H νιότη αποθεώθηκε το 2015. Στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα οι ομήλικοί του αναγνώρισαν τον άνθρωπο με τις κοινές εμπειρίες, με τα κοινά βιώματα. Η ηλικία του Πρωθυπουργού έγινε στις αρχές του έτους συνώνυμο της αλλαγής, της μεταρρύθμισης, της προκοπής, της μετάβασης σε μια άλλη κοινωνία. Μαζί με αυτή την εντύπωση δημιουργήθηκε ένας νεολογισμός. Οι νεογέροντες. Πρόκειται για άτομα μικρής βιολογικής ηλικίας που έχουν όλα τα χαρακτηριστικά των μεγαλυτέρων. Υπάρχουν σε όλα τα κόμματα, σε όλα τα κέντρα εξουσίας, σε όλους τους μηχανισμούς. Οι πρακτικές τους και τα οράματά τους κρατούν την Ελλάδα εκεί πίσω, στη δεκαετία του ’70.
Ορισμένες συγχύσεις οδήγησαν στην αποθέωση της νιότης. Βεβαίως τα σαράντα δεν είναι εντελώς μικρή ηλικία, αλλά μοιάζει μικρή εάν συγκριθεί με εκείνη των δεινοσαύρων που παρέμεναν στην πολιτική μέχρι πολύ πρόσφατα. Να θυμηθούμε ότι μέχρι πολύ πρόσφατα εκλέγονταν υπερήλικοι των οποίων ο βίος και η πολιτεία δεν ελέγχθηκαν με τον τρόπο που ελέγχονται σήμερα οι πολιτικοί. Η ελεύθερη ραδιοφωνία, η ιντερνετική δημοσιογραφία, τα κοινωνικά δίκτυα δεν αφήνουν τίποτε στη σκιά. Είδαμε, λοιπόν, τη Βουλή να ανανεώνεται αισθητά από το 2012 και εντεύθεν, είδαμε νέα, νεαρά πρόσωπα, αλλά δεν φύσηξε ο αναμενόμενος αέρας της ανανέωσης.
Η µικρή και µέση ηλικία για μικρό διάστημα έγινε συνώνυμο της εντιμότητας. Κανείς δεν ανέλυσε με σοβαρότητα τον συσχετισμό της εντιμότητας με την έλλειψη ευκαιριών για ατιμίες. Κανείς δεν είπε ότι τα λάθη γίνονται από όσους πράττουν και ασκούν εξουσία και όχι από τους παρατηρητές. Οι άνθρωποι, μικροί και μεγάλοι, δοκιμάζονται και δείχνουν τις αρετές τους όταν αναλαμβάνουν έργο και όχι όταν επιδεικνύουν τη χρονολογία γέννησης. Για να καταλήξουμε, όμως, κάπου και να μη γενικεύουμε, θα πρέπει να δούμε το ζήτημα σφαιρικά, μέσα στην κοινωνία και όχι μόνο στο στενό πλαίσιο της πολιτικής. Το μέλλον ανήκει σε όλους και όχι σε μια συγκεκριμένη ηλικιακή σειρά.
Αυτή τη στιγμή είναι παροπλισμένοι χιλιάδες πενηντάρηδες. Εχοντας χάσει τη δουλειά τους, έχοντας αναγκαστεί να κλείσουν την εταιρεία τους, έχοντας χρεωθεί σε ασφαλιστικά ταμεία, με εκκρεμότητες στην Εφορία και τις τράπεζες, διαθέτουν ένα τεράστιο κεφάλαιο. Την εμπειρία. Δεν αξιολογείται σε φράγκα, δεν ζυγίζεται σε λίβρες ή οκάδες, αλλά είναι εκεί, μέσα στο μυαλό και στο βιογραφικό, αναμένοντας να αξιοποιηθεί. Οι ευκαιρίες που δίδονται, για θέσεις εργασίας, για επιδοτήσεις σε επιχειρηματικά ξεκινήματα, δεν μπορούν να απευθύνονται αποκλειστικά σε άτομα που μόλις τελείωσαν τις σπουδές, που δεν εργάστηκαν ποτέ, που δεν έχουν κινηθεί στην αγορά, που δεν δοκιμάστηκαν στην έρευνα. Οι ευκαιρίες είναι βεβαίως και για τους νέους, αλλά όχι μόνο για τους νέους. Η νιότη από μόνη της δεν αρκεί.
Η εκλογή του Αλέξη Τσίπρα ανέτρεψε πολλές εντυπώσεις για την Αριστερά, για το δήθεν εναλλακτικό μοντέλο διοίκησης, για τη διαφορετική οικονομική διαχείριση. Η απογοήτευση που προέκυψε από τη γεροντική διακυβέρνηση του νεαρού Πρωθυπουργού σχετίζεται με μια πρωταρχική εμμονή του δυτικού κόσμου. Ο μικρός θεωρείται καλός, καλύτερος, ικανός, ικανότερος. Δεν ισχύει σε κανένα επίπεδο και είναι τώρα μια ευκαιρία να αρχίσουμε να αξιολογούμε τους πολιτικούς και τους εργαζόμενους με βάση τα αληθινά προσόντα και όχι με τα προσδοκώμενα προσόντα που προκύπτουν από αφηρημένες εντυπώσεις.
Το σύνθημα «τόπο στα νιάτα» μπορεί κάλλιστα να καταργηθεί από ένα άλλο, «τόπο στους άξιους», όπου η αξιοσύνη θα συνδυάζει και θα αποθεώνει τη φρεσκάδα μαζί με την εμπειρία. Οι άνθρωποι ώριμης ηλικίας δεν είναι για πέταμα a priori, όπως οι νεότεροι δεν είναι δεδομένο ότι είναι οι καλύτεροι για όλα τα πόστα.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2016
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
