«Η χώρα είναι δική σας, η χώρα ανήκει στους Τούρκους. Η χώρα επέστρεψε τελικά στους δικαιωματικούς ιδιοκτήτες της. Οι Αρμένιοι και οι άλλοι δεν έχουν κανένα δικαίωμα εδώ» έλεγε ο Μουσταφά Κεμάλ σε λόγο του σε ένα πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στα Αδανα το 1923. Η διακήρυξη του ιδρυτή της τουρκικής δημοκρατίας σηματοδοτούσε το τέλος μιας διαδικασίας οι απαρχές της οποίας εντοπίζονται τριάντα χρόνια νωρίτερα με τη σταδιακή διαμόρφωση μιας γενοκτονικής πολιτικής έναντι των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κύρια έκφρασή της υπήρξε η εξολόθρευση των Αρμενίων το 1915, ωστόσο στο βιβλίο τους Η τριακονταετής γενοκτονία (εκδ. Πατάκη), καρπό δεκαετούς έρευνας σε οθωμανικά και δυτικά αρχεία, οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Μπεν-Γκουριόν Μπένι Μόρις και Ντρορ Ζε’εβί, όπως και πολλοί άλλοι σύγχρονοι ιστορικοί, συνηγορούν ως προς την ύπαρξη ενός ευρύτερου προγράμματος εθνοκάθαρσης που πρέπει να μελετάται σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Παρά την εναλλαγή τριών καθεστώτων (μοναρχία Αβδούλ Χαμίτ Β΄, κυβέρνηση Νεότουρκων, κεμαλική δημοκρατία), οι Μόρις και Ζε’εβί υπογραμμίζουν ότι από το 1894 ως το 1924 επικράτησε ένα συνεχές βίας διεπόμενο από κοινή πολιτική ώθηση και κοινά κίνητρα: θεωρώντας ότι οι χριστιανικές μειονότητες συνιστούσαν εδαφικό κίνδυνο διαμελισμού και εμφορούμενες από την ιδεολογία της μουσουλμανικής υπεροχής, οι τουρκικές ελίτ επιδίωξαν την έξωση από τις εστίες τους ή τη φυσική τους εξόντωση.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
