Μέσα στο έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον 592 βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις βρέθηκαν στη «σκοτεινή πλευρά» τού επιχειρείν εμφανίζοντας το 2006 συνολικές ζημιές 655,6 εκατ. ευρώ (αυξημένες κατά 46,43%). Οι ίδιες επιχειρήσεις το 2005 είχαν εμφανίσει συνολικές ζημιές 447,7 εκατ. ευρώ. Ας σημειωθεί ότι από τις 592 επιχειρήσεις οι 329 είχαν εμφανίσει ζημιογόνο αποτέλεσμα και κατά το 2005. Βεβαίως στον κόσμο των επιχειρήσεων ένα ζημιογόνο αποτέλεσμα δεν είναι πάντα «καταστροφή». Οι επαναλαμβανόμενες όμως ζημιογόνες χρήσεις αποτελούν στις περισσότερες των περιπτώσεων προβληματικές καταστάσεις. Και δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις σε κάθε κλάδο που βρίσκονται συστηματικά στο «κόκκινο». Τα αποτελέσματα της έρευνας δίνουν μια σαφή ένδειξη της ασφυξίας της αγοράς αφού πρόκειται για ένα μεγάλο δείγμα σημαντικών επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις διαχειρίστηκαν συνολικό τζίρο 8,5 δισ. ευρώ. Η έρευνα του «Βήματος» στηρίχθηκε σε ένα συνολικό δείγμα 3.707 επιχειρήσεων (πρόκειται για τις μεγαλύτερες βάσει τζίρου), εκ των οποίων οι 2.002 ήταν εισαγωγικές και εμπορικές και οι 1.705 βιομηχανικές. Πρακτικά λοιπόν το 16% των εταιρειών του δείγματος εμφάνισε ζημιές, ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. «Το Βήμα» αποκαλύπτει ταυτόχρονα τους κλάδους και τις επιχειρήσεις που «μονοπώλησαν» το ενδιαφέρον με τη ζημιογόνο δραστηριότητά τους.
Σε ό,τι αφορά τους κλάδους που «διακρίθηκαν» με τις ζημιογόνες επιδόσεις τους είναι οι παρακάτω:
* Ο τομέας των τροφίμων, οι 138 επιχειρήσεις του οποίου δήλωσαν συνολικές ζημιές 114 εκατ. ευρώ. Οι εταιρείες που παρουσίασαν τις μεγαλύτερες ζημιές ήταν οι: Θράκη, Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, Αγνό Βιομηχανία Γάλακτος, Μύλοι Λούλη, ΣΕΒΑΘ, Nestle Παγωτά, Amasa Hellas, ΕΒΓΑ, Agroinvest, Κελαϊδίτης, Olympic Hermes και Τσακίρης.
Τις μεγαλύτερες ζημιές μετρά ο κ. Κωνσταντίνος Σπέντζος της βιομηχανίας επεξεργασίας κρέατος και παραγωγής αλλαντικών Θράκη ΑΕ. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ο κ. Σπέντζος το 2005 υπέγραψε ισολογισμό με 19,7 εκατ. ευρώ ζημιές, ενώ έναν χρόνο μετά οι ζημιές εκτοξεύθηκαν στα 23,5 εκατ. ευρώ. Με τη ρύθμιση χρεών που πέτυχε ο κ. Σπέντζος προσπαθεί να βγάλει την επιχείρησή του από τη μεγάλη δυσκολία.
* Οι 63 επιχειρήσεις εμπορίας αυτοκινήτων και ανταλλακτικών παρουσίασαν συνολικές ζημιές 66,7 εκατ. ευρώ. Πρωταγωνιστές στην καθοδική πορεία αναδείχθηκαν οι εταιρείες: SFS Hellas Finance, Fiat Auto Hellas, Mava, Man Hellas, Σαρακάκη Αφοί ΑΕΒΕ, Κοντέλλης Ι.Ε. ΑΕ, Ergocar και Ρελέξ Εμποροτεχνική ΑΕ.
Η εισαγωγική και εμπορική εταιρεία αυτοκινήτων που έχει κάνει «θεσμό» τις ζημιογόνες χρήσεις είναι η Fiat Auto Hellas. Αυτή τη φορά υπό τη διεύθυνση του κ. Monce Jerome, εμφάνισε ζημιές 10,65 εκατ. ευρώ, ενώ μία χρονιά πριν είχε παρουσιάσει ζημιές 13 εκατ. ευρώ. Βεβαίως η Fiat, σύμφωνα με τα στοιχεία πενταμήνου του 2007, βελτίωσε τη θέση της ανεβαίνοντας από τη 12η στην 9η καλύτερη θέση στον κατάλογο των ταξινομήσεων, αυτό όμως δεν φαίνεται να τη βοηθά στα τελικά αποτελέσματά της. Είναι δε απορίας άξιον πώς οι Ιταλοί επιμένουν να έχουν στην Ελλάδα μία θυγατρική εταιρεία που εμφανίζει μονίμως ζημιές.
* Σημαντικές ζημιές «έγραψε» για μία ακόμη χρονιά η κλωστοϋφαντουργία, οι 24 επιχειρήσεις της οποίας εμφάνισαν συνολικό αρνητικό αποτέλεσμα 61,4 εκατ. ευρώ. Κυρίαρχη φιγούρα στο δράμα της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας είναι ο κ. Θωμάς Λαναράς (φωτογραφία), «αφεντικό» της Ενωμένης Κλωστοϋφαντουργίας. Το καλοκαίρι του 2004 οι συνολικές υποχρεώσεις του ομίλου Λαναρά είχαν φθάσει τα 230 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 202 εκατ. ευρώ ήταν βραχυπρόθεσμες. Τα χρέη είχαν προκύψει από τις αλλεπάλληλες εξαγορές και τις επενδύσεις που έκανε ο κ. Λαναράς με στόχο να δημιουργήσει τον μεγαλύτερο κλωστοϋφαντουργικό όμιλο της Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι μέσω της Σοφοκλέους οι εταιρείες του είχαν αντλήσει περί τα 300 εκατ. ευρώ. Οι τράπεζες χορηγούσαν με ευκολία δάνεια αφού οι μετοχές του κ. Λαναρά που έμπαιναν ως ενέχυρο ήταν κάθε ημέρα στο limit up. Με την πτώση του Χρηματιστηρίου οι τράπεζες άρχισαν να περιορίζουν τη χρηματοδότηση, έκαναν απαιτητά τα δάνειά τους και σε συνδυασμό με την κρίση του κλωστοϋφαντουργικού κλάδου παγκοσμίως λόγω του έντονου ανταγωνισμού από τρίτες χώρες με χαμηλό κόστος όλο το οικοδόμημα άρχισε να υποχωρεί. Τον Αύγουστο του 2004 οι πέντε πιστώτριες τράπεζες (Εθνική, Εμπορική, Αγροτική, Alpha και Eurobank) συμφώνησαν μπροστά στον κίνδυνο να βάλει λουκέτο ο όμιλος και να χάσουν όλα τα λεφτά τους τη χρηματοδότηση του ομίλου με ομολογιακό δάνειο 23 εκατ. ευρώ με την προϋπόθεση να βάλει και ο βασικός μέτοχος 16,9 εκατ. ευρώ. Τον Μάρτιο του 2006 οι ίδιες τράπεζες χορήγησαν άλλα 25,5 εκατ. ευρώ. Οι ροές των τραπεζών συνεχίζονται καθώς το σχέδιο επιβίωσης που είχαν εκπονήσει τηρείται από τη διοίκηση του ομίλου. Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα δημοσιευμένα στοιχεία, μόνο οι ζημιές της Ενωμένης Κλωστοϋφαντουργίας αυξήθηκαν από 40,4 εκατ. ευρώ το 2005 σε 42,62 εκατ. ευρώ το 2006. Το μεγάλο στοίχημα για τον κ. Λαναρά, τις τράπεζες και κυρίως για τους εργαζομένους είναι η επίτευξη θετικού λειτουργικού αποτελέσματος το 2007. Αυτός είναι ο όρος που έχουν θέσει οι τραπεζίτες ώστε να συνεχίσουν να στηρίζουν τον όμιλο.
* Οι μόλις εννέα εταιρείες από τον κλάδο μεταφορικών μέσων – ναυπηγείων, αν και είχαν αισθητά μικρότερες ζημιές, ήταν ο τέταρτος χειρότερος κλάδος τού εν Ελλάδι επιχειρείν. Πολύ μεγάλες ζημιές εμφάνισαν οι: ΕΑΒ, ΕΛΒΟ, Ναυπηγεία Ελευσίνας και Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Τις μεγαλύτερες ζημιές στον κλάδο εμφάνισε η ΕΑΒ, που επιχειρεί να βγει από τη δυσπραγία υπό τη διεύθυνση του αμερικανοτραφούς κ. Αναστάσιο Φιλιππάκου (φωτογραφία). Ο τελευταίος έπειτα από 30 χρόνια επαγγελματικής σταδιοδρομίας στις ΗΠΑ εκλήθη στην Ελλάδα για να αναλάβει να επιλύσει τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα της επιχείρησης. Αντικείμενο της επιχείρησης είναι κυρίως η συντήρηση όλων των συστημάτων των αεροσκαφών και των κινητήρων τους, η ανάπτυξη προϊόντων για τη στρατιωτική και πολιτική αεροπορία αλλά και η σχεδίαση και η κατασκευή τμημάτων των αεροσκαφών και των κινητήρων. Η ΕΑΒ πρόσφατα υπέγραψε συμφωνία με την οποία αναλαμβάνει τη δομική και ηλεκτρονική αναβάθμιση περίπου 100 μαχητικών F-16 της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ που βρίσκονται στην Ευρώπη (προϋπολογισμού πάνω από 50 εκατ. δολάρια). Προς το παρόν αυτό που αποτυπώνεται στους ισολογισμούς της τελευταίας διετίας είναι συνολικές ζημιές της τάξεως των 66 εκατ. ευρώ…
Μια άλλη επιχείρηση με μεγάλες συσσωρευμένες ζημιές είναι τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά – την τελευταία πενταετία «μετρούν» περίπου 80 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τον μεγάλο ασθενή της ναυπηγικής βιομηχανίας μας. Εδώ και 20 χρόνια έχει αλλάξει πέντε ιδιοκτήτες και περί τις 20 διοικήσεις. Το 2001-2002, ύστερα από μια σκανδαλώδη διαδικασία, πωλήθηκε στη γερμανική HDW αντί του ευτελέστατου τιμήματος των 6 εκατ. ευρώ και με προίκα 3,5 δισ. ευρώ, δηλαδή άνω του 1 τρισ. δρχ. Η σημερινή ιδιοκτήτρια εταιρεία του Σκαραμαγκά, που είναι ο μεγάλος όμιλος της ThyssenKrupp, ψάχνει εναγωνίως για νέες δουλειές στο ναυπηγείο. Την ευθύνη της επιχείρησης έχει ο κ. Ρ. Κούλμαν (φωτογραφία), βασικό στέλεχος της ThyssenKrupp στη Γερμανία και παλιός πρόεδρος του μεγαλύτερου συνδικάτου της Γερμανίας, αυτού των μεταλλουργών. Ο κ. Κούλμαν έχει ως στενότερο συνεργάτη τον διευθύνοντα σύμβουλο της ThyssenKrupp Ελλάς, που ιδρύθηκε πρόσφατα, τον κ. Γ. Πατεράκη. Οι ελπίδες για ανάκαμψη του ναυπηγείου εστιάζονται στο πρόγραμμα φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού…
* Μεγάλες και ιδιαίτερα αυξημένες σε σχέση με το 2005 ήταν οι ζημιές που παρουσίασαν 21 επιχειρήσεις από τον τομέα έκδοσης εφημερίδων και περιοδικών. Οι συνολικές ζημιές αυξήθηκαν κατά 267% για να φτάσουν τα 37,5 εκατ. ευρώ. Μεταξύ των επιχειρήσεων που βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις από άποψη ζημιών ήταν η Τεγόπουλος Χ. Κ., το Ιδρυμα Τύπου και οι Τεχνικές Εκδόσεις.
* Πολλά κέρδη αλλά και πολλές ζημιές συγκεντρώθηκαν στον χώρο της παραγωγής και εμπορίας φαρμάκων, καλλυντικών και απορρυπαντικών. Οι συνολικές ζημιές των 26 επιχειρήσεων του συγκεκριμένου κλάδου κυμάνθηκαν και πάλι στο επίπεδο των 27,2 εκατ. ευρώ. Μεταξύ των επιχειρήσεων που παρουσίασαν τις υψηλότερες ζημιές είναι και οι Sara Lee, Αλβια Φαρμακευτική, Schering Hellas, Hondos Center, Johnson Diversey Hellas, Ωμέγα Φάρμα, Medihelm Φαρμακαποθήκη και Lavipharm Hellas.
Την παράδοση πολύ υψηλών ζημιογόνων χρήσεων συνέχισε και κατά το 2006 η Sara Lee, που δραστηριοποιείται στην παραγωγή σε εγκαταστάσεις τρίτων ανδρικών, γυναικείων και παιδικών καλλυντικών, οδοντόπαστας, εντομοαπωθητικών υγρών και αποσμητικών χώρου. Ζημιές επίσης εμφάνισαν και οι εταιρείες Alapis, Plias και Αλβια του επιχειρηματία κ. Αχιλλέα Βιγκόπουλου.
* Ο κλάδος των εταιρειών παραγωγής και εμπορίας πλαστικών και ελαστικών προϊόντων δήλωσε συνολικές ζημιές που προσέγγισαν τα 27 εκατ. ευρώ. Με τα ως τις 11 Ιουνίου 2007 δημοσιευμένα στοιχεία οι πιο ζημιογόνες επιχειρήσεις του κλάδου ήταν οι: Πετζετάκις, Resilux, Μαρκόπουλοι, Elopak και Λεπτίδης.
Ο πλέον λαβωμένος βιομήχανος του κλάδου είναι ο κ. Γιώργος Πετζετάκις, ο οποίος πλέον είναι έρμαιο των πιστωτών του. Πού να φανταζόταν ο αείμνηστος Αριστόβουλος Πετζετάκις, ο οποίος είχε στριμώξει με τις τεχνολογικές καινοτομίες του ακόμη και τις πολυεθνικές στον χώρο των πλαστικών σωλήνων, ότι η βιομηχανία που ίδρυσε το 1960 θα βρισκόταν σε τέτοιο αδιέξοδο… Τα προβλήματα βεβαίως δεν είναι πρόσφατα: τα τελευταία 15 χρόνια η επιχείρηση αντιμετωπίζει επαναλαμβανόμενους σοβαρούς κλυδωνισμούς που δεν την αφήνουν να ορθοποδήσει. Αυτή την περίοδο η εταιρεία περνά την πιο δύσκολη φάση της ιστορίας της, χωρίς κανείς να βλέπει μια σίγουρη διέξοδο.
* Αναλογικά τις υψηλότερες ανά εταιρεία ζημιές εμφάνισε ο κλάδος επεξεργασίας ξύλου και φελλού. Οι τρεις εταιρείες Shelman, Alfa Wood και Αβεξ Ξυλείας εμφάνισαν συνολικές ζημιές 20 εκατ. ευρώ. Το συντριπτικό τμήμα των ζημιών του κλάδου δημιουργήθηκε από τη Shelman του κ. Πάνου Ηλιάδη. Ο ίδιος θεωρούσε το 2005 τη δυσμενέστερη χρονιά στη 45χρονη ιστορία του. Το 2006 όμως τα πράγματα ήταν ακόμη πιο δύσκολα. Ο άλλοτε γίγαντας της ελληνικής βιομηχανίας ξυλείας αύξησε τις ζημιές του κατά 60% για να φτάσει τα 15,8 εκατ. ευρώ.
