Το ελληνικό πολιτικό σύστηµα θα µπορούσε ίσως να βγάλει τη χώρα από την κρίση αν το ήθελε – θέλει όµως το ελληνικό πολιτικό σύστηµα να ξεπεράσει η χώρα τα εµπόδια και να συνεχίσει την ευρωπαϊκή πορεία της; Και µε τη φράση «πολιτικό σύστηµα», εννοώ το τµήµα του εκείνο που µας οδήγησε στην κρίση και το έδειξε πέρυσι µε το δάχτυλο ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας: Για την τραγωδία που ζούµε «η ευθύνη βαρύνει κυρίως την πολιτική τάξη» είπε. Θέλει, λοιπόν, η ελληνική πολιτική τάξη να βγει η χώρα από την κρίση; Τα κόµµατα της αντιπολίτευσης, από την άκρα Αριστερά ως την άκρα ∆εξιά, όχι µόνο δεν θέλουν, αλλά µε τη ρητορική και την πρακτική τους την επιδεινώνουν. Με διαφορετικά επιχειρήµατα, µε ίδιες ωστόσο πρακτικές (η Ν∆ και ο ΛΑΟΣ µπορεί να µην οργάνωσαν κινητοποιήσεις, συµπαραστάθηκαν όµως σχεδόν σε όλες) και για τον ίδιο εγωιστικό λόγο: Πιστεύουν ότι η κρίση τα ωφελεί, συσπειρώνει ψηφοφόρους (ή «λαϊκούς αγωνιστές») γύρω τους.
Θα είχε µικρή σηµασία το τι κάνει η αντιπολίτευση, αν η κυβέρνηση ήθελε να αντιµετωπίσει την κρίση. Αυτό που ακούγαµε όµως από τη στιγµή που εκδηλώθηκε ως τον Ιούλιο ήταν ότι διάφοροι υπουργοί «αντιστέκονταν στην τρόικα». Η αντίσταση ήταν πετυχηµένη: τον Ιούλιο όλο το πρόγραµµα δηµοσιονοµικής προσαρµογής είχε τιναχτεί στον αέρα και ζήσαµε ηµέρες κατάρρευσης, µε εξαγριωµένα πλήθη να πολιορκούν τη Βουλή και τους δανειστές να απειλούν ότι δεν δίνουν άλλα. Η νίκη της υπερψήφισης του Μεσοπρόθεσµου αποδείχθηκε πύρρεια, γιατί αρχές Σεπτεµβρίου επαναλήφθηκαν τα ίδια µε τους δανειστές, χωρίς (για την ώρα) να εµφανιστούν τα έξαλλα πλήθη. Και η κυβέρνηση επέβαλε νέα έκτακτη εισφορά που, υποτίθεται, θα ισοσκελίσει τον προϋπολογισµό και θα µας σώσει. Αλλη λύση δεν είχε: για να εξασφαλίσει τα 2 δισεκατοµµύρια που λείπουν, θα έπρεπε να απολύσει αµέσως, µε κλήρωση ίσως, 200.000 δηµοσίους υπάλληλους.
Πόσοι όµως θα µπορέσουν να πληρώσουν το επόµενο τρίµηνο α) την εισφορά αλληλεγγύης, β) το τέλος επιτηδεύµατος, γ) τον έκτακτο φόρο επί της ακίνητης περιουσίας, δ) τις τελευταίες δόσεις για τον φόρο εισοδήµατος του 2010 που πολλοί οφείλουν; Το πιθανότερο είναι ότι θα πληρωθεί ο φόρος για τα ακίνητα, για να µη µείνουν χωρίς ηλεκτρικό τα σπίτια, και τα υπόλοιπα θα αναβληθούν για καλύτερες ηµέρες, για κάποια τακτοποίηση από αυτές που επιβραβεύουν τους ασυνεπείς. Τι θα γίνει µε τις αποκρατικοποιήσεις, µε το ενιαίο µισθολόγιο, µε το συµµάζεµα της εργασιακής σπατάλης στο ∆ηµόσιο, το συµµάζεµα σχολών, νοσοκοµείων, στρατοπέδων; Μακάρι να τα καταφέρει η κυβέρνηση, φοβάµαι όµως ότι στο τέλος της χρονιάς οι αριθµοί δεν θα βγαίνουν ξανά και δεν είµαι σίγουρος ότι οι δανειστές θα µας δώσουν µια ακόµη «τελευταία ευκαιρία».
Προφανώς, φθάσαµε ως εδώ χάρη στην ενεργή αντίσταση της αντιπολίτευσης και στην παθητική της πλειοψηφίας των υπουργών. Η ελληνική πολιτική τάξη αρνείται να αλλάξει, αγωνίζεται για τα προνόµιά της, όπως και όλα τα υπόλοιπα κλειστά επαγγέλµατα, και το µόνο που την ενδιαφέρει είναι να συνεχίσει να πολιτεύεται όπως ως τώρα, να κυβερνούν όπως κυβερνούσαν τα µεγάλα κόµµατα, να επωφελούνται από τα προνόµια της πολιτικής τάξης τα µικρότερα. Στοιχειώδης πράξη αυτοκριτικής θα ήταν, ας πούµε, να συµφωνηθεί διακοµµατικά ότι θα απολυθούν από το ∆ηµόσιο όσοι διορίστηκαν, µέσω της Βουλής, επειδή ήσαν υπάλληλοι σε γραφεία βουλευτών ή κοµµάτων, κατά κανόνα συγγενείς των βουλευτών και επαγγελµατικά στελέχη. Να συµφωνηθεί ότι η ένταξη στην εφεδρεία θα γίνει µε αντικειµενικά κριτήρια, µε µοριοδότηση όπως οι µετατάξεις, και όχι κατά το δοκούν των προϊσταµένων, και ότι θα προτιµηθούν όσοι διορίστηκαν µέσω διαδικασιών ΑΣΕΠ – ούτε ένα µόριο δεν προβλέπει το σχετικό Προεδρικό ∆ιάταγµα για τις περιπτώσεις αυτές. Θα ήταν ελάχιστα σηµάδια που θα έδειχναν ότι η πολιτική τάξη έχει συναίσθηση των ευθυνών που της καταλόγισε ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας. Θα µπορούσε ακόµη µε Συντακτική Πράξη να καταργηθεί η παραγραφή που αθώωσε τόσους και τόσους υπουργούς – µόνο για τους πολίτες θα θεσπίζονται έκτακτα µέτρα; Θα µπορούσαν να προταθούν ρυθµίσεις που να καταπολεµούν τα πασίγνωστα φαινόµενα οικογενειοκρατίας και τοπικισµού, θα έπρεπε να υπάρχουν πολύ περισσότερες γενναίες αποχωρήσεις από την πολιτική. Τίποτε από όλα αυτά, όλα παραπέµπονται στην αναθεώρηση του Συντάγµατος και σε εκτονωτικά δηµοψηφίσµατα. Παρά την κρίση, business as usual για την πολιτική τάξη.
Μπορεί να γίνει θαύµα και να σωθεί η πολιτική τάξη (και µαζί της και η χώρα, γιατί αλλιώς θα καταρρεύσει η ευρωζώνη). Αυτό ονειρεύονται ταξιτζήδες, συµβολαιογράφοι, εφοριακοί, φαρµακοποιοί, πρυτάνεις. Με το µαχαίρι στον λαιµό, εµείς είµαστε υποχρεωµένοι να την ανεχόµαστε. Εναλλακτική λύση δεν υπάρχει, το ξέρουµε. Οι δανειστές µας, όµως, γιατί να την ανεχθούν; Γιατί να της δίνουν χρήµατα να τα διαχειρίζεται όπως τα δικά µας;
Psychoyos@tovima.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
