κρεβάτι μου,ήθελα να φάω κάτι πολύ μικρό, έτρωγα μια μπουκιά καρπούζι…Βρισκόμουν σε έναν χώρο απόλυτης οι κειότητας με τον χρόνο όλο δικό μου. Δεν ερχόταν κάθε μισή ώρα κάποιος να μου λέει:“Πώς τα πάμε;Προχωράει; Δεν προχωράει; Γιατί δεν προχωράει; Θα έπρεπε η διαστολή να έχει φτάσει στο 4,στο 5,στο 6…”».
Σε όλη τη διάρκεια του τοκετού, που διήρκεσε συνολικά 7,5 ώρες, ο γιατρός της ενημερωνόταν για την πορεία του. «Ενιωθα ασφάλεια γιατί είχα μια πολύ έμπειρη μαία δίπλα μου. Σε περίπτωση επιπλοκής θα πηγαίναμε σε μαιευτήριο.Θυμάμαι μετά που γέννησα καθόμασταν μισή ώρα με την κόρη μου και κοιταζόμασταν στα μάτια.Αυτή την ησυχία δεν θα την αντάλλασσα με τίποτα» . Τα τρία αδέλφια του νεογέννητου (που είχαν πάει στη γιαγιά) ήρθαν στο σπίτι το επόμενο πρωί: «Το ότι ήμουν αμέσως με την οικογένειά μου ήταν πολύ σημαντικό για μένα.Γιατί δηλαδή να τους αποχωριστώ;Γιατί να βλέπω μια άγνωστη γυναίκα που υποτίθεται ότι έρχεται να με φροντίσει ενώ μπορώ να είμαι με τον άνδρα μου,τα παιδιά μου και το μωρό;». Δεν είχαν βέβαια όλα τα μέλη της οικογένειας τις ίδιες αντιδράσεις: «Η μεγάλη μου κόρη είχε περιχαρής πληροφορήσει τις φίλες της στο μπαλέτο ότι η μαμά θα γεννήσει στο σπίτι και της έλεγαν:“Μα τι λες,οι γυναίκες δεν γεννάνε έτσι σήμερα…”.Οταν βέβαια το ανακοίνωσα στη γιαγιά μου γύρισε και μου είπε πολύ απλά:“Ε,παιδί μου,κι εγώ στο σπίτι γέννησα”».
Δεν είναι οικονομικό το κίνητρο που θα οδηγήσει μια γυναίκα να γεννήσει στον χώρο της (αν και τα 1.500-2.000 ευρώ είναι συνήθως πιο συμφέρουσα τιμή ακόμη και από τα πρόσφατα εκπτωτικά πακέτα των ιδιωτικών μαιευτηρίων). «Είναι η ιδεολογία της» υπογραμμίζει η κυρία Ελευθερία Δημοπούλου , πρόεδρος του Σωματείου για την Προαγωγή του Φυσικού Τοκετού «Ευτοκία» (www. eutokia.gr), με μια μακρά θητεία ως μαία σε τοκετούς κατ΄ οίκον (περί τους 1.000 από το 1990). «Θέλει να ζήσει τον τοκετό της χωρίς παρεμβάσεις. Γι΄ αυτό και τον τοκετό στο σπίτι επι λέγουν γυναίκες ενός μέσου και άνω κοινωνικού και μορφωτικού επιπέδου,γυναίκες συνειδητοποιημένες, συχνά από τον εναλλακτικό χώρο (που ασχολούνται με τη γιόγκα κ.λπ.) και γυναίκες που σου λένε ότι “στο νοσοκομείο νιώθω άρρωστη”». Η «Ευτοκία» (με 4 μαίες και 4 συνεργαζόμενους γιατρούς) «συντονίζει» 4-5 τέτοιους τοκετούς τον μήνα. «Στο σπίτι εμείς είμαστε οι επισκέπτες και η γυναίκα η οικοδέσποινα που σημαίνει ότι έχει τον πρώτο λόγο» τονίζει η κυρία Δημοπούλου. «Οι σύζυγοι είναι τις περισσότερες φορές καταπληκτικοί!Βρίσκονται συνέχεια δίπλα στη γυναίκα τους την ώρα της γέννας,πρόθυμοι να βοηθήσουν,να τονώσουν.Θα έλεγε κανείς ότι κάλυψαν το κενό που άφησαν οι μαμάδες, οι οποίες αγχώνουν υπερβολικά τις κόρες τους.Τους λένε να μην ταλαιπωρούνται, συχνά τις αποθαρρύνουν ακόμα και από τον θηλασμό.Σε ένα σπίτι που είχα πάει έπρεπε πρώτα να ηρεμήσω τη μητέρα της επιτόκου για να μπορέσει να προχωρήσει ο τοκετός».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
