Το μεγάλο σκάνδαλο της Cambridge Analytica με την υφαρπαγή προσωπικών δεδομένων εκατομμυρίων χρηστών του facebook δείχνει ότι το Διαδίκτυο είναι πλέον και ένας τόπος του κακού. Αλλωστε η βρετανική εταιρεία έγινε γνωστή από τη δουλειά της να αλλάζει κατά παραγγελία τις τάσεις του κοινού. Το Διαδίκτυο είναι βεβαίως η πραγματικότητά μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να επανεκτιμήσουμε τη σχέση μας μαζί του ή να είμαστε κριτικοί έως πολύ κριτικοί και οργισμένοι με τις «κακές πρακτικές» του. Πολλοί πιστεύουν κιόλας, ανάμεσά τους αρκετοί οραματιστές του Διαδικτύου, ότι το «Internet είναι η προδομένη επανάσταση».

Οταν ξεκίνησε, πριν από μερικές δεκαετίες στην Καλιφόρνια, με εμπνευστές νέους ανθρώπους που είχαν την κουλτούρα των «παιδιών των λουλουδιών», η νέα τεχνολογία εμφανιζόταν σαν μια υπόσχεση για την απελευθέρωση της γνώσης, τον εμπλουτισμό της δημοκρατίας, την αποκέντρωση της εξουσίας. Αντ’ αυτού βλέπουμε σήμερα το Internet να κυριαρχείται από τρoλς, να χρησιμοποιείται από αυταρχικά καθεστώτα ή από εταιρείες που αξιοποιούν τα δεδομένα χωρίς καμία δεοντολογία, πολλές φορές για χειραγώγηση κοινού, κομμάτων, πολιτικών κ.λπ. Ποτέ άλλοτε δεν είχαμε τόσο πολλές –εκατομμύρια –ψεύτικες και κατασκευασμένες ιστορίες και ποτέ άλλοτε δεν είχαμε τόσο εκτεταμένη προπαγάνδα.

Δεν είναι τυχαίο ότι ένας από τους πρωτοπόρους του Internet (όπως και άλλοι πρωτοπόροι), ο Τζάρον Λάνιερ, από τους οραματιστές της Σίλικον Βάλεϊ, ο θεωρούμενος και πατέρας του virtual reality, της εικονικής πραγματικότητας, είναι σήμερα πολύ κριτικός και ζητάει με επιμονή την επανεκτίμηση της σχέσης μας με το ψηφιακό περιβάλλον. Τα λέει όλα αυτά στο καινούργιο βιβλίο του «Dawn of the New Everything. Encounters with Reality and Virtual Reality» («Η αυγή του νέου όλα. Συναντήσεις με την πραγματικότητα και την εικονική πραγματικότητα») που κυκλοφόρησε στο τέλος του 2017.
Από τα μεγάλα θύματα είναι η πληροφορία. Εμπιστευόμαστε περισσότερο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρά τις εφημερίδες, που κατά παράδοση έχουν μηχανισμούς ελέγχου. Η αμεσότητα του Διαδικτύου και η αληθοφάνεια –ακόμα και η αληθοφάνεια της παραποίησης –κάνουν μέχρι και τους επαγγελματίες της ενημέρωσης να πέφτουν στην παγίδα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ