Το φωτεινό ισλάμ του Σαντίκ Καν

Ο άνθρωπος που βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής το τελευταίο διάστημα στη Βρετανία, αν όχι και στην Ευρώπη, είναι ο Σαντίκ Καν – πακιστανικής καταγωγής μουσουλμάνος και νεοεκλεγείς δήμαρχος του Λονδίνου. Μπορούμε να δούμε τη νίκη του Καν από διαφορετικές σκοπιές. Η μία μπορεί να επαναλάβει τις κατηγορίες που εκτόξευσε ο συντηρητικός αντίπαλος του Καν σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας – ότι τον Σεπτέμβριο του 2014, ο Καν συναντήθηκε με ακραίους ισλαμιστές υπό την αιγίδα της παλαιστινιακής οργάνωσης Φίλοι του Αλ Ακσά. Έπειτα είναι η συνέντευξη του 2009 στην ιρανική τηλεόραση, στην οποία χαρακτήρισε τους μετριοπαθείς μουσουλμάνους της Βρετανίας δουλοπρεπείς αλλά και οι υποτιθέμενες επαφές του με ύποπτες προσωπικότητες όπως ο αιγύπτιος Γιασέρ αλ Σίρι, ο τζιχαντιστής Σατζίλ Αμπού Ιμπραχίμ και ο Γιουσούφ αλ Καραντάουι που έχει σχέσεις με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Ένας άλλος τρόπος για να δει κανείς τη νίκη του Καν, είναι να ακούσει τι έχει επανειλημμένα απαντήσει στις κατηγορίες που δέχεται για τις σχέσεις του με εξτρεμιστές. Εξήγησε ότι δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει πάντα εκ των προτέρων με ποιον ακριβώς θα μοιραστεί την σκηνή. Η συνέντευξη στην ιρανική τηλεόραση ήταν ένα λάθος. Όσο για τον αλ Καραντάουι, είχε δικαίωμα σε νομική εκπροσώπηση και η σχέση τους δεν ήταν άλλη παρά επαγγελματική. Αλήθεια; Ψέματα; Αυτό που είναι βέβαιο – και αυτός είναι ένας τρίτος τρόπος θεώρησης του ζητήματος – είναι ότι ο Καν, παρότι διατηρεί πιθανώς επικίνδυνες επαφές, αποδεικνύει ότι το Ισλάμ είναι συμβατό με την κοσμική κυβέρνηση. Για την Ευρώπη, αυτό είναι σημαντικό.

Επιπροσθέτως, δεν έχει αμφιταλαντευτεί ποτέ στα κρίσιμα ερωτήματα για την νομική και ουσιαστική ισότητα των γυναικών, έχει εκφράσει την αντίθεσή του στον αυξανόμενο αριθμό των νικάμπ και χιτζάμπ που κάνουν την εμφάνισή τους στους δρόμους του Λονδίνου – αποτρέπει τους ανθρώπους, λέει, να μιλήσουν πρόσωπο με πρόσωπο –ενώ έχει ταχθεί υπέρ του γάμου των ομοφυλοφίλων. Κάποιος μπορεί να πει ότι δεν θα περίμενε τίποτε λιγότερο από ένα ανερχόμενο ηγετικό στέλεχος του Εργατικού κόμματος στη χώρα του Τσόρτσιλ. Ο Καν βρίσκεται επίσης μεταξύ εκείνων των Εργατικών, που υιοθέτησαν την πιο ευγενή στάση μπροστά στο κύμα του αντισημιτισμού που σαρώνει το κόμμα τους.

Ενώ οι τελευταίες εβδομάδες φαντάζουν σαν ένας διαγωνισμός για το ποιο μέλος του Εργατικού Κόμματος θα πάει πιο μακριά στο μονοπάτι του Ισλαμο –αριστερισμού, ο Καν δεν δίστασε να εκφράσει την αντίθεσή του σε αυτό. Έχοντας πει όλα αυτά, και ενώ σίγουρα θα πρέπει να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση, η νίκη του Καν μπορεί και πρέπει να θεωρηθεί ως μία ξεκάθαρη νίκη του ανοιχτόμυαλου Ισλάμ έναντι του αδαούς, αντιδραστικού και του στενόμυαλου Ισλάμ. Αυτό που βιώνουμε με τη νίκη του Καν, δεν είναι η παράδοση της δημοκρατίας στο Ισλάμ αλλά του Ισλάμ στη δημοκρατία.