«Αυτό το παιδί είναι δικό μου ή μήπως όχι;». Ενα ερώτημα γένους αρσενικού.Σε ακραίες περιπτώσεις, εξαιτίας του, κάποιοι άνδρες οδηγήθηκαν στον φόνο ή και στην αυτοκτονία. Και όταν αυτό δεν συνέβη, το «παιδί» τους υποχρεώθηκε να μεγαλώνει μέσα στο περιβάλλον της αμφιβολίας τους και να «σκοτώνεται» καθημερινά!
Η αλήθεια είναι ότι αυτή την αμφιβολία μια γυναίκα δεν μπορεί να την έχει ποτέ. Ακόμη και αν δεν είναι σίγουρη 100% ποιος είναι ο πατέρας του παιδιού της, είναι σίγουρη ότι εκείνη το έχει γεννήσει, είναι σίγουρα δικό της. Αντίθετα ο ρόλος του άνδρα στη διαδικασία αναπαραγωγής είναι τέτοιος ώστε ποτέ να μην μπορεί να είναι σίγουρος, να μην μπορεί να απολαύσει αυτή τη σιγουριά. Βιολογικά δεν του επιτρέπεται. Τη σιγουριά μπορεί να την αντλήσει μόνο μέσα από την ψυχολογική σχέση που οικοδομεί με τη μητέρα και το παιδί του μέρα με τη μέρα.
Η «γέννηση» της υποψίας
Η υποψία του μπορεί να εκφράζει κάτι ρεαλιστικό, δηλαδή μπορεί να μην είναι και εντελώς αβάσιμη ή παρανοϊκή. Αν π.χ. ο γάμος του ήταν αποτέλεσμα μιας εγκυμοσύνης ή αν η γυναίκα του «προκαλεί» με πολλούς τρόπους την εμπιστοσύνη του, τότε η αμφιβολία γεννιέται εύκολα. Μέσα από την ίδια υποψία όμως μπορεί να εκφράζει κάποιες δικές του ανασφάλειες που να αφορούν την ίδια τη σχέση του που καθρεφτίζεται πάνω στο παιδί, π.χ. μπορεί να φοβάται συνειδητά ή ασυνείδητα ότι η γυναίκα του δεν τον αγαπάει. Το να εκφράσει αυτόν τον φόβο μπορεί να είναι πολύ πιο δύσκολο γι’ αυτόν. Προτιμά λοιπόν να τον εκφράσει έμμεσα.
Η εμπλοκή του παιδιού
Ο ψυχικός μηχανισμός της «Μετάθεσης» είναι φυσιολογικός μηχανισμός άμυνας, π.χ. μάλωσα με τον διευθυντή μου και βγαίνοντας από το γραφείο «τα βάζω» με τον περιπτερά… Οταν όμως υπάρχει έλλειψη δομής και υγιούς συγκρότησης, τότε υπάρχει και έλλειψη ικανότητας να αντιμετωπίσει κάπως ρεαλιστικά τα προβλήματά του και η ανασφάλειά του αντανακλά βιώματα και εμπειρίες ίσως από το μακρινό παρελθόν, που ήδη έχουν μετατεθεί στη σχέση με τη γυναίκα του και κατόπιν στο «παιδί» του.
Ο φόβος της αλήθειας
Το να προβεί σε μια εξέταση DNA είναι ένα μεγάλο ρίσκο. Αν αποδειχθεί ότι το παιδί δεν είναι δικό του (και αυτό όπως ξέρουμε όχι 100%), πρέπει να προχωρήσει σε κάποιες πράξεις. Ισως η ρεαλιστική αντιμετώπιση είναι πιο οδυνηρή για αυτόν. Το κίνητρο ενός άνδρα μη συγκροτημένου ψυχικά μπορεί να είναι ακριβώς αυτό: να μη θέλει ποτέ να ανακαλύψει την πραγματικότητα.
Η αρσενική Μήδεια
Δεν πρέπει να υποτιμούμε ότι μια τέτοια υποψία σίγουρα συνοδεύεται από τεράστιο θυμό. Αν το παιδί δεν είναι δικό του, σημαίνει ότι τον έχουν κοροϊδέψει, τον έχουν προδώσει και μάλιστα του έχουν «φορτώσει» ένα παιδί να το φροντίζει «σαν» δικό του. Η υποψία «είναι, δεν είναι» δικό του τον φέρνει σε μια θέση έντονου διχασμού. Σε αυτή τη θέση είναι πολύ ευάλωτος σε ψυχικές πιέσεις της στιγμής… Σε συμβολικό επίπεδο για τον άνδρα που βασανίζεται, «να ξεκαθαρίσω» το θέμα, σημαίνει «να εξαφανίσω» το ίδιο το παιδί. Συγχρόνως με αυτόν τον τρόπο εκδικείται τη γυναίκα του στερώντας της το πολυτιμότερο αγαθό. Οσο για την αυτοκτονία είναι γνωστό ότι ως πράξη τις πιο πολλές φορές δηλώνει μια τεράστια «παθητική επιθετικότητα».
Το «γιατί» παιδεύει τα τέκνα
Ενα παιδί που μεγαλώνει μέσα σε αυτή την αμφιβολία, ακόμη και αν δεν έχει εκφραστεί με λόγια, την αισθάνεται. Το χειρότερο είναι ότι τη μεταφράζει σε απόρριψη. Ενα μεγάλο «γιατί» μένει αναπάντητο. Μαζί με τον πατέρα που αμφιβάλλει, συνήθως αμφιβάλλει και όλη η οικογένεια από τη μεριά της. Η μητέρα λόγω αυτής της κατάστασης μπορεί να του φέρεται υπερπροστατευτικά ή σαν να ήταν αποδιοπομπαίος τράγος. Στις περιπτώσεις που η μητέρα ξέρει ότι δεν είναι αβάσιμη η αμφιβολία του άνδρα της, συνήθως το κρατά μυστικό. Σε αυτή την περίπτωση οι επιπτώσεις αυτού του ανομολόγητου μυστικού δεν είναι μόνο άσχημες για το παιδί και τον άνδρα αλλά και για την ίδια. Ολοι ζουν έναν «μυστικό» εφιάλτη.
Η απόρριψη και η επιθετικότητα
Η απόρριψη που νιώθει το παιδί γεννά θυμό. Ο θυμός γεννά απόρριψη και επιθετικότητα. Το παιδί που αυτοαπορρίπτεται συνήθως αναπτύσσει αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Επίσης μέσα στο περιβάλλον της παράνοιας «είμαι, δεν είμαι δικό του παιδί» χτίζει αντίστοιχα μια παρανοϊκή κατάσταση παριστάνοντας ότι «όλα πάνε καλά». Κάποια στιγμή, όπως και τα υιοθετημένα παιδιά, ίσως βγει από αυτή την κατάσταση και θελήσει επιτέλους να «μάθει την αλήθεια». Αν δεν την αναζητήσει, το πιο πιθανό είναι ότι θα έρθει η «καταστροφή», κυριολεκτικά ή όχι, αργά ή γρήγορα. Επίσης όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε αυτό το περιβάλλον, κάνοντας αργότερα δική του οικογένεια μπορεί να κατατρέχεται από την ίδια αμφιβολία που κληρονόμησε από τον πατέρα του… ως αλυσιδωτή αντίδραση!
Ο καθηγητής Ψυχολογίας κ. Μιχάλης Φακίνος, ο ψυχίατρος κ. Γεράσιμος Φραντζιός και οι ψυχοθεραπεύτριες κυρίες Στέλλα Μασυρογιώργη και Ελένη Νίνα μας έδωσαν όλα τα στοιχεία για να ενώσουμε τα κομμάτια του παζλ. Σε αυτόν τον επίλογο μάλλον θα συμφωνήσουν όλοι. Αναμφίβολα δεν μπορεί κανείς να ζει φυσιολογικά μέσα σε «αμφίβολο» περιβάλλον. Δεν μπορεί να ζει «με» οικογένεια και συγχρόνως να είναι «χωρίς» οικογένεια. Στις περιπτώσεις αυτές δεν «σκοτώνει» η αλήθεια… «Σκοτώνει» η αμφιβολία.
